5.03.2009
Osiągnięcia rozwojowe – im mniejsze dziecko tym bardziej szczegółowa psychologia rozwojowa.
Rehabilitacja przez całe życie:
· Wczesna interwencja
· Wczesne wspomaganie (przygotowanie do edukacji)
· Edukacja (rehabilitacja edukacyjna)
· Wspieranie (praca z dorosłymi, bazujemy na pewnych umiejętnościach osoby niepełnosprawnej i nauka wykorzystywania wiedzy, praca jako asystent)
Kierunki rehabilitacji:
1. Medyczna
2. Edukacyjna
3. Społeczno zawodowa
Placówki:
· Ośrodki wczesnej interwencji (poradnie) – wczesne wspomaganie
· Przedszkola
· Szkoły
· Warsztaty terapii zajęciowej, kluby, środowiskowe domy samopomocy
· Domy mieszkaniowe, centra pracy
Funkcje wczesnej interwencji i wczesnego wspomagania (dziecko-rodzina):
· Profilaktyczna - zapobieganie pogłębieniu lub pojawieniu się niepełnosprawności intelektualnej
· Terapeutyczna – usprawnienie
· Wspierająca – wsparcie dla rodziny, wyjaśnia specyfikę choroby dziecka, patrzy nie przez pryzmat choroby (diagnoza pozytywna)
· Informacyjna – informacje o dziecku, informacje o formach wsparcia
Sposób realizacji:
1. Rozpoznawanie (ocena)
2. Ocena dziecka
3. Ocena rodziny (ocena relacji w rodzinie)
4. Organizacja (charakter konsultacyjny czy system terapeutyczny – jest to związane z dostępem do placówki)
Proces rehabilitacji:
1. Poznanie osoby
2. Diagnoza
a. Nozologiczna – rozpoznanie kliniczne, wystawia lekarz
- wskazuje na rozpoznanie i na cechy charakterystyczne dla zespołu
- określa warunki wstępne terapii
b. Funkcjonalna - ocena funkcjonowania dziecka
- wskazuje na poziom dziecka (jak jest?)
- wskazuje na kolejny etap rozwojowy (jak może być?)
- cechy: pozytywna, profilowa (dokonana we wszystkich strefach życia), wspierająca (ma motywować rodziców i terapeutów do pracy)
3. Konstruowanie planu i programu rehabilitacji (jest jej głównym celem)
4. Osiągnięcia
1,2,3,4,1,2,3,4..... – ciągłość procesu rehabilitacji!
Kompleksowość:
· Łączenie diagnoz lekarskiej i psychologiczno-pedagogicznej
· Realizacja programu z osiągnięciami
Przygotowanie mózgu do uczenia się:
1. Mózg rozwija się po urodzeniu
· 3-4 r. ż. – centra pamięci w mózgu, podział komórek, nowe połączenia nie są jeszcze kompletne
· 7-8 r. ż. – części mózgu, które są odpowiedzialne za kontrolę popędów, kontrolę emocjonalną i kontrolę precyzyjnych ruchów nie są jeszcze dojrzałe
· Części mózgu rządzące krytycznym myśleniem oraz sądzeniem nie są dojrzałe aż do 35 r. ż.
· Mózg jest zdolny do tworzenia nowych połączeń
2. Mózg rozwija się w rezultacie zmysłowych doznań
· Doznania z 5 zmysłów plus doznania pozycji w przestrzeni oraz doznania ze stawów, mięśni, ścięgien są konieczne do normalnego rozwoju mózgu
· Najbardziej potrzebne są wrażenia z odczuwania własnej pozycji w przestrzeni oraz ze ścięgien, receptorów mięśni i dotyku
· Najbardziej potrzebne wrażenia osiągane sa z aktywności fizycznej: biegania, skakania, wspinania, huśtania się itd
3. „Gotowy mózg” rozwija podstawy do uczenia się
Rozwój układu nerwowego:
· 18 tydzień po zapłodnieniu – powstanie płytki nerwowej z ektodermy
· Życie płodowe wpływa na to jak będzie ukształtowany mózg
· Narodziny: duży mózg sprawia najwięcej kłopotów, chociaż jego masa to zaledwie ¼ mózgu dorosłego
- gwałtownie wzrasta gęstość synaptyczna połączeń między neuronami
- aktywność mózgu wzrasta
· 1 rok po urodzeniu – musi wygasnąć odruch Babińskiego
· 2 lata – masowa reorganizacja kory mózgu, amnezja dziecięca
· 12 lat – stabilizacja płatów czołowych, następuje lateralizacja
· 20 lat – koniec reorganizacji, niewielkie zmiany
Przebieg rozwoju sprawności umysłowej:
· Jest związany z rozwojem układu nerwowego
· 6 r. ż. – proces wzrostu mózgu i rozwoju jego funkcji jest ukończony w 90%
· Zjawisko istnienia w rozwoju dziecka szczególnie wrażliwych okresów warunkujących przejście na wyższe piętro rozwoju
flek