Wykłady z fizjologii zwierząt.pdf

:áRVWRZVNL :\NáDG\ ] IL]MRORJLL ]ZLHU] W

___________________________________________________________________________

:áRVWRZVNL

,QVW\WXW %LRORJLL 8QLZHUV\WHW Z %LDá\PVWRNX

)L]MRORJLD NRPyUNL QHUZRZHM L PL QLRZHM

1.1. Struktura komórki nerwowej

Komórki nerwowe (neurony, QHXURF\W\ EXGXM FH WNDQN QHUZRZ ]JUXSRZDQH V Z R URGNRZ\P

Py]J L UG]H NU JRZ\ L REZRGRZ\P XNáDG]LH QHUZRZ\P ]ZRMH QHUZRZH 2GSRZLHG]LDOQH V RQH P LQ ]D

V]\EN WUDQVPLVM LQIRUPDFML Z RUJDQL]PLH 6WUXNWXUD W\FK NRPyUHN MHVW LQQD RG NRPyUHN LQQHJR W\SX SRQLHZD*

MHVW FL OH GRVWRVRZDQD GR SHáQLRQ\FK IXQNFML : QHXURQLH Z\Uy*QLD VL QDVW SXM FH VWUHI\ VWUXNWXUDOQR

F]\QQR FLRZH ]ZL ]DQH ] SRGVWDZRZ\PL MHM IXQNFMDPL ZHM FLH LQIRUPDFML GHQGU\W\ L FLDáR NRPyUNL

LQLFMDFMD LPSXOVyZ QHUZRZ\FK ± SRF] WHN

Perykarion przechodzi w dwa typy wypustek: aksony (neuryty, wypustki osiowe)

PDM FH GáXJR ü Z\QRV] F QDZHW PHWU L GHQGU\W\ NUyWNLH Z\SXVWNL SURWRSOD]PDW\F]QH : ZL NV]R FL

komórek nerwowych

DNVRQ\ V PQLHM OXE EDUG]LHM UR]JDá ]LRQH 7\FK UR]JDá ]LH Z QLHNWyU\FK NRPyUNDFK

PR*H E\ü QDZHW NLOND W\VL F\

.RPyUND QHUZRZD MDN ND*GD LQQD MHVW RWRF]RQD EáRQ NRPyUNRZ %áRQ\ NRPyUNRZH ]EXGRZDQH V ]

podwójnej warstwy lipidowej. Miejsca DSRODUQH K\GURIRERZH OLSLGyZ EáRQRZ\FK V VNLHURZDQH GR VLHELH D

PLHMVFD SRODUQH K\GURILOQH QD ]HZQ WU] NRPyUNL L GR MHM ZQ WU]D /LSLG\ EáRQRZH ]DZLHUDM

GZXZDUVWZ OLSLGRZ SRá F]RQH V ELDáND EáRQ\ NRPyUNRZHM NWyUH G]LHOL VL QD

SRZLHU]FKQLRZH VáDER ]ZL ]DQH ] GZXZDUVWZ OLSLGRZ L LQWHJUDOQH VLOQLH ]ZL ]DQH ] EáRQ àD FXFK\

SROLSHSW\GRZH ELDáHN LQWHJUDOQ\FK SU]HFKRG] SU]H] GZXZDUVWZ OLSLGRZ UD] OXE ZLHORNURWQLH G]L NL

REHFQR FL Z áD FXFKX PLHMVF DSRODUQ\FK ]áR*RQ\FK ] RNRáR DPLQRNZDVyZ WZRU] F\FK

fosfolipidy,

helisy WUDQVEáRQRZH

'R W\FK ELDáHN ]DOLF]DP\ P LQ UHFHSWRU\ WUDQVSRUWHU\ L NDQDá\ MRQRZH :L NV]R ü ELDáHN LQWHJUDOQ\FK

]ZL ]DQ\FK MHVW ]D SR UHGQLFWZHP Uy*Q\FK ELDáHN ] HOHPHQWDPL

cytoszkieletu, co ogranicza ich przemieszczanie

VL Z EáRQLH NRPyUNRZHM V RQH ]DNRWZLF]RQH Z RNUH ORQ\P PLHMVFX NRPyUNL QHUZRZHM QS Z EáRQLH

aksonu

czy dendrytów).

:L NV]R ü DNVRQyZ MHVW SRNU\WD RVáRQN PLHOLQRZ SR]D Z]JyUNLHP DNVRQX L RGFLQNLHP NR FRZ\P

WZRU] F\P EáRQ SUHV\QDSW\F]Q 2VáRQND MHVW ]EXGRZDQD ] PLHOLQ\ MHVW WR NLOND ZDUVWZ EáRQ NRPyUNRZ\FK

RWDF]DM F\FK DNVRQ NWyU WZRU] NRPyUNL JOHMRZH WM

oligodendrocyty i QHXUROHPRF\W\ :áyNQD QHUZRZH ]

RVáRQN PLHOLQRZ QD]\ZDP\ ZáyNQDPL UG]HQQ\PL D ZáyNQD QHUZRZH EH] RVáRQNL

mielinowej –

EH]UG]HQQ\PL :H ZáyNQDFK UG]HQQ\FK RVáRQND PLHOLQRZD QLH PD FKDUDNWHUX FL JáHJR 3U]HU\ZD VL Z

UHJXODUQ\FK RGVW SDFK WZRU] F FLH QL Z ]áyZ Z ]á\

Ranviera).

3RWHQFMDá VSRF]\QNRZ\ NRPyUNL QHUZRZHM

3RZLHU]FKQLD FLDáD QHXURQX L MHJR Z\SXVWHN GHQGU\WyZ L

aksonu) w spoczynku jest izopotencjalna tzn.

*H SRPL G]\ GZRPD GRZROQ\PL SXQNWDPL QD SRZLHU]FKQL QHXURQX QLH PD Uy*QLF\ SRWHQFMDáyZ 5y*QLFD

SRWHQFMDáyZ Z\QRV] FD NLONDG]LHVL W PLOLZROWyZ P9 Z\VW SXMH QDWRPLDVW PL G]\ ZQ WU]HP XMHPQ\

áDGXQHN D RWRF]HQLHP NRPyUNL 'ODWHJR WH* SRWHQFMDá WHQ SU]\M WR QD]\ZDü SRWHQFMDáHP VSRF]\QNRZ\P 2

Uy*QLF\ SRWHQFMDáyZ Z VWDQLH VSRF]\QNX GHF\GXMH QLHUyZQRPLHUQH UR]PLHV]F]HQLH MRQyZ NDWLRQyZ L DQLRQyZ

SR ]HZQ WU]QHM L ZHZQ WU]QHM VWURQLH EáRQ\ NRPyUNRZHM : URGRZLVNX ]HZQ WU]Q\P VW *HQLH VRGX 1D + ) i

chloru (Cl - MHVW RNRáR G]LHVL ü UD]\ ZL NV]H QL* Z F\WRSOD]PLH 1D

vs 4

PPRO O 3RQDGWR Z URGRZLVNX ZHZQ WU]Q\P NRPyUNL SU]HZD*DM QDáDGRZDQH XMHPQLH F] VWHF]NL RUJDQLF]QH

QS ELDáND ]DZLHUDM FH JUXS\ IRVIRUDQRZH 2EVHUZRZDQD DV\PHWULD Z G\VWU\EXFML ]ZáDV]F]D MRQyZ VRGRZ\FK

L SRWDVRZ\FK Z URGRZLVNX ]HZQ WU] L ZHZQ WU]QHXURQDOQ\P QLH MHVW Z\QLNLHP ELHUQ\FK SURFHVyZ

EáRQRZ\FK OHF] DNW\ZQHJR WUDQVSRUWX Z\PLHQLRQ\FK MRQyZ =D WUDQVSRUW WHQ RGSRZLHG]LDOQD MHVW ]DOH*QD RG

Na i K

ATP-aza aktywowana jest

SU]H] MRQ\ VRGRZH REHFQH SR ZHZQ WU]QHM VWURQLH EáRQ\ RUD] SU]H] MRQ\ SRWDVRZH REHFQH SR ]HZQ WU]QHM

VWURQLH 1D VNXWHN DNW\ZQR FL

transportujacej $73 D]\ ]ZDQHM UyZQLH* SRPS VRGRZR SRWDVRZ MRQ\ VRGRZH

QLHXVWDQQLH V XVXZDQH QD ]HZQ WU] NRPyUNL D GR MHM ZQ WU]D ZSURZDG]DQH V MRQ\ SRWDVRZH SU]\ F]\P

stosunek wymiany wynosi 2 jony K + za 3 jony Na + ,P ZL NV]\ MHVW ELHUQ\ QDSá\Z 1D GR ZQ WU]D NRPyUNL L

XFLHF]ND . QD ]HZQ WU] ]JRGQLH ] JUDGLHQWHP VW *H W\P ZL NV]D MHVW DNW\ZQR ü SRPS\ MRQRZHM L W\P

ZL NV]\ F]\QQ\ WUDQVSRUW W\FK MRQyZ :DUWR QDGPLHQLü *H WR DNW\ZQH SRPSRZDQLH VRGX L SRWDVX SU]H] EáRQ

NRPyUNRZ MHVW HQHUJRFKáRQQH RFHQLD VL *H HQHUJLL PHWDEROLF]QHM $73 MHVW ]X*\ZDQH QD

XWU]\PDQLH JUDGLHQWX VW *H REX SLHUZLDVWNyZ

Tadeusz

aksonu zwany wzgórkiem aksonu, (3) przewodzenie impulsów

Z]GáX* DNVRQX ZáyNLHQ QHUZRZ\FK GR LFK ]DNR F]HQLD ]ZDQHJR NROEN V\QDSW\F]Q NWyUHM EáRQD VWDQRZL

EáRQ SUHV\QDSW\F]Q SRSU]H] NWyU QDVW SXMH Z\M FLH LQIRUPDFML ] NRPyUNL

8 WHJR VDPHJR RVREQLND Z Uy*Q\FK REV]DUDFK XNáDGX QHUZRZHJR Z\VW SXM NRPyUNL QHUZRZH R

Uy*Q\FK NV]WDáWDFK 7\P QLHPQLHM SRGVWDZRZH VWUXNWXU\ ZV]\VWNLFK QHXURQyZ V MHGQDNRZH 3RGVWDZRZ\P

HOHPHQWHP VWUXNWXUDOQ\P NRPyUNL QHUZRZHM MHVW FLDáR QD]\ZDQH SHU\NDULRQHP Z NWyU\P Z\VW SXM W\SRZH GOD

ND*GHM NRPyUNL VWUXNWXU\

glikolipidy i cholesterol. Z

vs 14,5 mmol/l , Cl: 115 vs 4 mmol/l).

1DWRPLDVW VW *HQLH SRWDVX . + MHVW UD]\ ZL NV]H Z F\WRSOD]PLH QHXURQX QL* Z MHJR RWRF]HQLX

$73 D]D E G FD LQWHJUDOQ\P VNáDGQLNLHP EáRQ\ NRPyUNRZHM 7UDQVSRUWXM FD

:áRVWRZVNL :\NáDG\ ] IL]MRORJLL ]ZLHU] W

___________________________________________________________________________

perykarionu,

SRZRGXM F PLHMVFRZ GHSRODU\]DFM W]Q MRQ\ VRGX Z ZL NV]HM LOR FL QL* Z ZDUXQNDFK VSRF]\QNRZ\FK

QDSá\ZDM GR ZQ WU]D NRPyUNL 7R SRZRGXMH ]PLDQ SRWHQFMDáX Z NLHUXQNX GRGDWQLP -HVW WR W]Z

SRVWV\QDSW\F]Q\ SRWHQFMDá SREXG]DM F\ (363 -H OL SRWHQFMDá WHQ RVL JQLH ZDUWR ü W]Z SRWHQFMDáX NU\W\F]QHJR

]ZDQHJR LQDF]HM ± SURJRZ\P WR Z\]ZDOD RQ SRWHQFMDá F]\QQR FLRZ\ Z REU ELH Z]JyUND DNVRQX 3RWHQFMDá

F]\QQR FLRZ\ QLH MHVW Z\]ZDODQ\ Z GHQGU\WDFK L SHU\NDULRQLH SRQLHZD* LFK SUyJ SREXGOLZR FL MHVW GZXNURWQLH

Z\*V]\ QL* SUyJ SREXGOLZR FL Z]JyUND DNVRQX 6]HU] FD VL IDOD GHSRODU\]DFML R SRWHQFMDOH

ponadprogowym w

EáRQLH NRPyUNRZHM GHQGU\WyZ L SHU\NDULRQX RVL JDM F Z]JyUHN DNVRQX SRZRGXMH RWZDUFLH ]DOH*Q\FK RG

QDSL FLD NDQDáyZ VRGRZ\FK : QDVW SVWZLH MRQ\ VRGX QDSá\ZDM G\IXQGXM GR ZQ WU]D NRPyUNL SU]H] RWZDUWH

NDQDá\ ]JRGQLH ] JUDGLHQWHP VW *H 7HQ V]\ENL GRNRPyUNRZ\ SU G VRGRZ\ WUZDM F\ PV ]PLHQLD SRWHQFMDá

EáRQ\ R

P9 7D ID]D SRWHQFMDáX F]\QQR FLRZHJR RNUH ODQD MHVW MDNR ID]D GHSRODU\]DFML

:NUyWFH SR UR]SRF] FLX DNW\ZDFML VRGRZHM GRFKRG]L WDN*H GR Z]URVWX SU]HSXV]F]DOQR FL EáRQ\ GOD MRQyZ

SRWDVX 6]\ENR ü QDUDVWDQLD Z]URVWX SU]HSXV]F]DOQR FL GOD MRQyZ . + MHVW ]QDF]QLH PQLHMV]D QL* GOD MRQyZ 1D + .

$NW\ZDFMD SRWDVRZD RWZDUFLH ]DOH*Q\FK RG QDSL FLD NDQDáyZ SRWDVRZ\FK RVL JD VZRMH PDNVLPXP Z FKZLOL

JG\ SU]HSXV]F]DOQR ü EáRQ\ NDQDáyZ VRGRZ\FK GOD VRGX SRZUDFD GR ZDUWR FL Z\M FLRZ\FK ± LQDNW\ZDFMD

VRGRZD 3URFHV LQDNW\ZDFML VRGRZHM ]DPNQL FLH NDQDáyZ L DNW\ZDFML SRWDVRZHM RWZDUFLH NDQDáyZ MHVW

RGSRZLHG]LDOQ\ ]D ID] UHSRODU\]DFML 3U]H] RWZDUWH ]DOH*QH RG QDSL FLD NDQDá\ SRWDVRZH MRQ\ . + G\IXQGXM

]JRGQLH ] JUDGLHQWHP VW *H QD ]HZQ WU] NRPyUNL GRSURZDG]DM F EáRQ GR SRQRZQHM SRODU\]DFML D QDZHW

KLSHUSRODU\]DFML :\Sá\ZRZL MRQyZ SRWDVRZ\FK ] NRPyUNL WRZDU]\V]\ SU]H] FDá\ F]DV F]\QQR ü SRPS\

VRGRZR SRWDVRZHM G]L NL NWyUHM SR PLQL FLX SRWHQFMDáX F]\QQR FLRZHJR MHVW SU]\ZUDFDQ\ SRQRZQLH SRWHQFMDá

VSRF]\QNRZ\ EáRQ\ L RGSRZLHGQLD G\VWU\EXFMD VRGX QD ]HZQ WU] L SRWDVX ZHZQ WU] NRPyUNL 3LHUZV]\

SRWHQFMDá F]\QQR FLRZ\ ZH Z]JyUNX DNVRQX MHVW QDVW SQLH ERG(FHP GOD V VLDGXM FHJR REV]DUX EáRQ\

NRPyUNRZHM SRZRGXM F DNW\ZDFM VRGRZ L QDVW SQLH SRWDVRZ : UH]XOWDFLH SRWHQFMDá F]\QQR FLRZ\ MHVW

przewodzony RUWRGURPRZR D* GR ]DNR F]HQLD DNVRQX : VSRVyE FL Já\ SRWHQFMDá MHVW SU]HZRG]RQ\ ZH ZáyNDFK

bezrdzennych natomiast skokowo (w

mV (z –70 na +30

FLH QLDFK Z ]áyZ MHVW SU]HZRG]RQ\ ZH ZáyNQDFK UG]HQQ\FK 6]\ENR ü

SU]HZRG]HQLD MHVW ]QDF]QLH ZL NV]D ZH ZáyNQDFK UG]HQQ\FK QDZHW GR P V QL* EH]UG]HQQ\FK GR P V

3RWHQFMDá F]\QQR FLRZ\ QD ]DNR F]HQLDFK DNVRQX RWZLHUD WDP ]DOH*QH RG QDSL FLD NDQDá\ ZDSQLRZH 2WZDUFLH

NDQDáyZ SRZRGXMH QDSá\Z GR ZQ WU]D NROENL V\QDSW\F]QHM MRQyZ ZDSQLD ]JRGQLH ] JUDGLHQWHP VW *H QD

]HZQ WU]

0 7DN ZL F SRGVWDZRZ\P ]DGDQLHP SRWHQFMDáX F]\QQR FLRZHJR

przewodzonego od SHU\NDULRQX GR ]DNR F]HQLD DNVRQX MHVW RWZDUFLH NDQDáyZ GOD MRQyZ ZDSQLD

.DQDá\ MRQRZH EUDPNRZDQH QDSL FLHP

0 D ZHZQ WU]

DQDá\ MRQRZH GOD VRGX L ZDSQLD Z\VW SXM FH Z DNVRQLH V XWZRU]RQH SU]H] SRMHG\QF]\ SROLSHSW\G R

masie 250 – 270 N'D WZRU] F\ RGSRZLHGQLR XáR*RQH Z EáRQLH GRPHQ\ WUDQVEáRQRZH SR RN

DPLQRNZDVyZ ND*GD SRá F]RQH SU]H] NUyWV]H RGFLQNL SHSW\GRZH .D*GD ] GRPHQ VNáDGD VL ]

KHOLVD ND*GHM ] GRPHQ Z\ FLHáD

NDQDá L MHVW VLOQLH QDáDGRZDQD GRGDWQLR 8ZD*D VL *H Z KHOLVDFK ND*GHM ] GRPHQ ]ORNDOL]RZDQ\ MHVW F]XMQLN

NDQDáX ZREHF QDSL FLD : PRPHQFLH RWZLHUDQLD NDQDáX F] ü E G( FDáH KHOLV\ SU]HVXZDM VZ SR]\FM :

przypadku QDSL FLR]DOH*Q\FK NDQDáyZ SRWDVRZ\FK ND*GD ] GRPHQ MHVW RGU EQ\P SROLSHSW\GHP 3U]\SXV]F]D

VL *H ELDáND WZRU] FH NDQDá\ GOD VRGX L ZDSQLD SRZVWDá\ SU]H] DPSOLILNDFM L G\ZHUJHQFM SLHUZRWQHJR JHQX

NDQDáX SRWDVRZHJR R MHGQHM W\ONR GRPHQLH 7DN ZL F FHFKDPL NDQDáyZ MRQRZ\FK V Z\ELyUF]R ü Z VWRVXQNX

GR SU]HSXV]F]DQ\FK MRQyZ L XQLNDOQ\ PHFKDQL]P EUDPNRZDQLD NDQDáX MRQRZHJR FR R]QDF]D *H SRG ZSá\ZHP

RNUH ORQHJR F]\QQLND QS QDSL FLD PRJ SU]HFKRG]Lü ]H VWDQX ]DPNQL WHJR Z NWyU\P QLH QDVW SXMH WUDQVSRUW

MRQyZ GR VWDQX RWZDUWHJR JG\ SU]HSXV]F]DM MRQ\

.DQDá\ MRQRZH XF]HVWQLF] FH Z SU]HND]\ZDQLX ]PLDQ SRWHQFMDáX V UR]PLHV]F]RQH ] Uy*Q J VWR FL QD

NRPyUFH QHUZRZHM .DQDá\ VRGRZH V UR]PLHV]F]RQH ] QDVW SXM F J VWR FL

helis jest wybitnie hydrofobowych, natomiast

helis

perykarion posiada ok. 50-75

m 2 3RF] WNRZ\ RGFLQHN DNVRQX Z RNROLF\ Z]JyUND SRVLDGD UD]\ ZL FHM

FLH QLH Z ]áyZ UD]\ ZL FHM NDQDáyZ QL* SHU\NDULRQ =DNR F]HQLD QHUZRZH PDM Z SU]\EOL*HQLX

SRGREQ J VWR ü NDQDáyZ VRGRZ\FK MDN SHU\NDULRQ 5yZQRPLHUQH UR]PLHV]F]HQLH NDQDáyZ VRGRZ\FK

REVHUZXMH VL Z DNVRQDFK EH] RVáRQNL PLHOLQRZHM :\VW SXM RQH GZXNURWQLH J FLHM Z SRUyZQDQLX GR

SHU\NDULRQX 3U]\SXV]F]D VL *H SUyJ SREXGOLZR FL QLH]E GQ\ GR Z\ZRáDQLD SRWHQFMDáX F]\QQR FLRZHJR MHVW

]DOH*Q\ RG J VWR FL NDQDáyZ VRGRZ\FK ,P ZL FHM NDQDáyZ VRGRZ\FK SRVLDGD GDQ\ IUDJPHQW EáRQ\ NRPyUNL

QHUZRZHM W\P QL*V]\ MHVW SUyJ SREXGOLZR FL 7D ]DVDGD WáXPDF]\ áDWZLHMV]H SRZVWDZDQLH SRWHQFMDáyZ

F]\QQR FLRZ\FK Z RNROLF\ Z]JyUND

aksonu.

3U]HND]\ZDQLH LQIRUPDFML SRPL G]\ NRPyUNDPL

1.4.1. Synapsy

3RV]F]HJyOQH NRPyUNL QHUZRZH QLH V ]H VRE ]HVSRORQH D MHG\QLH VW\NDM VL ]H VRE 7R VDPR PR*QD

SRZLHG]LHü R VSRVRELH á F]HQLD VL ]DNR F]H DNVRQX ] HIHNWRUHP QS NRPyUN PL QLRZ 7HQ REV]DU VW\NX

QRVL QD]Z V\QDSV\ 1D RJyá V WR VWUHI\ NRQWDNWX Z\VSHFMDOL]RZDQH IXQNFMRQDOQLH Z MHGQRNLHUXQNRZ\P

SU]HND]\ZDQLX SREXG]HQLD OXE KDPRZDQLD ] MHGQHM NRPyUNL QD QDVW SQ :\Uy*QLD VL W\S\ V\QDSV

Tadeusz

3RWHQFMDá F]\QQR FLRZ\ NRPyUNL QHUZRZHM

W warunkach fizjologiczny FK RNUH ORQ\ ERG]LHF RGG]LDáXMH QD EáRQ GHQGU\WyZ L

WUDQVEáRQRZ\FK 3L ü ] W\FK

NDQDáyZ QD SRZLHU]FKQL

:áRVWRZVNL :\NáDG\ ] IL]MRORJLL ]ZLHU] W

___________________________________________________________________________

QHNVXV 3Rá F]HQLD WH RNUH ODQH UyZQLH* MDNR SRá F]HQLD

MRQRZR PHWDEROLF]QH V ]EXGRZDQH ] GZyFK XNáDGyZ ND*G\ ] SRGMHGQRVWHN ELDáNRZ\FK ± NRQHNV\Q .D*GD ]

NRPyUHN V VLDGXM F\FK Z\WZDU]D ]H VZRMHM VWURQ\ MHGHQ WDNL XNáDG $SR]\F\MQH SRá F]HQLH LFK UD]HP WZRU]\

NDQDá R UHGQLF\ RN QP NWyU\ SU]HSXV]F]D F] VWHF]NL R PDVLH GR 'D .DQDá\ WH XPR*OLZLDM

EH]SR UHGQL SU]HSá\Z MRQyZ ] MHGQHJR QHXURQX GR GUXJLHJR JG]LH MRQ\ WH Z\ZRáXM QDW\FKPLDVWRZ U] GX

kilku m

ms, typowego dla synapsy chemicznej.

6\QDSV\ HOHNWU\F]QH V QLHOLF]QH Z Py]JX VVDNyZ QDWRPLDVW GX* LFK LOR ü Z\NU\WR X U\E JG]LH G]LDáDM

]ZáDV]F]D Z GURG]H QHUZRZHM RGUXFKX XFLHF]NL SU]HG SU]H ODGRZF 3Rá F]HQLD V]F]HOLQRZH Z\VW SXM WDN*H

SRPL G]\ NRPyUNDPL PL QLD VHUFRZHJR L JáDGNLHJR GR NWyU\FK SRZUyFLP\ Z VWRVRZQ\P UR]G]LDOH

6\QDSVD FKHPLF]QD VNáDGD VL ] HOHPHQWX SUHV\QDSW\F]QHJR ]DNR F]HQLH

aksonu pierwszego neuronu),

V]F]HOLQ\ V\QDSW\F]QHM L EáRQ\ SRVWV\QDSW\F]QHM QDOH* FHM GR GUXJLHJR QHXURQX QS GHQGU\W\ L

QLHQHUZRZHM à F]QR ü VWUXNWXUDOQD SRPL G]\ REX EáRQDPL V\QDSW\F]Q\PL RGG]LHORQ\PL RG VLHELH

V]F]HOLQ QP XWU]\P\ZDQD MHVW Z ZL NV]R FL V\QDSV SU]H] PL G]\EáRQRZH ZáyNLHQND 'X*H ]QDF]HQLH

GOD SRZVWDQLD L RUJDQL]DFML V\QDSV\ PD Z\VW SXM F\ SRG EáRQ SRVWV\QDSW\F]Q VSORW

perykarion) lub

filamentów cytoszkieletu,

zwany kompleksem postsynaptycznym.

1.4.2.

aksonu do

MHJR ]DNR F]HQLD RWZLHUD NDQDá\ ZDSQLRZH Z EáRQLH HOHPHQWX SUHV\QDSW\F]QHJR :\VRNL JUDGLHQW VW *HQLD

ZDSQLD Z\PXV]D ZHM FLH &D 2+ GR ZQ WU]D WHJR HOHPHQWX FR SRGZ\*V]D F\WRSOD]PDW\F]QH VW *HQLH &D ] RN

mM do 1-10 m

0 Z FL JX PV :DS ZL *H VL ] ELDáNDPL S FKHU]\NyZ V\QDSW\F]Q\FK SRZRGXM F LFK

HJ]RF\WR] W]Q SRá F]HQLH VL LFK ] EáRQ SUHV\QDSW\F]Q W]Z VWUHI\ DNW\ZQHM L UR]HUZDQLH Z Z\QLNX F]HJR

]DZDUWR ü S FKHU]\NyZ XZDOQLD VL GR V]F]HOLQ\ V\QDSW\F]QHM =DZDUWR ü S FKHU]\NyZ WR JáyZQLH FKHPLF]QH

SU]HND(QLNL QHUZRZH ]ZDQH UyZQLH* PHGLDWRUDPL OXE

HJ]RF\WR]\ QDVW SXMH SRG

ZSá\ZHP ]DPNQL FLD NDQDáyZ ZDSQLRZ\FK SRZUyW GR SRWHQFMDáX VSRF]\QNRZHJR Z EáRQLH HOHPHQWX

SUHV\QDSW\F]QHJR ZUD] ] V]\ENLP REQL*HQLHP VW *HQLD ZDSQLD Z HOHPHQFLH

neurotransmiterami. Przerwanie

presynaptycznym. Zjawisko to

]DFKRG]L SR ]ZL ]DQLX ZDSQLD Z F\WRSOD]PLH ] NDOPRGXOLQ L JURPDG]HQLX ZDSQLD Z

mitochondriach oraz

$73 D]D ]ORNDOL]RZDQ Z EáRQLH NRPyUNRZHM

=D SU]HND(QLNL V\QDSW\F]QH SU]\MPXMH VL WH ]ZL ]NL FKHPLF]QH NWyUH SRZVWDMD Z QHXURQDFK L V

JURPDG]RQH Z S FKHU]\NDFK V\QDSW\F]Q\FK ']LHOL VL MH QD QDVW SXM FH JUXS\ DPLQRNZDV\ JOLF\QD NZDV

glutaminowy), (2) tzw. klasyczne transmitery (acetylocholina, dopamina, noradrenalina, adrenalina, serotonina,

histamina) i (3) neuropeptydy (np. endorfiny,

HQNHIDOLQ\ 7UDQVPLWHUHP V\QDSW\F]Q\P MHVW WDN*H $73 1D RJyá

QD GDQHM V\QDSVLH XZDOQLDQ\ MHVW MHGHQ URG]DM SU]HND(QLND FKRFLD* Z\VWHSXM UyZQLH* WDNLH V\QDSV\ QD NWyU\FK

SR]D ZáD FLZ\P WUDQVPLWHUHP XZDOQLDQH V W]Z PRGXODWRU\ V\QDSW\F]QH 6 WR SHSW\G\

neuropeptydy)

Z\VW SXM FH Z QHXURQDFK R URGNRZHJR L REZRGRZHJR XNáDGX QHUZRZHJR 6]F]HJyOQLH GX*R

neuropeptydów

jest syntetyzowanych w neuronach podwzgórza.

7UDQVPLWHU\ G]LHOL VL QD SREXG]DM FH L KDPXM FH 7UDQVPLWHU\ SREXG]DM FH V WR IL]MRORJLF]QLH

DNW\ZQH ]ZL ]NL FKHPLF]QH XZDOQLDQH ] HOHPHQWyZ SUHV\QDSW\F]Q\FK QHXURQyZ Z\ZRáXM FH GHSRODU\]DFM

EáRQ\

SRVWV\QDSW\F]Q\ SRWHQFMDá SREXG]DM F\ (363 6 WR ]ZL ]NL R PDáHM F] VWHF]FH

np. acetylocholina, GRSDPLQD NZDV JOXWDPLQRZ\ 7UDQVPLWHU\ KDPXM FH V WR IL]MRORJLF]QLH DNW\ZQH ]ZL ]NL

uwalniane z elementów

postsynaptycznej, czyli

SRVWV\QDSW\F]Q\ SRWHQFMDá KDPXM F\ ,363 'R WHM JUXS\ ]DOLF]D VL NZDV JDPPD DPLQRPDVáRZ\ *$%$ L

JOLF\Q : QLHNWyU\FK V\QDSVDFK UyZQLH* DFHW\ORFKROLQD MHVW WUDQVPLWHUHP KDPXM F\P

1.4.3. Postsynaptyczne receptory jonotropowe

8ZROQLRQ\ GR V]F]HOLQ\ V\QDSW\F]QHM WUDQVPLWHU QS DFHW\ORFKROLQD ZL *H VL ] UHFHSWRUHP E G F\P

LQWHJUDOQ\P ELDáNLHP EáRQ\ SRVWV\QDSW\F]QHM 5HFHSWRU WHQ MHVW MHGQRF]H QLH VNáDGQLNLHP NDQDáX MRQRZHJR

NWyU\ Z W\P SU]\SDGNX QDOH*\ GR W]Z NDQDáyZ EUDPNRZDQ\FK

SUHV\QDSW\F]Q\FK QHXURQyZ Z\ZRáXM FH KLSHUSRODU\]DFMH EáRQ\

ligandem. Receptory te nazywamy

QHXURWUDQVPLWHU\ á F] F VL ] UHFHSWRUHP EH]SR UHGQLR RWZLHUDM E G(

]DP\NDM NDQDá GOD RNUH ORQ\FK MRQyZ 'R UHFHSWRUyZ MRQRWURSRZ\FK QDOH* P LQ UHFHSWRU QLNRW\QRZ\

(acetylocholinowy) (N-Ach) (Na + , K + ), receptor glutaminianowy AMPA (Na + , K + ) i NMDA (Ca 2+ ), receptor

GABA A (Cl - ) i glicynowy (Cl - 7HUPLQRORJLD UHFHSWRUyZ Z\ZRG]L VL ] ZF]H QLHMV]\FK EDGD

farmakologicznych. $JRQLVW MHVW VXEVWDQFMD NWyUD Z\]ZDOD RNUH ORQ\ HIHNW IL]MRORJLF]Q\ QS SREXG]HQLH

elementu postsynaptycznego; stanowi ona

ligandy (

OLJDQG XDNW\ZQLDM F\ UHFHSWRU $QWDJRQLVW MHVW VXEVWDQFMD KDPXM FD

ZáD FLZ\ HIHNW IL]MRORJLF]Q\ MHVW RQD OLJDQGHP Z\ZRáXM F\P QLHDNW\ZQ NRQIRUPDFM UHFHSWRUD

Nikotynowy receptor acetylocholinowy (

postsynaptycznych

R URGNRZHJR XNáDGX QHUZRZHJR .DQDá MRQRZ\ XWZRU]RQ\ MHVW ] SRGMHGQRVWHN SHSW\GRZ\FK GZyFK

a -

XáR*RQ\FK V\PHWU\F]QLH Z EáRQLH NRPyUNRZHM

3HQWDPHURZ\ NRPSOHNV ]DZLHUD FHQWUDOQ\ RWZyU R UHGQLF\ QP XZD*DQ\ ]D NDQDá MRQRZ\ ,QWHUDNFMD

b,g i d

Tadeusz

HOHNWU\F]QH L FKHPLF]QH 6\QDSV\ HOHNWU\F]QH RSDUWH V QD G]LDáDQLX PL G]\NRPyUNRZ\FK SRá F]H

szczelinowych typu „gap junction” a zwanych tu

V GHSRODU\]DFM : WHQ VSRVyE SRWHQFMDá F]\QQR FLRZ\ NRPyUNL SUHV\QDSW\F]QHM SU]HQRVL VL QD

QDVW SQ NRPyUN W]Z SRVWV\QDSW\F]Q ] RPLQL FLHP RSy(QLHQLD RN

komórki

(J]RF\WR]D S FKHU]\NyZ V\QDSW\F]Q\FK

-DN ZVSRPQLDQR Z UR]G]LDOH SRWHQFMDá F]\QQR FLRZ\ SU]HZRG]RQ\ RUWRGURPRZR Z]GáX*

G]L NL XVXZDQLX &D 2+ SU]H] SRPS ZDSQLRZ &D 2+ -

postsynaptycznej, czyli

MRQRWURSRZ\PL SRQLHZD*

1 $&K5 Z\VW SXMH JáyZQLH Z V\QDSVDFK QHXURQ NRPyUND

PL QLRZD Z V\QDSVDFK ]ZRMyZ XNáDGX DXWRQRPLF]QHJR RUD] Z SHZQ\FK EáRQDFK

ZL * F\FK DFHW\ORFKROLQ RUD] SRGMHGQRVWHN

:áRVWRZVNL :\NáDG\ ] IL]MRORJLL ]ZLHU] W

___________________________________________________________________________

jonotropowych dla glutaminianu, GABA i glicyny

MHVW SRGREQ\ GR SU]HGVWDZLRQHJR SRZ\*HM 1D XZDJ ]DVáXJXMH UHFHSWRU 10'$ GOD JOXWDPLQLDQX .DQDá

MRQRZ\ ]DZLHUDM F\ WHQ UHFHSWRU MHVW Z ZDUXQNDFK SRWHQFMDáX VSRF]\QNRZHJR ]DEORNRZDQ\ MRQHP PDJQH]X

:DUXQNLHP RWZDUFLD WHJR NDQDáX GOD MRQyZ ZDSQLD MHVW XVXQL FLH PDJQH]X 7R ] NROHL QDVW SXMH SU]\

RGSRZLHGQLR VLOQHM GHSRODU\]DFML EáRQ\ Z\ZRáDQHM SU]H] LQQH NDQDá\ RUD] MHGQRF]HVQH SRá F]HQLH

glutaminianu

] UHFHSWRUHP 10'$ 7DN ZL F NDQDá\ WH V ]DOH*QH ]DUyZQR RG QDSL FLD MDN L OLJDQGX :L NV]R ü W\FK

UHFHSWRUyZ Z\VW SXMH Z QHXURQDFK R URGNRZHJR XNáDGX QHUZRZHJR

1.4.4. Postsynaptyczne receptory metabotropowe

: SU]HFLZLH VWZLH GR UHFHSWRUyZ

PHWDERWURSRZH QLH V MHGQRVWN NDQDáX

MRQRZHJR OHF] MHGQRVWN PROHNXODUQ RGPLHQQ RG NDQDáX L LFK DNW\ZDFMD SU]H]

jonotropowych, receptory

ligand reguluje stan otwarcia

NDQDáX GURJ SR UHGQL SU]H] DNW\ZDFM WULPHURZHJR ELDáND * :V]\VWNLH UHFHSWRU\ PHWDERWURSRZH V

pojedynczym peptydem o charkterystycznej budowie przestrzennej, której motywem jest krótki,

]HZQ WU]NRPyUNRZ\ K\GURILOQ\ L JOLNR]\ORZDQ\ RGFLQHN SU]\ NR FX 1 VLHGHP

WUDQVEáRQRZ\FK SR

DPLQRNZDVyZ K\GURIRERZ\FK ND*GD GáXJD S WOD GRPHQD RG VWURQ\ F\WRSOD]PDW\F]QHM SRPL G]\

a-helis

helisami

L RUD] GX*D GRPHQD F\WRSOD]PDW\F]QD SR]D KHOLV 3 WOD L GRPHQD SU]\ NR FX & V REV]DUDPL ZL * F\PL

UHFHSWRU ] ELDáNLHP * 'X*D ]PLHQQR ü VHNZHQFML XPR*OLZLD SRV]F]HJyOQ\P UHFHSWRURP QD]\ZDQ\FK WXWDM

VLHGPLRKHOLVRZ\PL ZL ]DQLH Uy*Q\FK OLJDQGyZ L Uy*Q\FK W\SyZ ELDáND *

+HWHURWULPHURZH ELDáNR * VNáDGD VL ] SRGMHGQRVWHN

ZL *H QXNOHRW\G\

JXDQLQRZH ± *'3 Z VWDQLH VSRF]\QNX L *73 SR DNW\ZDFML ELDáND SU]H] UHFHSWRU KHOLVRZ\ :\Uy*QLDP\

JáyZQH XNáDG\ LQIRUPDF\MQH Z EáRQLH SRVWV\QDSW\F]QHM ] XG]LDáHP UHFHSWRUyZ PHWDERWURSRZ\FK XNáDG

WUyMF]áRQRZ\ L XNáDG ZLHORF]áRQRZ\ 3U]\NáDGHP WUyMF]áRQRZHJR XNáDGX Z EáRQLH

a, b i g. Podjednostka a

postsynaptycznej, t.j.

UHFHSWRU ± ELDáNR * ± NDQDá MRQRZ\ MHVW G]LDáDQLH SHZQ\FK IRUP 0 0 UHFHSWRUyZ

M-AChR). Receptor ten po

acetylocholinowych

]ZL ]DQLX OLJDQGD DJRQLVW\ DNW\ZXMH ELDáNR * SRSU]H] MHJR G\VRFMDFM QD *

a i bg

RUD] Z\PLDQ *'3 QD *73

*73 RGG]LDáXMH QD NDQDá SRWDVRZ\ L SRZRGXMH MHJR RWZDUFLH -RQ\ SRWDVX

G\IXQGXM QD ]HZQ WU] NRPyUNL ]JRGQLH ] JUDGLHQWHP VW *H SRZRGXM F KLSHUSRODU\]DFM EáRQ\

SRVWV\QDSW\F]QHM 3U]HUZDQLH LQIRUPDFML SROHJD QD LQDNW\ZDFML ELDáND * F]\OL QD VSRQWDQLF]QHM

defosforylacji

Ga-GTP do Ga-GDP i reasocjacji Gabg

2SLVDQ\ SRZ\*HM XNáDG LQIRUPDF\MQ\ Z\VW SXMH Z NRPyUNDFK XNáDGX

SU]HZRG] FHJR VHUFD

:LHORF]áRQRZ\ XNáDG LQIRUPDF\MQ\ Z EáRQLH SRVWV\QDSW\F]QHM G]LHOLP\ QD XNáDG Z\NRU]\VWXM F\ W]Z

NDVNDG F\NOLF]QHJR $03 F $03 L NDVNDG LQR]\WRORZR IRIROLSLGRZ

(a)

NDVNDGD F\NOLF]QHJR $03 SROHJD QD W\P *H DNW\ZRZDQ\ OLJDQGHP LQIRUPDWRU , U] GX RNUH ORQ\

UHFHSWRU KHOLVRZ\ DNW\ZXMH ELDáNR * NWyUH ] NROHL DNW\ZXMH HQ]\P F\NOD] DGHQ\ODQRZ ]ZL ]DQ ]

EáRQ NRPyUNRZ 1DVW SXMH Z]URVW VW *HQLD F$03 LQIRUPDWRU ,, U] GX NWyU\ ZL * F VL ]

podjednostkami regulatorowymi NLQD]\ ELDáNRZHM $ XUXFKDPLD IRVIRU\ODFM SU]H] WHQ HQ]\P ELDáHN

NDQDáX MRQRZHJR )RVIRU\ORZDQLH NDQDáX MRQRZHJR ]PLHQLD VWRSLH ]DOH*QR FL GDQHJR NDQDáX QS RG

QDSL FLD 3RSU]H] WHQ XNáDG G]LDáDM QDVW SXM FH

neurotransmitery: adrenalina i noradrenalina (receptory

EHWD L EHWD ± VW\PXOXM FH Z\WZDU]DQLH F$03 QDWRPLDVW UHFHSWRU\ DOID ± KDPXM FH Z\WZDU]DQLH

cAMP),

cAMP).

(b) Kaskada

GRSDPLQD ' ' VHURWRQLQD +7 $ ± ]PQLHMV]D VW *HQLH F$03 +7 ± ]ZL NV]D

ligandem receptor 7-helisowy

DNW\ZXMH RNUH ORQH ELDáNR * NWyUH ] NROHL DNW\ZXMH HQ]\P EáRQRZ\ IRVIROLSD] & (Q]\P WHQ

hydrolizuje dwufosforan

LQR]\WRORZR IRVIROLSLGRZD SROHJD ]D QD W\P * DNW\ZRZDQ\

cAMP w

SU]\SDGNX D ,3 RGG]LDáXMH ] NROHL ] UHFHSWRUHP E G F\P VNáDGQLNLHP NDQDáX ZDSQLRZHJR Z EáRQLH

retikulum

IRVIDW\G\ORLQR]\WROX REHFQ\ Z EáRQLH

HQGRSOD]PDW\F]QHJR SRZRGXM F XZDOQLDQLH GR F\WRSOD]P\ MRQyZ ZDSQLD '$* L MRQ\

ZDSQLD DNW\ZXM NLQD] ELDáNRZ & NWyUD IRVIRU\OXMH ELDáNR NDQDáX MRQRZHJR Z EáRQLH

SRVWV\QDSW\F]QHM PRGXOXM F MHJR DNW\ZQR ü 3RSU]H] WHQ XNáDG G]LDáDM QDVW SXM FH

neurotransmitery:

noradrenalina (receptor alfa-1), acetylocholina (receptory M1, M5), dopamina (receptor D2), histamina

(receptor H1).

= SU]HGVWDZLRQ\FK Z\*HM LQIRUPDFML Z\QLND *H R NR FRZ\P HIHNFLH IL]MRORJLF]Q\P GHF\GXMH UHFHSWRU

PROHNXODUQ\ RGELHUDM F\ V\JQDá , U] GX W M F] VWHF]N

neurotransmitera. N.p. acetylocholina jest

DJRQLVW

jonotropowym (nikotynowym)

SRZRGXMH SREXG]HQLH GHSRODU\]DFM EáRQ\ SRVWV\QDSW\F]QHM JG\ ]D RGG]LDáXMH ] UHFHSWRUHP

metabotropowym

PXVNDU\QRZ\P 0 0 E G F\P F] FL XNáDGX WUyMF]áRQRZHJR Z\ZRáXMH

hamowanie ( KLSHUSRODU\]DFM EáRQ\

Tadeusz

UHFHSWRUD ] DFHW\ORFKROLQ MHVW RGZUDFDOQD -HGQD SRUFMD NZDQW DFHW\ORFKROLQ\ ]DZDUWD Z S FKHU]\NX

V\QDSW\F]Q\P F] VWHF]HN Z\VWDUF]D GR RWZDUFLD RN NDQDáyZ D ND*G\ NDQDá PR*H ZSURZDG]Lü

4000 jonów Na + Z FL JX VHNXQG\ 3ODQ EXGRZ\ UHFHSWRUyZ

(zwanych muskarynowymi), dla których DJRQLVW MHVW UyZQLH* DONDORLG PXVNDU\QD

w podjednostce Ga. Kompleks Ga

VW *HQLH

fosfolipid) do diacyloglicerolu (DAG) i

WULIRVIRLQR]\WROX ,3 E G F\FK LQIRUPDWRUDPL ,, U] GX Z W\P XNáDG]LH SRGREQLH MDN

ZV]\VWNLFK RPyZLRQ\FK W\SyZ UHFHSWRUyZ NLHG\ á F]\ VL ] UHFHSWRUHP

postsynaptycznej).

1.4.5. Usuwanie neurotransmiterów

:áRVWRZVNL :\NáDG\ ] IL]MRORJLL ]ZLHU] W

___________________________________________________________________________

neurotransmiterów. Najbardziej efektywnie zachodzi to w przypadku

DFHW\ORFKROLQ\ 6XEVWDQFMD WD Z V]F]HOLQLH V\QDSW\F]QHM MHVW EDUG]R V]\ENR UR]NáDGDQD SU]H] HVWHUD]

DFHW\ORFKROLQRZ GR FKROLQ\ L NZDVX RFWRZHJR (Q]\P WHQ ]ZL ]DQ\ ] VLDWHF]N ZáyNLHQ NRODJHQRZ\FK

FKDUDNWHU\]XMH VL QLH]Z\NOH Z\VRN OLF]E REURWyZ UR]NáDG MHGQHM F] VWHF]NL

ACh w 40 ms). Uwolniona

FKROLQD MHVW ZFKáDQLDQD SU]H] VSHF\ILF]Q\ SU]HQR QLN EáRQRZ\ ] SRZURWHP GR HOHPHQWX

presynaptycznego,

ACh.

Inaktywacja innych transmiterów np. noradrenaliny, dopaminy, GABA, serotoniny jest znacznie

wolniejsza i zachodzi przez

DF\OXMH M GR

PHW\ODFM PHW\ORWUDQVIHUD]D OXE RNV\GDF\MQH XVXQL FLH JUXS\ DPLQRZHM

( PRQRDPLQRRNV\GD]D 7UDQVPLWHU\ V\QDSW\F]QH V WH* V]\ENR UHVRUERZDQH ]H V]F]HOLQ\ V\QDSW\F]QHM GR

NRPyUHN JOHMRZ\FK V VLDGXM F\FK ]H V]F]HOLQ OXE ]ZURWQLH GR HOHPHQWX SUHV\QDSW\F]QHJR D WDN*H

G\IXQGXM SR]D V]F]HOLQ

1.4.6. 3RVWV\QDSW\F]Q\ SRWHQFMDá SREXG]DM F\ L KDPXM F\

-H OL Z GDQHM V\QDSVLH SREXG]HQLH UHFHSWRUyZ SU]H] WUDQVPLWHU Z\ZRáXMH RWZDUFLH NDQDáyZ MRQRZ\FK

GOD VRGX OXE ZDSQLD WR QDVW SL PLHMVFRZD GHSRODU\]DFMD EáRQ\ Z NLHUXQNX SRWHQFMDáX GRGDWQLHJR 0yZLP\

w takim przypadku o

SRVWV\QDSW\F]Q\P SRWHQFMDOH SREXG]DM F\P (363 -H OL QDWRPLDVW WUDQVPLWHU

SRZRGXMH RWZDUFLH NDQDáyZ GOD SRWDVX OXE FKORUX ZyZF]DV GRFKRG]L GR ]ZL NV]HQLD XMHPQHJR SRWHQFMDáX

SR ZHZQ WU]QHM VWURQLH EáRQ\

KLSHUSRODU\]DFML -DN ZLHP\ RWZDUFLH NDQDáyZ

SRWDVRZ\FK SRZRGXMH XFLHF]N . + QD ]HZQ WU] NRPyUNL ]JRGQLH ] JUDGLHQWHP VW *H : SU]\SDGNX FKORUX

DQLRQ WHQ G\IXQGXMH GR ZQ WU]D NRPyUNL UyZQLH* ]JRGQLH ] JUDGLHQWHP VW *H SDWU] UR]G]LDá : W\P

przypadku mówimy o SRVWV\QDSW\F]Q\P SRWHQFMDOH KDPXM F\P ,363

postsynpaptycznej, czyli do

SHU\NDULRQLH L GHQGU\WDFK GDQHM NRPyUNL QHUZRZHM Z\VW SXMH QD RJyá RJURPQD OLF]ED V\QDSV

WZRU]RQ\FK SU]H] LQQH NRPyUNL QHUZRZH ]DUyZQR R FKDUDNWHU]H SREXG]DM F\P MDN L KDPXM F\P 7DN ZL F

PLHMVFRZH ]PLDQ\ SRWHQFMDáX Z\VW SXM FH QD V\QDSVDFK PRJ SRGOHJDü VXPRZDQLX JG\ WH V\QDSV\

]QDMGXM VL Z EOLVNLHM RGOHJáR FL RG VLHELH RUD] JG\ ]PLDQ\ SRMDZLDM VL Z EOLVNLP F]DVLH Z GDQHM

V\QDSVLH =MDZLVND WH V RNUH ODQH RGSRZLHGQLR MDNR VXPRZDQLH SU]HVWU]HQQH L F]DVRZH -H OL QD REV]DU]H

SHU\NDULRQX L GHQGU\WyZ SU]HZDJ X]\VNXM Z GDQHM FKZLOL V\QDSV\ SREXG]DM FH QDG V\QDSVDPL

KDPXM F\PL L SRWHQFMDá WHQ RVL JQLH ZDUWR ü SRWHQFMDáX NU\W\F]QHJR WR Z\]ZDOD RQ SRWHQFMDá

F]\QQR FLRZ\ Z REU ELH Z]JyUND DNVRQX UR]G]LDá

1.5. Kodowanie informacji przez komórki nerwowe

%RG(FH G]LDáDM FH QD XNáDG QHUZRZ\ ]DZLHUDM LQIRUPDFMH SRFKRG] FH ]DUyZQR ] ZQ WU]D RUJDQL]PX

MDN L ] MHJR RWRF]HQLD %RG(FH WH UHSUH]HQWXM UR]PDLWH IRUP\ HQHUJLL 3UDZLGáRZD G]LDáDOQR ü XNáDGX

QHUZRZHJR D ]DWHP FDáHJR RUJDQL]PX Z\PDJD REHFQR FL GZyFK SURFHVyZ 3LHUZV]\ WR SURFHV

SU]HWZDU]DQLD HQHUJLL ]ZL ]DQHM ] GDQ\P ERG(FHP QD LPSXOVDFM HOHNWU\F]Q SRWHQFMDá F]\QQR FLRZ\

'UXJLP SURFHVHP MHVW NRGRZDQLH RGHEUDQHM LQIRUPDFML Z REU ELH XNáDGX QHUZRZHJR :\GDZDáRE\ VL *H

QDMSURVWV]\P VSRVREHP NRGRZDQLD LQIRUPDFML PyJáE\ E\ü NRG DPSOLWXG\ SRWHQFMDáX F]\QQR FLRZHJR

8NáDG QHUZRZ\ QLH NRU]\VWD ] WHJR VSRVREX LQIRUPDFML SRQLHZD* DPSOLWXGD SRWHQFMDáX MHVW VWDáD

RERZL ]XMH WX SUDZR ÄZV]\VWNR DOER QLF´ ,QIRUPDFMD ELHJQ FD Z XNáDG]LH QHUZRZ\P MHVW ]DNRGRZDQD ]D

SRPRF NRGX F] VWR FL : W\P URG]DMX NRGRZDQLD PLDU SU]HQRV]HQLD LQIRUPDFML MHVW SR SURVWX J VWR ü

LPSXOVyZ UHGQLD F] VWR ü LPSXOVyZ Z RNUH ORQ\P SU]HG]LDOH F]DVX

1.6. Receptory czuciowe

: URGRZLVNX ]HZQ WU]Q\P L ZHZQ WU]Q\P RUJDQL]PX VWDOH ]DFKRG] ]PLDQ\ -H OL VWDQRZL RQH

ERG(FH RGELHUDQH SU]H] RUJDQL]P WZRU] LQIRUPDFM R URGRZLVNX 5y*QH URG]DMH HQHUJLL MDN QS

PHFKDQLF]QD ZLHWOQD L FLHSOQD F] VWHF]NL ]ZL ]NyZ FKHPLF]Q\FK RUD] ]PLDQ\ LFK QDW *HQLD OXE

NRQFHQWUDFML PRJ E\ü ERG(FHP G]LDáDM F\P QD RUJDQL]P : REU ELH UHFHSWRUyZ F]XFLRZ\FK QLH P\OLü ]

UHFHSWRUDPL PROHNXODUQ\PL ]DFKRG]L SU]HWZDU]DQLH ERG(FyZ QD LPSXOV\ QHUZRZH 5HFHSWRUDPL

F]XFLRZ\PL QD]\ZDP\ ]DUyZQR Z\VSHFMDOL]RZDQH VWUXNWXU\ RGU EQH NRPyUNL UHFHSWRURZH MDN L

]DNR F]HQLD REZRGRZH QHXURQyZ F]XFLRZ\FK &]\QQR ü UHFHSWRUyZ SROHJD QD RGELRU]H ERG(FyZ L QD

GRVWDUF]DQLX GR R URGNRZHJR XNáDGX QHUZRZHJR LQIRUPDFML R URGRZLVNX ]HZQ WU]Q\P L ZHZQ WU]Q\P

RUJDQL]PX %RG]LHF Z VWRVXQNX GR NWyUHJR UHFHSWRU PD QDMQL*V]\ SUyJ SREXGOLZR FL ]ZDQ\ MHVW ERG(FHP

adekwatnym (swoistym) dla tego receptora.

5HFHSWRU\ G]LHOL VL QD HNVWHURUHFHSWRU\ NWyUH UHDJXM QD ERG(FH URGRZLVND ]HZQ WU]QHJR WDNLH MDN

ERG(FH PHFKDQLF]QH ]PLDQ\ WHPSHUDWXU\ L LQWHURUHFHSWRU\ RGELHUDM FH ERG(FH ]H URGRZLVND

ZHZQ WU]QHJR RUJDQL]PX 5HFHSWRU\ NWyUH V SREXG]DQH SU]H] ERG(FH XV]NDG]DM FH WNDQNL QD]\ZD VL

QRF\UHFHSWRUDPL %LRU F SRG XZDJ URG]DM HQHUJLL SU]HWZDU]DQHM SU]H] UHFHSWRU\ G]LHOL VL MH QD

fotoreceptory, mechanoreceptory,

WHUPRUHFHSWRU\ L FKHPRUHFHSWRU\ 5HFHSWRU F]XFLRZ\ MHVW XU] G]HQLHP

NWyUH SU]HWZDU]D RNUH ORQ\ URG]DM HQHUJLL Z SRWHQFMDá JHQHUXM F\ NWyU\ Z SU]HZD*DM FHM ZL NV]R FL

UHFHSWRUyZ SROHJD QD GHSRODU\]DFML ]DNR F]HQLD REZRGRZHJR 1LHNWyUH UHFHSWRU\ SRG ZSá\ZHP ERG(FD

XOHJDM

hiperpolaryzacji (np. IRWRUHFHSWRU\ VLDWNyZNL 3RWHQFMDá JHQHUXM F\ MHVW ]PLDQ PLHMVFRZ

SRGREQLH MDN SRWHQFMDá\ SRVWV\QDSW\F]QH ]DOH*\ RG ZLHONR FL ERG(FD L UR QLH ZUD] ] MHJR ]ZL NV]HQLHP 3R

Tadeusz

:D*Q VNáDGRZ Z SU]HELHJX V\JQDOL]DFML V\QDSW\F]QHM MHVW V]\ENLH XVXZDQLH ]H V]F]HOLQ\

V\QDSW\F]QHM F] VWHF]HN

gdzie acylotransferaza cholinowa szybko

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: