Boyer Pascal - I człowiek stworzył bogów... Jak powstała religia(1).pdf

(2364 KB) Pobierz
652363637 UNPDF
652363637.001.png
Pascal Boyer
I CZŁOWIEK STWORZYŁ
BOGÓW...
Jak powstała religia?
PrzełoŜyła: Krystyna SzeŜyńskaMaćkowiak
Tytuł oryginału: ET L'HOMME CRÉA LES DIEUX Comment expliquer la religion
Redakcja GraŜyna Jaworska
Korekta: Maria Aleksandrów
Projekt okładki i stron tytułowych Dorota Ostaszewska
Ilustracja na okładce Dorota Ostaszewska
Redakcja techniczna ElŜbieta Urbańska
Łamanie Aneta Osipiak
ISBN 8373379851
S PIS TREŚCI
O Autorze....................................................................................................6
Podziękowania ..........................................................................................6
Rozdział 1. Korzenie ..................................................................7
Odkrywamy, gdzie się kryją „powietrzne nicości"..........................................8
Scenariusze prapoczątków...............................................................................9
Zadziwiająca róŜnorodność ...........................................................................10
Scenariusze intelektualne potrzeba zrozumienia .........................................13
Scenariusze emocjonalne: religia jako wsparcie i pociecha...........................18
Scenariusze społeczne: religia dobrze słuŜy grupie społecznej......................20
Religia i zmysł społeczny..............................................................................22
Uśpiony rozum religia jako złudzenie.........................................................24
Spójrzmy na problem z innej strony..............................................................26
Antropologiczna skrzynka z narzędziami numer 1 : . kultura i „toŜsame".....27
NajwaŜniejsze jest zniekształcenie ................................................................30
Twórcze schematy przyswajania wierzeń religijnych....................................32
Epidemie kultury...........................................................................................35
W labiryncie pytań ........................................................................................37
Rozdział 2. Jak rozpoznać zjawiska nadprzyrodzone? .............................40
Czy religia musi kryć w sobie niezwykłość? .................................................42
Przyswajanie nowych idei .............................................................................44
Schemat pojęciowy a idee religijne. Etap pierwszy.......................................47
Schematy pojęciowe i idee religijne: etap drugi ............................................53
Cząstka intuicji w zjawiskach paranormalnych .............................................56
Od katalogu zjawisk niezwykłych do teologii eksperymentalnej...................58
Bajki dla naiwnych czy powaŜna religia?......................................................66
Rozdział 3. Maszyny do myślenia ..................................................68
Czuć się gościem we własnej głowie.............................................................69
Systemy kojarzeniowe...................................................................................69
Systemy mózgowe.........................................................................................73
Co wiemy juŜ w Ŝłobku? ...............................................................................77
Kto jest kim? .................................................................................................79
Ile tu jest rzeczy?...........................................................................................79
Wrodzone zdolności a rozwój .......................................................................80
Architektura i architekt..................................................................................83
Skrzynka z narzędziami nr 2: psychologia ewolucjonistyczna ......................84
śycie w środowisku informacji .....................................................................86
Istota społeczna .............................................................................................87
Rozłączenie i przeszkody ..............................................................................91
Produkty pochodne i inne gadŜety.................................................................93
Rozdział 4. Bogowie i duchy dlaczego właśnie oni? ..............................96
Religia to przede wszystkim praktyka ...........................................................96
Bogowie i duchy jako osoby..........................................................................99
Istoty nadprzyrodzone a drapieŜniki............................................................101
PIS TREŚCI
Czy bogowie naprawdę przypominają drapieŜniki? ....................................102
Bogowie i duchy jako partnerzy niewidzialni przyjaciele i wyimaginowani towarzysze
....................................................................................................................103
Informacja strategiczna................................................................................105
Bogowie i duchy: osoby niezwykłe.............................................................108
Znaczenie przekazu kulturowego ................................................................111
Skrzynka z narzędziami nr 3: znaczenie i przekaz.......................................113
Znaczenie istot nadprzyrodzonych ..............................................................114
Rozdział 5. Religia, moralność i nieszczęście ....................................117
Prawodawcy, wzorce i obserwatorzy...........................................................118
Myślenie w kategoriach moralnych i poczucie moralności..........................120
Poczucie moralności w początkowym okresie Ŝycia....................................122
Zdolność do współpracy..............................................................................125
Przełamanie oportunizmu............................................................................127
Stałe skłonności, zmienne oceny .................................................................130
Istoty nadprzyrodzone a intuicje moralne....................................................131
Czary i nieszczęście.....................................................................................133
Złe spojrzenie i mściwi bogowie .................................................................134
Nieszczęście jako fakt społeczny.................................................................135
Przyczyny i racja bytu nieszczęścia.............................................................136
Nieszczęście jako rodzaj oddziaływania społecznego .................................137
Istoty nadprzyrodzone jako partnerzy w procesie wymiany ........................139
Bogowie i duchy jako istoty pasoŜytnicze...................................................140
Rozdział 6. Religia, zmarli, śmierć ...............................................141
Niestosowne przeraŜenie i marna pociecha .................................................142
Obrzędy śmierci: trzeba coś zrobić..............................................................144
Liczy się ciało..............................................................................................146
SkaŜenie i jego przyczyny...........................................................................147
Śmierć, drapieŜnictwo, intuicja ...................................................................149
Co to jest „osoba"? ......................................................................................151
Kiedy zabraknie harmonii między róŜnymi systemami ...............................152
Zwłoki przyczyną dysocjacji.......................................................................154
śal i swoisty strach czy wszechogarniające przeraŜenie?............................155
Zwłoki a istoty nadprzyrodzone ..................................................................156
Rozdział 7. Do czego potrzebne są nam rytuały? .................................159
Akty o wielkim (i mniejszym) znaczeniu ....................................................160
Interesujące gadŜety ....................................................................................162
Intuicyjne poczucie wyjątkowości...............................................................164
Obsesyjne reguły.........................................................................................165
Konieczność i ostroŜność rytualna...............................................................166
Wymiana bez partnera.................................................................................167
Kształtowanie męŜczyzn .............................................................................169
Wychwytywać i tworzyć okazje..................................................................171
Magia społeczeństwa...................................................................................174
Znaczenie niezmienności rytuału.................................................................176
Banalna transcendencja: tam, gdzie zjawiają się bogowie i duchy ..............177
Co robią bogowie (I co ludzie robią dla nich)..............................................179
To, co wiemy, nie wyjaśnia istnienia rytuałów............................................182
Rozdział 8. Doktryny, wykluczenie, przemoc ....................................183
Brakująca doktryna......................................................................................183
Za duŜo doktryn ..........................................................................................184
Lokalni specjaliści.......................................................................................186
Rodowód korporacji religijnych..................................................................189
Idee, które proponują korporacje uczonych.................................................192
Złudzenie poprawności teologicznej............................................................194
Dramat teologa ............................................................................................195
Czy bogowie są fundamentem społeczności?..............................................197
Poglądy na temat istoty oraz intuicje...........................................................198
Fundamentalizm i cena odstępstwa .............................................................201
Rozdział 9. Dlaczego wierzymy? .................................................206
Czy wiara jest wyrazem tolerancji?.............................................................207
Wierzenia a model sądowniczy ...................................................................210
Proste wierzenia w skomplikowanym umyśle .............................................211
Szczególne przekonania, szczególne osoby, szczególne neurony? ..............213
Czy niezwykłe przeŜycie moŜe się stać źródłem wierzeń? ..........................215
Istoty nadprzyrodzone w róŜnych systemach kojarzeniowych ....................216
Co przesądza o wiarygodności istot nadprzyrodzonych ..............................218
Dlaczego wiara jednostki pozostaje zagadką...............................................220
Sukces wbrew naturze .................................................................................222
Jak staliśmy się nowocześni (i religijni) epilog scenariusza epickiego......224
Podsumowanie: historia powszechna wszystkich religii..............................226
Niewidzialne ręce........................................................................................228
Aby pogłębić problem (Literatura uzupełniająca) .................................230
Bibliografia ........................................................................233

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin