Przywrotnik Pospolity (Alchemilla Vulgaris L.)
Przywrotnik to roślina z rodziny różowatych (Rosaceae) trwała, nie wymagająca o liściach 7-9 klapowatych, brzegiem piłkowanych, długoogonkowych na dole i od korzenia natomiast w górnej części liście przywierają do łodygi. Owocem jest niełupka. Ze względu na budowę liścia skrapla się na nich rosa Kwiaty zielonkawe, drobne (2-4 mm). Kwitnie od maja do września.
Wygląd zewnętrzny
Roślina wieloletnia, o łodydze rozgałęzionej, wyrastającej do 30 cm wysokości, o liściach ogonkowych, nerkowatych, pięcio- do dziesięcioklapowych, prawie siedzących lub obejmujących łodygę, brzegiem ząbkowanych i obustronnie owłosionych. Kwiaty drobne, żółtozielonkawe, zebrane w pęczki na cienkich szypułkach. Wszystkie razem tworzą nibybaldachy na dość długich i cienkich łodyżkach.
Występowanie i zbiór:
Pospolity w całej Polsce. Spotyka się go na pastwiskach, kwaśnych łąkach i na brzegach lasów. Lubi miejsca słoneczne. Przywrotnik występuje zazwyczaj na kwaśnych łąkach, szczególnie często spotykany na tatrzańskich łąkach. Bardzo często atakowany przez mączniaka – nie nadaje się wtedy taka roślina do zbioru!. Jej czas zbioru bez zanieczyszczeń tym grzybem jest bardzo krótki.
Ziele zbierane w czasie kwitnienia, a ścinane kilka centymetrów nad ziemią. Suszy się w cieniu i w przewiewnym miejscu.
Przywrotnik pospolity zbierany jest przez zielarzy w okresie maj- sierpień. Surowcem leczniczym jest kwitnące ziele przywrotnika, wraz z przyziemnymi liśćmi. Należy suszyć w miejscu suchym, zacienionym, przewiewnym nie przekraczając 40 stopni. Surowiec ma balsamiczny zapach oraz cierpki, słodkawy smak.
Zawiera garbniki, saponiny, żywice i gorycze.
Zastosowanie:
W tradycji ludowej przywrotnik nazywany jest „najlepszym przyjacielem kobiet”.
· działa ściągająco (bardzo pomocny przy biegunkach)
· poprawia pracę mięśni (dzięki temu likwiduje przyczyny nietrzymania moczu) oraz przy różnego typach uszkodzenia mięśni, a także w przypadku uszkodzeniach mięśnia sercowego, pomocny także przy przepuklinach,
· moczopędnie,
· poprawia przemianę materii,
· pobudza czynności żołądka, (nieżyt żołądka)
· likwiduje nadmierną fermentacje jelitową, wzdęcia, skurcze (hamuje rozwój bakterii w przewodzie pokarmowym). Używa się go także przy nadkwasocie,
· reguluje menstruacje,
· zmniejsza obfite krwawienia menstruacyjne,
· zmniejsza dolegliwości związane z menopauzą,
· pomocny przy likwidowaniu stanów zapalnych w obrębie narządów rodnych (pomaga likwidować niezbyt przyjemny zapach z narządów rodnych), białe upławy
Przywrotnik zalecany jest kobietom mającym tendencję do poronień celu wzmocnienia wiązadeł macicznych – przed zajściem w ciążę należy pić sok lub napar z przywrotnika.
Kobietom w ciąży zaleca się pić przywrotnik na 4 tygodnie przed porodem w celu ułatwienia jego przebiegu.
Przywrotnik ma również zastosowanie zewnętrzne.
- poprawia gojenie po wyrwaniu zęba
- zastosowanie przy zapaleniu krtani, owrzodzeniu jamy ustnej.
Sposób użycia:
Napar: 1 czubata łyżeczka na 1 szklankę wrzącej wody, przykryć np. spodkiem, po około 10-15 minutach przecedzić i pić 2-3 x dziennie po jednej szklance.
Jest kilkadziesiąt odmian przywrotnika, przeważnie o podobnym wyglądzie zewnętrznym, właściwościach i działaniu.
Ziele zawiera garbniki, substancję gorzką, żywicę, cukry redukujące, kwasy organiczne, sole mineralne i inne mało dotąd zbadane i poznane aktywne substancje.
Surowiec działa ściągająco, przeciwzapalnie i bakteriostatycznie na błony śluzowe jamy ustnej, gardła, przełyku, żołądka i jelit, a hamując rozwój drobnoustrojów znosi nadmierną fermentację. Dzięki goryczy i innym składnikom nieznacznie pobudza wydzielanie soku żołądkowego, wzmaga łaknienie oraz przyswajanie strawionych składników pokarmowych.
Napar tego ziela stosuje się wewnętrznie w przewlekłych nieżytach żołądka i jelit, przy wzdęciach i niedokwasocie.
Przygotowanie: 1 łyżkę ziela zalać szklanką wrzątku, odstawić na 10-15 minut. Pić 2-3 razy dziennie po 1/Z szklanki ciepłego naparu, między posiłkami.
Zewnętrznie używa się odwaru tego ziela (łącznie z kwiatem bławatka, chabru, zielem świetlika łąkowego i rumianku) do przemywań i okładów oraz irygacji w stanach zapalnych, a nawet do przemywań zapalonych spojówek oka.
Irena Gumowska w książce „Ziółka i my” pisze: "Wyników dokładniejszych, nowszych badań chemicznych i farmakologicznych nie ma, ale wiadomo, że przywrotnik jest rośliną o naprawdę rewelacyjnym działaniu regenerującym na skórę; wiadomo, że odwar hamuje rozwój szczepów bakterii, działa przeciwzapalnie i ściągająco, ale to nie tłumaczy jeszcze, dlaczego stosowany zewnętrznie do obmywań i maseczek przywraca skórze elastyczność, jędrność i sprężystość, usuwa zmarszczki na skórze lub czyni je mniej widocznymi".
Ziele przywrotnika działa skuteczniej, jeśli połączymy je z zielem przetacznika leśnego i kwiatem kasztanowca.
Odwar: 2 łyżki suszonego ziela przywrotnika (lub mieszanki składającej się z równych części ziela przywrotnika, kwiatów kasztanowca i ziela przetacznika leśnego) zalać zimną wodą – 1/2l- i ogrzewać prawie do wrzenia przez pół godziny, nie gotując. Odcedzić, używać do obmywań i okładów.
Nazbierane świeże ziele przywrotnika należy starannie oczyścić i opłukać, zmiażdżyć listki i zastosować je do maseczek. Maseczkę regenerującą trzeba zmyć po 20 minutach.
drakula55