Handel dziecmi.pdf

(1364 KB) Pobierz
bro2_5a.qxd
Problem handlu dziećmi
Problem handlu dziećmi dotyczy całego świata.
Handel dziećmi najczęściej jest procederem etapowym realizowa-
nym na terenie wielu krajów.
W kraju pochodzenia działają handlarze dziećmi, którzy wyszukują
potencjalne ofiary, przewożą je legalnie lub nielegalnie przez kraje tran-
zytowe . W kraju docelowym czeka już konkretny nabywca.
Według wyników badań międzynarodowych Polska jest krajem pocho-
dzenia, tranzytowym i coraz częściej docelowym dla handlu dziećmi.
Programy zapobiegania zjawisku handlu dziećmi muszą mieć wymiar
współpracy międzynarodowej.
Wciąż nie ma statystyk pokazujących prawdziwy obraz zjawiska
handlu dziećmi na świecie. Istnieje ogromna ciemna liczba tego typu
przestępstw.
1
191939009.001.png
Definicja handlu
Najczęściej stosowane definicje handlu ludźmi oraz handlu dziećmi
zostały zapisane w regulacjach międzynarodowych:
Handel ludźmi oznacza werbowanie, transport, przekazywanie,
przechowywanie lub przyjmowanie osób, z zastosowaniem gróźb lub
użyciem siły, lub też z zastosowaniem innej formy przymusu, upro-
wadzenia, oszustwa, wprowadzenia w błąd, nadużycia władzy lub
wykorzystania słabości, wręczenia lub przyjęcia płatności lub korzy-
ści dla uzyskania zgody osoby mającej kontrolę nad inną osobą,
w celu jej wykorzystania.
Wykorzystanie obejmuje, jako minimum, wykorzystanie do prostytu-
cji innych osób lub inne formy wykorzystywania seksualnego, pracę
lub usługi o charakterze przymusowym, niewolnictwo lub praktyki po-
dobne do niewolnictwa, zniewolenie albo usunięcie organów ludzkich.
Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi (…)
uzupełniający Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciw narodowej
przestępczości zorganizowanej, Palermo 2000 r.
Handel dziećmi oznacza jakiekolwiek działanie lub transakcję, w dro-
dze której dziecko przekazywane jest przez jakąkolwiek osobę lub
grupę osób innej osobie lub grupie osób za wynagrodzeniem lub ja-
kąkolwiek inną rekompensatą.
Protokół fakultatywny do Konwencji o Prawach Dziecka w sprawie Handlu
Dziećmi, Dziecięcej Prostytucji i Dziecięcej Pornografii, 2000 r.
15-letnię Nadję ojciec przekazał sąsiadom, aby zabrali ją ze sobą z Bułgarii, gdzie
dziewczynka dotychczas mieszkała, do Hiszpanii. Dziewczynka miała tam pracować,
a pieniądze przesyłać ojcu, aby mógł wyżywić młodsze dzieci. Nadja pamiętała, że
ojciec dostał pieniądze od sąsiadów „na życie” w chwili, gdy opuszczała z nimi ro-
dzinny dom. Dziewczynka pracowała w kilku krajach, przez które przejeżdżała, nig-
dy nie dostała wynagrodzenia za swoją niewolniczą pracę. W trakcie kilkunastu mie-
sięcy podróży zmieniali się jej opiekunowie. Gdy dotarła do Polski, Straż Graniczna
zidentyfikowała ją jako potencjalną ofiarę handlu – została zatrzymana, gdy wysta-
wiono ją jako prostytutkę w strefie przygranicznej.*
* Przypadki opisane w broszurze pochodzą z doświadczeń Fundacji Dzieci Niczyje.
Dane ofiar zostały zmienione.
2
191939009.002.png
Formy eksploatacji
dzieci – ofiar handlu
Dzieci – ofiary handlu są:
wykorzystywane w seksbiznesie: zmuszane do uprawiania
prostytucji, używane do produkcji pornografii, rozpowszechnianej
także w Internecie;
zmuszane do żebractwa;
sprzedawane w formie nielegalnych adopcji;
wynajmowane do udziału w popełnianiu przestępstw;
wykorzystywane w handlu organami.
Grupa białoruskich dzieci uprowadzonych przez grupę młodych ludzi, podających się
za ich opiekunów prawnych, przemierzyła 5 krajów europejskich. W krajach tych
handlarze znajdowali „klientów” – dzieci były tam zmuszane do uprawiania prosty-
tucji. Najmłodsze dzieci żebrały, aby dostać coś do jedzenia, starsze opiekunowie
zmuszali do kradzieży.
W jednym z krajów europejskich dzieci zatrzymano, udzielono im pomocy. Ich opie-
kunowie uciekli.
W trakcie śledztwa okazało się, że zdjęcia i filmy pornograficzne z udziałem dzieci
oferowano w Internecie.
3
191939009.003.png
Polskie regulacje prawne
Polski Kodeks karny penalizuje handel ludźmi w artykule 253. W myśl
paragrafu 2 tego artykułu przestępstwem jest także organizowanie a-
dopcji dla uzyskania korzyści majatkowych. Przedmiotem transakcji w przy-
padku handlu ludźmi jest żywy człowiek, traktowany przez sprawcę jak
towar, a zgoda ofiary nie ma wpływu na uznanie odpowiedzialności sprawcy.
Polskie prawo karne przewiduje również sankcje za nakłanianie do
prostytucji, które to działanie w określonych sytuacjach wypełnia kry-
teria definicji handlu ludźmi.
Art. 253 kodeksu karnego
§ 1. Kto uprawia handel ludźmi nawet za ich zgodą, podlega karze pozbawie-
nia wolności na czas nie krótszy od lat 3.
§ 2. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, zajmuje się organizowa-
niem adopcji dzieci wbrew przepisom ustawy, podlega karze pozbawie-
nia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Art. 204 kodeksu karnego
§ 1 . Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, nakłania inną osobę do uprawiania
prostytucji lub jej to ułatwia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2 . Karze określonej w § 1 podlega, kto czerpie korzyści majątkowe z upra-
wiania prostytucji przez inną osobę.
§ 3 . Jeżeli osoba określona w § 1 lub 2 jest małoletnim, sprawca podlega ka-
rze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 4 . Karze określonej w § 3 podlega, kto zwabia lub uprowadza inną osobę
w celu uprawiania prostytucji za granicą.
O zobowiązaniach Polski do ochrony osób, co do których istnieje ry-
zyko, że są ofiarami handlu mówi Ustawa o cudzoziemcach z 13 czerw-
ca 2003 r. (DzU nr 128, poz. 1175) z późniejszymi zmianami i Usta-
wa o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospo-
litej Polskiej (DzU nr 128, poz. 1176) z późniejszymi zmianami.
Osoba, która jest ofiarą handlu lub co do której zachodzi podejrzenie,
że nią jest ma, ustawowe prawo do otrzymania wizy pobytowej na czas
niezbędny do podjęcia decyzji o współpracy z organem właściwym do pro-
wadzenia postępowania w sprawie zwalczania handlu ludźmi, na okres te-
go postępowania, a także zezwolenia na czasowe zamieszkanie w Polsce.
Rzeczpospolita Polska podpisała 12 grudnia 2000 r. w Palermo
Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej prze-
stępczości zorganizowanej, która została przyjęta przez Zgromadzenie
Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 15 listopada 2000 r.
Zobowiązania Polski do zajmowania się problemem handlu dziećmi wy-
nikają również z członkowstwa w Unii Europejskiej, która w swej polityce
ustanawia zadanie zapobiegania i przeciwdziałania handlowi ludźmi jako
priorytet oraz z podpisania i ratyfikowania 18 sierpnia 2003 r. Protoko-
łu o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu handlu ludźmi, w szczególno-
ści kobietami i dziećmi (Protokół uzupełniający Konwencję Narodów Zjed-
noczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej).
4
191939009.004.png
Międzynarodowe
regulacje prawne
dotyczące handlu ludźmi
Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)
Najważniejsze dokumenty ONZ regulujące ochronę dzieci przed proce-
derem handlu to:
Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi,
w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniający Konwencję
Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestęp-
czości zorganizowanej (przyjęty 15 listopada 2000 r.).
Protokół fakultatywny do Konwencji o Prawach Dziecka w spra-
wie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii
(przyjęty w Nowym Jorku 25 maja 2000 r.).
Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy
w Europie (OBWE)
W ramach Decyzji nr 557 OBWE przyjęła program działań w zakre-
sie zwalczania handlu ludźmi w celu zarówno włączenia najlepszych
praktyk do swojej strategii działań przeciwko handlowi ludźmi, jak i uła-
twienia współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, a także zobo-
wiązania wszystkich organów OBWE do wzmożonego uczestnictwa
w podejmowanych przez społeczność międzynarodową wysiłkach na
rzecz zwalczania handlu ludźmi.
Unia Europejska
Akty prawne Unii Europejskiej dotyczące zwalczania handlu ludźmi to:
Plan Unii Europejskiej przyjęty przez Radę w dniu 1 grudnia 2005 r.
oparty na komunikacie Komisji Wspólnot Europejskich – dotyczy naj-
lepszych praktyk, standardów i procedur zwalczania handlu ludźmi
i zapobieganiu mu.
Traktat o Unii Europejskiej – wskazuje na cele działań Unii Euro-
pejskiej dotyczące m.in. zapewnienia obywatelom wysokiego pozio-
mu bezpieczeństwa osobistego w przestrzeni wolności, bezpie-
czeństwa i sprawiedliwości, przez wspólne działanie państw człon-
kowskich w dziedzinie współpracy policyjnej i sądowej w sprawach
karnych oraz poprzez zapobieganie i zwalczanie rasizmu i ksenofo-
bii. Cel ten ma być osiągany poprzez zapobieganie i zwalczanie
przestępczości zorganizowanej lub innej, zwłaszcza terroryzmu,
handlu ludźmi i przestępstw przeciwko dzieciom, nielegalnego han-
dlu narkotykami oraz nielegalnego handlu bronią, korupcji i nadużyć
finansowych.
Decyzja Ramowa Rady Unii Europejskiej (2002/629/JHA z 19 lipca
2002 r.) w sprawie zwalczania handlu ludźmi.
5
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin