Ogólne zaburzenia krążenia - obrzęk, przekrwienie, krwotok, wstrząs, DIC ver1.pdf
(
157 KB
)
Pobierz
© Copyright by $taś
Ogólne zaburzenia krążenia
O
GÓLNE ZABURZENIA KRĄŻENIA
Obrzęk
Przyczyny obrzęków
Rozmieszczenie obrzęków
Rozpoznawanie obrzęków
Przekrwienie (Hyperaemia)
Krwotok (Haemorrhagia)
Zakrzep (thrombus)
Zatory (Embliae)
Zatory skrzeplinowe:
Zatorowość płucna
Zatory tętnicze
Zawał (Infarctus)
Wstrząs
Wstrząs kardiogenny
Wstrząs hipowolemiczny
Wstrząs endotoksyczny (septyczny)
Morfologiczne wykładniki wstrząsu
Zespół DIC
O b r zęk
woda stanowi około 60% całkowitej wagi ciała
o
2/3 wody w płynach ustrojowych to ICF
o
1/3 to płyn pozakomórkowy (w tym tez krew)
§
Osocze – płynna część krwi która pozostaje po odwirowaniu krwinek – stanowi około 5%
wagi ciała u dorosłych
Obrzęk (oedema) to nadmiar płynu w przestrzeni międzykomórkowej w
interstitium
i w jamach ciała.
Obrzęk może być miejscowy lub uogólniony:
o
Miejscowy może dotyczyć każdej tkanki czy narządu, a nazwa tworzona jest opisowo, jako np.
obrzęk mózgu, obrzęk płuc
o
Ascites
- płyn obrzękowy (przesięk) w jamie otrzewnej
o
Hydrothorax
– płyn w jamie opłucnej
o
Hydropericardium
– płyn w worku osierdziowym
o
Anasarca
– uogólniony obrzęk skóry i tkanki podskórnej
o
Hydrops universalis
– uogólniony obrzęk całego ciała wraz z przesiękami w jamach ciała
Akumulacja płynu w obrzmiałej tkance dzieli się na
wysięk (
exsudatum
)
i przesięk
(
transsudatum
)
o
Wysięk (exsudatum)
§
Bogaty w białko (powyżej 3g%)
§
Bogaty w komórki krwi
§
Typowy dla zapaleń
o
Przesięk (transsudatum)
§
Zawiera mniej białek (poniżej 3 g%)
§
Zawiera nieliczne komórki w porównaniu z wysiękiem
§
To ultrafiltrat osocza zgromadzony w tkankach
§
Tworzy się w wyniku
·
Wzrostu ciśnienia hydrostatycznego w naczyniach krwionośnych
·
Spadku ciśnienia osmotycznego białek osocza
·
Niewydolności drenaży płynu limfatycznego z tkanki
·
Wzrost uwodnienia tkanek z powodu retencji płynu
Większość wymiany płynów odbywa się w naczyniach włosowatych. Krew tętnicza wpływa do kapilar pod
ciśnieniem hydrostatycznym, któremu przeciwdziała ciśnienie osmotyczne białek osocza. Ciśnienie
V1
- 1 -
© Copyright by $taś
osmotyczne zależy głównie od albumin. Na tętniczym końcu kapilary ciśnienie hydrostatyczne przewyższa
ciśnienie osmotyczne białek (wypływ płynu z naczynia), podczas gdy żylnym końcu kapilary ciśnienie
osmotyczne jest wyższe niż hydrostatyczne. W ścianie kapilary odwraca to kierunek przepływu płynów,
które powracają z tkanki do światła kapilary niosąc ze sobą „zużyte metabolity”. Nadmiar płynu
tkankowego, który nie powrócił do kapilary jest w normalnych warunkach drenowany przez naczynia
limfatyczne
W obrzęku hydrostatycznym to zwiększone ciśnienie krwi włośniczkowej promuje przechodzenie płynu poza
naczynia, a to zwiększenie ciśnienia może występować
o
Na drodze wstecznej ze zwiększonego ciśnienia żylnego
o
W wyniku zakrzepicy żył głębokich
à
obrzęk nóg ( zastój żylny to najczęstsza przyczyna)
o
W niewydolności krążenia:
§
u chorych chodzących charakterystyczne rozmieszczenie ciastowatych obrzęków wokół
kostek, bo zmniejszony powrót żylny powoduje wzrost ciśnienia hydrostatycznego, a
powstające
obrzęki
są
zależne
od
grawitacyjnego
rozmieszenia
ciśnienia
hydrostatycznego
§
Innym powodem obrzęku w niewydolności krążenia jest zwiększona przepuszczalność
kapilar w wyniku niedotlenienia
§
Poza tym istnieje większa skłonność do retencji wody i soli z powodu wtórnego
hiperaldosteronizmu
§
W niewydolności krążenia zmniejsza się przepływ krwi przez nerki
à
uruchamia to układ
RAA i powiększa retencję sodu i wody. W normalnych warunkach powinno to zwiększyć
przepływ nerkowy. Przy niesprawnym sercu zwiększa to jednak tylko zastój żylny
à
można
więc
albo polepszyć pracę serca, albo zmniejszyć nerkową retencję płynu
(ograniczenie
soli, stosowanie diuretyków albo antagonistów aldosteronu)
Przyczyny obrzęków
o
Wzrost ciśnienia hydrostatycznego
§
Utrudniony nawrót żylny
§
Zastoinowa niewydolność krążenia
§
Zaciskające zapalenie osierdzia
§
Puchlina jamy brzusznej (marskość wątroby)
§
Ucisk lub zablokowanie żył
·
Zakrzep
·
Ucisk z zewnątrz (np. nowotwór)
o
Zmniejszone ciśnienie osmotyczne osocza (hipoproteinemia)
§
Zespół nerczycowy – bo zwiększona utrata białek, głównie albuminy z moczem
§
Marskość wątroby (cirrhosis) – bo zmniejszona produkcja białek
§
Zaburzenia wchłaniania
§
Gastroenteropatie z utratą białka
§
Obrzęki tego rodzaju są uogólnione ale wykazują predylekcję do tkanki łącznej wiotkiej,
dlatego szczególnie widoczny jest na twarzy wokół oczu
o
Zablokowanie odpływu limfy
§
Zapalne
§
Nowotworowe
§
Popromienne
§
Pochirurgiczne
§
Słoniowacizna – w rejonach Afryki gdzie występują pasożyty wnikające do naczyń
limfatycznych, co powoduje masywny obrzęk
nóg i moszny
o
Retencja sodu
§
Nadmierne pobieranie soli przy niewydolności nerek
§
Zwiększona reabsorpcja sodu w kanalikach nerkowych (aldosteron)
·
Choroby nerek powodują zwiększoną produkcję reniny
à
angiotensyny
à
aldosteron
à
aldosteron promuje retencję sodu czemu towarzyszy retencja wody
§
Retencja sodu i wody powoduje powstanie obrzęku hiperwolemicznego
o
Zapalne
§
Zapalenia ostre i przewlekłe
V1
- 2 -
© Copyright by $taś
§
Angiogeneza (wpływ VEGF)
o
W praktyce klinicznej obrzęki są często wieloczynnikowe
§
Obrzęk w przewlekłej niewydolności serca jest z reguły kombinacją obrzęku
hydrostatycznego i hiperwolemicznego
Rozmieszczenie obrzęków
W niewydolności serca u chorych chodzących
à
obrzęk
kończyn dolnych
; natomiast u chorych leżących
obrzęk w
pasie biodrowym
Obrzęk sercowy w
ostrej niewydolności lewokomorowej
z następowym wzrostem ciśnienia jest najsilniej
wyrażony w płucach
Obrzęku w niewydolności nerek albo w zespole nerczycowym są z reguły rozlane i najlepiej widoczne
na
twarzy
(obrzęk wiotkiej tkanki łącznej, na powiekach i wokół oczu)
Pacjenci z marskością wątroby gromadzą
płyn w jamie otrzewnej (ascites)
Rozpoznawanie obrzęków
Ciastowate obrzęki wokół kostek w niewydolności krążenia dużego
o
Pod mikroskopem widoczne jako przerzedzenie tkanki łącznej skóry właściwej i tkanki podskórnej
Płuco jest cięższe, ale nie twardsze, a z sinoczerwonej powierzchni uwalnia się pienisty, przejrzysty płyn
Przy obrzęku mózgu – mózg jest większy i ma charakterystyczne przypłaszczone zakręty kory i zwężone
rowki między zakrętami. Obrzęknięty mózg może się wklinować (wgłębić)
do otworu potylicznego dużego
lub pod namiot móżdżku
. Do pewnego stopnia obrzęk mózgu widoczny jest też jako
obrzęk tarczy nerwu
wzrokowego
. Obrzęk mózgu zagraża życiu
P r z e k r w i e n i e ( H y p e r a e m i a )
Przekrwienie czynne
o
spowodowane jest poszerzeniem tętniczek (które są zwieraczami przedwłośniczkowymi), co
zwiększa napływ krwi do włośniczek
§
Podczas wysiłku
§
Wczesny objaw ostrego zapalenia
§
gorączka
Przekrwienie bierne
o
wynika ze
zwiększonego ciśnien
i
a żylnego
o
To konsekwencja utrudnienia odpływu krwi, niewydolności serca
§
Zawsze patologiczne
o
Często powiązane z występowaniem obrzęków hydrostatycznych
o
Utrudnienie odpływu krwi
§
Zespół żyły głównej górnej, dolnej,
§
Zespół żyły wrotnej
§
Zespół żyły nerkowej
o
Niewydolności prawej komory
à
przekrwienie bierne obwodowe
o
Niewydolności lewej komory
à
przekrwienie bierne płuc
o
Następstwa
§
sinica
·
bo zastój odtlenowanej krwi
·
występuje jeśli poziom odtlenowanej hemoglobiny przekracza 5 g%
V1
- 3 -
© Copyright by $taś
§
Obrzęk luźnej tkanki łącznej
§
Przesięk do jam surowiczych
§
Mikrokrwotoki
§
Zapalenie i przekrwienie błon śluzowych
§
Rozwój krążenia obocznego
§
Martwica krwotoczna
Morfologia
o
Ostre przekrwienie widoczne jako sinoczerwony kolor przeciętego narządu
§
mikroskopowo jako poszerzenie naczyń kapilarnych wypchanych krwią
o
przewlekłe przekrwienie płuc
à
płuco cięższe, twardsze, brunatno przebarwione płuco
§
jest to wynik nie tylko samego przekrwienia, ale też pewnego zwłóknienia płuca
przekrwionego. Nazywa się to stwardnieniem zastoinowym płuca (induratio venostatica
pulmonum)
o
w wątrobie ostre przekrwienie widoczne w postaci sinawego koloru powierzchni przekroju,
powiększenie wątroby
§
mikroskopowo widać przekrwienie zwłaszcza wokół żył centralnych zrazika
o
w przewlekłym przekrwieniu wątroby występuje tzw.
Wątroba muszkatołowa (hepar moschatum)
§
wątroba dwubarwna,
centra zrazików są zapadn
i
ęte, a obwód zrazików pozostaje
bledszy, brązowy
l
ub żółtawy
K r w o t o k ( H a e m o r r h a g i a )
Podział krwotoków:
sercowy
o
w wyniku np. rany postrzałowej lub kłutej
o
rozmiękanie ściany serca w wyniku zawału może spowodować pęknięcie serca (ruptura cordis)
à
tamponadę (haemopericardium)
à
śmierć
aortalny
o
uraz
o
osłabienie ściany aorty i jej poszerzenie (tętniak – aneurysma)
o
choroba nadciśnieniowa
tętniczy
o
uraz
o
duże naczynie tętnicze w dnie wrzodu żołądka
włośniczkowy
o
punktowe, powierzchniowe siąpienie krwi widoczne na skórze, błonach śluzowych czy innych
tkankach
o
spowodowane:
§
uraz
§
wzrost ciśnienia żylnego
§
osłabienie ścian kapilar
§
niedobór witaminy C (szkorbut)
o
skaza krwotoczna – diathesis haemorrhagica – mnogie wybroczynki z naczyń kapilarnych
żylny
o
z reguły pourazowy
Przyczyny krwotoków:
·
przerwanie ciągłości ściany naczyń
o
uraz
o
krwotok z pęknięcia (wzrost ciśnienia żylnego np. przy duszeniu)
o
choroby ścian naczyń
o
krwotok z nadżarcia np. wrzody
·
bez naruszenia ciągłości naczyń
V1
- 4 -
© Copyright by $taś
o
krwotok z naczyń włosowatych w postaci drobnych punkcikowatych wybroczyn
Małe krwotoki do skóry i błon śluzowych, mniejsze niż 1 mm średnicy, to
wybroczyny krwawe (petechiae
).
Krwotoki od 1-3 mm to
skaza krwotoczna (purpura)
często towarzysząca zapaleniu drobnych naczyń skóry,
nieco większe krwotoki to
wybroczyny krwawe (ecchymoses).
Duże podbiegnięcia krwawe to
suffusiones lub suggillationes
Klinicznie stosuje się szereg nazw krwotoków:
Haemoptysis
– krwawienie z dróg oddechowych z odkaszliwaniem krwi
Haematemesis
– wymioty krwawe
Haematochezia
– krwawienie z odbytu i prostnicy
Melena
– czarna, zmieniona krew w stolcu. Spowodowane to jest krwawieniem w
górnym odcinku
przewodu pokarmowego.
Krew w żołądku styka się z kwasem solnym (powstaje hematyna), co zmienia
kolor krwi
Haematuria
– krew w moczu
Metrorrhagia
– nieprawidłowe krwawienie z macicy
o
Natomiast prawidłowe krwawienie miesięczne to
menorrhagia
Większość dorosłych może utracić bez szkody 500 ml krwi. Utrata 1000 do 1500 ml krwi może już
doprowadzić do ciężkiego wstrząsu krążeniowego, a utrata
powyżej 1500 ml
jest zazwyczaj śmiertelna.
Normalna miesiączka związana jest z utratą około 70 ml krwi. Jeśli utracone żelazo nie jest uzupełnione we
właściwych ilościach, rozwija się niedokrwistość z niedoboru żelaza.
Wynaczyniona krew może uszkadzać tkanki, np. krwawienie do mózgu (czyli „udar”) jest z reguły związane
z utratą neuronów oraz niedowładem spowodowanym destrukcją centrów motorycznych .
Skutki krwotoku:
Zgon
·
Nawet punkcikowy krwotok do rdzenia przedłużonego
·
Rozległy do kory nadnerczy
·
Do węzłów układu bodźcoprzewodzącego serca
·
Do worka osierdziowego z pękniętego serca (tamponada)
Ognisko krwotoczne
·
Powstaje w mózgu i trzustce w postaci jamy poudarowej
Krwiak
·
To gromadzenie się krwi w tkankach bez ich uszkodzenia
Niedokrwistość
Wstrząs
Z a k r z e p ( t h r o m b u s )
Gdy uszkodzenie naczynia:
1.
Krótki okresowy skurcz naczynia pod wpływem uwalnianej
endoteliny 1
2.
Uruchomienie procesu aktywacji i agregacji płytek pod wpływem chociażby kolagenu błony podstawnej,
odsłoniętej po uszkodzeniu komórek śródbłonkowych
à
kilka minut
3.
Uruchomienie kaskadowego systemu krzepnięcia wiedzie do powstania włóknika
4.
Powstanie czopu skrzepu blokującego wypływ krwi z naczynia uruchamia proces fibrynolizy, mający na
celu ograniczenie skrzepu do miejsca uszkodzenia
Zakrzepy powstają tylko w żywym organizmie.
Odróżnia się
¨
zakrzep
¨
skrzep
à
powstaje po śmierci
¨
koagulacja krwi w probówce
V1
- 5 -
Plik z chomika:
s7168
Inne pliki z tego folderu:
Nerki ver1.pdf
(2080 KB)
Oko ver2.pdf
(425 KB)
Przewód pokarmowy ver1.pdf
(399 KB)
Płuca ver1.pdf
(219 KB)
Nos, ucho ver1b.pdf
(99 KB)
Inne foldery tego chomika:
Patomorfologia
Słowo o chorobie Stachura
Stasie
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin