W�ODZIMIERZ DOLANSKI ARCHIWALIA ZESTAWIENIE BIBLIOGRAFICZNE ADNOTOWANE Autor opracowania - mgr Ma�gorzata Czerwi�ska Opracowano na zlecenie Biblioteki Centralnej Polskiego Zwi�zku Niewidomych Zielona G�ra/Warszawa - grudzie� 1994r./stycze� 1995r. WSTEP Dr W�odzimierz Dola�ski jest postaci� wybitn�, zapisan� w spos�b szczeg�lny w historii nie tylko polskiego �rodowiska niewidomych. W pami�ci potomnych pozostaje tw�rc� "Pochodni" i animatorem brajlowskiej produkcji wydawniczej po II wojnie �w., tyflologiem - badaczem m. in. zjawiska zmys�u przeszk�d u niewidomych i historii pisma punktowego, �arliwym obro�c� sprawy niewidomych - nie tylko w kraju, lecz r�wnie� w mi�dzynarodowym wymiarze. Pomimo licznych opracowa� przedmiotowych /g��wnie artyku��w w prasie �rodowiskowej/oraz, wydanej w formie ksi��ki m�wionej, powie�ci biograficznej dr Micha�a Kaziowa pt. "D�o� na d�wi�kach" - wiedza na temat tyflologicznej dzia�alno�ci W�odzimierza Dola�skiego nadal pozostaje niepe�na. Istnieje zatem potrzeba przygotowania pracy monograficznej na sygnalizowany powy�ej temat, poprzedzonej opracowaniem bibliografii podmiotowo-przedmiotowej. Bibliografia ta winna zebra� wszystkie zachowane materia�y niepublikowane /�r�d�owe/ i publikowane autorstwa W�odzimierza Dola�skiego oraz publikowane opracowania na Jego temat. Niniejsze "Zestawienie Bibliograficzne" jest pierwszym etapem realizacji przedstawionych powy�ej zamierze�. Inspiracj� do jego przygotowania sta�o si� pozyskanie w 1994r. przez Bibliotek� Centraln� PZN kolejnych archiwali�w po W�odzimierzu Dola�skim, przekazanych z prywatnych zbior�w przez Pana Adolfa Szyszko. Z przed�o�onego materia�u wy��czono dokumenty drobne, o znikomej warto�ci merytorycznej oraz grup� dokument�w czarnodrukowych /autorstwa T. i R. �azarskich/ i brajlowskich - dotycz�cych stenografii brajlowskiej. Te ostatnie, po zbadaniu ich zwi�zku z dzia�alno�ci� tyflologiczn� W. Dola�skiego, zostan� ewentualnie uwzgl�dnione w ostatecznej wersji bibliografii. W "Zestawieniu" pomini�to r�wnie� dokumenty bez wyra�nie okre�lonej proweniencji /brak autorstwa, miejsca i roku wydania/, kt�re nale�y podda� szczeg�owym studiom. "Zestawienie Bibliograficzne" obejmuje ��cznie 164 dokumenty tekstowe i 110 dokument�w nietekstowych /fotografii/. W poddanym analizie zbiorze zdecydowan� wi�kszo�� stanowi� dokumenty w formie maszynopisu. Ca�o�� zbioru podzielono na nast�puj�ce dzia�y, uwzgl�dniaj�c zar�wno cechy merytoryczne, jak i formalne dokument�w: I. Poj�cie niewidomych o przestrzeni i kszta�tach przedmiot�w - 3 dokumenty tekstowe i 89 dokument�w nietekstowych /fotografii/ - uk�ad zgodny z domnieman� organizacj� pracy Autora nad zagadnieniem; II. Historia pisma dla niewidomych - 25 dokument�w tekstowych i 21 dokument�w nietekstowych /fotografii/ - uk�ad zgodny z domnieman� organizacj� pracy Autora nad zagadnieniem; III. Artyku�y - 47 dokument�w tekstowych - uk�ad alfabetyczny; IV. Recenzje - 21 dokument�w tekstowych - uk�ad alfabetyczny wg nazwisk autor�w dzie� recenzowanych; V. Referaty - 9 dokument�w tekstowych - uk�ad alfabetyczny; VI. Korespondencja - 29 dokument�w tekstowych /listy/ - uk�ad chronologiczny; VII. Varia - 30 dokument�w tekstowych - uk�ad alfabetyczny. Dzia� I ilustruje przebieg pracy W. Dola�skiego nad publikacj� pt. "Poj�cia niewidomych o przestrzeni i o kszta�tach przedmiot�w", datowan� na rok 1938. Dzia� II zawiera dokumentacj� do artyku�u pt. "Alfabet Braille'a, jego poprzednicy i krewniacy", opublikowanego w "Logopedii" 1971 nr 10. w Dziale III dominuj� maszynopisy artyku��w, przeznaczonych do publikacji g��wnie w "Pochodni". W Dziale VI zamieszczono korespondencj� s�u�bow� z lat 1950 - 1971. W dziale VII zgromadzono dokumenty, w przypadku kt�rych jednoznaczne okre�lenie cech merytorycznych lub formalnych jest na obecnym etapie bada� niemo�liwe. Zaproponowany tu uk�ad "Zestawienia" ma znamiona uniwersalne, pozwala bowiem na stopniowe w��czanie innych dokument�w archiwalnych, kt�rych istnienie potwierdzaj� Dzia� Tyflologiczny BC PZN oraz Biblioteka Tyflologiczna w Laskach. W "Zestawieniu" zastosowano opisy bibliograficzne jednostkowe /dla pojedynczych dokument�w/ i zbiorowe /w przypadku zdj�� fotograficznych o tej samej tematyce/. Form� opisu bibliograficznego /opis skr�cony/ oparto na publikacji: Pelcowa Janina: Polskie normy bibliograficzne 1975 - 1978. Warszawa 1981. W opisie bibliograficznym uwzgl�dniono podstawowe informacje, pozwalaj�ce na identyfikacj� dokumentu: tytu�, miejsce i rok powstania, ilo�� stron, materia� ilustracyjny, aparat naukowy tekstu, forma wydawnicza. Opis bibliograficzny korespondencji wzorowano na: Semkowicz Aleksander: Bibliografia utwor�w Adama Mickiewicza. Warszawa 1958 - zachowuj�c zgodno�� zapisu adresata, nadawcy i datowania z orygina�em. W przypadku dokument�w bez tytu�u opis bibliograficzny rozpoczyna si� od pierwszych s��w tekstu, uj�tych w nawias kwadratowy. Opis bibliograficzny uzupe�nia kr�tka adnotacja zawarto�ciowa. W niekt�rych przypadkach uwzgl�dniono w niej informacje o cechach wydawniczo-formalnych dokumentu lub jego przeznaczeniu wydawniczym /zgodnie z uwagami autora, zamieszczonymi w dokumencie/. "Zestawienie Bibliograficzne" posiada wykaz zastosowanych w nim skr�t�w i symboli oraz spis tre�ci. Zleceniodawca i wykonawca niniejszego opracowania s�dz�, �e spe�nia ono podstawowe cele, stoj�ce u podstaw jego powstania: a/ uporz�dkowanie i zinwentaryzowanie zasobu archiwalnego, przekazanego Bibliotece Centralnej PZN przez Pana A. Szyszko; b/ stworzenie tzw. "punktu wyj�cia" /zr�bu g��wnego/ do zbibliografowania w jednolitym opracowaniu ca�ej spu�cizny po W. Dola�skim, znajduj�cej si� w zbiorach bibliotecznych BC PZN i biblioteczno-archiwalnych w Laskach, oraz pi�miennictwa na ten temat. Zielona G�ra, grudzie� 1994r./stycze� 1995r. oprac. - mgr Ma�gorzata Czerwi�ska I. POJECIE NIEWIDOMYCH O PRZESTRZENI I KSZTA�TACH PRZEDMIOTOW 1/ Bibliografia. [b. m., b. r.], 4s., maszyn. Wykaz literatury przedmiotu zawiera w uk�adzie alfabetycznym 60 pozycji w j. francuskim i 5 pozycji w j. niemieckim. 2/ Poj�cia niewidomych o przestrzeni i o kszta�tach przedmiot�w. Zarys pracy. Laski 1938, 27s., maszyn. Praca zawiera opis bada� nad orientacj� przestrzenn� i pojmowaniem kszta�t�w przedmiot�w, przeprowadzonych na wychowankach Lasek. Wnioski ko�cowe zawieraj� tzw. "Komkluzj�". Praca zawiera bibliografi� za��cznikow� oraz errat� spostrze�onych b��d�w. 3/ Poj�cia niewidomych o przestrzeni i o kszta�tach przedmiot�w. Zarys pracy. Laski 1938, 25s., maszyn. Kopia pracy, opisanej w opisie nr 2. Brak erraty spostrze�onych b��d�w. 4/ Poj�cia niewidomych o przestrzeni i o kszta�tach przedmiot�w. [Materia� fotograficzny], 89 fot. ��cznie 89 fotografii czarnobia�ych, w tym 62 przytwierdzonych do 16 plansz papierowych oraz 27 fotografii ponumerowanych, z�o�onych lu�no w kopercie. Materia� ilustruje eksponaty badawcze i pomoce dydaktyczne do przeprowadzanych bada�. Cz�� fotografii pozbawiona jest opis�w. II. HISTORIA PISMA DLA NIEWIDOMYCH 1/ Konspekt. Praca pt.: "Powstanie i rozw�j pisma niewidomych". Warszawa 1956, 3s., maszyn. Zawiera za�o�enia metodologiczne, plan i wykaz szczeg�owych zagadnie� uwzgl�dnionych w opracowaniu. 2/ [Wiadomo�ci og�lne o powstaniu pisma]. [b. m., b. r.], 14s., maszyn. Opis podstawowych kierunk�w rozwoju system�w pisma na �wiecie. 3/ Osi�gni�cia wybitnych niewidomych przed wynalezieniem wypuk�ego pisma. [b. m., b. r.], 21s., maszyn. Skr�cona...
esiunia88