linux_vs_windows.pdf

Mandriva Linux 2007

Linux vs Windows

Paulina Budzoń

drivy Linux Spring codzien-

nie uruchamiają ten właśnie

system? Co sprawia, że uwa-

żają go za lepszy, właściwy dla nich?

Z jakiego powodu nie chcą używać sys-

temu z Redmond? Przecież podobno

jest łatwiejszy w obsłudze, wygodnie-

jszy w użyciu i ma więcej bajerów niż

„ten jakiś tam Linux”. Cóż, oni tak nie

uważają! Dlaczego?

W powszechnym mniemaniu Linux

kojarzy się z białymi literkami na czarnym

ekranie, dziwnymi ciągami znaczków

i koniecznością ciągłego wklepywania

prawie mistycznych komend, znanych

tylko wtajemniczonym. Każdy, kto choć

przez chwilę miał przed sobą ten system,

zobaczył KDE, GNOME czy jakiekolwiek

inne środowisko graiczne, wie, że to nie-

prawda. Obecnie Linux – a w szczegól-

ności Mandriva Linux (i jej najnowsze

wydanie oznaczone Spring) – jest sys-

temem niebywale prostym w codzien-

nym użytkowaniu. Dla niektórych „linuk-

siarzy”, to właśnie Microsoft Windows

jest OS-em niemożliwie trudnym do

skonigurowania i używania.

Po zainstalowaniu Mandrivy Linux

– ani nawet w trakcie samej instalacji

– użytkownik nie musi się przejmować

żadnymi dodatkowymi sterownikami ani

aplikacjami, za które musi zapłacić, a któ-

rych instalacja wymaga ciągłego klikania

„Dalej”. W tym systemie wszystko, co

potrzebne, jest już dostępne, a jeśli nie, to

można to dodać, klikając tylko „OK”.

Pomijając prostotę obsługi, nieogra-

niczoną dostępność oprogramowania

i możliwość otrzymania pomocy gdzieko-

lwiek w Internecie – dlaczego ktokolwiek

miałby zacząć używać właśnie Mandrivy

Linux Spring? Szczerze? Wszystkich

powodów jest zbyt dużo nawet na dość

opasłą księgę! Najważniejsze są chyba

jednak możliwości, które ten system

daje zwykłemu użytkownikowi „od ręki”,

i to wszystko, czego nie można znaleźć

w systemie z Redmond. Co to takiego?

Odpowiedź jest bardzo prosta:

sterowników (o ile takie istnieją – to za-

leży do karty), które są dostępne tylko

w komercyjnych dystrybucjach Mandrivy

Linux – Discovery i Powerpack. Aby to

zrobić, w zakładce Sprzęt trzeba wybrać

Koniguracja serwera graicznego, kliknąć

w kartę graiczną i po wybraniu odpo-

wiedniego modelu, wystarczy klikać dalej

– w pewnym momencie zostaniemy

zapytani czy skorzystać z zamkniętego

sterownika (tylko jeśli on istnieje!), wtedy

wystarczy wybrać Tak i kontynuować kli-

kanie w „dalej”. Potem wystarczy ponow-

nie sprawdzić, czy pulpity 3D stały się

aktywne.

O co w ogóle chodzi z tym Compizem

i Berylem? Beryl powstał jako gałąź

Compiza i aktualnie są to dwa osobne

projekty. Beryl różni się od Compiza choć-

by większą liczbą wtyczek czy (według

mnie) łatwiejszą obsługą. Dlatego po-

czątkującym użytkownikom polecam

rozpocząć zabawę od Beryla – menedżer

jego ustawień jest bardziej intuicyjny

(i w większości po polsku), a wszystko,

co może nam być potrzebne, jest do-

myślnie zainstalowane.

Po rozpoczęciu pracy z Berylem jego

menedżer prawdopodobnie nie uruchomi

się automatycznie (Beryl działa bez

tego! Menedżer potrzebny jest tylko do

zmiany ustawień). Wystarczy wykonać

polecenie beryl-manager, a obok zegara

pojawi się ikonka Beryla – czerwony

diament. Wszystkie ustawienia można

zmienić po otwarciu menu (klikając le-

wym przyciskiem myszki, leworęczni –

lewym) i uruchomieniu menedżera us-

tawień Beryla lub wykonując polecenie

beryl-settings.

Podstawową funkcję Beryla – sześcian

– można zobaczyć, klikając kółkiem myszki

w pulpit i obracając lub wciskając Ctrl i Alt

obracając z wciśniętym klawiszem mysz-

ki. Między pulpitami można przechodzić

po kolei, wybierając [ Ctrl ]+[ Alt ]+[ dowolną

strzałkę ] lub ruszając kółkiem myszki

na pulpicie. Wszystkie opcje dotyczące

sześcianu, można zmienić wybierając Pul-

pit – Kostka w Menedżerze ustawień. Moż-

na tam zmienić widok sześcianu (np. wy-

bierając opcję Wewnątrz kostki), ustawić

Trójwymiarowy

świat Linuksa – Beryl,

Compiz, Metisse

Oto jeden z kluczowych argumentów.

Compiz, jego gałąź – Beryl, oraz Metisse

umożliwiają korzystanie z efektów 3D na

co dzień, są proste w koniguracji i użyt-

kowaniu, no i świetnie wyglądają! Jak

zacząć z nich korzystać? To nic trud-

nego:

Compiz i Beryl

Compiz i Beryl to menedżery okien (Beryl

jest gałęzią projektu Compiz). Wprowa-

dzają one do codziennego użycia efekty,

które niektórzy znają tylko z ilmów. Pul-

pity obracające się jako sześcian, przeź-

roczystości, świetne efekty przejścia

przy minimalizowaniu i maksymalizowa-

niu okien to tylko niektóre z urozmaiceń,

z jakich można korzystać codziennie!

Uruchomienie Compiza lub Beryla

jest bardzo proste. W Mandrive Linux

Spring są one dostępne zaraz po zainsta-

lowaniu systemu (o ile nasza karta grai-

czna je obsługuje). Wystarczy uruchomić

Centrum Sterowania Mandriva Linux

(w menu opisane jako Koniguracja kom-

putera), w zakładce Sprzęt wybrać Kon-

iguracja efektów pulpitu 3D odpowiada-

jący nam pulpit 3D i postępować zgodnie

z instrukcją podaną przez system.

Może się zdarzyć, że te opcje nie

będą aktywne. Jeżeli jesteśmy pewni, że

nasza karta graiczna obsługuje te efekty,

polecam wypróbowanie zamkniętych

Rysunek 1. Wybór pulpitu 3D w Centrum

Sterowania Mandriva Linux

www.lpmagazine.org

Linux+ Extra! nr 83

D laczego użytkownicy Man-

Linux vs Windows

ny poleceniem gset-compiz) nie jest zbyt

intuicyjny w obsłudze i nie posiada pols-

kiego tłumaczenia, dlatego też nie pole-

cam go początkującym użytkownikom.

Rysunek 2. Efekt deszczu

Metisse

Metisse różni się całkowicie od Compiza

i Beryla. Nie ma w niej żadnych sześcianów,

ich obrotów ani efektów przy otwieraniu,

zamykaniu czy minimalizowaniu aplikacji.

Jest za to nieskończenie wiele możliwości

transformacji okien (przeźroczystość, ska-

lowanie, dziury, fasady, obroty w 3 wymia-

rach) i tryb lotu ptaka (znany też jako

tryb pagera) – czyli oglądanie wszyst-

kich (domyślnie) 9 pulpitów naraz, łatwe

przechodzenie między nimi i możliwość

używania ich wszystkich w tym samym

momencie. Żeby zrozumieć, o co chodzi,

trzeba to wypróbować.

Uruchomienie Metisse (tak jak Bery-

la czy Compiza) jest bardzo proste. W Cen-

trum Sterowania Mandriva Linux, w zak-

ładce Sprzęt, wystarczy wybrać Konigu-

racja efektów pulpitu 3D, poźniej Metisse

i postępować zgodnie z wyświetloną

informacją.

Po ponownym zalogowaniu się powin-

niśmy zobaczyć „stół” z pulpitami (szary

prostokąt podzielony na 9 części) w pra-

wym dolnym rogu ekranu. To znaczy, że

Metisse uruchomiła się poprawnie i mo-

żemy z niej korzystać. Jak zacząć? Naj-

lepiej od razu! Na początek polecam

tło, przeźroczystość czy pokrywki (czyli

górną i dolną ścianę kostki).

Jednym z domyślnych ustawień Be-

ryla są tak zwane żelujące okna. Wystar-

czy spróbować przesunąć jakiekolwiek

okno, aby zobaczyć ten efekt.

Animacje przy minimalizowaniu i ma-

ksymalizowaniu okien też zaciekawią

większość użytkowników – jest ich dość

dużo. W menedżerze ustawień Beryla,

w zakładce Efekty wizualne – Animacje

można wybrać dowolny efekt, dla każdej

akcji okna – minimalizowania, maksyma-

lizowania, zamykania, otwierania i wie-

lu więcej. Jeśli ktoś lubi być zaskakiwa-

ny (oczywiście, tylko mile) przez swój

ekran, to polecam wybrać opcje „Losowo”

dla większości akcji – wtedy nigdy

nie wiadomo, co akurat zrobi dane okno!

Opisywanie wszystkich ustawień i możli-

wości Beryla to temat na kilka dość

długich stron, dlatego skupię się jeszcze

tylko na kilku, według mnie najciekaw-

szych, efektach.

W zakładce Extras dostępny jest

Efekt wody. Po uruchomieniu go (o ile

karta graiczna to wytrzyma), w zakład-

ce Fala okna, polecam wybrać Efekt

fali po upuszczeniu. Teraz po każdym

przesunięciu okna, od jego boków będzie

rozchodzić się fala wody – bardzo cie-

kawy efekt, choć na dłuższą metę trochę

denerwujący. W skrótach klawiszowych

tego efektu (Shortcuts) w opcji Rain,

ustawienie skrótu dla klawiatury (np.

wpisanie <Shift>F9 dla Toggle Rain

i <Shift>F8 dla Toggle Wiper) pozwala

uruchomić opady deszczu na ekranie

i wycieraczkę, która je usuwa! Ciekawą

funkcją Beryla jest też wtyczka „Fade

to Desktop” dostępna w zakładce Pulpit

w menedżerze ustawień Beryla. Po

ustawieniu wygodnego dla nas skrótu

klawiszowego możemy dzięki niej w każ-

dym momencie kazać wszystkim aktual-

nie otwartym oknom zniknąć, dzięki

czemu uzyskamy bezpośredni dostęp do

naszego pulpitu. Użycie skrótu jeszcze

raz powoduje ponowne pojawienie się

wszystkich okien.

Czym różni się Compiz? Jego pod-

stawowe efekty (sześcian, żelujące okna)

są takie same. Większość dodatkowych

wtyczek trzeba jednak dodawać samod-

zielnie, a menedżer ustawień (uruchamia-

Rysunek 3. Okna „odginają się” kiedy użytkownik chce zobaczyć to, co jest pod nimi

Linux+ Extra! nr 83

www.lpmagazine.org

Mandriva Linux 2007

Rysunek 4. Aplet Liquid Weather++

wrócić dane okno do pierwotnego stanu

(bez żadnych przekształceń) wystar-

czy kliknąć kółkiem myszki w pasek

tytułowy. Ponowne kliknięcie przywróci

przekształcenia. Wszystkie transformacje

są też dostępne w mniejszych menu – na

przykład po kliknięciu (i przytrzymaniu)

prawego klawisza myszki na jednym

z rogów lub boków okna. Aby zastosować

obrót w dowolnym wymiarze, można też

po prostu chwycić za bok lub róg okna

(tak jak przy zmianie jego rozmiaru, tylko

trochę dłużej) i przesunąć. Wszystkie rogi

umożliwiają obrót według osi Z, prawy

i lewy bok według osi, a górny i dolny

– osi X.

Metisse umożliwia także zrobienie

w oknie dziury lub skopiowanie jego

fragmentu (co zostało nazwane fasadą).

Obie te transformacje rozpoczyna się

w podobny sposób – trzeba zaznaczyć

dany fragment okna, mając wciśnięty

klawisz Super (znany też jako Windows)

i z wciśniętym prawym klawiszem myszki

przejechać nad danym obszarem. Powi-

nien się pojawić szary, półprzeźroczysty

prostokąt obrazujący zaznaczenie. Aby

go usunąć, wystarczy kliknąć gdzieko-

lwiek poza nim z wciśniętym klawiszem

Super. Aby stworzyć dziurę lub fasadę

należy kliknąć prawym klawiszem myszki

w zaznaczenie i wybrać Create Facade

lub Create a Hole. Fasada zachowuje

się tak samo jak duplikat okna – jest

tylko jego fragmentem. Jest to zwykłe

okno, więc możemy je przesunąć na

inny pulpit (o tym dalej) i obserwować

ten fragment okna bez potrzeby wraca-

nia do pulpitu, na którym się znajduje.

przyzwyczaić się do innego sposobu

używania myszki. W Metisse nie trzeba

klikać na okno, aby stało się ono aktyw-

ne – wystarczy najechać na nie kurso-

rem! Pisząc dwie rzeczy na raz wys-

tarczy przesuwać myszkę - koniec z kli-

kaniem!

Przy otwarciu kilku okien, które za-

słaniają się wzajemnie, bardzo łatwo

jest zobaczyć, co znajduje się na oknie

pod spodem. Nie trzeba szukać okna

na pasku zadań ani klikać w pasek

tytułowy, aby okno pojawiło się na

wierzchu. Wystarczy kliknąć w wido-

czny fragment okna i ruszyć myszką.

Okna, które są wyżej „odegną się”! Po

puszczeniu klawisza myszki, wszystko

wróci do początkowego stanu. Można

w ten sposób bardzo łatwo skopiować,

na przykład, tekst ze spodniego okna

– w Linuksie zaznaczony tekst od razu

traia do schowka, nie trzeba klikać

[ Ctrl ]+[ C ].

Obsługa wspomnianego trybu lotu

ptaka i 9 pulpitów jest, oczywiście,

bardzo prosta. Wystarczy najechać kur-

sorem na wspomniany już stół w prawym

dolnym rogu i ruszyć kółkiem myszki.

Żeby przejść do innego pulpitu, wys-

tarczy ruszyć nad nim kółkiem myszki.

Można też kliknąć (pulpit z tapetą zosta-

nie na niego przesunięty) i wtedy ruszyć

kółkiem nad stołem lub w jakimkolwiek

miejscu tego pulpitu, wciskając klawisz

z logiem Windows na klawiaturze (znany

też jako klawisz „Super”). Między pulpi-

tami można też przechodzić w dowolnym

momencie, wciskając ctrl+alt+dowolna

strzałka bądź (podczas pracy na jednym

z pulpitów) po prostu klikając na niego na

stole. Proste i wygodne.

Transformacje okien są – jak można

się domyślić – także bardzo łatwe

w obsłudze. Najwygodniej się z nimi

zapoznać, używając podręcznego menu.

Po otwarciu jakiegoś okna wystarczy

kliknąć prawym klawiszem myszki na

ikonkę po prawej stronie na pasku tytu-

łowym okna lub lewym klawiszem w do-

wolnym miejscu na pasku tytu- łowym.

Polecam wypróbować wszystkie dostęp-

ne opcje. Najciekawsze to oczywiście

Scale, Rotate, Transparency i Duplicate.

Scale – jak można się domyślić

– zmniejsza okno do podanego procentu,

Rotate pozawala na obracanie oknem

we wszystkich 3 wymiarach, Transparen-

cy ustawia przeźroczystość, a Duplicate

tworzy duplikat danego okna. Ich kom-

binacje mogą być dowolne – można, na

przykład, otworzyć dowolną stronę w na-

szej ulubionej przeglądarce, zdupliko-

wać ją (opcja Duplicate), duplikat obrócić

o 180 stopni (Rotate->Z axis i obrót

myszką), ustawić przeźroczystość (Trans-

parency->dowolna opcja) i zmienić coko-

lwiek w oryginalnym oknie (przesunąć

stronę na dół czy przejść do innej). Drugie

okno powinno zachować się identycznie!

Możemy w ten sposób oglądać dowolną

stronę (bądź zawartość jakiegokolwiek

innego okna) z tylu różnych perspektyw

równocześnie, z ilu tylko chcemy, ponie-

waż okna można duplikować dowolną

ilość razy i do każdego z nich można za-

stosować inne transformacje! Aby przy-

Rysunek 5. Okno programu Superkaramba

www.lpmagazine.org

Linux+ Extra! nr 83

Linux vs Windows

procesora, pamięci, dysków, ich tem-

peratury, aktualny adres IP, dowolne

wyszukiwarki, sterowanie programami

muzycznymi i wiele więcej – wszystko to

możesz mieć na pulpicie! Dostępne od

razu, proste w koniguracji i użyciu! To

wszystko umożliwia Ci Superkaramba.

Czym jest? To aplikacja, obsługująca

tak zwane motywy, które mogą spełniać

przeróżne funkcje – od informowania

o aktualnie pogodzie do nagrywania płyt.

Jak to działa? Wystarczy pobrać

jakiś motyw ze strony www.kde-look.org

(zakładka Karamba), uruchomić Super-

karambę (poleceniem superkaramba)

i dodać motyw do programu wybierając

Otwórz lokalny motyw. Można też sko-

rzystać z przycisku Nowe motywy

w Superkarambie i wybrać coś z wyświe-

tlonej listy. Później wystarczy tylko klik-

nąć Dodaj do pulpitu.

Co może Superkaramba? Wszystko,

zależnie od dodanego motywu! Może on

informować o aktualnym stanie systemu,

sterować programami muzycznymi (takimi

jak Amarok), przypominać o urodzinach

znajomych i przyjaciół, wyszukiwać infor-

macje w Internecie, prezentować kalen-

darz czy zegar, przypominać o najbliższych

wydarzeniach, przechowywać notatki...

możliwości jest bardzo wiele! Wszystko

to będzie znajdować się bezpośrednio na

pulpicie.

zupełnie nowy. Wprowadzanie zmian

jest bardzo proste – można wybierać

spośród dostę-pnych opcji lub pobrać

nowe z Internetu. Jeżeli ktoś jest

bardzo przyzwyczajony do wyglądu

znanego z systemu Windows XP – nie

ma problemu! Na stronie kde-look.org

dostępne są motywy, które zmienią cały

wygląd KDE – od kolorów po ikonki –

w ten właśnie system! A jeżeli wolimy,

aby nasz komputer wyglądał jak Mac,

też nie będzie z tym problemów. Istnieje

również wiele oryginalnych i ciekawych

motywów, które całkowicie odmieniają

wygląd systemu i aplikacji. To wszystko

jest dostępne bez potrzeby instalowania

jakichkolwiek dodatkowych aplikacji,

a dodatkowo jest bardzo proste i intuicy-

jne w koniguracji.

Rysunek 6. Aplet kstatus podający

informacje o komputerze i systemie

Mandriva wygląda lepiej

niż Windows?

Oczywiście, że tak. Do tego ten lepszy

wygląd jest łatwiejszy w koniguracji

i obsłudze. Warto zmienić przyzwyc-

zajenia i zapomnieć o systemie z Red-

mond. Jeśli mimo to ktoś stwierdzi, że te

wszystkie wodotryski nie są mu potrze-

bne, to przecież nikt go nie zmusza do

ich używania! Ale warto mieć system,

który dysponuje takimimożliwościami

– przecież tylko krowa nie zmienia

zdania i, a nuż, kiedyś przyjdzie komuś

ochota się pobawić. Te „zabawki” mogą

o wiele więcej niż tylko ładnie wyglądać

– w końcu tworzono je także po to, aby

usprawniały codzienną pracę i nieko-

niecznie wieszały przy tym komputer!

Zmiana przyzwyczajeń może naprawdę

całkowicie zmienić dotychczasowy

sposób pracy z komputerem. Bo jak

powiedział ktoś inteligentny: Nowe wcale

nie musi być wrogiem lepszego! ■

Co daje nam dziura? No cóż... poza

tym, że jest dziurą? Możemychociażby

szybko utworzyć skrót na pulpicie bez

minimalizowania otwartego okna lub po

prostu (tworząc ją w oknie Konquerora

podczas przeglądania plików) szybko

przesunąć czy skopiować jakiś plik na

pulpit. Zainteresowani tym, co dzieje się

pod aktualnie otwartym oknem, mogą

zaspokoić ciekawość, właśnie tworząc

w oknie dziurę (niestety nie można

utworzyć fasady z fragmentu pulpitu).

Jak już wspomniałam, okna można

przesuwać pomiędzy pulpitami – oczy-

wiście, w bardzo prosty sposób. Wystar-

czy kliknąć 3 razy w pasek tytułowy, a przy

3 kliknięciu przesunąć myszkę w dowolną

stronę – okno zostanie przesunięte na

pulpit po tej właśnie stronie. Można

też kliknąć lewym klawiszem myszki

w ikonę okna na pasku tytułowym i wy-

brać odpowiadający nam pulpit. Jest też

3 sposób (bo w Metisse wszystko można

zrobić na wiele sposobów) – przejść do

trybu lotu ptaka i po prostu przesunąć

okno w dowolne miejsce!

System dokładnie taki,

jaki chcesz – bez używania

dodatkowych aplikacji!

Jeżeli Linux ciągle kojarzy się komuś

z surowym wyglądem okienek, brakiem

jakichkolwiek „upiększeń” czy trudnym

do zmiany wyglądem, to pewnie nie wi-

dział on Linuksa! Dwa najpopularniej-

sze środowiska graiczne – KDE i GNO-

ME – są nie tylko proste w użyciu, ale

także całkowicie dostosowują się do użyt-

kownika. Zmiana ich wyglądu wymaga

tylko kilku kliknięć myszką.

Domyślne środowisko graiczne Man-

drivy Linux Spring – KDE, posiada

bardzo proste narzędzie do zmiany jego

wyglądu. W Centrum Sterowania KDE

w zakładce Wygląd i motywy możemy

zmienić wszystko, co dotyczy wyglądu

środowiska. Można wybrać jeden z go-

towych motywów wyglądu (opcja Me-

nedżer motywów). Fanów systemu Win-

dows 98 na pewno ucieszy motyw „Red-

mond”. Można także samemu zmody-

ikować wybrany motyw lub stworzyć

Cały świat na pulpicie

– Superkaramba

Najnowsze wiadomości dostępne zaraz

po włączeniu komputera, bez otwiera-

nia żadnych okien, prognoza pogody

bez podchodzenia do okna, wszystkie

informacje o komputerze – zużycie

Rysunek 7. Okno Menedżera motywów KDE

Linux+ Extra! nr 83

www.lpmagazine.org

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: