Psm 1:1 Tak cz�sto LXX t�umaczy hebr. {\i lec�m}, �grzeszni, wyst�pni�. Psm 2:2 Dap_4:25 Psm 2:7 Dap_13:33; Heb_1:5; Heb_5:5 Psm 2:9 Obj_2:26 Psm 2:11 Podobnie Wulgata i targum; TM niejasny: �uca�ujcie syna� ({\i bar} to s�owo aram.). Psm 3:4 TM czyta dos�. �tarcz�� ale LXX stara si� unika� wszelkich materialnych wyobra�e� Boga. Psm 4:5 Efe_4:26 Psm 4:8 �i oliwy� brak w TM. Psm 5:1 TM czyta: {\i 'el hannehilot}, co si� zwykle t�umaczy: �na flety�; LXX interpretuje ten niejasny termin muzyczny jako okre�lenie Synagogi. Psm 5:10 Rzm_3:13 Psm 6:1 TM czyta: {\i haszszeminit}, �na oktaw� (?)�; zapewne termin muzyczny. LXX i Wulgata widz� tu zapowied� S�du Ostatecznego. Dzie�o stworzenia dokona�o si� w siedmiu dniach; dzie� �smy to pocz�tek nowego �wiata, zapocz�tkowanego przez zmartwychwstanie. Psm 6:4 Jan_12:27 Psm 6:9 Mat_7:23 Psm 7:1 Nawi�zanie do 2Sm_18:21 nn (Kuszyta og�asza Dawidowi �mier� Absaloma). Psm 8:1 TM czyta kolejn� uwag� muzyczn�: {\i haggittit}, co Wulgata za LXX wi��e z obrazem �t�oczni� ({\i gat}) i widzi tu proroctwo m�ki Pa�skiej (Getsemani = t�ocznia Oliwna). Psm 8:3 Mat_21:16 Psm 8:6 Heb_2:6 n Psm 8:7 Heb_2:8 Psm 9:9 Dap_17:31 Psm 9:21 TM: �przejmij ich boja�ni�� ({\i morah}) LXX interpretuje w sensie mesja�skim: {\i moreh} to oczekiwany nauczyciel Prawa (por. Jak_4:12). Psm 10:1 W TM psalm zosta� nies�usznie rozdzielony, mimo �e jest utworem alfabetycznym. Za tym podzia�em idzie przek�ad syryjski, nadaj�c drugiej cz�ci odr�bny tytu�. Psm 10:7 Rzm_3:14 Psm 11:3 TM niejasny, r�nie poprawiany. Psm 12:6 R�kopisy greckie wahaj� si� pomi�dzy form� bezosobow� �zbawienie� (jak w hebr. {\i jesza}) a osobowym Zbawc� ({\i Jeszua}). Psm 13:6 Ostatni stych, brakuj�cy w TM, jest powt�rzeniem Psm_7:18b. Psm 14:3 Rzm_3:10-18 \par Chrze�cija�skie r�kopisy w��czaj� tu ca�y fragment, kt�ry w Li�cie do Rzymian stanowi antologi� r�nych miejsc Psa�terza. Psm 15:4 Ten wers brzmi inaczej w TM: �przysi�ga na sw� niekorzy��; hebr. {\i ha-ra}, �z�o�, LXX odczyta�a jako {\i ha-reah}, �bli�ni, przyjaciel�. Psm 16:4 Zdanie niejasne r�wnie� w TM; w ka�dym razie chodzi o przeciwstawienie pobo�nych i bezbo�nych, kt�rzy spiesz� ku zag�adzie. Psm 16:10 Dap_13:35 Psm 16:11 Dap_2:25-28 Psm 17:14 Ca�y wers 14 ska�ony zar�wno w TM, jak i w r�kopisach LXX. Trzymam si� wersji mo�liwie najbli�szej TH. Psm 18:36 Dwa ostatnie stychy s� t�umaczeniem tego samego zdania TM; ��wiczenie� ({\i paideia}) to w pedagogice greckiej przede wszystkim karcenie cielesne (por. Heb_12:7 nn), kt�re prowadzi do dojrza�o�ci duchowej. Psm 18:50 Rzm_15:9 Psm 19:5 Rzm_10:18 Psm 19:7 TM: �a� na kraniec jego�. Pozornie zb�dny dodatek LXX wykorzystali Ojcowie Ko�cio�a dla zilustrowania misterium Adwentu i Wniebowst�pienia. Psm 19:15 �zawsze� brak w TM. Jest to jedno z wielu �wiadectw, jak LXX rozszerza perspektyw� historyczn� psalmisty na eschatologi�. Psm 20:6 TM {\i jeszua}; LXX przek�ada {\i to soterion}, co Tradycja rozumie osobowo o Zbawicielu Chrystusie (Psm_20:7). Psm 21:13 TM czyta: �ci�ciw� luku Twego wymierzysz przeciwko nim�. LXX interpretuje ten wiersz eschatologiczne, widz�c w nim zapowied� ocalenia sprawiedliwej Reszty. Psm 22:1 LXX nawi�zuje do Psm_22:20; TM ma tu niezrozumiale {\i 'al-'ajjelet}, �o �ani (?)�. Psm 22:2 Mat_27:46 i par. \par 2: Dodatek LXX jest zapewne drugim t�umaczeniem hebr. {\i 'eli}, �Bo�e m�j� \par 3: LXX czyta {\i szegi'otaj} zamiast: {\i sza'agati}, jak ma TM. Psm 22:4 TM: �A Ty, o �wi�ty, zamieszkujesz chwa�y Izraela (?)�. Psm 22:9 Mat_27:43 Psm 22:14 1Pt_5:8 Psm 22:17LXX czyta {\i ka'ar} - zamiast TM: {\i ka'ar�}, �jak lew�. Psm 22:19 Mat_27:35 par. Psm 22:22 Dos�ownie: �moje uni�enie�; TM ma tu czasownik: �wys�ucha�e��. Tak popularny w symbolice �redniowiecznej �jednoro�ec� to przek�ad hebr. {\i remim}, co si� dzi� zwyk�o t�umaczy� �baw�. Psm 22:23 Heb_2:12 Psm 22:25 TM czyta: �n�dzy�. Psm 22:32 S�owo �Pan� doda�a LXX, wskazuj�c na podmiot dzie�a nowego stworzenia. Psm 23:4 TM czyta {\i salmawet}, �ciemno��; LXX rozbija to s�owo na dwa: �cie� �mierci�. Psm 23:5 Luk_ 7:46 \par TM: �m�j kielich�. Psm 24:1 1Ko_10:26 \par Tj. na niedziel�; brak tej uwagi w TM. Psm 24:4 Ostatnie s�owo opuszczone w TM. Psm 24:7 W TM personifikacja: �Bramy, podnie�cie g�owy� (na znak rado�ci). Psm 25:1 S�owa �psalm� ({\i mizmor}) brak w TM. Psm 26:8 TM: {\i me'on}, �mieszkanie�. Psm 27:1 Tzn. przed ustanowieniem namaszczonych kap�an�w, kt�rzy b�d� sprawowa� liturgi� w �wi�tyni. Jest to dodatek LXX wyja�niaj�cy, dlaczego Dawid pe�ni� funkcje kap�a�skie. Psm 27:6 2: TM zmienia osob�: �podnios�em�. \par 3: TM inaczej ��czy stychy: �ponad wrog�w, kt�rzy mnie otoczyli�. Psm 28:7 Tak LXX t�umaczy hebr. zwrot �ucieszy�o si� moje serce�. Ojcowie dopatrz� si� tu �atwo proroctwa o Zmartwychwstaniu. Psm 29:1 1: Dodatek LXX; chodzi o ostami dzie� �wi�ta Namiot�w, zwany po hebr. {\i aceret}, a po grecku exodion (por. Kp�_23:36; Lcb_29:35). \par 2: Podw�jne t�umaczenie TM {\i bene 'elim}, dos�. �synowie bog�w� (targum widzi tu anio��w). Psm 29:6 Nazwa geogr. {\i Sirion} zosta�a w LXX oddana jako Jeszurun, honorowy tytu� Izraela. Psm 30:2 TM {\i dillitan�}, dos�. �wydoby�e� mnie�; LXX i Wulgata interpretuj� w sensie �przygarn��e�� ({\i suscepisti me}). Psm 30:8 Zamiast {\i harer�}, �g�ra� (TM), LXX czyta {\i hadar�}, rozumiej�c pod tym okre�leniem pi�kno �wi�tyni jerozolimskiej. Psm 30:10 Starohebr. {\i domi}, �m�j p�acz�, zrozumia� t�umacz jako {\i dammi}, �krew moja�. Psm 31:1 Brak w TM; dodatek LXX wg Psm_31:23. Psm 31:6 Luk_23:46 Psm 31:24 TM: �Jahwe strze�e wiernych ({\i 'emumm})�; LXX przek�ada zwykle poj. wiary i wierno�ci przez {\i aletheia} - �prawda�. Psm 32:1 TM {\i ma�k�l}, �psalm pouczaj�cy�; LXX t�umaczy: {\i syneseos}, a Wulgata: {\i intellectus}. Jest to pierwszy z dwunastu psalm�w nosz�cych ten tytu�, kt�ry Tradycja interpretuje jako rozumienie rzeczy duchowych. Psm 32:2 Rzm_4:7-8 Psm 32:4 TM jest odmienny; hebr. {\i qaic}, �lato, upa��, LXX czyta: {\i q�c}, �cier�. Umo�liwi to Ojcom rozwa�ania o grzechu, kt�rego symbolem s� ciernie. Psm 33:10 Dublet przek�adu; brak tego stychu w TM. Psm 34:9 1Pt_2:3 Psm 34:17 1Pt_3:10-12 Psm 34:18 W TM brak podmiotu. Psm 34:21 Jan_19:36 Psm 34:22 TM: �Z�o sprowadza �mier� na grzesznika�. Psm 35:19 Jan_15:25 Psm 35:24 Niekt�re rkp LXX dodaj�: �wrogowie moi� Psm 36:2 Rzm_3:18 \par TM: �M�wi nieprawo�� do grzesznika wewn�trz serca�. Psm 37:11 Mat_5:5 Psm 37:18 TM: �dni�. Psm 37:28 Tego stychu brak w TM, cho� musia� by� w oryginale (zob. ap. kryt. BHS). Psm 38:1 TM ma tylko: �dla wspominania�. Psm 38:18 TM: �jestem bliski upadku�. Psm 38:21 Dodatek wielu rkp LXX. Psm 39:12 TM: �jak m�l niweczysz jego pragnienie�. Psm 40:8 TM: �przebi�e� mi uszy�; NT widzi tu tajemnic� Wcielenia S�owa: �przygotowa�e� Mi cia�o�. Psm 40:10 Heb_10:5-7 Psm 41:1 Cz�� rkp dodaje: �zrozumienia (zob. Psm_42:1); syn�w Korego�. Psm 41:10 Jan_13:18 \par Dos�. w LXX: �uknu� podst�p przeciwko mnie�; tym razem Ewangelista przytacza psalm wg brzmienia hebr. Psm 42:6 Mat_26:38 par. Psm 42:7 Jan_12:27 \par Interpretacja niejasnej nazwy Misar; wg LXX chodzi o ma�� (w por�wnaniu z Hermonem) g�r� �wi�tyni jerozolimskiej. Psm 42:10TM: �ska���, co LXX stara si� odda� osobowo. Psm 42:12 Mat_26:38 par. Psm 43:1 W TM brak tytu�u tego psalmu, kt�ry pierwotnie stanowi� jedno z poprzednim, jak �wiadczy wsp�lny refren. Psm 43:5 Mat_26:38 par. Psm 44:1 �Psalm� dod. LXX. Psm 44:23 Rzm_8:36 Psm 44:27 �Panie� brak w TM; zam. �Twe imi�, TM czyta �Twe laski� ({\i hasdeka}). Psm 45:1 TM: �O liliach� ({\i szoszan�m}); LXX dzieli ten wyraz: {\i sze szan�m} - �kt�rzy b�d� odmienieni� (tj. o powracaj�cych z niewoli) Psm 45:7 TM mo�na t�umaczy�: �Tw�j boski tron�; podobnie w. 8: �B�g, tw�j B�g�. Wierny przek�ad LXX pozwoli� Ojcom (za sugesti� Heb_1:8 n) odczyta� tu proroctwo o B�stwie Chrystusa. Psm 45:8 Heb_1:8-9. Psm 45:10 TM ska�ony; zwyk�o si� poprawia�: �wychodz� Ci na spotkanie� ({\i liqra`teka}); LXX czyta: {\i b�qrateka}, co jeszcze bardziej zniekszta�ca sens tekstu. Psm 45:13 TM ma l. poj. Psm 45:14 Rkp gr. i �ac. ({\i ab intus, intrinsecus}) s� tu zgodne z TM (por. 1Kr_6:18; 2Kr_7:11). Psm 45:16 Hbr. {\i hekal} oznacza zar�wno pa�ac, jak i �wi�tyni�. LXX wybiera to drugie znaczenie, nadaj�c tekstowi wymiar sakralny. Psm 46:5 LXX czyta czasownik {\i qiddesz} tam, gdzie TM ma: ��wi�ty ({\i qedosz}) przybytek Najwy�szego�. Psm 46:10 Lekcja LXX jest poprawna: {\i agilot} zam. {\i agalot}, �wozy�, jak ma TM. Psm 47:5 TM czyta {\i ge'on}, �chlub�; w obu przypadkach chodzi o �wi�tyni� w Jeruzalem. Psm 47:8 TM {\i ma�kil} t�umaczy si� jako gatunek psalmu. Psm 47:10 TM: �jako lud Boga�. Psm 48:15 TM: {\i 'al-m�t}, �ponad �mier�; wyraz ten nale�y zapewne do tytu�u nast�pnego psalmu (por. Psm_47:1). Psm 49:6 LXX t�umaczy dos�. semityzm: �z�o�� moich napastnik�w�. Psm 49:8 LXX czyta b��dnie za TH ({\i 'ah}); ale niekt�re r�kopisy maj� lekcj� poprawn�: {\i 'ak}, �czyi.�. W�wczas tekst staje si� jasny: �Czy� cz�owiek mo�e wybawieniem wybawi�?� (figura etymologiczna). Psm 49:13 TM ska�ony: �cz�owiek nie b�dzie trwa� w przepychu�. Lekcja LXX poprawna (por. Psm_49:21). Psm 50:5 TM czyta w pierwszej osobie: �Zgromad�cie Mi �wi�tych moich...�. Psm 51:6 Rzm_3:4 \par TM: �sprawiedliwy w Twym wyroku i czysty w Twoim s�dzie�. Psm 51:8 LXX rozbija paralelizm cz�on�w, wyra�ny w TM: �Oto mi�ujesz prawd� ukryt�/ naucz mnie tajnik�w m�dro�ci�. Psm 51:14 TM: �ochoczym� ({\i nedibah}). Psm 52:3 TM: ��aska Boga (trwa) ca�y dzie�. Psm 53:6 TM czyta: �oblegaj�cych ci� ({\i choneka}), odnosz�c to do Jerozolimy. LXX nadaje zdaniu sens moralizuj�cy ({\i chanef}). W Psm_13/14: stanowi�cym inn� wersj� tego utworu, brak paralelnych s��w. Psm 54:2 Tradycja syryjska r�ni si� tym razem od greckiej i �ydowskiej w odtworzeniu historycznych okoliczno�ci tej modlitwy. Psm 55:11 Ostatniego s�owa brak w TM, kt�ry jednak dodaje na pocz. Psm_55:12: �Po�rodku niego jest z...
DuchowyCzlowiek