16.04.2009
Czynności poznawcze (warunkują rozwój umysłowy)
Wiadomości (pojęcia) – zdobywanie wiedzy o świecie
1. Prezentacja – to, co dziecko namacalnie widzi np. piłka – przedmiot (pierwsze 2 lata)
Ø Kojarzenie przedmiotu ze zdjęciem (zastąpienie przedmiotu zdjęciem) –2-3 lata
Ø Zastąpienie przedmiotu obrazkiem – 3-4 lata
Ø Zastąpienie przedmiotu symbolem (obrazek konturowy – piktograficzny) – 4-5- lat
Ø Zastąpienie przedmiotu symbolem abstrakcyjnym np. wyrazem– 5-6 lat
2. Uczenie danego pojęcia – wskazuje na to, żeby dziecko wiedziało, czym naprawdę dana rzecz jest
Ø Zapamiętywanie (powtarzanie nazw przedmiotów, oswajanie z nazwą przedmiotu, dziecko powiązuje nazwę z konkretnym przedmiotem)
Ø Rozumienie (czy dziecko dobrze przyporządkowuje nazwę do przedmiotu np. wybieranie piłki mając do wyboru misia i piłkę)
Ø Stosowanie:
· W sytuacji typowej – przywiązanie dziecka do stałości ( ta sama osoba, to samo miejsce, typowy konkretny przedmiot)
· W sytuacji problemowej – zmienność sytuacji (uogólnienie pojęcia)
3. Zakres (słownik):
Ø Etap „ja” – jeden, mój, konkretny przedmiot, pierwsze 2 lata
Ø Etap „ja, a najbliższe otoczenie” – na bazie doświadczeń wzrokowych dziecko zauważa, że są przedmioty bardzo podobne, ale wszystkie służą do tego samego, wiek przedszkolny
Ø Etap „ja, a świat” – myślenie abstrakcyjne
Umiejętności (operacje)
Ø Identyfikacja (identyfikacja nazwy z przedmiotem)
Ø Przyporządkowane (dobieranie w pary, ale dwóch identycznych przedmiotów)
Ø Dobieranie (pary różnych rzeczy np. dwóch różniących się między sobą piłek)
Ø Grupowanie (szeregowanie w zbiory, ale zawsze z instrukcją, według jakiej cechy szeregować)
Ø Klasyfikacja (bez podania kryterium segregacji, dziecko samo musi zdefiniować, co pasuje do siebie) – dziecko potrafi klasyfikować tylko te rzeczy, które zna i wie, do czego służą
1. Różnicowanie obiektów – rzeczy do siebie pasują, ale dziecko nie potrafi powiedzieć, w jaki sposób (2-3 lata)
2. Klasyfikacja na poziomie pary – nie ma innego połączenia, zawsze dwie rzeczy, które są połączone (3-4 lata)
3. Klasyfikacja na poziomie łańcuszkowym – tworzenie logicznego ciągu połączeń (4-5 lat)
Ø Warunkuje układanie ciągu zdarzeń (historyjki, bajki), co wpływa na łączenie faktów w przeczytanym tekście
Ø Dzieci, które mają problemy z tym stopniem często mają problemy z pisaniem wypracowań
4. Poziom kolekcji – dziecko podsumowuje, uogólnia (6 lat)
Nie wolno przeskoczyć żadnego etapu.
Wiadomości + umiejętności = myślenie
Myślenie:
1. Zmysłowo – ruchowe:
Ø 0-2 lata
Ø Dziecko poznaje zmysły poprzez zmysły i poprzez ruch
Ø Przedmioty
2. Konkretno – obrazowe:
Ø Wiek przedszkolny
Ø Konkretne, realne rzeczy
Ø Materiał obrazkowy (zdjęcia, obrazki)
3. Abstrakcyjne
Ø Wiek szkolny (dorośli też)
Ø Opiera się na symbolach
Celem jest przejście z jednego poziomu na drugi.
flek