ei_2004_04_s040.pdf

(289 KB) Pobierz
444703693 UNPDF
prezentacja
warunki stosowania niektórych
przyrządów pomiarowych
w górnictwie węgla kamiennego
Grzegorz Loska, Ireneusz Zalewski
energi ą elektryczn ą pracuj ą
obecnie w ka ż dych warunkach. Jed-
nak ich stosowanie musi gwaranto-
wa ć niezawodn ą prac ę i nie mo ż e
wprowadza ć dodatkowego zagro ż e-
nia dla ż ycia lub zdrowia eksploatu-
j ą cych je ludzi.
Z tych to powodów zawsze przed
zainstalowaniem nowego urz ą dzenia
elektrycznego nale ż y przeanalizowa ć
warunki ś rodowiskowe w miejscu
jego przysz ł ej pracy pod k ą tem:
temperatury powietrza oraz za-
kresu jej zmian;
wilgotno ś ci powietrza i zakresu
jej zmian;
zapylenia;
wyst ę powania agresywnych czyn-
ników;
wyst ę powania gazów lub cieczy
palnych;
wibracji.
Do ś rodowisk narzucaj ą cych jedne
z najgorszych warunków pracy dla
ludzi, a tym samym maszyn i urz ą -
dze ń , nale ż y ś rodowisko podziem-
nych zak ł adów górniczych wydoby-
waj ą cych w ę giel kamienny. W pod-
ziemiach kopal ń mo ż na spotka ć si ę
z nast ę puj ą cymi uwarunkowaniami
ś rodowiskowymi:
temperatura powietrza w otwar-
tych wyrobiskach mo ż e wyno-
si ć od oko ł o 5 ˚ C do 33 ˚ C - zale-
ż y ona g ł ównie od g łę boko ś ci za-
legania z ł o ż a, temperatury ska ł ,
urobku oraz powietrza wp ł ywa-
j ą cego i intensywno ś ci przewie-
trzania;
zakres zmian temperatur w okre-
sie rocznym i dobowym –
w przodkach i szybach wydecho-
wych kopal ń g łę bokich; przy du-
ż ej d ł ugo ś ci wyrobisk temperatu-
ra jest praktycznie sta ł a i nieza-
le ż na od waha ń temperatury na
powierzchni;
wilgotno ść wzgl ę dna powietrza
kopalnianego mo ż e zmienia ć si ę
w szerokich granicach, nawet w ra-
mach wyrobisk tej samej kopalni,
osi ą gaj ą c warto ść 90-100% (oddzia-
ł y i przodki wydobywcze, szyby
i chodniki wentylacyjne) i nie zale-
ż y ona praktycznie od wilgotno ś ci
powietrza atmosferycznego, maj ą
za ś na ni ą wp ł yw g ł ównie: ci ś nie-
nie atmosferyczne, g łę boko ść ko-
palni, ilo ść i temperatura wód pod-
ziemnych, pr ę dko ść i ilo ść przep ł y-
waj ą cego powietrza;
zapylenie atmosfery w podzie-
miach kopal ń waha si ę od kil-
ku do kilkudziesi ę ciu mg masy
py ł u na m 3 obj ę to ś ci powietrza,
a w przodkach eksploatacyjnych
osi ą ga warto ść kilkuset mg/m 3
jest to g ł ównie py ł w ę glowy, nie-
jednokrotnie z du żą domieszk ą
py ł u ze ska ł p ł onnych;
wyst ę powanie agresywnych
czynników – wody kopalniane
zawieraj ą znaczne ilo ś ci soli kwa-
sów: solnego, siarkowego, w ę glo-
wego, krzemowego, azotowego,
oraz soli zasad z nast ę puj ą cych
pierwiastków: sód, wap ń , potas,
magnez, a przeci ę tn ą mineraliza-
cj ę wi ę kszo ś ci wód kopalnianych
ocenia si ę na 3 do 8 g substancji
suchej na litr wody (w niektó-
rych kopalniach wyst ę puj ą solan-
ki o zawarto ś ci substancji suchej
dochodz ą cej do 20g/dm 3 );
wyst ę powanie gazów lub cieczy
palnych – g ł ównie metanu i ga-
zów po ż arowych.
wego, wybuchu lub po ż aru z powo-
du przep ł ywu pr ą dów up ł ywowych,
b łę dów w dzia ł aniu uk ł adów sterow-
niczych i sygnalizacyjnych.
izolacja
przyrządy do pomiaru
rezystancji izolacji
W ł a ś ciwy stan izolacji pracuj ą cych
maszyn i urz ą dze ń elektrycznych jest
podstawowym parametrem gwaran-
tuj ą cym bezpiecze ń stwo u ż ytkowa-
nia i niezawodno ść zasilania. Pogor-
szenie si ę jej stanu prowadzi nie-
uchronnie do powstania zagro ż enia
dla ludzi i ci ą g ł o ś ci prowadzenia pro-
cesów technologicznych, dlatego ci ą -
g ł a kontrola stanu izolacji dielektrycz-
nej jest niezmiernie wa ż nym aspek-
tem eksploatacji ruchowej. Izolacja
sieci i urz ą dze ń elektroenergetycz-
nych nie jest niestety sta ł a w okresie
ich eksploatacji i ulega ci ą g ł ym zmia-
nom. Dlatego im gorsze s ą warunki
ś rodowiskowe w miejscu pracy, tym
intensywniejsze i trudniejsze s ą te
zmiany do przewidzenia.
Maj ą na to wp ł yw przede wszyst-
kim nast ę puj ą ce czynniki:
elektryczne: przepi ę cia, przet ęż e-
nia zwarcia;
mechaniczne: cia ł a obce, wibra-
cje, zgniecenia i napr ęż enia;
ś rodowiskowe: wilgotno ść , tem-
peratura, agresywne pary lub
gazy oraz zapylenie.
Pogarszanie si ę rezystancji izolacji
maszyn i urz ą dze ń prowadzi zawsze
do zwi ę kszenia zagro ż enia ra ż enio-
Do pomiarów izolacji stosuje si ę
dwa podstawowe rodzaje mierni-
ków:
mierniki induktorowe (zwane
miernikami IMI);
mierniki elektroniczne (zwane
miernikami EMI).
Z kolei mierniki induktorowe ze
wzgl ę du na rodzaj uk ł adu i ustroju
pomiarowego, dzieli si ę na:
mierniki ilorazowe (z pomiaro-
wym ustrojem ilorazowym mie-
rz ą cym rezystancj ę );
mierniki szeregowe (z pomiaro-
wym ustrojem szeregowym wy-
skalowanym w M W , a mierz ą cym
pr ą d p ł yn ą cy podczas wykonywa-
nia pomiaru).
Rezystancja izolacji zale ż na jest od
wielu czynników:
wilgotno ś ci;
temperatury;
warto ś ci przy ł o ż onego napi ę cia.
Wraz ze wzrostem temperatu-
ry i wilgotno ś ci, rezystancja izola-
cji maleje, zw ł aszcza w temperatu-
rze powy ż ej 20 ˚ C. ze wzrostem na-
pi ę cia pomiarowego równie ż rezy-
stancja izolacji bardzo szybko male-
je, ustalaj ą c si ę na ogó ł przy napi ę ciu
rz ę du kilkuset woltów. Je ż eli przez
pewien czas utrzymywa ć si ę b ę dzie
sta ł e napi ę cie, to pr ą d p ł yn ą cy przez
izolacj ę nie b ę dzie sta ł y, lecz b ę dzie
stopniowo mala ł , co oznacza, ż e rezy-
stancja izolacji b ę dzie wzrasta ć pod-
czas pomiarów. Jest to spowodowa-
ne zmianami chemicznymi i fizycz-
Napięcie znamionowe (U) sieci
lub instalacji w [V]
Wartość rezystancji nastawczej w [k W ]
człon wyłączający
człon blokujący
1
2
3
4
U £ 42
4
4
7
42 < U £ 127
4
4
15
127 < U £ 220
7
7
15
220 < U £ 500
15
15
25
500 < U £ 1000
30
30
50
Tab. 1
40
www.elektro.info.pl
nr 4/2004
M aszyny i urz ą dzenia zasilane
444703693.001.png
Rys. 1 Zależność rezystancji izolacji od napięcia pomiarowego
bezpieczenia up ł ywowego, rezystan-
cja zadzia ł ania centralnego zabezpie-
czenia up ł ywowego jest mniejsza od
odcinkowego. W przeciwnym razie
po wy łą czeniu napi ę cia przez cen-
tralne zabezpieczenie up ł ywowe
(wskutek obni ż enia si ę stanu izolacji
R izol < R wy ł ), blokuj ą ce zabezpieczenie
up ł ywowe mog ł oby dopu ś ci ć do za-
łą czenia napi ę cia i ponownego jego
wy łą czenia przez centralne. Powin-
na by ć zatem spe ł niona nierówno ść :
R izol < R wy ł < R blok .
Ze wzgl ę du na zasi ę g dzia ł ania za-
bezpiecze ń up ł ywowych, wyró ż nia-
my zabezpieczenia centralne i odcin-
kowe. S ą to urz ą dzenia o dzia ł aniu
wy łą czaj ą cym, blokuj ą cym lub blo-
kuj ą co-wy łą czaj ą cym, tzn. łą cz ą ce
funkcje dwóch zabezpiecze ń :
centralnego zabezpieczenia up ł y-
wowego – dzia ł aj ą cego na zasa-
dzie centralnego pomiaru rezy-
stancji izolacji doziemnej sieci
lub instalacji w łą czonej na napi ę -
cie robocze;
blokuj ą cego zabezpieczenia up ł y-
wowego - dzia ł aj ą cego na zasa-
dzie pomiaru rezystancji izolacji
doziemnej odcinka sieci lub in-
stalacji wy łą czonej spod napi ę cia
roboczego.
Warto ść rezystancji zadzia ł ania za-
bezpiecze ń up ł ywowych o dzia ł aniu
blokuj ą cym lub/i wy łą czaj ą cym zale-
ż y od napi ę cia znamionowego sieci
lub instalacji, w której pracuj ą , i zo-
sta ł a podana w tabeli 1 .
Obwód pomiarowy blokuj ą cego
zabezpieczenia up ł ywowego powi-
nien dodatkowo spe ł nia ć nast ę puj ą -
ce wymagania:
dla napi ę cia ź ród ł a zasilania zabez-
pieczenia - warunki podane w ta-
beli 2;
warto ść pr ą du w obwodzie po-
miarowym przy rezystancji
uszkodzenia równej zero - wa-
runki podane w tabeli 3 ;
wyj ś ciowy obwód pomiarowy po-
nymi, jakie zachodz ą w izolacji pod-
czas przep ł ywu pr ą du pomiarowego
oraz faktem, ż e pr ą d pomiarowy, b ę -
d ą cy jednocze ś nie pr ą dem ł adowa-
nia uk ł adu pojemno ś ciowego two-
rzonego przez ż y ł y, pancerze i ekra-
ny przewodów, zanika stopniowo
podczas pomiaru. Odczytu wskaza ń
nale ż y dokonywa ć po pewnym cza-
sie, gdy pr ą d ł adowania zanika, i jest
to zwykle 60 s od chwili przy ł o ż enia
napi ę cia pomiarowego.
Zale ż no ść rezystancji izolacji od
napi ę cia pomiarowego wymaga, aby
pomiar by ł wykonywany przy napi ę -
ciu zbli ż onym do napi ę cia znamiono-
wego. Dlatego przyrz ą dy do pomia-
rów rezystancji izolacji s ą budowane
o ró ż nych napi ę ciach pomiarowych,
dostosowanych do napi ęć znamiono-
wych sprawdzanych obwodów. Rysu-
nek 1 przedstawia, w jaki sposób re-
zystancja izolacji jest zale ż na od na-
pi ę cia pomiarowego.
Zmienna warto ść rezystancji izo-
lacji sprawia, ż e nie jest zwykle wy-
magana du ż a dok ł adno ść pomiaru.
Uchyb w granicach 20-30% zmierzo-
nej warto ś ci nie przeszkadza w pra-
wid ł owej ocenie stanu izolacji bada-
nej instalacji lub urz ą dzenia.
ciągła kontrola stanu izolacji
w podziemiach kopalń
w przypadku nadmierneg pogorsze-
nia si ę stanu izolacji zasilanej sieci.
Oprócz centralnych zabezpiecze ń
up ł ywowych, s ą powszechnie stoso-
wane blokuj ą ce zabezpieczenia up ł y-
wowe, które dzia ł aj ą na zasadzie po-
miaru rezystancji doziemnej odcinka
sieci lub instalacji wy łą czonej spod
napi ę cia. W przypadku obni ż enia si ę
stanu izolacji kontrolowanego frag-
mentu sieci nie pozwalaj ą one na za-
łą czenie napi ę cia roboczego.
Zasad ę dzia ł ania iwspó ł pracy
urz ą dze ń : centralnego oraz odcin-
kowych do kontroli stanu izolacji
przedstawiono na rysunku 2.
Pomiar rezystancji izolacji przez
urz ą dzenia do kontroli stanu izola-
cji (UKSI) odbywa si ę klasyczn ą me-
tod ą sta ł opr ą dow ą w uk ł adzie omo-
mierza zasilanego ze ź ród ł a pr ą du
sta ł ego. Z regu ł y centralne zabez-
pieczenie kontroli stanu izolacji ma
przy łą czony przeka ź nik pomiarowy
do punktu ś rodkowego (gwiazdowe-
go) transformatora, a odcinkowe wy-
korzystuje sztuczny punkt ś rodkowy
sieci (np. uzyskany poprzez uk ł ad
diodowy lub d ł awikowy).
Aby zapewni ć poprawn ą wspó ł -
prac ę centralnego i odcinkowego za-
W górnictwie podziemnym, jako
niskonapi ę ciowe sieci pr ą du prze-
miennego, stosuje si ę wy łą cznie
uk ł ady sieciowe IT z urz ą dzeniami
do ci ą g ł ej kontroli stanu izolacji.
Jako ochron ę przy dotyku po ś red-
nim stosuje si ę tutaj „system uzie-
miaj ą cych przewodów ochronnych”,
sk ł adaj ą cy si ę z uziomów lokalnych,
wykonywanych dla ka ż dego wi ę ksze-
go zgrupowania maszyn i urz ą dze ń
elektrycznych po łą czonych ze sob ą ,
za pomoc ą wspólnej sieci przewo-
dów ochronnych. Wszystkie pod-
systemy przewodów ochronnych
łą cz ą si ę nast ę pnie w ogólnokopal-
nian ą sie ć uziemiaj ą c ą , w której s ą
co najmniej dwa uziomy centralne
o ma ł ej rezystancji uziemienia uzio-
mu. Szczegó ł owe wymagania doty-
cz ą ce SUPO s ą okre ś lone w normie
PN-G-42041:1997.
W sieciach tych stosuje si ę central-
ne urz ą dzenia do sta ł ej kontroli sta-
nu izolacji, zapewniaj ą ce samoczyn-
ny ci ą g ł y pomiar rezystancji izolacji
ca ł ej sieci oraz wy łą czenie napi ę cia
Rodzaj napięcia pomiarowego
Maksymalne napięcie źródła zasilania [V]
Rodzaj prądu pomiarowego
Maksymalna wartość prądu pomiarowego [mA]
przemienne (50 Hz)
42 (wartość skuteczna)
przemienny (50 Hz)
6 (wartość skuteczna)
stałe
60
stały
10
Tab. 2
Tab. 3
nr 4/2004
www.elektro.info.pl
41
444703693.002.png
prezentacja
Rys. 2 Zasada działania centralnego (wyłączającego) i odcinkowego (blokującego) zabezpieczenia upływowego w niskonapięciowej ko-
palnianej sieci IT
W zak ł adach górniczych maj ą cych
pola metanowe jest wymagana zgo-
da kierownika ruchu zak ł adu górni-
czego na przeprowadzanie prac po-
miarowych, zwi ą zanych z lokaliza-
cj ą uszkodze ń lub próbami napi ę -
ciowymi kabli:
zainstalowanych w szybach wy-
dechowych;
zainstalowanych w wyrobiskach
(pomieszczeniach) zaliczonych
do stopnia „b” lub „c” niebezpie-
cze ń stwa metanu;
zainstalowanych w szybach i wy-
robiskach przewietrzanych wen-
tylacj ą odr ę bn ą (lutniow ą ).
Dla tych prac s ą ustalane do-
datkowe ś rodki bezpiecze ń stwa
dostosowane do miejscowych wa-
runków, na podstawie oceny sta-
nu zagro ż enia po ż arowego, zagro-
ż enia wybuchem metanu i py ł u
w ę glowego oraz zagro ż e ń wyst ę -
puj ą cych przy prowadzeniu robót
strza ł owych.
Zatem pomiary stanu izola-
cji wymagaj ą ustalenia szczegó ł o-
wej i obostrzonej wieloma warun-
kami procedury organizacyjnej -
zw ł aszcza w kopalniach metano-
wych, w pomieszczeniach zaliczo-
nych do stopnia „b” i „c” niebez-
piecze ń stwa wybuchu metanu.
Cz ęś ciowe zdj ę cie obowi ą zku
wykonywania okresowych pomia-
rów rezystancji izolacji maszyn,
urz ą dze ń i instalacji elektrycznej,
które zosta ł y wyposa ż one w urz ą -
dzenia do samoczynnej kontroli re-
zystancji izolacji wy łą czaj ą ce i blo-
kuj ą ce za łą czenie zasilania, wobec
niskiego napi ę cia pomiarowego (60
V DC lub 42 V AC) tego typu urz ą -
dze ń mo ż e prowadzi ć do koniecz-
no ś ci wykonania pomiarów izola-
cji klasycznymi miernikami (przy
przy ł o ż onym napi ę ciu pomiaro-
wym bliskim lub wy ż szym od na-
pi ę cia znamionowego).
Jest to szczególnie prawdopo-
dobne wprzypadkach starych
uk ł adów izolacyjnych, dla któ-
rych wyst ę puje du ż a zale ż no ść
wyników pomiarów rezystancji
izolacji od przy ł o ż onego napi ę cia
pomiarowego (rys.1) .
winien by ć w wykonaniu iskrobez-
piecznym w przypadku zabudowa-
nia zabezpieczenia w urz ą dzeniu
budowy przeciwwybuchowej.
Do pomiarów w wyrobiskach ko-
pal ń niemetanowych i w wyrobi-
skach zaliczonych do stopnia „a”
niebezpiecze ń stwa wybuchu mo ż -
na stosowa ć przyrz ą dy budowy nor-
malnej, a w zaliczonych do stopnia
„b” lub „c” wolno stosowa ć przyrz ą -
dy budowy przeciwwybuchowej. Do-
puszcza si ę w pomieszczeniach zali-
czonych do stopnia „b” lub „c” sto-
sowanie przyrz ą dów budowy nor-
malnej z zachowaniem nast ę puj ą -
cych warunków:
pomiary b ę d ą prowadzone zgod-
nie zinstrukcj ą zatwierdzon ą
przez kierownika zak ł adu górni-
czego;
o rozpocz ę ciu i zako ń czeniu po-
miarów powiadomiony b ę dzie
dyspozytor zak ł adu górniczego;
pomiarów nie rozpoczyna si ę lub
przerywa si ę je, je ż eli stwierdzona
zostanie zawarto ść metanu powy-
ż ej 0,5%.
