Poznajemy ptaki
W scenariuszu dla klasy 1. pt. Nasi skrzydlaci przyjaciele w październikowym bloku Jesienne obserwacje proponowaliśmy przybliżenie dzieciom 10 gatunków ptaków. Były to: bocian, jaskółka, dudek, skowronek, sójka, kukułka, sikorka, sroka, wrona, kruk. Wówczas zapowiadaliśmy rozszerzenie tego tematu. Zgodnie z obietnicą powracamy do zagadnienia w klasie 2. podczas realizacji bloku I Zbliża się wiosna i tematu Ptasie powroty.
Poniżej przedstawiamy kolejnych 10 gatunków ptaków. Są to: wróbel, żuraw, gawron, kawka, szpak, dzięcioł, kszyk, gil, jemiołuszka i orzeł.
Na wielu stronach internetowych można znaleźć mnóstwo interesujących informacji o ptakach omawianych podczas tych zajęć (ich zwyczajach, pokarmie, sposobach ochrony itp.). Proponujemy zajrzeć na poniższe strony: http://grzesiak.kei.pl/jurek/lista117.htmlhttp://grzesiak.kei.pl/jurek/lista13.htmlhttp://grzesiak.kei.pl/jurek/lista104.htmlhttp://grzesiak.kei.pl/jurek/lista66.htmlhttp://grzesiak.kei.pl/jurek/lista81.htmlhttp://www2.gazeta.pl/edukacja/0,31976.htmlhttp://www.mto.most.org.pl/fotografie.htmlhttp://galazewski.w.interia.pl/strony/wrobeldom.htmhttp://www.foto-przyroda.pl/galeria/index.php?kategoria=ptaki
Przebieg zajęć może być podobny do tego, który został przedstawiony w serwisie październikowym w klasie 1. we wspomnianym wyżej scenariuszu. Będzie to wtedy kontynuacją poznawania kolejnych ptaków w określony sposób.Nazwy ptaków do wydrukuKontury ptaków do wydrukuWRÓBELWYGLĄD: samiec ma szarobrązową głowę i szare podgardleWYSTĘPOWANIE: w otoczeniu człowiekaGNIAZDA: umieszczone są pod dachówkami, za rynną lub w szczelinie budynku;
zdarza się też, że gniazdo umieszczone jest wśród gałęzi drzewaPOŻYWIENIE: ziarna, ale młode są karmione owadami i ich larwamiWĘDRÓWKI: przez cały rok pozostają w kraju
INNE INFORMACJE:
jest ptakiem egzotycznym, bowiem pochodzi z południowej Azji i Afryki; jednym z dowodów na tropikalne pochodzenie wróbla jest kształt gniazda zbliżony do kuli z bocznym otworem wejściowym - taka budowa gniazda zapewnia ochronę przed promieniami słońca
ŻURAWWYGLĄD: duży ptak o smukłej budowie, popielatoczarnym upierzeniuWYSTĘPOWANIE: położone w lasach bagna, podmokłe łąki i torfowiskaGNIAZDA: gniazdo na ziemi, na terenie bagnistym, otoczone wodąPOŻYWIENIE: nasiona, zielone części roślin, jagody, a także owady, robaki, drobne
kręgowceWĘDRÓWKI: zimują na Półwyspie Iberyjskim, we wschodniej Afryce i zachodniej
Azji; w Polsce częściej spotykane w czasie przelotów.
typowe upierzenie dorosłego ptaka pojawia się dopiero w czwartym roku jego życia; wydaje głos zwany klangorem.
GAWRONWYGLĄD: cały czarny z dość długim i cienkim dziobem, ma nieopierzony przód głowy
"łysinkę" i "workowate" spodnie z piórWYSTĘPOWANIE: parki, tereny rolnicze z drzewamiGNIAZDA: kolonie lęgowe na drzewachPOŻYWIENIE: owady, dżdżownice, ślimaki, drobne zwierzęta, kiełkujące ziarna zbóż
i roślin motylkowychWĘDRÓWKI: przez cały rok pozostają w kraju
jesienią i zimą duże stada gawronów, często z kawkami, żerują na polach, oddalonych o kilka a nawet kilkanaście kilometrów od miejsca ich noclegu; rano i wieczorem można zauważyć całe gromady ptaków przelatujących tę samą trasę
KAWKAWYGLĄD: najmniejsza spośród ptaków krukowatych; podobna do wrony, różni ją
"jaśniejsza" (siwa) główkaWYSTĘPOWANIE: osiedla ludzkie, stare parki, spękane wapienne skały i ruinyGNIAZDA: często w kolonii, w nieczynnych kominach, szczelinach murów i skał,
na poddaszach kościołów i głębokich dziuplachPOŻYWIENIE: wszystkożerna; jada owady, dżdżownice, myszy, nasiona, odpadkiWĘDRÓWKI: osobniki z terenu Polski zimują w zachodniej Europie
potrafi "sprzątnąć sprzed nosa" smakowity kąsek, rzucony psu lub kotu
SZPAKWYGLĄD: na wiosnę jego upierzenie jest czarne z metalicznym, fioletowym połyskiem;
jesienią jego nowe pióra pokryte są drobnymi jasnymi plamkami; jego dziób jest żółtyWYSTĘPOWANIE: lasy liściaste, parki, ogrodyGNIAZDA: stare dziuple i skrzynki lęgowePOŻYWIENIE: owady, dżdżownice, ślimaki, jagody i inne owoceWĘDRÓWKI: zimują na południu EuropyINNE INFORMACJE: potrafi naśladować głosy innych ptakówDZIĘCIOŁ DUŻYWYGLĄD: jest w czarno-białe plamy; ma czerwoną plamkę z tyłu łebka i czerwone podbrzuszeWYSTĘPOWANIE: wszelkiego typu lasy, parki, ogrodyGNIAZDA: dziupla wykuta w drzewie o miękkim drewniePOŻYWIENIE: owady, nasiona drzew iglastych, owoce leszczynyWĘDRÓWKI: pozostaje w kraju przez cały rok
zimą rozłupuje szyszki w tzw. "kuźniach dzięciołów" w poszukiwaniu bogatych w tłuszcz nasion; jego głos to wysokie "kik"; ciekawym zwyczajem dzięciołów jest wiosenne "bębnienie" w pnie lub konary, samiec w ten sposób zaznacza swoje terytorium.
KSZYKWYGLĄD: ma krótkie nogi, długi dziób, oczy osadzone niemalże w tyle głowy, na wierzchu głowy ma
ciemną smugę, brunatne upierzenie WYSTĘPOWANIE: bagna i podmokłe łąkiGNIAZDA: w kępie traw w płytkiej wodziePOŻYWIENIE: drobne ślimaki, dżdżownice, owady i ich larwy, nasionaWĘDRÓWKI: zamieszkuje północne części Europy i Ameryki Północnej, wędruje sezonowoINNE INFORMACJE: nazwa ptaka stanowi wyjątek w polskiej pisowni GILWYGLĄD: jaskrawoczerwona pierś, skrzydła i ogon czarne z granatowym połyskiem,
szary grzbiet, biały kuperek i czarna czapeczkaWYSTĘPOWANIE: głównie bory iglaste i mieszaneGNIAZDA: niewysoko nad ziemią w świerku lub jałowcuPOŻYWIENIE: pędy, nasiona, jagody, owoce jarzębinyWĘDRÓWKI: zimą spotkać można u nas osobniki z północy
chętnie i często odwiedza karmniki, w których lubi pożywiać się nasionami konopi i słonecznika
JEMIOŁUSZKAWYGLĄD: mały ptaszek z wyraźnym czubkiem na głowie; upierzenie brunatnoszare;
koniec ogonka żółtyWYSTĘPOWANIE: parki, lasyGNIAZDA: na drzewach iglastychPOŻYWIENIE: jagody głogu, jemioły, jarzębiny, również owadyWĘDRÓWKI: zimują w Polsce; przylatują do nas na zimę z syberyjskiej tajgi i Półwyspu
SkandynawskiegoINNE INFORMACJE: nie korzystają z pokarmu wyłożonego w karmnikachORZEŁ BIELIKWYGLĄD: największy orzeł europejski; ma haczykowaty dziób, potężne skrzydła i szponyWYSTĘPOWANIE: zarośnięte jeziora położone wśród lasów albo w ich pobliżu, również na wybrzeżu
morskimGNIAZDA: w koronach starych, wysokich drzew; posiada kilka gniazdPOŻYWIENIE: ptaki wodne, ryby, zające, piżmaki, norniki, również padlinaWĘDRÓWKI: przez cały rok pozostaje w krajuINNE INFORMACJE: wizerunek tego ptaka stanowi godło Polski
maryla20