INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY DLA ELEKTRYKA W ZAKŁADZIE
1. Uwagi ogólne
Do samodzielnej pracy przy jako elektryk w zakładzie może przystąpić pracownik który uzyskał pisemne zezwolenie na pracę od bezpośredniego przełożonego oraz:
q posiada ważne przeszkolenie BHP,
q posiada ważne badania lekarskie bez przeciwwskazań,
q posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe,
q ukończył 18 lat.
Pracownik przystępujący do pracy ponadto powinien być:
q wypoczęty,
q w stanie nie wskazującym na spożycie alkoholu i narkotyków,
q ubrany w odzież roboczą, ochronną
Winien to być pracownik pełnoletni legitymujący się:
a. odpowiednim wykształceniem ,
b. przeszkoleniem
- wstępnym, ogólnym i instruktażem stanowiskowym bhp,
- w zakresie ochrony ppoż.,
c. dobrym stanem zdrowia, potwierdzonym zaświadczeniem lekarskim lekarza medycyny pracy,
wypoczęty, trzeźwy.
2. Przed rozpoczęciem pracy:
Pracownik powinien:
q Szczegółowo zapoznać się ze stanowiskową instrukcją bhp znajdującą się na stanowisku pracy.
q Ubrać się w odzież roboczą i ochronną przewidzianą do użycia na danym stanowisku pracy (łatwe do prania ubranie robocze, buty robocze na gumowej podeszwie, rękawice gumowe oraz ochronne, nakrycie głowy. Jeśli istnieje taka potrzeba powinien być zabezpieczony w dielektryczny hełm, okulary ochronne, dielektryczne kalosze). Zdjąć także z rąk wszystkie zbędne przedmioty takie jak biżuteria itp.
q Wysłuchać szczegółowego instruktażu od zwierzchnika. Ewentualne nieścisłości dotyczące przebiegu wykonywanych czynności wyjaśnić tak, by realizowane zadanie przebiegało w sposób bezpieczny.
q Przygotować niezbędny sprzęt, narzędzia i pomoce:
a. sprzęt izolacyjny chroniący przed porażeniem prądem elektrycznym:
- cęgi izolujące do bezpieczników,
- drążki izolacyjne,
b. izolowane narzędzia potrzebne do wykonywania zadań:
- śrubokręty,
- cęgi uniwersalne,
c. wskaźniki wysokiego napięcia (neonówki),
d. wskaźniki niskiego napięcia,
e. uzgadniacze faz,
f. wskaźniki prądu (cęgi Dietza),
g. sprzęt chroniący przed bezpośrednim działaniem prądu elektrycznego
- okulary ochronne,
- rękawice brezentowe,
- pasy bezpieczeństwa,
- dielektryczny hełm i kalosze,
- gumowe dywaniki i chodniki,
- pomosty izolacyjne,
UWAGA !
W razie stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeń ,czy usterek nie wolno podejmować pracy . Należy niezwłocznie powiadomić o tym swojego bezpośredniego przełożonego w celu szybkiej ich likwidacji. Dopiero po upewnieniu się, że zostały one usunięte pracownik może przystąpić do wykonania zadania.
3. W czasie pracy:
q Ściśle stosować się do zaleceń:
- stanowiskowej instrukcji bhp,
- poleceń i wskazówek przełożonych.
q Podczas wykonywania pracy koncentrować całą swoją uwagę wyłącznie na czynnościach wykonywanych. Pracować z szybkością odpowiadającą naturalnemu rytmowi pracy.
q Wykonywać prace tylko zlecone przez bezpośredniego przełożonego.
q Materiały używane podczas procesu pracy składować tak, by nie stwarzały żadnych zagrożeń wypadkowych. Narzędzia powinny być odkładane na ściśle wyznaczone miejsca.
Do zadań wykonywanych przez elektryka instalatora należą między innymi:
a. stała konserwacja tablic rozdzielczych wewnętrznych linii zasilających.
b. konserwacja instalacji i osprzętu elektrycznego w pomieszczeniach ogólnego użytku lub w miejscach ogólnie niedostępnych.
c. sprawdzanie prawidłowości podłączeń i połączeń.
d. czyszczenie styków.
e. wymiana i uzupełnianie osprzętu elektrycznego.
f. wymiana instalacji elektrycznej.
g. usuwanie awarii.
h. wykonywanie pomiarów instalacji elektrycznej.
i. wykonywanie innych prac konserwatorskich i naprawczych dotyczących instalacji elektrycznej.
Do zadań wykonywanych przez elektryka zajmującego się konserwacją i naprawą maszyn należy między innymi:
a. przeprowadzanie bieżących konserwacji i napraw,
b. inne działania konserwatorsko- naprawcze zgodnie z zakresem obowiązków na danym stanowisku.
q Kiedy prace wykonywane są w wykopie pracownik powinien zachować niezbędne środki bezpieczeństwa. I tak:
- wykopy ogrodzić i odpowiednio oznakować,
- odeskować je zgodnie z wymogami prawa budowlanego,
- w razie zaistnienia niebezpieczeństwa wystąpienia gazu stosować ochrony osobiste,
q Przy pracach wykonywane w studzienkach, przewodach kanalizacyjnych, zbiornikach winny być wykonywane przy asekuracji pracownika z zewnątrz. Zabronione jest używanie podczas wykonywania takich prac ognia otwartego.
q Jeśli prace są wykonywane na wysokości pracownik pracujący na stanowisku elektryka winien stosować ochrony osobiste (pasy lub szelki bezpieczeństwa, kask ochronny).
q Wszelkie narzędzia i pomoce przenosić należy w odpowiednich do tego torbach,
q Pracownik powinien odpowiednio oznakować i zabezpieczyć miejsce gdzie wykonywana jest naprawa - zgodnie z przepisami budowlanymi.
Pracownikowi nie wolno:
q nie stosować się do szczegółowych instrukcji i zaleceń przełożonych,
q stosować niebezpieczne metody pracy, tak, by stwarzać zagrożenia dla siebie, czy otoczenia, np. wykonywanie naprawy instalacji, która jest pod napięciem,
q pracować niechlujnie, bez zachowania zasad prawidłowej pracy na stanowisku elektryka,
q wykonywać prac niezgodnych z przepisami,
q wykonywania przyłączeń, które mogą zmienić warunki bezpieczeństwa w danym układzie elektrycznym,
q używać niesprawnych narzędzi, zużytych, zaoliwionych,
q pracować bez nakazanych ochron osobistych,
q wykonywania wymiany bezpieczników topikowych, czy też sprawdzania napięcia bez okularów ochronnych,
q wykonywania przedłużeń, połączeń przewodów ruchomych nie za pomocą fabrycznie wykonanych przedłużaczy,
q pracować na wysokości nie mając do wykonywania takich prac uprawnień,
q pracować na wysokości kiedy to stanowisko nie jest odpowiednio zabezpieczone poręczami, siatkami ochronnymi. Pracownik zaś winien być zabezpieczony pasami lub szelkami bezpieczeństwa,
q usuwać osłon czy znaków zabezpieczających,
q dotykać przewodów elektrycznych będących pod napięciem,
q oświetlać stanowiska pracy lampami przenośnymi o napięciu większym niż 24 V,
q dopuszczać do pracy na swoim stanowisku pracy jakichkolwiek osób bez wiedzy przełożonego,
q przeszkadzać innym w pracy,
q tarasować przejścia i dojścia do stanowiska pracy, sprzętu p poż i wyłączników prądu elektrycznego,
4. Po zakończeniu pracy należy:
q dokładnie oczyścić stanowisko robocze, ułożyć narzędzia i przyrządy pomocnicze w miejscach na to przeznaczonych,
q oczyścić używane ochrony osobiste i odłożyć je na stałe miejsce ich przechowywania,
q upewnić się czy pozostawione stanowisko i urządzenia nie stworzą żadnych zagrożeń dla otoczenia,
q przekazać informacje o stanie zaawansowania wykonywanych prac swojemu bezpośredniemu przełożonemu.
q Wyłączyć dopływ energii elektrycznej od maszyny.
q Uporządkować stanowisko robocze.
Uwagi dodatkowe:
q Głównymi źródłami zagrożeń wypadkowych w zakładach przemysłowych związanych z porażeniami prądem są:
a. niezabezpieczone, zwisające przewody pod napięciem
b. stykanie się tychże przewodów z wyposażeniem zakładowym,
c. lekceważenie przepisów i instrukcji obsługi parku maszynowego,
d. brak lub zły stan uziemień ochronnych lub zerowania,
e. zabrudzone izolatory,
f. zachowywanie nieczynnych przewodów elektrycznych, które mogą być pod napięciem,
g. stosowanie prowizorycznych przewodów elektrycznych,
h. zły stan wyłączników , zabezpieczeń, oporników rozruchowych,
i. brak zabezpieczeń urządzeń lub ich części będących pod napięciem,
j. brak prawidłowych oznakowań, na urządzeniach, czy kablach będących pod napięciem,
k. brak schematów sieci, co utrudnia wykonywanie napraw,
l. nieprawidłowo, mało dociekliwie przeprowadzane kontrole instalacji elektrycznych, które między innymi np. nie wykryły braku izolacji tam gdzie ona bezwzględnie winna znajdować się.
Wszystkie okoliczności mogące zagrozić bezpieczeństwu obsługującego bądź osobom postronnym zobowiązują pracownika do meldowania o nich przełożonym. W przypadku znalezienia się w bezpośrednim niebezpieczeństwie na skutek nieprzestrzegania przez zakład zasad bhp pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje on prawo do wynagrodzenia) nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożeń przy poprzednio wykonywanej pracy nie jest możliwe.
Opracował: Zatwierdził:
ela__k