ęęłęóZłe pierwsze rybki
Kilka nieodpowiednich gatunków ryb dla początkujących, pojawiło się już między ich "łatwiejszymi" kuzynami. W sklepach jest jednak więcej ryb, których powinni wystrzegać się akwaryści zaczynający dopiero hodowlę. Wiele z tych ryb nadaje się dla bardziej zaawansowanych hobbystów, podczas gdy inne nigdy nie będą dobrymi akwariowymi rybami. Niektóre mogą nadać się nawet dla dobrze przygotowanych początkujących, trzeba po prostu wiedzieć na co się porywacie zanim pójdziecie za impulsem i kupicie jakąś rybę, a potem wpuścicie ją do swojego akwarium.
Złote rybki
Złote rybki (Karasie ozdobne - Carassius carassius - dop. red.) są bardzo często sprzedawane początkującym, jednak niezbyt się do tego nadają. Pospolite złote rybki sprzedawane "jak leci" są najczęściej chore i mają pasożyty mogące zabić je oraz inne ryby w tym samym akwarium. Różnorodne odmiany, które zostały wychodowane w wyniku kilkusetletniej selekcji, są w nienaturalny sposób zdeformowane i to też stwarza różnorodne problemy przy ich pielęgnacji.
Wszystkie złote rybki są zimnowodne i źle znoszą niski poziom tlenu jaki występuje w akwariach tropikalnych, z tego powodu nie powinny byc trzymane z gatunkami ciepłolubnymi. (Karasie ozdobne mają też ogromną przemianę materii, przez co wodę w akwarium trzeba bardzo często podmieniać - kilka razy częściej niż przy innych rybach, prawie nigdy nie udaje się uniknąć przy nich zmętnienia wody. Dodatkowo chętnie pożerają rośliny - dop. red.)
Piranie
Piranie są rybami stadnymi, trzymane pojedynczo są płochliwe i zestresowane. Niefortunnie składa się, że rosną dość duże (niektóre gatunki ponad 30cm), co za tym idzie większość początkujących akwarystów nie ma miejsca dla więcej niż jednej piranii. Jeśli już mamy wystarczającą ilość miejsca dla stadka kilku piranii, musimy pamiętać by były dobrze karmione, w przeciwnym wypadku mogą pozabijać się wzajemnie lub atakować inne ryby. (Wbrew powszechnym opiniom piranie wcale nie atakują ręki włożonej do wody, raczej uciekają. Atakują jedynie jeśli są bardzo wygłodzone lub czują się zagrożone - dop. red.)
Ryby-noże
Jest kilka rodzin tych ryb pochodzących z Am. Południowej, Afryki i Azji. Wiele gatunków osiąga znaczne rozmiary, niektóre powyżej 90 cm, choć pewne mniej atrakcyjne gatunki pozostają mniejsze (do 20 cm). Wszystkie są nocnymi drapieżnikami, co każdy powinien mieć na uwadze zanim zdziwi się że mniejsze rybki w tajemniczy sposób znikają z akwarium.
Pstrążenie i Drobnoustki
Pstrążenie (rodzina Gasteropelecidae) i Drobnoustki (rodzaj Nannostomus) są rybami kąsaczowatymi z Ameryki Południowej. Wiele z nich wymaga miękkiej i kwaśnej wody, a wszystkie z nich są delikatne. Pstrążenie mają dodatkową wadę, którą jest upodobanie do wyskakiwania z akwarium, co zwykle kończy się ich śmiercią. (Wbrew pozorom drobnoustki jak Drobnoustek beckforda - Nannostomus beckfordi czy Drobnoustek obrzeżony - Nannostomus marginatus, wcale nie są aż tak delikatne i trudne w utrzymaniu! Wymagają jedynie spokoju, rzadkiej i niewielkiej podmiany wody oraz bardzo drobnego pokarmu - dop. red.)
Mruk i Delfinek
Do bardziej delikatnych ryb należą Mruk - Gnathonemus petersi oraz Delfinek - Petrocephalus bovei. Afrykańskie ryby z rodziny Mormyridae, odżywiają się w nocy i są trudne do utrzymania w akwarium.
Glonojad syjamski
Glonojad syjamski - Gyrinocheilus aymonieri polecany jest często do akwariów z powodu, na który wskazuje jego pospolita nazwa - zjadanie glonów. W slepach sprzedawane są zwykle małe osobniki, z których znaczna część ginie w krótkim czasie od zakupu. W trakcie swojego życia glonojady te osiągają nawet 30 cm długości i mają niemiły zwyczaj przyczepiania się do boków wolno pływających ryb (co może być łatwym źródłem infekcji).
Brzanka rekinia
Wcale nie rekin, ale kuzyn karpia, Balantiocheilus melanopterus, szybko staje sie zbyt duży dla domowego akwarium. Rośnie do ponad 30 cm.
Sumik rekini
Nie jest kuzynem ani Brzanki rekiniej, ani prawdziwych rekinów, Sumik rekini - Pangasius suthi dorasta do ponad 50 cm i często rani się o szybę akwarium.
Sumik szklisty
Kolejny sumik, którego raczej należy unikać to Sumik szklisty - Kryptopterus bicirrhis. Pomimo tego, że nie rośnie duży (najwyżej do 14 cm), jest bardzo delikatny i nie powinien być kupowany przez początkujących (a jeśli już - jedynie w dużych stadach - dop. red.).
"Glonojady"
Sumiki z rodzaju Hypostomus (w Polsce głównie "Plekostomus" - Liposarcus multiradiatus i "Gibbiceps" - Glyptoperichthys gibbiceps - dop. tłumacza.) są często sprzedawane jako "zjadacze glonów". Większość z tych gatunków osiąga rozmiary do 30 cm (dwa dostępne najczęściej w Polsce - ponad 50cm - dop. red.). Niektóre ze smukłych sumików jak na przykład Zbrojnik kolumbijski - Dasyloricaria filamentosa i Farlowella - Farlowella gracilis, są ponadto bardzo delikatne.
Sumiki z długimi wąsikami
Sumiki nie mają długich wąsów po to, by ładnie wyglądać. Przydają im się w zdobywaniu pożywienia - innych ryb (z wyjątkiem bardzo łagodnego i dobrego dla początkujących Kiryśnika czarnoplamego - Hoplosternum thoracatum - dop. red.)! W dodatku oprócz tego, że zjadają wszystkie ryby, które nie są mniejsze niż połowa ich długości, wiele z tych "rybożerców" jest zbyt dużych do większości akwariów. Jeden z długowąsych gatunków sumików Pimelodus pictus dorasta do 25 cm podczas gdy Ictalurus punctatus (często spotykana jest odmiana różowa) osiąga ponad 60 cm.
Sumik czerwonopłetwy
Sumik czerwonopłetwy - Phractocephalus hemiliopterus to osiągający znaczne rozmiary, drapieżny sum (bardzo rzadko dostępny w Polsce, popularny w USA - dop. red.). Czarne ciało z podłużnymi białymi pręgami i czerwony ogon nadają mu bardzo atrakcyjny wygląd, co niestety czyni z niego popularna rybę akwariową, wśród tych osób, które nie zdają sobie sprawy z rozmiarów dorosłych osobników. Osiągają one ponad metr długości i mają pysk, którego rozmiary śmiało można porównać z długością. Tak więc nadają się raczej do dużych wystawowych akwariów, a nie małych domowych.
Węgorzyki
Ryby z rodziny Mastacembelidae są agresywne, niektóre dość duże (ponad 90 cm). Niektóre pozostają małe (nawet do 10 cm) lecz wszystki mogą być nosicielami pasożytów wewnętrznych.
Kolorowane przeźroczki
Kolorowane przeźroczki to Przeźroczki indyjskie - Chanda ranga, które zostały "pomalowane" chemicznymi barwnikami. W ten sposób ryba uzyskuje rozmaite ubarwienie (które zanika z czasem) i równocześnie stresuje ryby, czyni je podatnymi na choroby i pasożyty. Ryby te wymagają dodatku soli w ilości co najmniej łyżeczki soli na 4l wody.
Kolorowe Tetry
Podczs gdy kolorowane przeźroczki przez długi czas były jedynymi rybami "podmalowanymi" przez pozbawionych skrupułów handlowców, ostatnimi czasy pojawiło się kilka innych ryb poddanych temu procederowi. Jedną z nich jest albinotyczna omiana Żałobniczki - Gymnocorymbus ternetzi, która po pomalowaniu w przeróżne kolory sprzedawana jest jako Tetra kolorowa. Jeśli nie jesteście pewni czy ryba nie została "pomalowana", zapytajcie.
Ryby z estuariów
Wspomniałem już wcześniej o pewnych rybach, takich jak molinezje czy przeźroczki, które pochodzą z estuariów (estuarium - czasowo zalewana strefa przybrzeżna mórz tropikalnych - dop. red.) - po prostu nie nazwałem tego wcześniej po imieniu. Woda w estuariach jest czymś pośrednim między słodką wodą większości rzek i jezior, a słoną wodą z mórz i oceanów. Taką słonawą wodę można znaleźć w zatokach, lagunach, deltach oraz niektórych rzekach i jeziorach. Ponieważ ryby z tych środowisk wymagają dodatku soli do wody, nie powinno się ich trzymać z typowo słodkowodnymi rybami akwariowymi. Dodatkowo, ryby z wód słonawych wymagają więcej miejsca w akwarium, niż pozostałe ryby akwariowe. Niektórzy z mieszkańców estuariów to Monodactylus sp. (Szpadelki), Toxotes sp. (Strzelczyki), Scatophagus sp. (Argusy), oraz różne gatunki z rodziny Tetraodontidae (Kolcobrzuchy).
Ryby morskie
O ile każdy początkujący akwarysta powinien unikać ryb z wód słonawych, o tyle powinien pozostać z dala od ryb morskich. Ich jaskrawe kolory są atrakcyjne, w pielęgnacji są jednak znaczne bardziej wymagające niż ryby słodkowodne.
Wnioski
Są tysiące gatunków ryb nadających się do hodowli w akwarium, o których nie było tutaj mowy. Proporczykowce (czlonkowie rodziny Cyprinodontidae) na przykład, są często trzymane przez doświadczonych hobbystów, ale znacznie rzadziej przez początkujących. Dzieje się tak nie dlatego, że są one szczególnie trudne w hodowli. W rzeczywistości wiele z nich nadawałoby się dla średnio zaawansowanych. Po prostu trudno kupić je w sklepach zoologicznych (poza tym wymagają zacienionych akwariów i są bardzo mało ruchliwe, więc mało atrakcyjne dla początkujących - dop. red.).
Dla tych, którzy chcieliby hodować ryby nie wymienione tutaj i dla tych, którzy nabyli już większego doświadczenia, bardzo użytecznym źródłem informacji mogą być lokalne kluby akwarystyczne, a także znajomi bardziej doświadczeni akwaryści. Warto też zaglądać do książek i czasopism. Na każdym poziomie doświadczenia, warto poświęcić nieco czasu lub/i pieniędzy na rozszerzenie swoich wiadomości.
TYNSOMAY