ei_2004_04_s040.pdf
(
289 KB
)
Pobierz
444703693 UNPDF
prezentacja
warunki stosowania niektórych
przyrządów pomiarowych
w górnictwie węgla kamiennego
Grzegorz Loska, Ireneusz Zalewski
energi
ą
elektryczn
ą
pracuj
ą
obecnie w ka
ż
dych warunkach. Jed-
nak ich stosowanie musi gwaranto-
wa
ć
niezawodn
ą
prac
ę
i nie mo
ż
e
wprowadza
ć
dodatkowego zagro
ż
e-
nia dla
ż
ycia lub zdrowia eksploatu-
j
ą
cych je ludzi.
Z tych to powodów zawsze przed
zainstalowaniem nowego urz
ą
dzenia
elektrycznego nale
ż
y przeanalizowa
ć
warunki
ś
rodowiskowe w miejscu
jego przysz
ł
ej pracy pod k
ą
tem:
temperatury powietrza oraz za-
kresu jej zmian;
wilgotno
ś
ci powietrza i zakresu
jej zmian;
zapylenia;
wyst
ę
powania agresywnych czyn-
ników;
wyst
ę
powania gazów lub cieczy
palnych;
wibracji.
Do
ś
rodowisk narzucaj
ą
cych jedne
z najgorszych warunków pracy dla
ludzi, a tym samym maszyn i urz
ą
-
dze
ń
, nale
ż
y
ś
rodowisko podziem-
nych zak
ł
adów górniczych wydoby-
waj
ą
cych w
ę
giel kamienny. W pod-
ziemiach kopal
ń
mo
ż
na spotka
ć
si
ę
z nast
ę
puj
ą
cymi uwarunkowaniami
ś
rodowiskowymi:
temperatura powietrza w otwar-
tych wyrobiskach mo
ż
e wyno-
si
ć
od oko
ł
o 5
˚
C do 33
˚
C - zale-
ż
y ona g
ł
ównie od g
łę
boko
ś
ci za-
legania z
ł
o
ż
a, temperatury ska
ł
,
urobku oraz powietrza wp
ł
ywa-
j
ą
cego i intensywno
ś
ci przewie-
trzania;
zakres zmian temperatur w okre-
sie rocznym i dobowym –
w przodkach i szybach wydecho-
wych kopal
ń
g
łę
bokich; przy du-
ż
ej d
ł
ugo
ś
ci wyrobisk temperatu-
ra jest praktycznie sta
ł
a i nieza-
le
ż
na od waha
ń
temperatury na
powierzchni;
wilgotno
ść
wzgl
ę
dna powietrza
kopalnianego mo
ż
e zmienia
ć
si
ę
w szerokich granicach, nawet w ra-
mach wyrobisk tej samej kopalni,
osi
ą
gaj
ą
c warto
ść
90-100% (oddzia-
ł
y i przodki wydobywcze, szyby
i chodniki wentylacyjne) i nie zale-
ż
y ona praktycznie od wilgotno
ś
ci
powietrza atmosferycznego, maj
ą
za
ś
na ni
ą
wp
ł
yw g
ł
ównie: ci
ś
nie-
nie atmosferyczne, g
łę
boko
ść
ko-
palni, ilo
ść
i temperatura wód pod-
ziemnych, pr
ę
dko
ść
i ilo
ść
przep
ł
y-
waj
ą
cego powietrza;
zapylenie atmosfery w podzie-
miach kopal
ń
waha si
ę
od kil-
ku do kilkudziesi
ę
ciu mg masy
py
ł
u na m
3
obj
ę
to
ś
ci powietrza,
a w przodkach eksploatacyjnych
osi
ą
ga warto
ść
kilkuset mg/m
3
–
jest to g
ł
ównie py
ł
w
ę
glowy, nie-
jednokrotnie z du
żą
domieszk
ą
py
ł
u ze ska
ł
p
ł
onnych;
wyst
ę
powanie agresywnych
czynników – wody kopalniane
zawieraj
ą
znaczne ilo
ś
ci soli kwa-
sów: solnego, siarkowego, w
ę
glo-
wego, krzemowego, azotowego,
oraz soli zasad z nast
ę
puj
ą
cych
pierwiastków: sód, wap
ń
, potas,
magnez, a przeci
ę
tn
ą
mineraliza-
cj
ę
wi
ę
kszo
ś
ci wód kopalnianych
ocenia si
ę
na 3 do 8 g substancji
suchej na litr wody (w niektó-
rych kopalniach wyst
ę
puj
ą
solan-
ki o zawarto
ś
ci substancji suchej
dochodz
ą
cej do 20g/dm
3
);
wyst
ę
powanie gazów lub cieczy
palnych – g
ł
ównie metanu i ga-
zów po
ż
arowych.
wego, wybuchu lub po
ż
aru z powo-
du przep
ł
ywu pr
ą
dów up
ł
ywowych,
b
łę
dów w dzia
ł
aniu uk
ł
adów sterow-
niczych i sygnalizacyjnych.
izolacja
przyrządy do pomiaru
rezystancji izolacji
W
ł
a
ś
ciwy stan izolacji pracuj
ą
cych
maszyn i urz
ą
dze
ń
elektrycznych jest
podstawowym parametrem gwaran-
tuj
ą
cym bezpiecze
ń
stwo u
ż
ytkowa-
nia i niezawodno
ść
zasilania. Pogor-
szenie si
ę
jej stanu prowadzi nie-
uchronnie do powstania zagro
ż
enia
dla ludzi i ci
ą
g
ł
o
ś
ci prowadzenia pro-
cesów technologicznych, dlatego ci
ą
-
g
ł
a kontrola stanu izolacji dielektrycz-
nej jest niezmiernie wa
ż
nym aspek-
tem eksploatacji ruchowej. Izolacja
sieci i urz
ą
dze
ń
elektroenergetycz-
nych nie jest niestety sta
ł
a w okresie
ich eksploatacji i ulega ci
ą
g
ł
ym zmia-
nom. Dlatego im gorsze s
ą
warunki
ś
rodowiskowe w miejscu pracy, tym
intensywniejsze i trudniejsze s
ą
te
zmiany do przewidzenia.
Maj
ą
na to wp
ł
yw przede wszyst-
kim nast
ę
puj
ą
ce czynniki:
elektryczne: przepi
ę
cia, przet
ęż
e-
nia zwarcia;
mechaniczne: cia
ł
a obce, wibra-
cje, zgniecenia i napr
ęż
enia;
ś
rodowiskowe: wilgotno
ść
, tem-
peratura, agresywne pary lub
gazy oraz zapylenie.
Pogarszanie si
ę
rezystancji izolacji
maszyn i urz
ą
dze
ń
prowadzi zawsze
do zwi
ę
kszenia zagro
ż
enia ra
ż
enio-
Do pomiarów izolacji stosuje si
ę
dwa podstawowe rodzaje mierni-
ków:
mierniki induktorowe (zwane
miernikami IMI);
mierniki elektroniczne (zwane
miernikami EMI).
Z kolei mierniki induktorowe ze
wzgl
ę
du na rodzaj uk
ł
adu i ustroju
pomiarowego, dzieli si
ę
na:
mierniki ilorazowe (z pomiaro-
wym ustrojem ilorazowym mie-
rz
ą
cym rezystancj
ę
);
mierniki szeregowe (z pomiaro-
wym ustrojem szeregowym wy-
skalowanym w M
W
, a mierz
ą
cym
pr
ą
d p
ł
yn
ą
cy podczas wykonywa-
nia pomiaru).
Rezystancja izolacji zale
ż
na jest od
wielu czynników:
wilgotno
ś
ci;
temperatury;
warto
ś
ci przy
ł
o
ż
onego napi
ę
cia.
Wraz ze wzrostem temperatu-
ry i wilgotno
ś
ci, rezystancja izola-
cji maleje, zw
ł
aszcza w temperatu-
rze powy
ż
ej 20
˚
C. ze wzrostem na-
pi
ę
cia pomiarowego równie
ż
rezy-
stancja izolacji bardzo szybko male-
je, ustalaj
ą
c si
ę
na ogó
ł
przy napi
ę
ciu
rz
ę
du kilkuset woltów. Je
ż
eli przez
pewien czas utrzymywa
ć
si
ę
b
ę
dzie
sta
ł
e napi
ę
cie, to pr
ą
d p
ł
yn
ą
cy przez
izolacj
ę
nie b
ę
dzie sta
ł
y, lecz b
ę
dzie
stopniowo mala
ł
, co oznacza,
ż
e rezy-
stancja izolacji b
ę
dzie wzrasta
ć
pod-
czas pomiarów. Jest to spowodowa-
ne zmianami chemicznymi i fizycz-
Napięcie znamionowe (U) sieci
lub instalacji w [V]
Wartość rezystancji nastawczej w [k
W
]
człon wyłączający
człon blokujący
1
2
3
4
U
£
42
4
4
7
42 < U
£
127
4
4
15
127 < U
£
220
7
7
15
220 < U
£
500
15
15
25
500 < U
£
1000
30
30
50
Tab. 1
40
www.elektro.info.pl
nr 4/2004
M
aszyny i urz
ą
dzenia zasilane
Rys. 1
Zależność rezystancji izolacji od napięcia pomiarowego
bezpieczenia up
ł
ywowego, rezystan-
cja zadzia
ł
ania centralnego zabezpie-
czenia up
ł
ywowego jest mniejsza od
odcinkowego. W przeciwnym razie
po wy
łą
czeniu napi
ę
cia przez cen-
tralne zabezpieczenie up
ł
ywowe
(wskutek obni
ż
enia si
ę
stanu izolacji
R
izol
< R
wy
ł
), blokuj
ą
ce zabezpieczenie
up
ł
ywowe mog
ł
oby dopu
ś
ci
ć
do za-
łą
czenia napi
ę
cia i ponownego jego
wy
łą
czenia przez centralne. Powin-
na by
ć
zatem spe
ł
niona nierówno
ść
:
R
izol
< R
wy
ł
< R
blok
.
Ze wzgl
ę
du na zasi
ę
g dzia
ł
ania za-
bezpiecze
ń
up
ł
ywowych, wyró
ż
nia-
my zabezpieczenia centralne i odcin-
kowe. S
ą
to urz
ą
dzenia o dzia
ł
aniu
wy
łą
czaj
ą
cym, blokuj
ą
cym lub blo-
kuj
ą
co-wy
łą
czaj
ą
cym, tzn.
łą
cz
ą
ce
funkcje dwóch zabezpiecze
ń
:
centralnego zabezpieczenia up
ł
y-
wowego – dzia
ł
aj
ą
cego na zasa-
dzie centralnego pomiaru rezy-
stancji izolacji doziemnej sieci
lub instalacji w
łą
czonej na napi
ę
-
cie robocze;
blokuj
ą
cego zabezpieczenia up
ł
y-
wowego - dzia
ł
aj
ą
cego na zasa-
dzie pomiaru rezystancji izolacji
doziemnej odcinka sieci lub in-
stalacji wy
łą
czonej spod napi
ę
cia
roboczego.
Warto
ść
rezystancji zadzia
ł
ania za-
bezpiecze
ń
up
ł
ywowych o dzia
ł
aniu
blokuj
ą
cym lub/i wy
łą
czaj
ą
cym zale-
ż
y od napi
ę
cia znamionowego sieci
lub instalacji, w której pracuj
ą
, i zo-
sta
ł
a podana w
tabeli 1
.
Obwód pomiarowy blokuj
ą
cego
zabezpieczenia up
ł
ywowego powi-
nien dodatkowo spe
ł
nia
ć
nast
ę
puj
ą
-
ce wymagania:
dla napi
ę
cia
ź
ród
ł
a zasilania zabez-
pieczenia - warunki podane w
ta-
beli 2;
warto
ść
pr
ą
du w obwodzie po-
miarowym przy rezystancji
uszkodzenia równej zero - wa-
runki podane w
tabeli 3
;
wyj
ś
ciowy obwód pomiarowy po-
nymi, jakie zachodz
ą
w izolacji pod-
czas przep
ł
ywu pr
ą
du pomiarowego
oraz faktem,
ż
e pr
ą
d pomiarowy, b
ę
-
d
ą
cy jednocze
ś
nie pr
ą
dem
ł
adowa-
nia uk
ł
adu pojemno
ś
ciowego two-
rzonego przez
ż
y
ł
y, pancerze i ekra-
ny przewodów, zanika stopniowo
podczas pomiaru. Odczytu wskaza
ń
nale
ż
y dokonywa
ć
po pewnym cza-
sie, gdy pr
ą
d
ł
adowania zanika, i jest
to zwykle 60 s od chwili przy
ł
o
ż
enia
napi
ę
cia pomiarowego.
Zale
ż
no
ść
rezystancji izolacji od
napi
ę
cia pomiarowego wymaga, aby
pomiar by
ł
wykonywany przy napi
ę
-
ciu zbli
ż
onym do napi
ę
cia znamiono-
wego. Dlatego przyrz
ą
dy do pomia-
rów rezystancji izolacji s
ą
budowane
o ró
ż
nych napi
ę
ciach pomiarowych,
dostosowanych do napi
ęć
znamiono-
wych sprawdzanych obwodów.
Rysu-
nek 1
przedstawia, w jaki sposób re-
zystancja izolacji jest zale
ż
na od na-
pi
ę
cia pomiarowego.
Zmienna warto
ść
rezystancji izo-
lacji sprawia,
ż
e nie jest zwykle wy-
magana du
ż
a dok
ł
adno
ść
pomiaru.
Uchyb w granicach 20-30% zmierzo-
nej warto
ś
ci nie przeszkadza w pra-
wid
ł
owej ocenie stanu izolacji bada-
nej instalacji lub urz
ą
dzenia.
ciągła kontrola stanu izolacji
w podziemiach kopalń
w przypadku nadmierneg pogorsze-
nia si
ę
stanu izolacji zasilanej sieci.
Oprócz centralnych zabezpiecze
ń
up
ł
ywowych, s
ą
powszechnie stoso-
wane blokuj
ą
ce zabezpieczenia up
ł
y-
wowe, które dzia
ł
aj
ą
na zasadzie po-
miaru rezystancji doziemnej odcinka
sieci lub instalacji wy
łą
czonej spod
napi
ę
cia. W przypadku obni
ż
enia si
ę
stanu izolacji kontrolowanego frag-
mentu sieci nie pozwalaj
ą
one na za-
łą
czenie napi
ę
cia roboczego.
Zasad
ę
dzia
ł
ania iwspó
ł
pracy
urz
ą
dze
ń
: centralnego oraz odcin-
kowych do kontroli stanu izolacji
przedstawiono na
rysunku 2.
Pomiar rezystancji izolacji przez
urz
ą
dzenia do kontroli stanu izola-
cji (UKSI) odbywa si
ę
klasyczn
ą
me-
tod
ą
sta
ł
opr
ą
dow
ą
w uk
ł
adzie omo-
mierza zasilanego ze
ź
ród
ł
a pr
ą
du
sta
ł
ego. Z regu
ł
y centralne zabez-
pieczenie kontroli stanu izolacji ma
przy
łą
czony przeka
ź
nik pomiarowy
do punktu
ś
rodkowego (gwiazdowe-
go) transformatora, a odcinkowe wy-
korzystuje sztuczny punkt
ś
rodkowy
sieci (np. uzyskany poprzez uk
ł
ad
diodowy lub d
ł
awikowy).
Aby zapewni
ć
poprawn
ą
wspó
ł
-
prac
ę
centralnego i odcinkowego za-
W górnictwie podziemnym, jako
niskonapi
ę
ciowe sieci pr
ą
du prze-
miennego, stosuje si
ę
wy
łą
cznie
uk
ł
ady sieciowe IT z urz
ą
dzeniami
do ci
ą
g
ł
ej kontroli stanu izolacji.
Jako ochron
ę
przy dotyku po
ś
red-
nim stosuje si
ę
tutaj „system uzie-
miaj
ą
cych przewodów ochronnych”,
sk
ł
adaj
ą
cy si
ę
z uziomów lokalnych,
wykonywanych dla ka
ż
dego wi
ę
ksze-
go zgrupowania maszyn i urz
ą
dze
ń
elektrycznych po
łą
czonych ze sob
ą
,
za pomoc
ą
wspólnej sieci przewo-
dów ochronnych. Wszystkie pod-
systemy przewodów ochronnych
łą
cz
ą
si
ę
nast
ę
pnie w ogólnokopal-
nian
ą
sie
ć
uziemiaj
ą
c
ą
, w której s
ą
co najmniej dwa uziomy centralne
o ma
ł
ej rezystancji uziemienia uzio-
mu. Szczegó
ł
owe wymagania doty-
cz
ą
ce SUPO s
ą
okre
ś
lone w normie
PN-G-42041:1997.
W sieciach tych stosuje si
ę
central-
ne urz
ą
dzenia do sta
ł
ej kontroli sta-
nu izolacji, zapewniaj
ą
ce samoczyn-
ny ci
ą
g
ł
y pomiar rezystancji izolacji
ca
ł
ej sieci oraz wy
łą
czenie napi
ę
cia
Rodzaj napięcia pomiarowego
Maksymalne napięcie źródła zasilania [V]
Rodzaj prądu pomiarowego
Maksymalna wartość prądu pomiarowego [mA]
przemienne (50 Hz)
42 (wartość skuteczna)
przemienny (50 Hz)
6 (wartość skuteczna)
stałe
60
stały
10
Tab. 2
Tab. 3
nr 4/2004
www.elektro.info.pl
41
prezentacja
Rys. 2
Zasada działania centralnego (wyłączającego) i odcinkowego (blokującego) zabezpieczenia upływowego w niskonapięciowej ko-
palnianej sieci IT
W zak
ł
adach górniczych maj
ą
cych
pola metanowe jest wymagana zgo-
da kierownika ruchu zak
ł
adu górni-
czego na przeprowadzanie prac po-
miarowych, zwi
ą
zanych z lokaliza-
cj
ą
uszkodze
ń
lub próbami napi
ę
-
ciowymi kabli:
zainstalowanych w szybach wy-
dechowych;
zainstalowanych w wyrobiskach
(pomieszczeniach) zaliczonych
do stopnia „b” lub „c” niebezpie-
cze
ń
stwa metanu;
zainstalowanych w szybach i wy-
robiskach przewietrzanych wen-
tylacj
ą
odr
ę
bn
ą
(lutniow
ą
).
Dla tych prac s
ą
ustalane do-
datkowe
ś
rodki bezpiecze
ń
stwa
dostosowane do miejscowych wa-
runków, na podstawie oceny sta-
nu zagro
ż
enia po
ż
arowego, zagro-
ż
enia wybuchem metanu i py
ł
u
w
ę
glowego oraz zagro
ż
e
ń
wyst
ę
-
puj
ą
cych przy prowadzeniu robót
strza
ł
owych.
Zatem pomiary stanu izola-
cji wymagaj
ą
ustalenia szczegó
ł
o-
wej i obostrzonej wieloma warun-
kami procedury organizacyjnej -
zw
ł
aszcza w kopalniach metano-
wych, w pomieszczeniach zaliczo-
nych do stopnia „b” i „c” niebez-
piecze
ń
stwa wybuchu metanu.
Cz
ęś
ciowe zdj
ę
cie obowi
ą
zku
wykonywania okresowych pomia-
rów rezystancji izolacji maszyn,
urz
ą
dze
ń
i instalacji elektrycznej,
które zosta
ł
y wyposa
ż
one w urz
ą
-
dzenia do samoczynnej kontroli re-
zystancji izolacji wy
łą
czaj
ą
ce i blo-
kuj
ą
ce za
łą
czenie zasilania, wobec
niskiego napi
ę
cia pomiarowego (60
V DC lub 42 V AC) tego typu urz
ą
-
dze
ń
mo
ż
e prowadzi
ć
do koniecz-
no
ś
ci wykonania pomiarów izola-
cji klasycznymi miernikami (przy
przy
ł
o
ż
onym napi
ę
ciu pomiaro-
wym bliskim lub wy
ż
szym od na-
pi
ę
cia znamionowego).
Jest to szczególnie prawdopo-
dobne wprzypadkach starych
uk
ł
adów izolacyjnych, dla któ-
rych wyst
ę
puje du
ż
a zale
ż
no
ść
wyników pomiarów rezystancji
izolacji od przy
ł
o
ż
onego napi
ę
cia
pomiarowego
(rys.1)
.
winien by
ć
w wykonaniu iskrobez-
piecznym w przypadku zabudowa-
nia zabezpieczenia w urz
ą
dzeniu
budowy przeciwwybuchowej.
Do pomiarów w wyrobiskach ko-
pal
ń
niemetanowych i w wyrobi-
skach zaliczonych do stopnia „a”
niebezpiecze
ń
stwa wybuchu mo
ż
-
na stosowa
ć
przyrz
ą
dy budowy nor-
malnej, a w zaliczonych do stopnia
„b” lub „c” wolno stosowa
ć
przyrz
ą
-
dy budowy przeciwwybuchowej. Do-
puszcza si
ę
w pomieszczeniach zali-
czonych do stopnia „b” lub „c” sto-
sowanie przyrz
ą
dów budowy nor-
malnej z zachowaniem nast
ę
puj
ą
-
cych warunków:
pomiary b
ę
d
ą
prowadzone zgod-
nie zinstrukcj
ą
zatwierdzon
ą
przez kierownika zak
ł
adu górni-
czego;
o rozpocz
ę
ciu i zako
ń
czeniu po-
miarów powiadomiony b
ę
dzie
dyspozytor zak
ł
adu górniczego;
pomiarów nie rozpoczyna si
ę
lub
przerywa si
ę
je, je
ż
eli stwierdzona
zostanie zawarto
ść
metanu powy-
ż
ej 0,5%.
Sposób wykonywania pomiarów
rezystancji izolacji w podziemiach
kopal
ń
i terminy ich przeprowadza-
nia ustala kierownik dzia
ł
u energo-
mechanicznego, jednak ich cz
ę
stotli-
wo
ść
nie mo
ż
e by
ć
rzadsza ni
ż
:
w nowych instalacjach i po ka
ż
-
dej naprawie maszyny lub urz
ą
-
dzenia – przed oddaniem do ru-
chu;
w maszynach i urz
ą
dzeniach ru-
chomych, przewo
ź
nych, przeno-
ś
nych i r
ę
cznych – co pó
ł
roku;
dla pozosta
ł
ych nie wymienionych
instalacji, maszyn i urz
ą
dze
ń
– co
rok.
Nie jest wymagane dokonywa-
nie okresowych pomiarów kontrol-
nych rezystancji izolacji w tych ma-
szynach, urz
ą
dzeniach i instalacjach,
które zosta
ł
y wyposa
ż
one w urz
ą
-
dzenia do samoczynnej kontroli re-
zystancji izolacji wy
łą
czaj
ą
ce zasila-
nie i blokuj
ą
ce za
łą
czenie zasilania
(w przypadkach, kiedy pomierzona
rezystancja izolacji jest ni
ż
sza od
warto
ś
ci okre
ś
lonych w
tabeli 1
).
Pomiary stanu izolacji urz
ą
dze
ń
elektrycznych nale
żą
do grupy po-
miarów i prób wykonywanych przy
u
ż
yciu specjalistycznej aparatu-
ry i urz
ą
dze
ń
, które nie wyklucza-
j
ą
mo
ż
liwo
ś
ci wydostania si
ę
po-
tencja
ł
u i
ł
uku elektrycznego na ze-
wn
ą
trz kabla lub przewodu. Dlatego
te
ż
tego typu pomiary ogranicza si
ę
do niezb
ę
dnego minimum. Decyzj
ę
o ich podj
ę
ciu poprzedza si
ę
ogl
ę
dzi-
nami kabla lub przewodu oponowe-
go wzd
ł
u
ż
ca
ł
ej trasy jego zainstalo-
wania, a pomiary rozpocz
ę
te przery-
wa si
ę
, je
ż
eli w miejscu ich wykony-
wania lub w dowolnym punkcie tra-
sy kabla lub mierzonego przewodu
oponowego stwierdzona zostanie za-
warto
ść
metanu powy
ż
ej 0,5%.
procedura wykonywania
pomiarów wielkości
elektrycznych w podziemiach
kopalń
Procedura post
ę
powania, przy
wykonywaniu pomiarów wielko
ś
ci
elektrycznych w podziemnych wy-
robiskach kopal
ń
w
ę
gla kamienne-
go, jest uzale
ż
niona od stopnia za-
gro
ż
enia wybuchem metanu. Wszyst-
kie wyrobiska w polach metanowych
dzielimy na pomieszczenia:
ze stopniem „a” niebezpiecze
ń
-
stwa wybuchu, tj. takie, w któ-
rych nagromadzenie metanu
w powietrzu powy
ż
ej 0,5% jest
wykluczone;
ze stopniem „b” niebezpiecze
ń
-
stwa wybuchu, tj. takie, w któ-
rych w normalnych warunkach
przewietrzania nagromadzenie
metanu w powietrzu powy
ż
ej 1%
jest wykluczone;
ze stopniem „c” niebezpiecze
ń
-
stwa wybuchu, tj. takie, w któ-
rych nawet w normalnych wa-
runkach przewietrzania nagro-
madzenie metanu w powietrzu
mo
ż
e przekracza
ć
1%.
42
www.elektro.info.pl
nr 4/2004
IMI-341 [opcja I]
IMI -341 [opcja II]
IMI-33
Napięcie pomiarowe
Zakres wskazań
Napięcie pomiarowe
Zakres wskazań
Napięcie pomiarowe
Zakres wskazań
-
500 V
1 000 V
15 V
-
0...100 MOhm
0...200 MOhm
0...50 Ohm
250 V
500 V
1 000 V
15 V
0...50 MOhm
0...100 MOhm
0...200 MOhm
0...50 Ohm
250 V
500 V
1 000 V
0...25 MOhm
0...50 MOhm
0...100 MOhm
Dokładność pomiaru
Dopuszczalna temperatura otoczenia
Dopuszczalna wilgotność względna
±10% wartości wskazanej
-25°C...+55°C
25...85%
±10% wartości wskazane
-20°C...+50°C
25...85%
Tab. 4
Podstawowe dane mierników ilorazowych (logometrycznych)
cechy dobrego przyrządu
pomiarowego do stosowania
w ekstremalnych warunkach
środowiskowych
IMI-413B
w
ą
oraz pomiaru ma
ł
ych rezystan-
cji, mierniki te realizuj
ą
pomiar
wspó
ł
czynnika absorpcji (dla 60
i 15 s) oraz pomiar napi
ę
cia sta
ł
e-
go i przemiennego do 1000 V.
B
łą
d podstawowy pomiaru:
rezystancji izolacji ± (3% w.m.
+ 5 cyfr);
ma
ł
ych rezystancji ± (2% w.m.
+ 5 cyfr);
napi
ę
cia ± (2% w.m. + 4 cy-
fry);
Dopuszczalna temperatura otocze-
nia 0-40
˚
C. Dopuszczalna wilgot-
no
ść
wzgl
ę
dna 25-85%.
Przyrz
ą
dy te znajduj
ą
zastoso-
wanie w polskich kopalniach w
ę
-
gla kamiennego, trafiaj
ą
równie
ż
do po
ł
udniowoafryka
ń
skich ko-
palni diamentów.
Napięcie pomiarowe
Zakresy wskazań
2 500 V
0...300 MOhm
180...20 000 MOhm
Jak ju
ż
wspomniano - zwykle nie
jest wymagana du
ż
a dok
ł
adno
ść
po-
miaru rezystancji izolacji, a uchyb
w granicach 20-30% zmierzonej
warto
ś
ci nie przeszkadza w prawi-
d
ł
owej ocenie stanu izolacji bada-
nej instalacji lub urz
ą
dzenia. Dla-
tego te
ż
przy pomiarach w ekstre-
malnych warunkach
ś
rodowisko-
wych dobry przyrz
ą
d pomiarowy
powinien odznacza
ć
si
ę
nast
ę
pu-
j
ą
cymi cechami:
ma
ł
a, por
ę
czna i zwarta obudowa;
ci
ą
g
ł
a gotowo
ść
do u
ż
ytku;
futera
ł
ochronny powinien
umo
ż
liwia
ć
wykonanie pomia-
rów bez wyjmowania miernika;
zakres dopuszczalnych tempera-
tur otoczenia powinien wynosi
ć
od -15
˚
C do +45
˚
C.
Takimi walorami odznaczaj
ą
si
ę
wszystkie induktorowe mierniki re-
zystancji izolacji zarówno logome-
tryczne (IMI-341 oraz IMI-33), jak
i szeregowe (IMI-413 B), oferowa-
ne przez P.W. ERA-GOST sp. z o.o.
– kontynuatora 75-letniej tradycji
w produkcji aparatury pomiarowo-
kontrolnej.
Wspóln
ą
cech
ą
ca
ł
ej rodziny
tych przyrz
ą
dów jest zestawienie
ź
ród
ł
a pr
ą
du sta
ł
ego, czyli pr
ą
d-
nicy pr
ą
du przemiennego nap
ę
-
dzanej r
ę
cznie, wspó
ł
pracuj
ą
cej
Dokładność pomiaru
Dopuszczalna temperatura otoczenia
Dopuszczalna wilgotność względna
±10% wartości wskazanej
-20 ºC...+50 ºC
25...85%
Tab. 5
Podstawowe dane miernika szeregowego
z uk
ł
adem prostowniczym oraz
magnetoelektrycznego ustroju
pomiarowego.
wierzchniowej na wynik pomiaru
i zapewnia w
ł
a
ś
ciwy odczyt rezy-
stancji skro
ś
nej.
Niezawodno
ść
, prostota obs
ł
u-
gi, niezale
ż
no
ść
od zewn
ę
trznych
ź
róde
ł
zasilania oraz mo
ż
liwo
ść
natychmiastowego stwierdzenia
b
łę
dów (zwi
ę
kszony opór nap
ę
-
du pr
ą
dnicy) powoduj
ą
,
ż
e zapo-
trzebowanie na mierniki indukto-
rowe utrzymuje si
ę
na sta
ł
ym, wy-
sokim poziomie.
Przyrz
ą
dy te s
ą
przedmiotem za-
interesowania wszystkich polskich
kopal
ń
w
ę
gla kamiennego, trafiaj
ą
równie
ż
na rynek niemiecki, cze-
ski, hiszpa
ń
ski, turecki, ameryka
ń
-
ski i po
ł
udniowoafryka
ń
ski.
mierniki ilorazowe
(logometryczne)
S
ą
to mierniki o wskazaniach
niezale
ż
nych od napi
ę
cia zasilaj
ą
-
cego. Wypadkowe odchylenie orga-
nu ruchomego zale
ż
y tylko od sto-
sunku pr
ą
dów p
ł
yn
ą
cych w dwóch
skrzy
ż
owanych pod pewnym k
ą
-
tem i umieszczonych wspó
ł
osio-
wo wzgl
ę
dem siebie cewkach. Wy-
chylenie miernika zale
ż
y zatem od
warto
ś
ci mierzonej rezystancji.
literatura
1. F. Krasucki, Zagro
ż
enia elektrycz-
ne w górnictwie, Wydawnictwo
„
Ś
l
ą
sk”, Katowice 1984.
2. Rozporz
ą
dzenie Ministra Gospo-
darki z dn. 28 czerwca 2002 r.
w sprawie bezpiecze
ń
stwa i higie-
ny pracy, prowadzenia ruchu oraz
specjalistycznego zabezpieczenia.
przeciwpo
ż
arowego wpodziem-
nych zak
ł
adach górniczych. (Dz.U.
Nr 139, poz.1169)
3. Za
łą
cznik nr 4 do Rozporz
ą
dze-
nia Ministra Gospodarki z dn. 28
czerwca 2002 r. w sprawie bezpie-
cze
ń
stwa i higieny pracy, prowa-
dzenia ruchu oraz specjalistycz-
nego zabezpieczenia przeciwpo-
ż
arowego w podziemnych zak
ł
a-
dach górniczych (Dz.U. Nr 139,
poz.1169).
4. PN-G-42040:1996
Ś
rodki ochronne
i zabezpieczaj
ą
ce w elektroenerge-
tyce kopalnianej. Zabezpieczenia
up
ł
ywowe. Wymagania i badania.
mierniki szeregowe
mierniki elektroniczne
S
ą
to mierniki o wskazaniach
zale
ż
nych od napi
ę
cia zasilaj
ą
ce-
go. Przy zastosowaniu stabiliza-
tora napi
ę
cia, wskazanie mierni-
ka jest tylko funkcj
ą
wskazanej
rezystancji.
Miernik IMI-413 B posiada
mo
ż
liwo
ść
pomiaru metod
ą
trój-
przewodow
ą
, pozwalaj
ą
c
ą
na eli-
minacj
ę
wp
ł
ywu rezystancji po-
P.W. ERA-GOST, jako niekwe-
stionowany lider na rynku mier-
ników induktorowych, posiada
równie
ż
w swojej ofercie cyfrowe
mierniki rezystancji izolacji z za-
silaniem bateryjnym EMI-1000 C
oraz EMI-5000 C.
Oprócz pomiaru rezystancji izo-
lacji metod
ą
dwu- i trójprzewodo-
EMI-1000 C
EMI-5000 C
Napięcie pomiarowe
Zakres pomiarowy
Napięcie pomiarowe
Zakres pomiarowy
100 V
250 V
500 V
1 000 V
4 V
Zakresy pomiarowe wybierane
automatycznie
0...20 000 MOhm
2 500 V
5 000 V
Zakresy pomiarowe wybierane
automatycznie
0...20 000 MOhm
0...20 Ohm
4 V
0...20 Ohm
Tab. 6
Podstawowe dane mierników elektronicznych
nr 4/2004
www.elektro.info.pl
43
Plik z chomika:
pilot1216
Inne pliki z tego folderu:
ei_2004_04_s003.pdf
(42 KB)
ei_2004_04_s004.pdf
(112 KB)
ei_2004_04_s005.pdf
(322 KB)
ei_2004_04_s009.pdf
(572 KB)
ei_2004_04_s014.pdf
(316 KB)
Inne foldery tego chomika:
- II w.św. - Pacyfik, Azja
- II w.św. - Rosja - ZSRR
- II w.św. Afryka, Atlantyk
- ★ Oszukać Umysł
ENCYKLOPEDIA KOŚCIELNA
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin