Okrytozalazkowe - opracowanie 2a.doc

(4031 KB) Pobierz

OKRYTOZALĄŻKOWE

Skąd pochodzą?

§ cechy morfologiczne ( podobieństwo do gniotowych)

- drewno posiada naczynia

- gniotowe posiadają coś, co przypomina kwiat

- owadopylne

- niektóre cechy gniotowych są bardziej zaawansowane niż u okrytonasiennych

§ badania molekularne

- wykazały, że są to grupy siostrzane, czyli posiadają wspólnego przodka – nie jest to pewne

§ w ekspansji od kredy

§ 300 tys. gat.

§ gr. wyjściową okrytozalążkowych są: Nymphaeales (np. grążel, grzybień biały) i Amborella (krzew)

§ kosmopolityczne

§ zielne i drzewne

§ roczne i wieloletnie

§ lądowe i wodne ( nawet morskie)

§ cykl rozwojowy (od nasienia do dojrzałego osobnika) – jednym gat. zajmuje kilka dni a innym wiele lat

§ w drewnie naczynia (cewki u najprymitywniejszych)

§ daleko posunięta redukcja gametofitu ♀

§ w wyniku tzw. potrójnego zapłodnienia powstaje triploidalne bielmo

Cykl rozwojowy:

SPOROFIT:

rozmnażanie części ♀ (słupek – wynik zrośnięcia

owocolistków)

zalążek – zbud. z osłonek (przerwa między nimi –

mikropyle) oraz sznureczka przytwierdzającego go do

ściany zalążni, wew. znajduje się ośrodek

(makrosporangium);

w ośrodku znajduje się makrospora dzieli się ona R!

tworząc 4 makrospory z czego 3 degenerują

rozmnażanie części ♂

pręcik (mikrosporofil) – w główce są woreczki pyłkowe

w nich znajduje się tkanka archesporalna

(zarodnikotwórcza); zachodzi podział R! w wyniku

którego powstają mikrospory

GAMETOFIT:

♀

makrospora ulega kariokinezie – w ten sposób rozwija

się woreczek zalążkowy, czyli gametofit ♀

♂

z mikrospor rozwijają się gametofity ♂ - mikrospory ulegają mitozie

powstają 2 kom.: duża – wegetatywna (łagiewkowa), mniejsza – generatywna (odpowiednik zred. plemni)

wokół nich tworzy się ściana zbud ze sporopoleniny (mieszanina wyższych kw. tłuszczowych oraz ich polimerów) – odporna na czynniki środowiska

ROZMNAŻANIE GAMETOFITU:

zapylenie – przeniesienie pyłku na znamię słupka

kiełkowanie pyłku – kom. wegetatywna wykształca łagiewkę pyłkową, zaś kom. generatywna ulega kariokinezie i oba jądra przechodzą przez łagiewkę

zapłodnienie – jedno z jąder ♂ łączy się z jajem tworząc zygotę 2n, drugie jądro łączy się z jądrem wtórnym tworząc jądro triploidalne 3n

POWSTAWANIE NASIENIA:

zygota dzieli się mitotycznie tworząc zarodek (zawiązek korzenia + zawiązek pędu)

kom. 3n dzieli się mitotycznie → tkanka zwana bielmem wtórnym

gromadzą się mat. zapas. → tkanka spichrzowa

osłonki zalążka przekształcają się w łupinę

owocnia rozwija się ze ściany zalążni

*ROZMNAŻANIE:

§ osobniki są nieruchome i wymagają zew. przenośników pyłku

- zwierzęta, owady (poszukują pożywienia, miejsca odpoczynku, składają jaja – kwiatostan Ficus)

- wiatr, woda

§ większość roślin jest hermafrodytami, co może prowadzić do samozapłodnienia

§ modularna budowa roś. – prod. gamet musi odbywać się w rozmaitych kombinacjach czasowych i przestrzennych

	DWULIŚCIENNE	JEDNOLIŚCIENNE
zarodek	zwykle 2 liścienie	zwykle 1 liścień
korzeń	k. pierwotny częsty system palowy	k. pierwotny krótkotrwały wiązkowe korzenie przybyszowe
forma wzrostu	zielne drzewiaste	zielne nieliczne drzewokształtne
pyłek	na ogół trójbruzdowy (Fuksja)	na ogół jednobruzdowy (Lilia)
łodyga	eustela: wyraźnie podzielona na walec osiowy i warstwę korową, występuje kambium międzywiązkowe częsty przyrost wtórny	ataktostela: brak zróżnicowania na walec osiowy i warstwę korową, brak kambium międzywiązkowego przyrost wtórny rzadki i nietypowy
liście	nerwacja siatkowa miękisz zróżnicowany liście złożone z ogonkiem liściowym blaszka liściowa zwykle szeroka	nerwacja równoległa miękisz niezróżnicowany liście pojedyncze, bezogonkowe
kwiat	kwiaty 4- lub 5-krotne (po 4 lub 5 płatków w okółku) okwiat zróżnicowany (kielich, korona) obupłciowe	kwiaty 3-krotne (po 3 płatki w okółku) okwiat niezróżnicowany rozdzielnopłciowe
rodziny	trawy: ryż kukurydza palmy: kokosowa daktylowa draceny	baldaszkowate: barszcz olbrzymi świerzębek krzyżowe: kapusta kalafior różowate: jabłoń grusza róża wargowe: rozmaryn mięta bazylia motylkowate: groch fasola złożone: stokrotka dalia