Sposób wykonywania pomiarów
rezystancji izolacji w podziemiach
kopal ń i terminy ich przeprowadza-
nia ustala kierownik dzia ł u energo-
mechanicznego, jednak ich cz ę stotli-
wo ść nie mo ż e by ć rzadsza ni ż :
w nowych instalacjach i po ka ż -
dej naprawie maszyny lub urz ą -
dzenia – przed oddaniem do ru-
chu;
w maszynach i urz ą dzeniach ru-
chomych, przewo ź nych, przeno-
ś nych i r ę cznych – co pó ł roku;
dla pozosta ł ych nie wymienionych
instalacji, maszyn i urz ą dze ń – co
rok.
Nie jest wymagane dokonywa-
nie okresowych pomiarów kontrol-
nych rezystancji izolacji w tych ma-
szynach, urz ą dzeniach i instalacjach,
które zosta ł y wyposa ż one w urz ą -
dzenia do samoczynnej kontroli re-
zystancji izolacji wy łą czaj ą ce zasila-
nie i blokuj ą ce za łą czenie zasilania
(w przypadkach, kiedy pomierzona
rezystancja izolacji jest ni ż sza od
warto ś ci okre ś lonych w tabeli 1 ).
Pomiary stanu izolacji urz ą dze ń
elektrycznych nale żą do grupy po-
miarów i prób wykonywanych przy
u ż yciu specjalistycznej aparatu-
ry i urz ą dze ń , które nie wyklucza-
j ą mo ż liwo ś ci wydostania si ę po-
tencja ł u i ł uku elektrycznego na ze-
wn ą trz kabla lub przewodu. Dlatego
te ż tego typu pomiary ogranicza si ę
do niezb ę dnego minimum. Decyzj ę
o ich podj ę ciu poprzedza si ę ogl ę dzi-
nami kabla lub przewodu oponowe-
go wzd ł u ż ca ł ej trasy jego zainstalo-
wania, a pomiary rozpocz ę te przery-
wa si ę , je ż eli w miejscu ich wykony-
wania lub w dowolnym punkcie tra-
sy kabla lub mierzonego przewodu
oponowego stwierdzona zostanie za-
warto ść metanu powy ż ej 0,5%.
procedura wykonywania
pomiarów wielkości
elektrycznych w podziemiach
kopalń
Procedura post ę powania, przy
wykonywaniu pomiarów wielko ś ci
elektrycznych w podziemnych wy-
robiskach kopal ń w ę gla kamienne-
go, jest uzale ż niona od stopnia za-
gro ż enia wybuchem metanu. Wszyst-
kie wyrobiska w polach metanowych
dzielimy na pomieszczenia:
ze stopniem „a” niebezpiecze ń -
stwa wybuchu, tj. takie, w któ-
rych nagromadzenie metanu
w powietrzu powy ż ej 0,5% jest
wykluczone;
ze stopniem „b” niebezpiecze ń -
stwa wybuchu, tj. takie, w któ-
rych w normalnych warunkach
przewietrzania nagromadzenie
metanu w powietrzu powy ż ej 1%
jest wykluczone;
ze stopniem „c” niebezpiecze ń -
stwa wybuchu, tj. takie, w któ-
rych nawet w normalnych wa-
runkach przewietrzania nagro-
madzenie metanu w powietrzu
mo ż e przekracza ć 1%.
42
www.elektro.info.pl
nr 4/2004
444703693.003.png
IMI-341 [opcja I]
IMI -341 [opcja II]
IMI-33
Napięcie pomiarowe
Zakres wskazań
Napięcie pomiarowe
Zakres wskazań
Napięcie pomiarowe
Zakres wskazań
-
500 V
1 000 V
15 V
-
0...100 MOhm
0...200 MOhm
0...50 Ohm
250 V
500 V
1 000 V
15 V
0...50 MOhm
0...100 MOhm
0...200 MOhm
0...50 Ohm
250 V
500 V
1 000 V
0...25 MOhm
0...50 MOhm
0...100 MOhm
Dokładność pomiaru
Dopuszczalna temperatura otoczenia
Dopuszczalna wilgotność względna
±10% wartości wskazanej
-25°C...+55°C
25...85%
±10% wartości wskazane
-20°C...+50°C
25...85%
Tab. 4 Podstawowe dane mierników ilorazowych (logometrycznych)
cechy dobrego przyrządu
pomiarowego do stosowania
w ekstremalnych warunkach
środowiskowych
IMI-413B
w ą oraz pomiaru ma ł ych rezystan-
cji, mierniki te realizuj ą pomiar
wspó ł czynnika absorpcji (dla 60
i 15 s) oraz pomiar napi ę cia sta ł e-
go i przemiennego do 1000 V.
B łą d podstawowy pomiaru:
rezystancji izolacji ± (3% w.m.
+ 5 cyfr);
ma ł ych rezystancji ± (2% w.m.
+ 5 cyfr);
napi ę cia ± (2% w.m. + 4 cy-
fry);
Dopuszczalna temperatura otocze-
nia 0-40 ˚ C. Dopuszczalna wilgot-
no ść wzgl ę dna 25-85%.
Przyrz ą dy te znajduj ą zastoso-
wanie w polskich kopalniach w ę -
gla kamiennego, trafiaj ą równie ż
do po ł udniowoafryka ń skich ko-
palni diamentów.
Napięcie pomiarowe
Zakresy wskazań
2 500 V
0...300 MOhm
180...20 000 MOhm
Jak ju ż wspomniano - zwykle nie
jest wymagana du ż a dok ł adno ść po-
miaru rezystancji izolacji, a uchyb
w granicach 20-30% zmierzonej
warto ś ci nie przeszkadza w prawi-
d ł owej ocenie stanu izolacji bada-
nej instalacji lub urz ą dzenia. Dla-
tego te ż przy pomiarach w ekstre-
malnych warunkach ś rodowisko-
wych dobry przyrz ą d pomiarowy
powinien odznacza ć si ę nast ę pu-
j ą cymi cechami:
ma ł a, por ę czna i zwarta obudowa;
ci ą g ł a gotowo ść do u ż ytku;
futera ł ochronny powinien
umo ż liwia ć wykonanie pomia-
rów bez wyjmowania miernika;
zakres dopuszczalnych tempera-
tur otoczenia powinien wynosi ć
od -15 ˚ C do +45 ˚ C.
Takimi walorami odznaczaj ą si ę
wszystkie induktorowe mierniki re-
zystancji izolacji zarówno logome-
tryczne (IMI-341 oraz IMI-33), jak
i szeregowe (IMI-413 B), oferowa-
ne przez P.W. ERA-GOST sp. z o.o.
– kontynuatora 75-letniej tradycji
w produkcji aparatury pomiarowo-
kontrolnej.
Wspóln ą cech ą ca ł ej rodziny
tych przyrz ą dów jest zestawienie
ź ród ł a pr ą du sta ł ego, czyli pr ą d-
nicy pr ą du przemiennego nap ę -
dzanej r ę cznie, wspó ł pracuj ą cej
Dokładność pomiaru
Dopuszczalna temperatura otoczenia
Dopuszczalna wilgotność względna
±10% wartości wskazanej
-20 ºC...+50 ºC
25...85%
Tab. 5 Podstawowe dane miernika szeregowego
z uk ł adem prostowniczym oraz
magnetoelektrycznego ustroju
pomiarowego.
wierzchniowej na wynik pomiaru
i zapewnia w ł a ś ciwy odczyt rezy-
stancji skro ś nej.
Niezawodno ść , prostota obs ł u-
gi, niezale ż no ść od zewn ę trznych
ź róde ł zasilania oraz mo ż liwo ść
natychmiastowego stwierdzenia
b łę dów (zwi ę kszony opór nap ę -
du pr ą dnicy) powoduj ą , ż e zapo-
trzebowanie na mierniki indukto-
rowe utrzymuje si ę na sta ł ym, wy-
sokim poziomie.
Przyrz ą dy te s ą przedmiotem za-
interesowania wszystkich polskich
kopal ń w ę gla kamiennego, trafiaj ą
równie ż na rynek niemiecki, cze-
ski, hiszpa ń ski, turecki, ameryka ń -
ski i po ł udniowoafryka ń ski.
mierniki ilorazowe
(logometryczne)
S ą to mierniki o wskazaniach
niezale ż nych od napi ę cia zasilaj ą -
cego. Wypadkowe odchylenie orga-
nu ruchomego zale ż y tylko od sto-
sunku pr ą dów p ł yn ą cych w dwóch
skrzy ż owanych pod pewnym k ą -
tem i umieszczonych wspó ł osio-
wo wzgl ę dem siebie cewkach. Wy-
chylenie miernika zale ż y zatem od
warto ś ci mierzonej rezystancji.
literatura
1. F. Krasucki, Zagro ż enia elektrycz-
ne w górnictwie, Wydawnictwo
Ś l ą sk”, Katowice 1984.
2. Rozporz ą dzenie Ministra Gospo-
darki z dn. 28 czerwca 2002 r.
w sprawie bezpiecze ń stwa i higie-
ny pracy, prowadzenia ruchu oraz
specjalistycznego zabezpieczenia.
przeciwpo ż arowego wpodziem-
nych zak ł adach górniczych. (Dz.U.
Nr 139, poz.1169)
3. Za łą cznik nr 4 do Rozporz ą dze-
nia Ministra Gospodarki z dn. 28
czerwca 2002 r. w sprawie bezpie-
cze ń stwa i higieny pracy, prowa-
dzenia ruchu oraz specjalistycz-
nego zabezpieczenia przeciwpo-
ż arowego w podziemnych zak ł a-
dach górniczych (Dz.U. Nr 139,
poz.1169).
4. PN-G-42040:1996 Ś rodki ochronne
i zabezpieczaj ą ce w elektroenerge-
tyce kopalnianej. Zabezpieczenia
up ł ywowe. Wymagania i badania.
mierniki szeregowe
mierniki elektroniczne
S ą to mierniki o wskazaniach
zale ż nych od napi ę cia zasilaj ą ce-
go. Przy zastosowaniu stabiliza-
tora napi ę cia, wskazanie mierni-
ka jest tylko funkcj ą wskazanej
rezystancji.
Miernik IMI-413 B posiada
mo ż liwo ść pomiaru metod ą trój-
przewodow ą , pozwalaj ą c ą na eli-
minacj ę wp ł ywu rezystancji po-
P.W. ERA-GOST, jako niekwe-
stionowany lider na rynku mier-
ników induktorowych, posiada
równie ż w swojej ofercie cyfrowe
mierniki rezystancji izolacji z za-
silaniem bateryjnym EMI-1000 C
oraz EMI-5000 C.
Oprócz pomiaru rezystancji izo-
lacji metod ą dwu- i trójprzewodo-
EMI-1000 C
EMI-5000 C
Napięcie pomiarowe
Zakres pomiarowy
Napięcie pomiarowe
Zakres pomiarowy
100 V
250 V
500 V
1 000 V
4 V
Zakresy pomiarowe wybierane
automatycznie
0...20 000 MOhm
2 500 V
5 000 V
Zakresy pomiarowe wybierane
automatycznie
0...20 000 MOhm
0...20 Ohm
4 V
0...20 Ohm
Tab. 6 Podstawowe dane mierników elektronicznych
nr 4/2004
www.elektro.info.pl
43
444703693.004.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin