Klub Miłośników Tanganiki - filtracja w akwarium z pielegnicami.pdf

(1171 KB) Pobierz
Klub Mi³oœników Tanganiki -...
Klub Miłośników Tanganiki Filtracja w akwarium z pielegnicami z je... http://klubtanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
Klub Miłośników
Tanganiki
Artykuły klubowiczów
Filtracja w akwarium z pielegnicami z jeziora Tanganika
Redaktor: Lechosław Łątka
04.08.2008.
W powodzeniu hodowli pielęgnic z jeziora Tanganika waŜną rolę odgrywa sprawnie działający system
filtracyjny. Ryby z tego jeziora są dość wraŜliwe na złą jakość wody. Aby zapewnić naszym podopiecznym właściwe
warunki do rozwoju i Ŝycia wskazane jest powaŜnie podejście do zagadnienia filtracji wody w naszym zbiorniku. Ryby
mające dobrej jakości wodę odwdzięczą się nam pięknymi barwami, ciekawym zachowaniem oraz licznym
potomstwem.
Planując system filtracyjny do naszego zbiornika naleŜy rozwaŜyć kilka zagadnień. W zaleŜności od wielkości
akwarium, miejsca jego ustawienia oraz ilości ryb dobieramy rodzaj filtra lub kilka filtrów. NaleŜy zadać sobie równieŜ
pytanie: co taki system filtracyjny powinien nam zapewnić? Jak często planujemy i w jakiej ilości podmianę wody?
Dobrze działająca filtracja w akwarium powinna nam zapewnić właściwe parametry wody fizykochemiczne, a co z tym
jest związane właściwy cykl azotowy wewnątrz zbiornika oraz dobre natlenienie. W kaŜdym akwarium, niezaleŜnie od
wielkości, zawsze zachodzą róŜne procesy chemiczne i biologiczne. Jednym z waŜniejszych jest proces nitryfikacji, w
którym uczestniczą bakterie nitrifikacyjne Nictrobacter sp . i Nitrosomonas sp . odpowiedzialne za rozkład produktów
przemiany materii, które mogą zaszkodzić naszym rybom. Bakterie te znajdują się w całym zbiorniku, a w ich szybkim
rozwoju pomaga właśnie dobrze działający system filtracyjny. Głównym takim miejscem gdzie one się rozwijają jest
podłoŜe filtracyjne w filtrze. Dlatego teŜ naleŜy dąŜyć do tego, aby ilość bakterii nitryfikacyjnych w akwarium była
moŜliwe największa.
RODZAJE FILTRACJI
Filtracje w akwarium moŜna podzielić na trzy grupy:
filtracja mechaniczna
filtracja biologiczna
filtracja chemiczna
Filtracja mechaniczna odpowiada w akwarium przede wszystkim za przejrzystość wody. Usuwa z niej resztki
pokarmu, obumarłe szczątki roślin i inne drobne zawiesiny. Szczególnie jest to waŜne przy rybach które lubią kopać w
podłoŜu. Częściowo zachodzi tu niewielki proces filtracji biologicznej. Materiały filtracyjne uŜywane do tego typu
filtracji to: gąbki, włókniny, wata, specjalna ceramika.
Filtracja biologiczna spełnia bardzo waŜną rolę w akwarium z rybami z jeziora Tanganika. Odpowiada ona za
oczyszczanie wody ze szkodliwych związków powstałych na wskutek rozkładania się resztek pokarmu, obumarłych
roślin, produktów przemiany materii u ryb. Są to azot i azotyny. Główną rolę w filtracji biologicznej odgrywają
bakterie nitryfikacyjne ( Nitrobacter, Nitrosomonas ). Ten rodzaj filtracji jest skuteczny jeŜeli zapewni się bakteriom
odpowiednią powierzchnię filtracyjną, dobre napowietrzanie i swobodny przepływ wody przez podłoŜe na którym
rozwinęły się juŜ bakterie. Jako podłoŜe biologiczne uŜywa się : gąbek o duŜych otworach (porach), specjalną
ceramikę do filtracji biologicznej, tłuczeń koralowy, tłuczeń z lawy wulkanicznej, biokule wykonane z tworzywa
sztucznego, biokule wykonane ze specjalnego tworzywa sztucznego i biologicznie aktywnego, naturalne podłoŜa z
duŜą ilością porów, grube biowłókna.
W związku z rolą jaką odgrywa filtracja biologiczna w akwarium pozwolę sobie na nieco szersze omówienie tego
rodzaju filtracji.
1 z 15
20090222 14:57
515010385.006.png 515010385.007.png 515010385.008.png 515010385.009.png
Klub Miłośników Tanganiki Filtracja w akwarium z pielegnicami z je... http://klubtanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
Dobrze działająca filtracja biologiczna w akwarium powinna zapewnić m.in. właściwe parametry wody fizyko
chemiczne. W kaŜdym akwarium, niezaleŜnie od wielkości, zawsze zachodzą procesy chemiczne i biologiczne. W
większych zbiornikach przebiegają one płynniej oraz w końcowym etapie są bardziej stabilne. Jednym z waŜniejszych
procesów biologicznych zachodzących w akwarium jest tzw. cykl azotowy (cykl nitryfikacyjny). W akwarium Ŝyjące
ryby oraz np. ślimaki wydalają w wyniku przemiany materii związek o nazwie amoniak NH 3 (zachodzi równieŜ
wzajemny proces zmiany w jony amonowe NH 4 + ), który jest bardzo toksyczny dla Ŝywych organizmów. Sztuczne
środowisko o ograniczonej przestrzeni jakim jest akwarium moŜe spowodować bardzo szybki wzrost tego związku i
zaszkodzić rybom. Za prawidłowy cykl nitryfikacyjny w akwarium odpowiadają, juŜ wcześniej wspomniane m.in.
bakterie tlenowe Nitrosomonas sp. (1 etap cyklu, utlenianie amoniaku do azotynów NO 2 ) i Nictrobacter sp. (2 etap
cyklu, powstaje azotan NO 3 ). To właśnie one odpowiadają za rozkład produktów przemiany materii ryb, rozkładają
nie zjedzony pokarm oraz części gnijące roślin. Bakterie te znajdują się w całym zbiorniku, a w ich szybkim
namnaŜaniu się i „pracy" pomaga dobrze działający system filtracyjny. Głównym miejscem w akwarium gdzie rozwijają
się bakterie jest podłoŜe filtracyjne. Dlatego teŜ naleŜy dąŜyć do tego, aby powierzchnia filtracyjna była moŜliwie jak
największa, przez co ilość bakterii nitryfikacyjnych w akwarium będzie duŜa. MoŜna to zrobić za pomocą specjalnych
wkładów do filtracji biologicznej. Są to róŜnego rodzaju ceramiki, które charakteryzują się duŜą porowatością. W
przeciwieństwie do ceramiki stosowanej w filtracji mechanicznej, ceramika „biologiczna" jest bardzo delikatna, lekka
oraz w trakcie filtracji ulega powolnemu wypłukiwaniu. Innym materiałem stosowanym w filtrach biologicznych są
bardzo popularne tzw. „bio kule" („bio ball's"). Ten wkład filtracyjny występuje w kilku wariantach, pod względem
materiału z którego są wykonane oraz kształtu. Nacięcia na powierzchni kulek są wykonane w celu zwiększenia
powierzchni na której mogą namnaŜać się bakterie. Moim zdaniem większa efektywność tego rodzaju wkładu jest
wówczas, jeŜeli „bio kule" są zraszane wodą z akwarium (filtry tackowe, filtry zraszane), a nie zalewane w całości
wodą. Kolejnymi materiałami filtracyjnymi, które uŜywane są w filtracji biologicznej to róŜnego rodzaju wkłady
naturalne posiadające duŜą porowatość powierzchni (kruszec lawy wulkanicznej, potłuczony koral).
Woda dostarczana do filtra biologicznego powinna być wstępnie przefiltrowana przez tzw. „prefiltr". Mogą to być filtry
uŜywane do filtracji mechanicznej, które następnie dostarczają oczyszczoną wstępnie wodę na oddzielny filtr (moduł)
biologiczny. Innym rozwiązaniem moŜe być uŜycie grubszej gąbki załoŜonej na rurkę ssącą wodę do filtra, który
posiada złoŜe biologiczne (częste rozwiązanie stosowane np. w filtrach kubełkowych spełniających rolę filtra
biologicznego). Nie moŜna dopuścić do tego, Ŝeby na złoŜe biologiczne woda wpływała z duŜymi zanieczyszczeniami
pochodzącymi ze zbiornika. Spowoduje to szybkie zapchanie się złoŜa biologicznego, a w konsekwencji nastąpi
obumieranie bakterii i wydzielanie szkodliwych dla ryb toksyn. DuŜym plusem stosowania „prefiltrów" jest to, Ŝe w
razie spadku przepływu wody przez filtr biologiczny spowodawanego zapchaniem się „prefiltra" czyścimy tylko
element filtracji wstępnej („prefiltr") nie naruszając całego złoŜa biologicznego, które powinno być jak najrzadziej
czyszczone.
Bardzo waŜnym parametrem sprawnej filtracji biologicznej w akwarium, oprócz powierzchni masy filtracyjnej, jest
równieŜ prędkość przepływu wody przez złoŜe biologiczne. Przepływ ten nie powinien być zbyt duŜy, ale jednocześnie
niezbyt wolny. NaleŜy to ustawiać doświadczalnie i moim zdaniem powinien wynosić ok. 3050% moŜliwości pompy
zasilającej złoŜe biologiczne. Pamiętajmy o dobrym natlenianiu wody w akwarium. Rozpuszczony w wodzie tlen
zuŜywają zarówno ryby, jak i bakterie tlenowe oraz rośliny (tylko w nocy). Dobre natlenienie wody otrzymamy
stosując kostki lub dyfuzory powietrza, które powodują powstawanie bardzo drobnych bąbelków powietrza łatwo
rozpuszczających się w wodzie. Stosowanie deszczownicy zwiększy nam dodatkowo natlenienie poprzez ruch na
powierzchni wody w akwarium. W ten sposób likwidujemy równieŜ „koŜuch bakteryjny".
Do filtracji biologicznej moŜemy wykorzystać zewnętrzne filtry kubełkowe z wkładem typowo biologicznym (złoŜe
biologiczne jest całkowicie zalane wodą) lub wykonać filtry we własnym zakresie. W przypadku takiego rozwiązania
popularne są rozwiązania zaczerpnięte z akwarystyki morskiej, oparte na budowie filtra przepływowego, tzw. „sumpa".
Innym rozwiązaniem wykonanym samodzielnie mogą być filtry panelowe „boxy" (zbudowane na ściance lub
ściankach akwarium), filtry tackowe przesiąkające (złoŜe biologiczne jest zraszane wodą, nie jest na stałe zalane).
W akwarium, gdzie proces nitryfikacji działa prawidłowo, poziom amoniaku (NH 3 ) powinien być niewykrywalny (0,0
mg/l). Podobnie jest z zawartością azotynów (NO 2 ) w wodzie (0,0 mg/l). Kolejny związek chemiczny powstający
podczas cyklu azotowego, czyli azotan (NO 3 ) nie powinien przekraczać poziomu 2025 mg/l. Odstępstwo od tych
wartości świadczy o tym, Ŝe w naszym akwarium dzieje się coś niepokojącego. MoŜe to być spowodowane m.in. zbyt
duŜą obsadą zbiornika, przekarmianiem ryb lub źle działającym systemem filtracyjnym (zapchanie się filtrów lub złym
doborem mocy filtrów w stosunku do zbiornika, jaki posiadamy). Najszybszym sposobem zmniejszenia poziomu
azotynów i azotanów w akwarium jest częściowa podmiana wody.
Na florę bakteryjną w akwarium moŜe równieŜ niekorzystnie wpłynąć uŜywanie lamp UV, które są wykorzystywane
m.in. w akwarystyce słodkowodnej w walce z glonami. SłuŜą one równieŜ do ograniczania ilości bakterii w akwarium
(tych pozytywnych, jak i szkodliwych; organizmy pozbawione są zdolności do namnaŜania się oraz tracą swoje
właściwości patogenne). Przez taki zabieg ryby w akwarium tracą równieŜ w pewnym stopniu swoją naturalną
odporność na choroby. Bakterie mogą być równieŜ niszczone poprzez zastosowanie niektórych leków uŜywanych
podczas kuracji leczniczych.
Moim zdaniem filtracja biologiczna jest najwaŜniejszym elementem sytemu filtracji w akwarium, dlatego naleŜy o nią
dbać i stale kontrolować jej przebieg w akwarium za pomocą testów (nie polecam testów paskowych).
Filtracja chemiczna pozwala usuwać z wody szkodliwe związki, metale cięŜkie i substancje mogące
zaszkodzić naszym rybom ( np. po zastosowaniu leków w zbiorniku). Usuwa się je za pomocą specjalnych woreczków,
pochłaniaczy umieszczonych w filtrze gdzie moŜe swobodnie przez nie przepływać woda. Po oczyszczeniu wody moŜna
takie wkłady wyjąć z filtra. Najczęściej uŜywanym wkładem do filtracji chemicznej jest: węgiel aktywowany, Ŝwirek
amonowy (usuwa amoniak). Za pomocą filtracji chemicznej moŜemy równieŜ podnieść pH wody uŜywając do tego celu
gruby Ŝwir koralowy.
2 z 15
20090222 14:57
515010385.001.png
Klub Miłośników Tanganiki Filtracja w akwarium z pielegnicami z je... http://klubtanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
FILTRY
Filtry moŜemy podzielić na dwie grupy:
filtry wewnętrzne;
filtry zewnętrzne.
FILTRY WEWNĘTRZNE
Do tej grupy zaliczamy filtry które w całości są zanurzone w akwarium hodowlanym. Zaletami tych filtrów jest
bardzo łatwa i szybka obsługa. Najczęściej uŜywanym elementem filtrującym w tego typu filtrach są gąbki ( róŜniące
się wielkością porów), waty i włókniny. Niestety są to mało wydajne wkłady filtracyjne.
Stosując gąbkę jako podłoŜe filtracyjne naleŜy odpowiednio dobrać jej wielkość do pojemności akwarium. WaŜną cechą
przy takim doborze jest teŜ odpowiednia wielkość porów, które znajdują się w gąbce. JeŜeli będą one zbyt małe to
gąbka szybko się zapcha, bakterie nie zdąŜą się namnoŜyć i skutek filtracji będzie odwrotny. Takie podłoŜe filtracyjne
będzie raczej zatruwało wodę zamiast ją polepszać. Jako masę filtracyjna polecam stosować większe gąbki o duŜych
porach, gdzie woda będzie miała swobodniejszy przepływ. Takie gąbki cechuje równieŜ powolne zabrudzenie, czyli
bakterie nitryfikacyjne będą miały stały dostęp powietrza i będą się mogły swobodnie rozmnaŜać. NaleŜy pamiętać o
tym, Ŝe nie bez znaczenia jest równieŜ powierzchnia masy filtrującej, im większa tym lepiej. Gąbki o duŜych porach
moŜna kupić w kaŜdym sklepie zoologicznym.
Do wymuszenia przepływu wody przez masę filtracyjną w filtrze wewnętrznym uŜywa się odpowiednich
urządzeń technicznych. Najprostszym takim elementem filtra jest pompka powietrzna. Tego typu pompki uŜywane są
przewaŜnie przy nie obudowanych filtrach gąbkowych. Moc pompki uzaleŜniona jest od wielkości akwarium. Drugim
takim urządzeniem są tzw. głowice do filtrów wewnętrznych, zwane równieŜ „power head". Głowice te często uŜywane
są do filtrów pod Ŝwirowych. Filtr z taką głowicą ma wygląd pompy, gdzie materiał filtrujący jest pod korpusem
głowicy, do którego zamocowana jest ponawiercana rurka wchodząca w gąbkę. Taka głowica jednocześnie napowietrza
wodę. W akwariach z duŜą ilością ryb i o większej pojemności moŜna na całym krótszym boku akwarium umieścić
grubą gąbkę wraz z głowicą o odpowiednio duŜej wydajności. W gąbce powinny być włoŜone min. dwie rurki, które
następnie podłączone są do głowicy (w moim akwarium połączyłem je trójnikiem z PCV stosowanym w hydraulice).
Tego typu rozwiązanie stosujemy przy duŜych i długich zbiornikach. Do zbiorników mniejszych, które przewaŜnie
uŜywa się do wychowu narybku stosujemy filtry gąbkowe wraz z pompkami powietrznymi (membranowe). Zaletą tego
rozwiązania jest duŜo spokojniejsza cyrkulacja wody w akwarium, co nie jest bez znaczenia w przypadku wychowu
młodych ryb.
Głowica wewnętrzna typu „power head"
3 z 15
20090222 14:57
515010385.002.png
Klub Miłośników Tanganiki Filtracja w akwarium z pielegnicami z je... http://klubtanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
Przykład zastosowania w akwarium dwóch filtrów wewnętrznych, jeden filtr modułowy z dyfuzorem powietrza Eheim oraz filtr biologiczny firmy
Ferplast. Taka kombinacja filtrów idealnie nadaje się do akwarium min. z pielegnicami pisakowymi.
FILTRY ZEWNĘTRZNE
Do tej grupy moŜemy zaliczyć filtry:
kanistrowe (zwane inaczej kubełkowe);
kaskadowe;
otwarte filtry zewnętrzne (tackowe zraszane, komorowe);
fluidyzacyjne.
Filtry kanistrowe (kubełkowe) naleŜą do najczęściej uŜywanych filtrów w hodowli ryb. Ich zaletą jest to, Ŝe
moŜna je schować w szafce, w akwarium znajduje się wyłącznie rurka wlotowa i wylotowa. Posiadają dość duŜą masę
filtracyjną. W zaleŜności od rodzaju wkładu filtracyjnego mogą filtrować biologicznie, mechanicznie i chemicznie.
Czyszczenie takiego filtra moŜe odbywać się co pół roku (zaleŜy np. od wielkości zbiornika i ilości ryb). Filtry te
umieszcza się zawsze pod akwarium. Wylot takiego filtra moŜe mieć róŜne zakończenia. W moich akwariach
zamocowałem na wylocie małe filtry biologiczne przesączające. MoŜemy zamocować równieŜ tzw. deszczownicę (rurka
z małymi otworkami) umieszczoną nieco powyŜej lustra wody, gdzie jednocześnie będzie intensywniej natleniać
zbiornik. Wadą takiego rozwiązania jest głośny plusk wody. Innym rozwiązaniem zakończenia wylotu jest montaŜ tzw.
dyfuzora powietrza pod lustrem wody (nie mylić z dyfuzorem CO). Pozwoli to nam na bardzo silne napowietrzenie
wody w akwarium.
4 z 15
20090222 14:57
515010385.003.png
Klub Miłośników Tanganiki Filtracja w akwarium z pielegnicami z je... http://klubtanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
5 z 15
20090222 14:57
515010385.004.png 515010385.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin