Inez Filipiak - Przemoc wobec dziecka w rodzinie patologicznej -praca.pdf

(97 KB) Pobierz
237725086 UNPDF
1
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
im. Witelona w Legnicy
Inez Filipiak
Przemoc wobec dziecka
w rodzinie patologicznej
Legnica, 2008/2009
Pedagogika, rok 1, gr. 2
2
Spis treści:
1. Wprowadzenie do zagadnień.
2. Rola rodziców w rozwoju dziecka.
3. Źródła przemocy.
4. Typy przemocy.
4.2. Przemoc psychiczna.
4.3. Przemoc seksualna.
4.4. Przemoc w rodzinach nadużywających alkoholu.
5. Skutki przemocy.
6. Jak zapobiegać przemocy?
6.1. Jak radzić sobie z przemocą?
7. Bibliografia.
4.1. Przemoc fizyczna.
3
1. Wprowadzenie do zagadnień.
Analizując sprawę przemocy w rodzinie należy zacząć od wyjaśnienia pojęć takich jak
przemoc oraz patologia. Według encyklopedii psychologii przemoc „we współczesnym
świecie jest zjawiskiem coraz bardziej widocznym i niepokojąco nastawiającym.
Uzasadnienie bywa pierwiastkiem wrogości, ale nie tylko. Termin ten potocznie zastępowany
jest takimi pojęciami jak: brutalność, okrucieństwo, opresyjność, przestępczość, agresja. W
psychologii przemoc rozumiana jest, jako nacisk fizycznych (siła fizyczna) lub zastosowanie
bodźców, które sprawiają, że podmiot działania wtrącany jest w sytuację przez niego
pożądane i staja się przedmiotem czyjegoś działania”. Natomiast „patologiczny to termin
służący na określenie stanu chorobowego. Stan patologiczny to cos więcej niż a normalność,
do której nie da się go sprowadzić. Odbiegająca od normy jednostka, czy sytuacja mogą nie
mieć w sobie nic chorobliwego. Takie rzadkie zjawisko jak genialny umysł, czy sześć palców
u ręki, to nie objawy patologiczne. A normalność jest cechą znacznie różniącą się od średniej
statystycznej. Natomiast patologiczność to zmiana powodująca cierpienie jednostki”.
Podsumowując powyżej przedstawione pojęcia można spostrzec, że oba hasła wiążą się z
cierpieniem jednostki lub grupy. Są one przeszkodzą w prawidłowym rozwoju oraz
funkcjonowaniu człowieka.
2. Rola rodziców w rozwoju dziecka.
Każda przemoc jest czymś brutalnym, niemoralnym wręcz nieludzkim, lecz
najstraszniejsza i najbardziej okrutna jest przemoc stosowana wobec dzieci - ponieważ dzieci
są istotami bezbronnymi, zdanymi od pierwszych chwil życia na opiekę swoich rodziców.
Rodzina w życiu każdej istoty jest czymś bardzo ważnym. Jest ona podstawową częścią
społeczeństwa, w której człowiek uczy się reguł funkcjonowania w rzeczywistości, dzięki
której poznaje tradycję i kulturę oraz przyswaja zasady pełnienia ról społecznych jemu
przypisanych. Najistotniejszą sprawą jest, więc prawidłowe funkcjonowanie rodziny, tak, aby
przygotowała ona dziecko do dorosłego życia. Opiekunowie powinni zapewnić
wychowankowi miłość szacunek, poczucie bezpieczeństwa. Jednak często zdarza się, iż w
4
strukturze rodzin powstają pewne zaburzenia. Zrozumiałe jest to, że każdy jest tylko
człowiekiem i czasem może popełniać błędy. Nieraz emocje biorą górę i rodzicowi może
zdarzyć się krzyknąć na dziecko, dać mu „klapsa”, powiedzieć coś niemiłego. Lecz powinno
to być wynagradzane miłością, zrozumieniem, których powinno być o wiele więcej niż
sytuacji, w których karci się dziecko. Według książki Susan Folward, takie zachowanie jest
czymś normalnym. Z powodu tego, że każdy człowiek ma gorszy dzień, ma swoje problemy,
przez co nieraz może popełniać błędy. Jednak, jeśli zdarzenia, w których dziecko czuje
dyskomfort, poniżenie, ból psychiczny lub fizycznych i są one powtarzane staje się to
sytuacją nie normalną. Wtedy możemy mówić o pojawieniu się przemocy i wyrządzeniu
dziecku krzywdy.
3. Źródła przemocy.
Skąd bierze się przemoc? Trudno jest to określić jednoznacznie. Ma ona bardzo wiele
źródeł, jednak za każdym razem wynika z problemów podłoża psychicznego, których ofiary
staja się bardzo często dzieci. Rodzic niepotrafiący poradzić sobie z własną osobą wyznacza
sobie, jako cel odreagowania dziecko. Poprzez przemoc rodzice często zaspokajają swoje
potrzeby. Zaburzenia ujawniające się w postaci stosowania przemocy wobec dzieci mogą być
bardzo różne. Powodem mogą by traumatyczne przeżycia z dzieciństwa, choroba alkoholowa
oraz inne uzależniania.
4. Typy przemocy.
Najczęściej słysząc pojęcie przemoc kojarzymy je z aktem fizycznym.
5
4.1. Przemoc fizyczna.
Mowa tu o nadużyciu kar cielesnych. Przykłady takiej przemocy opisuje autorka
książki Toksyczni rodzice w rozdziale zatytułowanym Sponiewierane ciało opisuje on takie
powody bicia dziecka jak: odczuwana przez rodziców złość wobec dziecka. Normalny rodzic
powinien umieć zapanować nad swoimi odczuciami, jednak bardzo często jest odwrotnie –
opiekun, który w dzieciństwie był ofiara przemocy, przenosi ja w dorosłe życie i przelewa ją
na swoje dzieci. Upokorzenia, których doznał w przeszłości odbijają się na jego potomkach.
Autorka książki definiuje to pojęcie, jako traktowanie dziecka, jako tak zwanego „rodzica
zastępczego”, który musi cierpieć za zniewagi, jakich opiekun doznał od swoich prawdziwych
rodziców. Kolejnym powodem przemocy fizycznej może być niemoc wobec własnego stresu,
rodzic rozładowuje odczuwaną agresję z powodu niepowodzeń na dziecku obwiniając je za
całe istniejące zło. Nieraz zdarza się, że za wyrządzoną dziecku krzywdą obwinia się je same.
Wmawia się, że są karane z własnej winy, że zasłużyły, na kare, bądź uważane są za
prowokatorów zaistniałej sytuacji. „Inni tyrani zamiast obwiniać kogoś za swoje zachowanie
próbują wyjaśniać je, jako działanie w najlepszym interesie dziecka wielu rodziców nadal
wierzy, że kara fizyczna jest jedynym i skutecznym sposobem przekazywania zasad
moralnych i norm zachowania (…)”. Zdarza się, że rodzice są także winni przemocy wobec
potomka nie czyniąc jej osobiście. Opiekun taki jest nazywany „tyranem pasywnym” jest to
rodzic, który zgadza się na zło wyrządzane wychowankowi. Usprawiedliwia się on strachem,
brakiem siły do walki z pojawiającymi się zdarzeniami bądź udając, że nie widzie tego, co się
dzieje obok niego, przymyka oczy naprawdę. Mimo wszelkich usprawiedliwień jest on tak
samo odpowiedzialny za krzywdę wyrządzoną podopiecznemu jak ten, kto bije dziecko.
4.2. Przemoc psychiczna.
Kary fizyczne są szczególnym okrucieństwem, lecz nie są one wcale mniej bolesne niż
przemoc psychiczna, różnią się jedynie tym, że nie pozostawiają żadnych widocznych
obrażeń na ciele. Przemoc słowna jest czymś bardzo złym nawet, jeśli rodzic usprawiedliwia
ją, jako niewinne żarty może on ranić. Małe dziecko jest istotą bardzo wrażliwą i ufną. Nie
potrafi ono odróżniać niewinnych żartów od drwienia z jego osoby i poniżania go. Następnym
sposobem tyranii słownej jest jawne prześladowanie dziecka – ciągłe obsypywanie go
obelgami, wmawianie mu, że jest beznadziejne, głupie, brzydki, itp. Opiekunowie często

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin