Kodeks pracy z wprowadzeniem (01.01.2010r).pdf

(39 KB) Pobierz
Kodeks_Pracy_2010
DZIA I Rozdzia! II
§ 2. Porozumienie, o którym mowa w § 1, zawiera pracodawca i reprezen
tująca pracowników organizacja związkowa, a jeżeli pracodawca nie
jest objęty działaniem takiej organizacji, porozumienie zawiera praco
dawca i przedstawicielstwo pracowników wyłonione w trybie przyję
tym u tego pracodawcy.
§ 3. Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy nie może trwać dłużej
niż przez okres 3 lat. Przepis art. 241 27 § 3 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Pracodawca przekazuje porozumienie właściwemu okręgowemu inspek
torowi pracy.
§ 5. Przepisy § 14 nie naruszają przepisów art. 241 27 .
Rozdzia II
Podstawowe zasady prawa pracy
Art. 10.
§ 1. Każdy ma prawo do swobodnie wybranej pracy. Nikomu, z wyjątkiem
przypadków określonych w ustawie, nie można zabronić wykonywania
zawodu.
§ 2. Państwo określa minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę.
§ 3. Państwo prowadzi politykę zmierzającą do pełnego produktywnego za
trudnienia.
Art. 11.
Nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy, bez
względu na podstawę prawną tego stosunku, wymaga zgodnego oświadcze
nia woli pracodawcy i pracownika.
Art. 11 1 .
Pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pra
cownika.
Art. 11 2 .
Pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich
samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania męż
czyzn i kobiet w zatrudnieniu.
Art. 11 3 .
Jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia,
w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię,
narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodze
10
374046151.002.png
DZIA I Rozdzia! II
nie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrud
nienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym
wymiarze czasu pracy – jest niedopuszczalna.
Art. 12.
(skreślony)
Art. 13.
Pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Warunki
realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa
w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wyna
grodzenia za pracę.
Art. 14.
Pracownik ma prawo do wypoczynku, który zapewniają przepisy o czasie
pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych.
Art. 15.
Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higie
niczne warunki pracy.
Art. 16.
Pracodawca, stosownie do możliwości i warunków, zaspokaja bytowe,
socjalne i kulturalne potrzeby pracowników.
Art. 17.
Pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifika
cji zawodowych.
Art. 18.
§ 1. Postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie
powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla pracowni
ka niż przepisy prawa pracy.
§ 2. Postanowienia umów i aktów, o których mowa w § 1, mniej korzystne
dla pracownika niż przepisy prawa pracy są nieważne; zamiast nich
stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy.
§ 3. Postanowienia umów o pracę i innych aktów, na podstawie których
powstaje stosunek pracy, naruszające zasadę równego traktowania
w zatrudnieniu są nieważne. Zamiast takich postanowień stosuje się
odpowiednie przepisy prawa pracy, a w razie braku takich przepisów
– postanowienia te należy zastąpić odpowiednimi postanowieniami
niemającymi charakteru dyskryminacyjnego.
11
374046151.003.png
DZIA I Rozdzia! IIa
Art. 18 1 .
§ 1. Pracownicy i pracodawcy, w celu reprezentacji i obrony swoich praw
i interesów, mają prawo tworzyć organizacje i przystępować do tych or
ganizacji.
§ 2. Zasady tworzenia i działania organizacji, o których mowa w § 1, okre
śla ustawa o związkach zawodowych, ustawa o organizacjach praco
dawców oraz inne przepisy prawa.
Art. 18 2 .
Pracownicy uczestniczą w zarządzaniu zakładem pracy w zakresie i na zasa
dach określonych w odrębnych przepisach.
Art. 18 3 .
Pracodawcy oraz organy administracji są obowiązani tworzyć warunki
umożliwiające korzystanie z uprawnień określonych w przepisach, o któ
rych mowa w art. 181 i 182.
Rozdzia IIa
Równe traktowanie w zatrudnieniu
Art. 18 3a .
§ 1. Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania
i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowa
nia oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawo
dowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnospraw
ność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależ
ność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksual
ną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokre
ślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.
§ 2. Równe traktowanie w zatrudnieniu oznacza niedyskryminowanie
w jakikolwiek sposób, bezpośrednio lub pośrednio, z przyczyn okre
ślonych w § 1.
§ 3. Dyskryminowanie bezpośrednie istnieje wtedy, gdy pracownik z jed
nej lub z kilku przyczyn określonych w § 1 był, jest lub mógłby być
traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pra
cownicy.
§ 4. Dyskryminowanie pośrednie istnieje wtedy, gdy na skutek pozornie
neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego
działania występują lub mogłyby wystąpić niekorzystne dysproporcje
12
374046151.004.png
DZIA I Rozdzia! IIa
albo szczególnie niekorzystna sytuacja w zakresie nawiązania i rozwią
zania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz do
stępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych wobec
wszystkich lub znacznej liczby pracowników należących do grupy wy
różnionej ze względu na jedną lub kilka przyczyn określonych w § 1,
chyba że postanowienie, kryterium lub działanie jest obiektywnie uza
sadnione ze względu na zgodny z prawem cel, który ma być osiągnięty,
a środki służące osiągnięciu tego celu są właściwe i konieczne.
§ 5. Przejawem dyskryminowania w rozumieniu § 2 jest także:
1) działanie polegające na zachęcaniu innej osoby do naruszenia zasa
dy równego traktowania w zatrudnieniu lub nakazaniu jej narusze
nia tej zasady,
2) niepożądane zachowanie, którego celem lub skutkiem jest narusze
nie godności pracownika i stworzenie wobec niego zastraszającej,
wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery (mo
lestowanie).
§ 6. Dyskryminowaniem ze względu na płeć jest także każde niepożądane
zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pra
cownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracow
nika, w szczególności stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej,
poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery; na zachowa
nie to mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy
(molestowanie seksualne).
§ 7. Podporządkowanie się przez pracownika molestowaniu lub molestowa
niu seksualnemu, a także podjęcie przez niego działań przeciwstawiają
cych się molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu nie może powo
dować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika.
Art. 18 3b .
§ 1. Za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, z zastrze
żeniem § 24, uważa się różnicowanie przez pracodawcę sytuacji pra
cownika z jednej lub kilku przyczyn określonych w art. 18 3a § 1, które
go skutkiem jest w szczególności:
1) odmowa nawiązania lub rozwiązanie stosunku pracy,
2) niekorzystne ukształtowanie wynagrodzenia za pracę lub innych
warunków zatrudnienia albo pominięcie przy awansowaniu lub
przyznawaniu innych świadczeń związanych z pracą,
3) pominięcie przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszą
cych kwalifikacje zawodowe
– chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powo
dami.
13
374046151.005.png
DZIA I Rozdzia! IIa
§ 2. Zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie naruszają działania,
proporcjonalne do osiągnięcia zgodnego z prawem celu różnicowania
sytuacji pracownika, polegające na:
1) niezatrudnianiu pracownika z jednej lub kilku przyczyn określo
nych w art. 18 3a § 1, jeżeli rodzaj pracy lub warunki jej wykonywa
nia powodują, że przyczyna lub przyczyny wymienione w tym prze
pisie są rzeczywistym i decydującym wymaganiem zawodowym
stawianym pracownikowi,
2) wypowiedzeniu pracownikowi warunków zatrudnienia w zakresie
wymiaru czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami nie
dotyczącymi pracowników bez powoływania się na inną przyczynę
lub inne przyczyny wymienione w art. 18 3a § 1,
3) stosowaniu środków, które różnicują sytuację prawną pracownika,
ze względu na ochronę rodzicielstwa lub niepełnosprawność,
4) stosowaniu kryterium stażu pracy przy ustalaniu warunków zatrud
niania i zwalniania pracowników, zasad wynagradzania i awanso
wania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji
zawodowych, co uzasadnia odmienne traktowanie pracowników ze
względu na wiek.
§ 3. Nie stanowią naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu
działania podejmowane przez określony czas, zmierzające do wyrów
nywania szans wszystkich lub znacznej liczby pracowników wyróż
nionych z jednej lub kilku przyczyn określonych w art. 18 3a § 1, przez
zmniejszenie na korzyść takich pracowników faktycznych nierówno
ści, w zakresie określonym w tym przepisie.
§ 4. Różnicowanie pracowników ze względu na religię lub wyznanie nie
stanowi naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu, jeże
li w związku z rodzajem i charakterem działalności prowadzonej w ra
mach kościołów i innych związków wyznaniowych, a także organiza
cji, których cel działania pozostaje w bezpośrednim związku z religią
lub wyznaniem, religia lub wyznanie pracownika stanowi istotne, uza
sadnione i usprawiedliwione wymaganie zawodowe.
Art. 18 3c .
§ 1. Pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową
pracę lub za pracę o jednakowej wartości.
§ 2. Wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, obejmuje wszystkie składni
ki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne
świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie
pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna.
14
374046151.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin