wprowadzenie do osteopatii.pdf

Wprowadzenie

do osteopatii

OSTEOPATIA JEST TO METODA DIAGNOZOWANIA, LECZENIA,

ALE PRZEDE WSZYSTKIM FILOZOFIA OPIEKI MEDYCZNEJ.

AUTOR: mgr Piotr Godek

A rtykuł ten zajmuje się omówieniem najważ-

organizmu. Innymi słowy, osteopatia nie leczy

organizmu – ona wspomaga jego samoleczenie.

niejszych kwestii dotyczących osteopatii,

odpowiada na pytania najczęściej formu-

łowane pod adresem osteopatów. W dobie nieby-

wałego postępu w naukach medycznych i ich tech-

nicyzacji osteopatia jawi się jako spoiwo między

często nadmiernie wyspecjalizowanymi gałęziami

medycyny obejmującej opieką tylko ściśle okre-

śloną grupę przypadków. Mimo stosowania metod

terapii opartych na najbardziej tradycyjnej meto-

dologii, jaką można sobie wyobrazić – kontakcie

manualnym terapeuty i pacjenta – osteopatia nie

stoi w sprzeczności ze zdobyczami nauki, korzysta

z nich i wspomaga badania. Warto więc zrozumieć

przesłanki, jakimi kieruje się osteopatia w pracy

z pacjentem i jakie zalety współpracy z osteopatą

może odnieść kolega/koleżanka z branży medycz-

nej.

POCHODZENIE OSTEOPATII

Twórcą osteopatii był A. T. Still – lekarz prak-

tykujący w XIX w. w Stanach Zjednoczonych.

Początkowo wykonywał swój zawód tak jak inni

współcześni mu lekarze, stosując medycynę opie-

rającą się głównie na doświadczeniu, a nie fak-

tach naukowych, zwłaszcza że naukę medycyny

można było w tamtych czasach podjąć, praktyku-

jąc u innego lekarza. Znajomość anatomii wśród

lekarzy była nader pobieżna. Patogeneza większo-

ści chorób pozostawała w sferze hipotez, spośród

których znacznie częściej brano pod uwagę czynnik

zewnętrzny (zatrucie, niedobory, uraz) niż zjawi-

ska zaburzenia wewnętrznej homeostazy. W użyciu

było wiele mikstur o składzie powielanym z poko-

lenia na pokolenie bez wiedzy o właściwościach

związków wchodzących w jej skład. Stąd tyle samo

było powikłań spowodowanych stosowaniem leków,

jak zaniechaniem leczenia. Still sam padł ofiarą

nieskuteczności systemu zbudowanego na wątłych

przesłankach, stracił najbliższych w epidemii zapa-

lenia opon mózgowych, patrząc, jak medycyna

klasyczna jest bezradna w konfrontacji w cho-

robą. Z drugiej strony na trop medycyny opartej

na stosowaniu technik manualnych (zamiast leków

i zabiegów chirurgicznych) wpadł poprzez własne

doświadczenie łagodzenia bólu głowy, jaki nękał go

często w młodości. Otóż opierając podstawę czaszki

na rozpiętym między dwoma drzewami sznurze

potraﬁ ł poprzez odciążenie górnego odcinka szyj-

nego w sposób bezpieczny, powtarzalny i przewi-

dywalny uzyskać efekt terapeutyczny – w odróżnie-

niu od mikstur, których działania nigdy nie dało

się przewidzieć, a z których skutkami toksycznymi

CO TO JEST? PRÓBA DEFINICJI

Osteopatia jest to metoda diagnozowania, lecze-

nia, ale przede wszystkim ﬁ lozoﬁ a opieki medycz-

nej. W sferze diagnostyki opiera się na analizie

ruchomości tkanki jako miary jej stanu funkcjonal-

nego. Zatem jakiekolwiek ograniczenie ﬁ zjologicz-

nej amplitudy ruchu i zmiana wektora ruchu tkanki,

a w dalszej konsekwencji zaburzenie jej prawidło-

wego napięcia, ukrwienia i kontroli neurologicznej,

jest dla osteopatii oznaką jej dysfunkcji i wymaga

leczenia. W procesie leczenia osteopatia wykorzy-

stuje wyspecjalizowane techniki manualne w celu

normalizacji ruchomości tkankowej. To, co wyróż-

nia osteopatię, to ﬁ lozoﬁ a zakładająca działanie

wszystkich narządów ciała jako samoregulującej

się całości, w każdej chwili dążącej do równowagi.

Osteopatia wykorzystuje więc techniki manualne

jako narzędzie do wzmacniania tych właściwości

WPROWADZENIE DO OSTEOPATII

należało się liczyć bardzo poważnie. Rozczarowany

nieskutecznością ówczesnych metod terapii Still

zarzucił na pewien okres praktykowanie medy-

cyny i oddał się studiom nad anatomią i biomecha-

niką, wychodząc z założenia, że jeżeli jakiś organ

ma określony kształt, to zgodnie z logiką przyrody,

w którą głęboko wierzył – musi mieć określoną

funkcję. Zakładał ponadto, że jeżeli pozna dokład-

nie budowę tkanek i narządów, ich wzajemne roz-

mieszczenie i ruchomość, będzie mógł przewidzieć,

jakie czynniki wspomagają, a jakie przeszkadzają

w ich prawidłowym funkcjonowaniu. To będzie jego

broń w walce ze schorzeniem, jakkolwiek nazywa-

łoby się ono w podręcznikach medycyny. I rzeczy-

wiście, poprzez dogłębne poznanie anatomii i jej

zastosowanie w praktyce klinicznej Still nie tylko

zbudował spójny system medyczny i teorię terapii,

którą nazwał osteopatią, ale – co o wiele ważniejsze

– zaczął także odnosić spektakularne sukcesy.

dalsza kości ramiennej w okolicy dołu łokcio-

wego posiada grubość zaledwie 1,5 cm. Zatem

już sama budowa określa funkcję – z jednej

strony przegubu zapewniającego maksymalną

wytrzymałość kosztem ruchomości w przypadku

nasady podporowej kości udowej, z drugiej zaś

przegub zapewniający maksymalną ruchomość

stawu łokciowego kosztem stabilności.

3. Ciało ma stałą tendencję do samoleczenia.

Rozważając tę tezę Stilla od strony mechanicz-

nej, można z łatwością zobrazować tę tendencję

organizmu na przykładzie układu powięziowego

(błony łącznotkankowe pokrywające wszyst-

kie narządy). Mimo przyjęcia nieprawidłowych

napięć w przebiegu urazu lub stałych przeciążeń,

np. stereotyp pracy – nigdy nie traci tendencji

do powrotu do zrównoważonego napięcia na ste-

lażu kostno-mięśniowym, czemu daje dowód

poprzez zachowanie wektora ruchomości przy

badaniu palpacyjnym, niezależnie od tego, jak

dawno ten wektor ruchu nie był wykorzystany.

Oczywiście, taki sam mechanizm dążenia

do równowagi obserwujemy w zakresie przemian

biochemicznych, równowagi hormonalnej, rów-

nowagi kwasowo-zasadowej i jonowej w ciele.

4. Główna przyczyna chorób to zaburzenie ukrwienia

tkanek na skutek zaburzonej ruchomości.

FILOZOFIA OSTEOPATII

Dokładnie w 1874 r. Still zdecydował się ogło-

sić światu tezy medycyny osteopatycznej opartej

na następujących założeniach ﬁ lozoﬁ cznych:

1. Ciało jest całością.

Nieważne, jak odległe są od siebie narządy –

wszystkie wzajemnie na siebie oddziaływają, nie

istnieje narząd izolowany, cokolwiek dzieje się

w jednym – musi to powodować konsekwencje

w innym, czynnościowo od niego zależnym. Oto

przykład: po skręceniu stawu skokowego, uty-

kając, pacjent przeciąża staw kolanowy poprzez

rotację zewnętrzną podudzia, skraca przez

to czynnościowo kończynę. Powoduje to rotację

talerza biodrowego ku przodowi jako kompen-

sacyjny mechanizm wyrównywania kończyny,

a to z kolei powoduje przemieszczenie podstawy

kości krzyżowej w kierunku tylnym i rotację

ostatniego kręgu lędźwiowego. Tak daleko i tak

blisko.

2. Struktura i funkcja wzajemnie są sprzężone.

Still obserwując efekty swej pracy, stwierdził,

że to ukrwienie tkanki jest warunkiem jej prawi-

dłowego działania, warunkiem zaś prawidłowego

ukrwienia (nie wnikając w strukturę ścian naczyń

ani skład krwi) jest zachowanie prawidłowej

ruchomości narządu i jego prawidłowego poło-

żenia względem narządów sąsiednich. Wszystko,

co powoduje ucisk naczyń, a więc nieprawidłowo

napięty mięsień, staw pozbawiony naturalnej

ruchomości, nieprawidłowo usytuowany narząd

wewnętrzny (dla osteopaty wątroba pod prawym

łukiem żebrowym to stanowczo za mało, musi

się poruszać wokół ﬁ zjologicznych osi i zgodnie

z ﬁ zjologicznym rytmem), to potencjalne przy-

czyny zaburzeń w ukrwieniu.

Jeżeli kończyna ma funkcję podporową, to

ukształtowanie jej kości jest zgoła inne niż kości

w miejscu poddanym głównie trakcji. Widać

to na przykładzie kości udowej i ramiennej.

Masywne kłykcie udowe zapewniają przenosze-

nie ogromnych sił nacisku ze szkieletu osiowego

na podudzia, natomiast kość ramienna będąca

łącznikiem między ruchomą, chwytną częścią

kończyny górnej a nieruchomym tułowiem nie

musi posiadać tak masywnej budowy nasady

dalszej, wystarczy wspomnieć, że przynasada

Jak to zwykle bywa z nowinkami w świecie

medycyny, środowisko z nieufnością przyjęło jego

teorię, lecz mimo to rozwijał on swoją dziedzinę,

a sława jego jako niebywale skutecznego terapeuty

rozszerzała się po całej Ameryce.

SKĄD SIĘ BIORĄ OSTEOPACI

Wkrótce pacjentów było tak wielu, że Still

potrzebował następców. Zrozumiał, że pojawiła się

WRZESIEŃ 2012

paląca potrzeba wykształcenia osteopatów, jeżeli

nauka ma się dalej rozwijać. Zwlekał z tym i tak

bardzo długo, bo dopiero w 1892 r. otworzył pierw-

szą szkołę osteopatii w Kirksville, która zresztą

istnieje do dziś. Początkowo cykl szkolenia trwał 2

lata, następnie stopniowo – w miarę jak poszerzał

się program zajęć o przedmioty teoretyczne – osią-

gnął wymiar pełnych studiów akademickich, jak

to jest obecnie w Stanach Zjednoczonych.

Poprzez Wielką Brytanię osteopatia trafiła

do Europy – pierwszą szkołą na starym konty-

nencie była Brytyjska Szkoła Osteopatii założona

w 1917 r. Szkoły osteopatyczne powstały też

w innych krajach, nadając swym absolwentom

tytuł osteopaty. Problemem pozostały rozbieżności

w programie szkolenia. Dopiero Europejska Federa-

cja Osteopatyczna (EFO) podjęła wysiłki na rzecz

ujednolicenia programu kształcenia osteopatycz-

nego. W większości przypadków są to w Europie

szkolenia podyplomowe dla lekarzy, ﬁ zjoterapeu-

tów lub studentów obu tych kierunków.

dyplomowanego osteopaty. Dopiero w tym właśnie

roku otwarto w Polsce ﬁ lię renomowanej szkoły

osteopatycznej z Belgii o nazwie SCOM ( Suther-

land College of Osteopatic Medicine ), która zapewnia

kształcenie w pełnym wymiarze godzin, akcepto-

wane przez EFO. W 2005 r. powstało stowarzysze-

nie o nazwie Towarzystwo Osteopatów Polskich

(OP), mające na celu zalegalizowanie zawodu oste-

opaty w Polsce, propagowanie medycyny osteopa-

tycznej i wspieranie wysiłków na rzecz popularyza-

cji osteopatii w środowisku medycznym.

CZYM ZAJMUJE SIĘ OSTEOPATIA

Osteopatia traktuje człowieka jako psychofi-

zyczną całość będącą w stanie dynamicznej rów-

nowagi. Zaburzenie tej równowagi skutkujące cho-

robą jest dla osteopatii wyzwaniem. Jak mawiał

Still, „każdy może znaleźć chorobę, chodzi o to,

aby znaleźć zdrowie w człowieku”. Miał na myśli

adaptacyjne właściwości ciała zdolne do walki

z chorobą. Osteopatia zatem to sztuka poszukiwa-

nia zdrowia w ciele człowieka, sztuka odkrywania

przed nim samym możliwości, o których nie miał

pojęcia – zarówno w sferze ﬁ zycznej, jak i duchowej.

Domeną osteopatii jest poszukiwanie dysfunkcji

ciała w aspekcie mechaniki. Jednak osteopata może

pracować ze schorzeniami pozornie niezwiązanymi

z jakąkolwiek dysfunkcją w aparacie ruchu, a jed-

nak – wykonuje zabieg manipulacyjny, odzyskuje

ruchomość narządu i okazuje się, że wystarcza

to do uruchomienia kaskady procesów adaptacyj-

nych, które prowadzą do wyleczenia. Osteopata

więc nie stawia rozpoznań w rozumieniu medycyny

klasycznej, chociaż klasyﬁ kacja chorób i semiologia

są mu znane. Stara się aktualnie zastaną sytuację

analizować od strony konsekwencji adaptacyjnych

ustroju poddanego presji urazu, przeciążenia, infek-

cji czy innego schorzenia. Innymi słowy, w zapaleniu

oskrzeli bakteryjnym i wirusowym lekarz klasyczny

zaordynuje inne leczenia, osteopata zaś być może

zastosuje te same techniki, jeżeli znajdzie u dwóch

chorych te same dysfunkcje. I odwrotnie, po stłu-

czeniu kolana lekarz zastosuje u dwóch tak samo

wyglądających przypadków ten sam zestaw leków,

a osteopata przeprowadzić może zupełnie dwa różne

zabiegi: u jednego np. mobilizacje stawu piszczelowo-

strzałkowego, a u drugiego mobilizacje łąkotkowe,

zależnie od mechanicznej dysfunkcji, jaką napotka.

STATUS ZAWODU OSTEOPAT Y

Z różnic w kształceniu wynikają różnice w statu-

sie zawodu osteopaty na świecie. W Stanach Zjed-

noczonych osteopaci po wielu trudnych latach

zmagań z administracją i środowiskiem medycyny

klasycznej – nie zawsze im życzliwym – osiągnęli

w końcu lat 60. XX w. te same prawa co lekarze

medycyny i odróżniają się tylko tytułem D.O. (leka-

rze medycyny używają skrótu M.D.). Mogą diagno-

zować, leczyć, wykonywać i zlecać badania dodat-

kowe, wykonywać zabiegi operacyjne, przyjmować

porody, przepisywać leki itd., zupełnie tak jak leka-

rze medycyny, dodatkowo stosując w swej praktyce

leczenie technikami manipulacyjnymi. W Europie

sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana:

zawód osteopaty wprawdzie został zalegalizowany

jako samodzielny zawód medyczny, ale osteopaci

nie mają praw takich jak ich koledzy w USA, a ich

status regulują przepisy unijne.

POLSKI WĄTEK

W Polsce funkcjonuje od wielu lat kilka ośrodków

kształcenia w zakresie terapii manualnej z silnymi

wpływami czeskiej szkoły Karela Lewita. Kursy

prowadzone są w ramach działalności Polskiego

Lekarskiego Towarzystwa Medycyny Manualnej

(PLTMM) oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny

Manualnej (PTMM), a także innych organizacji

i szkół. Do 2003 r. (nieprawdopodobne, prawda?)

nie istniało jednak żadne szkolenie dające tytuł

TECHNIKI OSTEOPATYCZNE

Aby uzyskać powyższe cele, osteopatia w okre-

sie swojego ponad stuletniego rozwoju wykształciła

WPROWADZENIE DO OSTEOPATII

szereg technik terapeutycznych. Można je podzie-

lić na techniki bezpośrednie , zwane struktural-

nymi, i pośrednie , zwane funkcjonalnymi. Pierw-

sze polegają na bezpośrednim oddziaływaniu

na tkankę czy narząd w celu poprawy jego rucho-

mości (krąg, staw kończyny), normalizacji napię-

cia (mięsień, ścięgno, więzadło) czy poprawy dre-

nażu żylno-limfatycznego (narządy wewnętrzne).

Krótkiego komentarza wymaga terminologia uży-

wana w osteopatii. W osteopatii sytuację, w której

staw np. międzykręgowy utracił swą ﬁ zjologiczną

amplitudę ruchu, nie tracąc nic ze swej potencjal-

nej możliwości ruchowej, nazywamy dysfunkcją

osteopatyczną. Staw posiada wówczas jeden lub

kilka kierunków ruchu z aktualnie niedostępną,

ale wciąż potencjalnie obecną amplitudą ruchu.

Nie jest więc tak, jak sądzi się powszechnie wśród

laików i kręglarzy, że krąg „wyskoczył”, „wysunął

się” jak szuﬂ ada albo – co szczególnie denerwuje

ortopedów – „zwichnął się”. Powtórzmy: ten krąg

w dysfunkcji osteopatycznej jest wciąż na swoim

miejscu. To, co się zmieniło, to brak jego ﬁ zjologicz-

nej ruchomości w konkretnym kierunku, co może

objawiać się trudnością w skłonie ku przodowi

albo do boku. Osteopata podczas manipulacji

nie ma na celu „wcisnąć” szuﬂ adę na swoje miej-

sce – jego zadaniem jest ustawienie powierzchni

stawowych na granicy aktualnej amplitudy ruchu

i wprowadzenie krótkim ruchem impulsu, który

pozwala powierzchniom stawowym odzyskać ich

prawidłowy ślizg. To przejawia się w charaktery-

stycznym (choć nie zawsze koniecznym do uzna-

nia zabiegu za zakończony powodzeniem) odgło-

sie akustycznym wywołanym efektem próżni

w oddzielanych chwilowo powierzchniach stawo-

wych. Taki rodzaj zabiegu to manipulacja techniką

bezpośrednią, bo osteopata dąży do przełamania

bariery ruchu stawu wprost, kierując wektor siły

przeciw oporowi. Uruchomienie stawu, zwane

powszechnie, aczkolwiek nieprecyzyjnie, odblo-

kowaniem, jest więc chwilowym przekroczeniem

aktualnej bariery ruchu stawu w celu odzyskania

jego pełnej swobody. Oczywiście, osteopata może

powstrzymać się od zastosowania tego końcowego

impulsu uruchamiającego (np. przy istniejących

przeciwwskazaniach), pracując tylko na granicy

aktualnej bariery ruchu, okresowo, np. cyklicznie

ją osiągając. Wówczas technika ta będzie nazy-

wać się mobilizacją . Pozytywne reakcje po takim

zabiegu dotyczą nie tylko samego stawu, ale rów-

nież tkanek miękkich okołostawowych i narządów

wewnętrznych – poprzez łuk odruchowy. Mięśnie

okołokręgowe uzyskują prawidłowe napięcie dzięki

normalizacji sygnału mechanoreceptorów (swo-

iste czujniki włókien mięśniowych i ich przycze-

pów kostnych), krążki międzykręgowe, więzadła

i ścięgna zostają odciążone, naczynia ulegają roz-

kurczowi, a nerwy odzyskują naturalną mobilność

w otworach międzykręgowych. Techniką tą można

pracować również ze stawami kończyn. Ba, oka-

zuje się, że tak rzadko przez ortopedów zauważany

staw piszczelowo-strzałkowy podudzia jest w oste-

opatii ważnym ogniwem łańcucha kinetycznego

kończyny dolnej i nawet śladowy ruch, jaki w nim

zachodzi, jest ważny dla prawidłowego przenosze-

nia sił z podłoża na szkielet osiowy.

Jeśli chodzi o techniki pośrednie, metodyka

ich stosowania polega na odchodzeniu od bariery

ruchu w kierunku maksymalnego rozluźnienia

tkanki. W akcie tym dochodzi do przeprogramo-

wania mechanoreceptorów, rozluźnienia tkanki

miękkiej okołostawowej i samoistnego uruchomie-

nia stawu bez konieczności jego manipulacji. Tech-

niki funkcjonalne znajdują zastosowanie w terapii

przykurczonych mięśni i powięzi, zaburzeń czyn-

nościowych narządów trzewnych, zespołów ucisko-

wych naczyń i nerwów. Wiele kontrowersji budzi

swoista pretensja osteopatii do wpływania na stan

narządów niedostępnych bezpośrednio palpacji,

takich jak narządy miąższowe klatki piersiowej,

jamy brzusznej, miednicy i czaszki. Przypomnijmy

jeszcze raz dobitnie, że osteopata zajmuje się

poszukiwaniem rezerw czynnościowych w narzą-

dach ciała. Każdy z nich posiada sferę nieodwra-

calnych zmian strukturalnych i sferę dostępną dla

zmian z zaburzeniami funkcjonowania w aktualnej

perspektywie budowy i struktury narządu. Oste-

opata próbuje „wycisnąć” wszystko co możliwe

z rezerw narządu, jakkolwiek ciężko nie byłby

doświadczony przez schorzenie. Jeżeli tym narzą-

dem jest np. wątroba objęta procesem zapalnym

pochodzenia wirusowego, to oprócz niewątpliwych

zniszczeń komórek miąższu wątroby dokonanych

przez wirusa, na które nie mamy wpływu (sfera

zmian strukturalnych), są tam i takie, które nadal

walczą i można uchronić je przed zagładą poprzez

usprawnienie odpowiedzi immunologicznej (sfera

zmian funkcjonalnych). Jak można na to wpłynąć

poprzez osteopatię? Wielokierunkowo. Osteopata

używając technik funkcjonalnych, jest w stanie

przywrócić prawidłowe napięcie torebki wątroby

(punkt dla osteopaty za lepszy drenaż limfatyczny),

poprawić napięcie i przebieg więzadeł ją mocują-

cych, w których przebiega do wnęki wątroby jej

WRZESIEŃ 2012

główne tętnicze ukrwienie (punkt dla osteopaty

za dowóz komórek odpowiedzi immunologicznej

i przeciwciał). Poprzez zwolnienie napięć na prze-

ponie można poprawić odpływ żylny z żyły głównej

dolnej (punkt dla osteopaty za poprawę drenażu

żylnego), poprzez odblokowanie systemu opony

twardej (wszak to też część systemu powięziowego)

można poprawić ruchomość gałązek nerwów rdze-

niowych i napięcie splotów wegetatywnych (punkt

dla osteopaty za poprawę kontroli neurologicznej

wydzielania i ukrwienia wątroby). Jak więc widać,

osteopata nie musi „masować” pod palcami narządu,

aby na niego oddziaływać. Na szczęście ciało jest

całością, a leczenie osteopatyczne to w gruncie

rzeczy nic więcej, jak zbieranie punktów na korzyść

chorego narządu.

Szczególnie jaskrawym przykładem techniki

pośredniej jest technika tzw. odwijania (z ang.

unwinding ). W technice tej terapeuta poddaje się

prowadzeniu ruchu przez ciało, ufając, że kierunek

zmian i ich tempo są pod kontrolą ciała. Szczegól-

nie przydatna jest przy pracy z dziećmi, osobami

lękowymi, a także w pracy w sferze czaszkowej

i trzewnej. Czasem trudno przewidzieć, co stało się

w danym miejscu ciała, jaki uraz spowodował stan

patologicznego napięcia, np. na szwie czaszkowym,

wówczas lepiej zaufać ciału – ono jest mądrzejsze.

Mieszanką tych technik jest technika energii

mięśniowej , w której osteopata dochodzi do gra-

nicy ruchu stawu i prosi pacjenta o czynne napięcie

ściśle określonej grupy mięśniowej w celu wsparcia

lub wyhamowania (zależy od przyjętej techniki)

ruchu stawu.

W arsenale technik osteopatycznych znajdują

się również techniki znane z innych szkół terapii

manualnej, które osteopaci zaadaptowali do swego

użytku, takie jak: drenaż limfatyczny, techniki

odbicia, techniki harmoniczne i wiele innych, któ-

rych omówienie przekracza ramy niniejszego opra-

cowania.

Dzięki swej unikalnej ﬁ lozoﬁ i, osteopatia oparła

się „szufladkomanii” w dziedzinie medycyny.

Potraﬁ ła spojrzeć na pacjenta całościowo i w tym

tkwi jej największa siła. Każdy osteopata zna z wła-

snej praktyki przypadki, kiedy poprzez zadziałanie

na pozornie nieważny w danej sprawie element łań-

cucha patogenezy – ciało wyzwoliło niesamowite

zdolności regeneracyjne i tam, gdzie medycyna kla-

syczna była bezradna, osteopatia odnosiła sukces.

Jednak należy jak zawsze zachować umiar – tam,

gdzie potrzeba interwencji chirurgicznej albo sto-

matologicznej, gdzie pole do działania znajduje psy-

chiatra czy psychoterapeuta, albo gdzie w grę wcho-

dzi deﬁ cyt ważnego substratu, jak insulina, nikt

nie będzie odrzucał medycyny klasycznej na rzecz

osteopatii. Wówczas osteopatia wchodzi w korela-

cję z medycyną klasyczną jako terapia komplemen-

tarna. Pacjent, u którego planowana jest operacja

(np. usunięcia przepukliny krążka międzykręgo-

wego), pacjent w okresie pooperacyjnym, kobieta

ciężarna albo planująca ciążę czy też znajdująca

się w fazie połogu, będąc pod opieką klasycznej

medycyny, jest w orbicie zainteresowań osteopatii

w sytuacji, gdy trzeba wspomóc wewnętrzne siły

organizmu. Nawet w stanie terminalnym pacjenci

mogą czerpać korzyści ze wspomagającego leczenia

osteopatycznego.

CZYM RÓŻNI SIĘ OD MEDYCYNY

KLASYCZNEJ

Jak już wspomniano powyżej, osteopatia

trak tuje człowieka całościowo . Uniknęła ona

nadmiernej specjalizacji – owszem, są osteopaci

pracujący szczególnie skutecznie z danym proble-

mem, ale z założenia nie ma wśród nich specjali-

stów w danej dziedzinie w rozumieniu medycyny

klasycznej. Ta z kolei poprzez niebywały rozwój

nauki i techniki musiała zamienić się w medycynę

tysiąca szuﬂ adek, gdzie panują odmienne prawa,

a nad właściwym rozegraniem sztuki panuje „naj-

jaśniejszy wąski specjalista od jednego więzadła”.

W osteopatii każdy narząd, każdy układ, każdy

mięsień jest ważny, może być podmiotem w łańcu-

chu patogenetycznym schorzenia. Stąd osteopata

lecząc pacjenta, widzi go całościowo i leczy osobę

– a nie schorzenie. Tu nie ma szuﬂ adek – osteopata

podczas jednego dnia przyjęć zmaga się z równą

zręcznością z migrenami, bólami krzyża czy zabu-

rzeniami trawiennymi.

Druga podstawowa różnica to nacisk, jaki oste-

opatia kładzie na zdolności adaptacyjne ustroju.

Medycyna klasyczna przynosi coś w zamian,

JAKIE SĄ MOŻLIWOŚCI OSTEOPATII

Co może, a czego nie jest w stanie poprawić,

jakie choroby może wyleczyć, jakich chorób lecze-

nie może wspomagać, jakich chorób nie powinno

się leczyć za pomocą osteopatii?

Jak powiedział Sutherland, jeden z uczniów

Stilla – twórca osteopatii czaszkowej – „możliwo-

ści osteopatii sięgają nieba” i nawet w dobie zdoby-

czy dzisiejszych nauk medycznych i niebywałego

postępu technicznego te słowa wcale nie straciły

na aktualności.

WPROWADZENIE DO OSTEOPATII

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: