Internetowa Baza Pomocy Studentów Psychologii - psychol
www.psychobaza.prv.pl
Odwiedź nas!
SOCJOLOGIA
POJĘCIA
Socjologia – jest to jedna z gałęzi nauk społecznych. Bada naturę ludzkich zachowań i związków międzyludzkich oraz ich rezultaty.
Socjolog – jest to ktoś, kto dąży do poznania społeczeństwa w zdyscyplinowany sposób czyli sposób naukowy. Postępuje wg reguł badawczych (naukowych), stara się być obiektywny. Stara się nie oceniać, a raczej dokładnie widzieć dane zjawisko społeczne; jego celem jest rozumienie społeczeństwa. Posługuje się przy tym metodologią (szczególnie statystyką) i specjalną terminologią. Poznaje zjawiska dla samego poznania czyli jego zainteresowania mają charakter czysto teoretyczny. [Jest to „typ idealny”]
Meta nauka – nauka o nauce. Stawia pytania na ile dane twierdzenia są naukowe; tworzy teorie.
Relatywizm historyczny – (1) właściwości badanych rzeczywistości nigdy nie są takie same (2) określone badania mogą pojawić się tylko w odpowiednich warunkach (np. możliwość badania systemu socjalistycznego tylko wtedy gdy on istnieje).
Reinterpretacja – zmiana sposobu myślenia; zmiana światopoglądu, np. „nawrócenie” się na jakąś wiarę.
Socjotechnika – pomost między socjologią a praktyką socjologii. (1) sprawowanie władzy bez użycia siły (2) stosowanie przymusu bez użycia siły.
Rodzaje:
a) KLASYCZNA (konstruowanie teorii
b) KLINICZNA (uczymy się jak działać)
c) INTERWENCYJNO - OPISOWA
Funkcjonalizm – formacja teoretyczna; w analizie funkcjonalnej społeczeństwo badane jest pod kątem jego własnych wytworów, które są często niezrozumiałe dla ludzi działających w danym systemie. Wprowadza pojęcie funkcji „jawnych” i „ukrytych”.
Ideologia – o ideologii mówi się wtedy gdy rozważa się poglądy, które służą racjonalizacji interesów jakiejś grupy. Dzięki ideologii ludzie uzasadniają swoje działanie, często irracjonalne.
Etnocentryzm – traktowanie swojej kultury jako najważniejszej, najprawdziwszej. Ocenianie innych kultur z punktu widzenia swojej własnej. Własna kultura, historia jest wywyższana, uważana za najlepszą.
Kontrola społeczna – (1) jest to system oddziaływań na zachowania jednostek i zbiorowości, czyli kontrola zgodności ich postępowania zgodnie z ogólnie przyjętymi normami, wartościami. (2) system nakazów, zakazów sankcji oraz metod wcielania ich w życie, który służy grupie lub społeczeństwu do utrzymania konformizmu ich członków wobec wartości, norm i zasad przyjętych w tej grupie.
Stratyfikacja społeczna – oznacza to, że każde społeczeństwo ma pewien system poziomów, rang. Poziomy te pozostają ze sobą w relacjach nadrzędności i podporządkowania, niezależnie od tego, czy będą to relacje władzy, przywileju czy prestiżu (tzw. profity).
System stratyfikacyjny – jest to suma warstw stojących wyżej i tych będących niżej.
Klasy – jest to taki typ stratyfikacji, który zakłada, że zasadniczą pozycję w społeczeństwie określają głównie kryteria ekonomiczne. W takim społeczeństwie pozycja społeczna, jaka ktoś osiąga, jest z zasady ważniejsza od tej, z która się urodził.
Instytucja – jest to odrębny kompleks działań społecznych (np. małżeństwo, religia). Instytucje dostarczają procedur, za pomocą których postępowanie ludzkie utrzymywane jest w pewnych koleinach, akceptowanych społecznie. Przy czym owe koleiny są traktowane przez człowieka jako jedyne możliwe.
Socjalizacja – proces, w którym jednostka uczy się uczestnictwa w danym społeczeństwie. Proces socjalizacji nadaje tożsamość.
Grupa odniesienia – to zbiorowość, której przekonania, opinie i sposoby działania mają decydujące znaczenie dla kształtowania się naszych przekonań, opinii i sposobów działania. Rodzaje: (1) normatywna- np. rodzina, nadaje właściwe wzorce zachowania (2) porównawcza- np. grupa rówieśnicza, TV (3) audytoryjna (kontrolna).
Internalizacja – jest to proces, który dokonuje się w czasie socjalizacji np. w osobowości dziecka dokonuje się internalizacja świata społecznego. Jest to pełna identyfikacja ze społeczeństwem, jest ono „czymś wewnątrz”.
Charyzma – (Weberowska teoria charyzmy) oznacza autorytet społeczny, który nie jest oparty na tradycji czy prawie, lecz na niezwykłym wpływie osobowości przywódcy np. Jezus, Napoleon.
Obyczaje – normy uważane za podstawowe i najistotniejsze dla funkcjonowania społeczeństwa i życia społecznego.
Zwyczaje – rutynowe, konwencjonalne zachowania życia codziennego.
Postawa – uwewnętrzniona, wyuczona, zsocjalizowana przez jednostkę predyspozycja do reagowania w społecznie zdefiniowany sposób na określone oczekiwania społeczne.
Alternacja – przestawienie się na zupełnie inny tor myślenia, sprzeczny z dotychczasowym. „alternowanie” jest to przechodzenie przez jednostkę tam i z powrotem pomiędzy logicznie sprzecznymi systemami myślowymi.
mpwjs