Biologia komórki - tkanki - Kilarski(1).docx

Biologia komórki -> tkanki -> Kilarski

Komórki nabłonka.
- związane są połączeniami zawierającymi desmosomy – zapobiegają rozdzielaniu się komórek nabłonkowych
- błona podstawna – proteoglikany, laminy, włókna kolagenowe
- umocowane za pomocą półdesmosomów
- zdolność do wchłaniania i transportu różnych substancji i syntezy białek i płynów zwilżających powierzchnię tkanki nabłonkowej

Tkanka łączna.
- macierz tkanki łącznej budują 2 składniki:
à amorficzna – przeźroczysta substancja międzykomórkowa o konsystencji płynnego żelu
à składnik włóknisty
- substancja międzykomórkowa głównie z proteoglikanów (utworzone z długiego rdzenia białkowego) i dołączonych do niego bocznych łańcuchów glikozoaminoglikanów (hydrofilowe, ujemnie naładowane polisacharydami)
- składnik włóknisty macierzy tkanki łącznej składa się z 3 typów struktur:
à kolagenu
à włókien elastycznych
à fibronektyny
à lamininy
- kolagen syntetyzowany przez fibroblasty, wydzielany jako tropokolagen do substancji międzykomórkowej
- prekursorem włókien elastylowych jest tropoelastyna syntetyzowana przez fibroblasty

Tkanka mięśniowa.
- błona komórkowa = sarkolema
- cytoplazma = sarkoplazma
- mitochondria = sarkosomy
- siateczka śródplazmatyczna = siateczka sarkoplazmatyczna
- włókna mięśniowe – długie
- układ kurczliwy komórek mięśni gładkich – miocytów ma odmienną organizację od mięśni poprzecznie prążkowanych
- komórki mięśnia sercowego – kardiomiocyty

Tkanka nerwowa.
- neurony:
à jednobiegunowe
à dwubiegunowe
à wielobiegunowe

- komórki Purkinjego – wchodzą w skład warstwy zwojowej móżdżku – liczba połączeń 150 000
- cytoplazma – dużo bazofilów
- duże jądro – pozycja środkowa
- silnie rozproszona chromatyna, duże jąderko
- mitochondria, wielokrotnie rozgałęzione, walcowate lub ziarniste
- aparat Golgiego dobrze wykształcony i silnie rozbudowany w liczne cysterny i pęcherzyki
- siateczka śródplazmatyczna ziarnista – liczne, krótkie cysterny
- liczne rozety rybosomów
- obfitość wolnych rybosomów i cystern siateczki śródplazmatycznej ziarnistej pozostaje w związku z intensywną syntezą neurotransmiterów
- cytoplazma wypustek neuronów = aksoplazma
- liczne neurofilamenty (należące do rodziny filamentów pośrednich) i mikrotubule

Komórka glejowa.
Funkcje:
- spełniają rolę elementów podporowych dla neuronów i rozdzielają je od siebie
- wytwarzają izolacyjną warstwę mielinową, konieczną neurytów niektórych typów neuronów
- pełnią rolę komórek grabarzy (makrofagi), otaczając układ nerwowy z obumarłych komórek
- tworzą nieprzenikalną zaporę komórkową pomiędzy układem naczyń włosowatych i tkanką nerwową, czyli formują tzw. barierę krew/mózg

Krew.
- 3 rodzaje białek osocza:
à albuminy – wiążą metabolity
à globuliny = przeciwciała + transport jonów metali ciężkich
à fibrynogen
- białkowy składnik osocza utrzymuje w układzie krążenia określone ciśnienie osmotyczne
- neutrofil – duże płatowate jądro
- eozynofil – półksiężycowate jądro
- bazofil – duże jądro o nieregularnym kształcie
- w organizmie dojrzałym komórkami wyjściowymi dla komórek krwi są hemocytoblasty
- limfocyt – duże jądro o nieregularnym kształcie
- monocyt – duże wydłużone jądro