Wołoszański Bogusław - Sensacje XX wieku - Rewir.pdf - Wojna - BoxBooki

Bogusław Wołoszański

"Sensacje XX wieku" rewir

Nadchodził wit. Dowódca Frontu Zachodniego, Michaił Tuchaczewski, wy-

szedł z pokoju drewnianego domku, który od dwóch dni służył mu za kwaterę.

Nie spał tej nocy. Oczywicie nadchodzšcy dzień nie mógł przynieć rozstrzyg-

nięcia. Bitwa miała trwać długo, ale podniecenie, które odczuwał przed rozpo-

częciem ofensywy, i zmęczenie odpędziły sen. Przeszedł przez wšskš sień, gdzie

na komodzie skulił się żołnierz.

- Nie pij, bo cię zarżnš jak prosię - Tuchaczewski tršcił go łokciem.

Żołnierz zeskoczył z komody. Zaczšł wtykać bluzę munduru za pasek spodni,

a drugš rękš goršczkowo usiłował wymacać karabin, który zsunšł się na podłogę.

- Tak jest, towarzyszu dowódco. Zmęczony... Ja tylko na chwilę głowę

o cianę oparł... - mamrotał.

- Nastaw samowar. Wygasł już całkiem. - Tuchaczewski zdjšł z wieszaka

skórzanš kurtkę, narzucił na ramiona i otworzył drzwi wejciowe. Żołnierze

stojšcy na warcie wyprężyli się. ..Dobrze, że przynajmniej ci nie piš" - pomy-

lał. Miał pod komendš prawie pół miliona ludzi, ale wiedział, że ich wartoć

bojowa nie jest duża. Zbieranina tych, którzy uwierzyli w rewolucję, i jeszcze

więcej takich, co uważali, że będš łupić polskie dwory i gwałcić polskie

dziedziczki. Nie mieli dowiadczenia ani umiejętnoci żołnierskich, a dyscyplinę

trzeba było krwawo egzekwować.

Wyszedł na wšskš, piaszczystš uliczkę. Sierpniowy wit był zimny i wilgotny.

Tuchaczewski zapišł guziki skórzanej kurtki. Postanowił pospacerować przez

kilka minut.

Polacy cofali się. Uważał, że ani na moment nie można dać im odetchnšć, gdyż

wówczas mogliby zorganizować rezerwy, podcišgnšć zaopatrzenie, wzmocnić

obronę i przejć do kontrofensywy. Tuchaczewski był głęboko przekonany, że

cała Europa Zachodnia le do Polski broń, amunicję, ochotników i prowiant.

Dlatego siły wojsk polskich szybko się odradzały i każda przerwa w ofensywie,

zelżenie nacisku może kosztować Rosję przegranš.

Armie Tuchaczewskiego też rozbudowywały się. W czerwcu Front Zachodni

otrzymał pięćdziesišt osiem tysięcy ludzi uzupełnienia i tym samym liczebnoć

jego wojsk wzrosła do czterystu czterdziestu siedmiu tysięcy żołnierzy. Na

poczštku lipca Tuchaczewski mógł wystawić w pierwszej linii dziewięćdziesišt

jeden tysięcy żołnierzy i dzięki temu na kierunku głównego uderzenia jego

wojska miały dwukrotnš przewagę liczebnš nad wojskami polskimi. Cišgle

jednak było to za mało, dlatego też zdecydował rzucić do boju wszystkie

odwody, a służby tyłowe ograniczyć do minimum. W ten sposób zyskał

dodatkowo ponad pięć tysięcy żołnierzy.

O wicie 4 lipca 1920 r. wojska Frontu Zachodniego rozpoczęły ofensywę.

W cišgu siedmiu dni Armia Czerwona przełamała polski front, przekroczyła

Berezynę, zajęła Ihumień. Mińsk i Białystok. Polacy ponieli duże straty i mimo

zażartej obrony nie zdołali zatrzymać armii Tuchaczewskiego. Uchodzili z pola,

ale w sposób zorganizowany; bez panicznej ucieczki wojska, które straciło

wszystko i rozbite na niewielkie grupy ratowało się przed mierciš lub niewolš.

Odchodzšc, wysadzali mosty i minowali drogi. W potyczkach osłonowych

oddawali niewielu jeńców i zostawiali niewiele sprzętu. Zachowywali siły do

ostatecznej rozprawy. Pod Warszawš mogli odbudować swoje wojska, których

potęgę pokazali w kwietniu i maju 1920 r, Tuchaczewski liczył jednak, że szybki

marsz jego oddziałów uniemożliwi Polakom zorganizowanie obrony i zmobilizo-

wanie rezerw. Przed nim była Warszawa i ostateczne zwycięstwo. Wydał odezwę

do żołnierzy:

Czer\vonoarmici! (...) Wielki pojedynek rozstrzygnie.JjJsy wojny i narodu

rosyjskiego oraz ludnoci polskiej. Wojska spod znaku Czerwonego Sztandaru

i wojska łupieżczego białego orła oczekuje miertelny pojedynek. (...) Na

Zachodzie rozstrzygajš się losy wiatowej rewolucji. Ponad trupem białej Polski

wiedzie droga do ogólnowiatowej pożogi. Poniesiemy na bagnetach szczęcie

i pokój pracujšcej ludzkoci.

Tuchaczewski planował wielkie uderzenie na Warszawę od północy i tam

zdecydował się skoncentrować cztery armie, które mogłyby przełamać silnš

obronę, jakiej spodziewał się w rejonie stolicy. Prawe skrzydło jego wojsk było

potężne, ale na pozostałych odcinkach wielkiego frontu sytuacja kształtowała się

niekorzystnie dla Rosjan. Na centralnym kierunku, na obszarze rozcišgniętym na

sto szećdziesišt kilometrów działała słaba grupa mozyrska, liczšca zaledwie

pięć tysięcy żołnierzy. Lewe skrzydło pozostało całkowicie odsłonięte. Polskie

uderzenie w to miejsce groziło odcięciem armii idšcych na Warszawę, okršże-

niem ich i zniszczeniem. Tuchaczewski musiał więc uzyskać dodatkowe siły.

Mógł je przejšć z Frontu Południowo-Zachodniego, którego armie podeszły pod

Lwów. Naczelny dowódca Armii Czerwonej, Siergiej Kamieniew obiecał,

podczas narady 22 lipca, że wyda rozkaz przesunięcia l. Armii Konnej i 14. armii

z Frontu Południowo-Zachodniego na lewe skrzydło Frontu Zachodniego.

Jednakże dowódca Frontu Południowo-Zachodniego Aleksander Jegorow i czło-

nek Rady Rewolucyjnej Józef Stalin nie mieli zamiaru oddawać najsilniejszych

jednostek do dyspozycji innego dowództwa i umożliwić mu tym samym

odniesienie wietnego zwycięstwa. Sami chcieli przejć do historii jako pogrom-

cy Polski. Stalin pisał do naczelnego dowódcy Armii Czerwonej:

Na całej linii Frontu PołudniowoZachodniego Polacy stawiajš bardzo silny

opór, przy czym szczególnš zaciętoć przejawiajš na kierunku lwowskim. Sytua-

cja z Rumuniš jest niejasna i napięta. W tych warunkach uważam za konieczne

przenieć punkt ciężkoci głównego uderzenia armii i Frontu Południowo-Za-

chodniego w granice Galicji. Siergiej Kamieniew zatwierdził tę propozycję,

chociaż oznaczała ona rozproszenie sił. Od tej chwili Stalin zaczšł lekceważyć

polecenia przekazania częci wojsk Frontu Południowo-Zachodniego do Frontu

Zachodniego.

Rozkaz w tej sprawie - jaki nadszedł 3 sierpnia - po prostu wyrzucił do kosza.

Dyrektywa z 6 sierpnia mówišca o przekazaniu l. Armii Konnej, 12. armii

i dodatkowo 14. armii, również nie została wykonana. 11 sierpnia Kamieniew

ponownie wydał rozkaz przekazania Tuchaczewskiemu l. Armii Konnej

i 12. armii. Pisał w telegramie do Stalina i Jegorowa:

Wołoszański Bogusław - Sensacje XX wieku - Rewir.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: