mit-arturianski-w-cyklu-utworow-o-wiedzminie-geralcie-asapkowskiego-katarzyna-lek.pdf

Katolicki Uniwersytet Lubelski

Wydział Nauk Humanistycznych

Instytut Filologii Polskiej

Katarzyna Łęk

MIT ARTURIAŃSKI

W CYKLU UTWORÓW O WIEDŹMINIE GERALCIE

A. SAPKOWSKIEGO

Praca pisana na seminarium

z teorii literatury

pod kierunkiem

Dra hab. Edwarda Fiały

Lublin 2005

Pracę tę dedykuję Pani Dr Beacie Obsulewicz-Niewińskiej.

Jej nadzwyczajna dobroć, otwartość,

bezinteresowność, nieprzerwana gotowość pomocy

i rady były dla mnie nie tylko nieocenionym

wsparciem, ale teŜ bezcennym świadectwem wiary -

wspaniałą i zobowiązującą lekcją najpiękniejszego

człowieczeństwa.

Szczególne podziękowania kieruję takŜe pod adresem

Pana Dra Jarosława Borowskiego.

Udział w jego zajęciach:

prowadzonych z niepowtarzalną pasją

oraz imponującą erudycją,

był nie tylko wyjątkową przyjemnością,

ale okazał się równieŜ szalenie inspirujący.

SPIS TREŚCI:

WSTĘP ...................................................................................................... 5

Stan badań nad zjawiskiem obecności mitu arturiańskiego w cyklu utworów

A. Sapkowskiego o wiedźminie Geralcie .................................................................... 6

ZałoŜenia metodologiczne i literatura kontekstów interpretacyjnych .................. 14

Rozdział I

MIT ARTURIAŃSKI A „HISTORIE WIEDŹMIŃSKIE” -

WPROWADZENIE

1. Historia Świętego Graala jako jedna z gałęzi mitu arturiańskiego. Krótki

zarys literackiej ewolucji motywu ................................................................. 26

2. Specyfika wykorzystania tradycji arturiańskiej przez autora cyklu o

wiedźminie......................................................................................................... 30

Rozdział II

FIGURY ARTURIAŃSKIE

1. Cintryjka – centrum „systemu odpowiedników” ........................................ 32

1.1 Ciri jako figura Graala .................................................................................. 32

1.2 Ciri jako Pani Jeziora ................................................................................... 41

1.3 „Element kobiecy” w konstrukcji figur Graala i Pani Jeziora ................. 51

2. Wiedźmin Geralt – Rycerz świętego Graala ............................................... 60

2.1 Geralt – Perceval ........................................................................................... 64

2.2 Geralt – Galahad ........................................................................................... 71

2.3 Geralt – Lancelot ............................................................................................ 76

2.4 Wiedźmin jako figura Poszukującego .......................................................... 82

3. Geralt – Zraniony Król ................................................................................. 88

Rozdział III

ARTURIAŃSKIE OBLICZA PRZESTRZENI

1. Przestrzeń realistyczno – mityczna. Kosmologia A. Sapkowskiego a celtycki

„Tamten Świat”............................................................................................... 93

1.1 Kraj Olch – celtycki zaświat przedstawiony ............................................... 96

1.2 Księstwo Toussaint - odwiedziny w Krainie Kobiet ................................ 101

1.3 Cytadela Vilgefortza – echo Królestwa Zmarłych ................................... 104

1.4 WieŜa, jezioro, mgła – wrota światów, brama mitu? ................................ 106

2. Przestrzeń aksjologiczna – Kraina Pozbawiona Łaski ............................. 110

2.1 Universum w stanie chaosu .......................................................................... 112

2.2 Miłość – istota mocy Graala ....................................................................... 118

Rozdział IV

KOŁO WIECZNEGO POWROTU .............................................................. 121

ZAKOŃCZENIE ................................................................................................... 127

SPIS ILUSTRACJI . .............................................................................................. 133

BIBLIOGRAFIA ................................................................................................... 136

WSTĘP

Niniejsza praca jest próbą przyjrzenia się specyfice relacji pomiędzy cyklem

utworów „wiedźmińskich” A. Sapkowskiego 1 a tym obszarem literatury (i ogólnie

kultury europejskiej), który moŜna określić jako mit arturiański 2 . Przez pojęcie to

rozumiem rozległą, wielowariantową narrację osnutą wokół legendarnej postaci króla

Artura i jego rycerzy, pierwotnie nie powiązaną z jednym konkretnym kształtem

tekstowym (przekazywaną ustnie przez wędrownych bretońskich rybałtów 3 ), a wtórnie

UŜywam pojęcia „mit” w odniesieniu do literatury arturiańskiej, bazując na autorytecie J. Campbella,

który w swojej czterotomowej monografii The Masks of God ( Maski boga ) zalicza literaturę rycerską do

- jak ją nazywa – „mitologii twórczej”. Mitologia owa „w pewnej mierze wolna od tradycji religijnej

symboliki; w rzeczywistości jest (…) z nią zbieŜna z powodu identyczności sposobów manifestowania

się wszystkich rodzajów ludzkiej wyobraźni oraz ich wspólnej psychologicznej archetypowej podstawy”.

E. Mieletinski, Poetyka mitu , tł. J. Dancygier, Warszawa 1981, s. 92.

T. M. Lebiecki, Legendy arturiańskie jako element kultury europejskiej , „Literatura Ludowa” 2002,

z. 4-5, s. 16-17.

1 Materiał badawczy stanowić będą następujące tytuły: Ostatnie Ŝyczenie , Miecz przeznaczenia , Krew

elfów , Czas pogardy , Chrzest ognia , WieŜa Jaskółki , Pani Jeziora . Wszystkie cytaty pochodzą z wydania

Warszawa 2001.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: