3_dzieci_ksztaltuja_otoczen.pdf

Dzieci kszta∏tujà

otoczenie

OTOCZENIE NASZEGO PRZEDSZKOLA

Cele

Dziecko:

• stosuje ekspresj´ ruchowà i plastycznà do wyra˝ania w∏asnych emocji zwiàzanych

z w´drówkà po najbli˝szym otoczeniu przedszkola,

• rozwija wyobraêni´ w bezpoÊrednim kontakcie z przyrodà.

Metody:

• czynne: çwiczenia, zadania stawiane dziecku,

• s∏owne: rozmowa, objaÊnienie,

• percepcyjne: bezpoÊrednia obserwacja, pokaz.

Materia∏y: Mój dziennik terenowy , kredki, o∏ówki.

TWORZYMY TO˚SAMOÂå I PRZYNALE˚NOÂå

Opis zaj´ç

Mój dziennik

terenowy

JesteÊmy mocno przywiàzani do w∏asnego nazwiska. Gdy tylko

widzimy, ˝e zosta∏o napisane b∏´dnie, w pewnym sensie to nie

jesteÊmy my. JesteÊmy oburzeni i poirytowani. Gdy ktoÊ, z kim

rozmawiamy, u˝ywa naszego imienia, czujemy bliskoÊç i odbiera-

my to dobrze. Napisanie nazwiska przez dzieci jest jak stempel.

Na poczàtku zaj´ç warto zaproponowaç dzieciom, by napisa∏y

w kartach pracy swoje imi´ i nazwisko, wykona∏y rysunek siebie

lub wklei∏y swoje zdj´cie, zapisa∏y informacje o swoim przedszko-

lu, grupie, do której ucz´szczajà. Dzieci mogà narysowaç tak˝e

swojà rodzin´. Mogà te zadania wykonaç samodzielnie lub przy

pomocy osób doros∏ych (nauczycielki, rodziców).

Ja i moi koledzy.

Rysuj´ siebie.

Rysuj´ swojà

rodzin´.

KIEDYÂ I TERAZ

Od skupienia na „mnie samym” przechodzimy do otoczenia

przedszkola. Zach´camy dzieci, by dokonywa∏y obserwacji najbli˝-

szego otoczenia, wyniki zamieszcza∏y w dzienniku. Podczas zaj´ç

pozwólmy dzieciom marzyç i myÊleç w∏asnymi obrazami.

• Prosimy dzieci, by opowiedzia∏y, co widzà w obr´bie i poza ogro-

dzeniem. Jak wyglàda krajobraz? Co sàdzà o tym, co widzà?

• Czy uwa˝ajà, ˝e by∏ tu nie∏ad zanim wybudowano przedszkole?

Czy by∏ tu teren zabagniony? Jak wyglàda∏a przyroda? Czy ros∏y

tu drzewa i krzewy, ˝y∏y zwierz´ta? Jak sàdzà, jakie zwierz´ta

i roÊliny by∏y tutaj?

• Czy wczeÊniej mieszkali tu ludzie? Gdzie mieszkali? Jak miesz-

kali? Jak wyglàdali m´˝czyêni, kobiety i dzieci? Co jedli? Czym

si´ zajmowali?

Jak tu jest teraz?

Jak tu by∏o kie-

dyÊ?

Poradnik instruktora Programu ekozespo∏ów w edukacji elementarnej

3.1

WYKONUJEMY PRZEGLÑD I REJESTR

Wa˝ne dla dalszej pracy jest zaznajomienie dzieci z miejscem,

zarówno wewnàtrz, jak i poza ogrodzeniem. Poszukiwanie zwie-

rzàt i roÊlin w otoczeniu przedszkola, mo˝na zaczàç od doskonale-

nia zmys∏ów: dotyku, w´chu i wzroku.

Wspólnie z dzieçmi mo˝emy szukaç ˝ycia w glebie, pod kamie-

niami, w martwym drzewie, wodzie, na asfalcie i trawniku. Dzieci

mogà obserwowaç organizmy przez lupy. Mo˝emy udaç si´ z dzieç-

mi w podró˝ badawczà tak˝e w inne miejsca (np. do lasu, parku

miejskiego, na ∏àk´). Zach´camy dzieci, by w terenie wykonywa∏y

rysunki tego, co zaobserwujà.

Obserwuj´

i badam otoczenie.

Fantazja dzieci mo˝e prowadziç do radosnej twórczoÊci, zabawy

i nauki. Prosimy dzieci, by narysowa∏y bajkowe (fikcyjne) zwierz´-

ta. Dzieci mogà nadaç swoim zwierz´tom odpowiednie imiona.

Nast´pnie opisaç „swoje zwierz´ta” ca∏ej grupie. Mo˝emy zapytaç

dzieci: Gdzie one ˝yjà? W jaki sposób si´ poruszajà? Czym si´

od˝ywiajà? Takie bajkowe zwierz´ ka˝de dziecko mo˝e wykonaç

z gliny lub innego materia∏u, przedstawiç je na wystawie.

Rysuj´ bajkowe

zwierz´ta, które

˝yjà na podwórku

przedszkolnym,

lecz nigdy nie

pokazujà si´ niko-

mu.

Zach´camy dzieci do prowadzenia obserwacji drzew i ró˝nych

przedmiotów znajdujàcych si´ w otoczeniu przedszkola, korzysta-

jàc z tabel. Odpowiedzi mogà pokolorowaç, zaznaczyç pisakiem

(np. krzy˝ykiem, kó∏kiem itp.) lub opisaç s∏owami TAK lub NIE.

Liczb´ mogà zapisaç kreskami (np. ///).

Rozglàdam si´,

czy na podwórku

przedszkolnym sà

drzewa.

To znajduj´

w otoczeniu przed-

szkola.

åwiczenie „Opowiem o tym” stanowi ciekawà propozycj´ do roz-

mów z dzieçmi na okreÊlony temat (co mi si´ podoba w otoczeniu

przedszkola, z czego si´ ciesz´ przebywajàc na zewnàtrz). Odpo-

wiedzi mogà zmieniaç si´ zale˝nie od sytuacji. Grupa mo˝e wypo-

wiadaç si´ na ka˝dy z tematów lub mo˝emy dzieci podzieliç na

szeÊç zespo∏ów, które póêniej przedstawià relacje na forum ca∏ej

grupy z tego, o czym rozmawia∏y. Odpowiedzi mo˝emy zaznaczaç

na Êciennej tablicy lub w formie ró˝nych malowide∏.

Opowiem o tym.

Jak mo˝e si´ czuç na podwórku przedszkolnym osoba niepe∏no-

sprawna? O tym mo˝emy porozmawiaç z dzieçmi w ca∏ej grupie

lub szeÊciu zespo∏ach i potem opowiedzieç sobie wzajemnie. W tym

çwiczeniu wype∏nianie rubryk nie jest najwa˝niejsze. Chodzi

raczej o rozwijanie umiej´tnoÊci. Proponujemy dzieciom çwiczenia

z zawiàzanymi przepaskà oczami, wacikami do uszu, aby odizolo-

waç odg∏osy z zewnàtrz, z wózkiem na kó∏kach, z laskami do pod-

pierania si´.

Jak czuje si´

osoba na podwór-

ku przedszkolnym,

która ...

Poj´cie czasu jest ró˝ne dla m∏odszych i starszych dzieci. Propo-

nujemy dzieciom, by okreÊli∏y, ile czasu sp´dzajà codziennie na

podwórku przedszkolnym. Wiele dzieci mo˝e mieç trudnoÊci w oce-

nie czasu. Propozycja: jednà godzin´ zaznaczajà rysunkiem „s∏o-

neczka”, dwie godziny to dwa „s∏oneczka” itd. Krócej ni˝ jednà

godzin´ rejestrujà jako pó∏ „s∏oneczka”.

Codziennie sp´-

dzam tyle czasu

na podwórku

przedszkolnym.

3.2

Dzieci kszta∏tujà otoczenie

ZBIERAMY POMYS¸Y

Opis zaj´ç

Mój dziennik

terenowy

Zbieramy wÊród dzieci pomys∏y na otoczenie przedszkola.

Pomys∏y dzieci mogà byç pomocne do dalszego planowania prac

w jego otoczeniu. Wa˝ne jest, abyÊmy zadali dzieciom pytanie, co

chcà „zrobiç”, a nie – co chcà „mieç”. JeÊli dzieci mia∏yby odpowie-

dzieç, co „chcà”, to odpowiedzi z pewnoÊcià by∏yby nast´pujàce:

drabinek do wspinaczki, wózków dla lalek itp. JeÊli dzieci majà

odpowiedzieç, co chcà „zrobiç”, odpowiedzi mogà byç inne: chcemy

taƒczyç, wspinaç si´, bawiç si´ w sklep, graç w pi∏k´, segregowaç

odpady itp. Aby taƒczyç, potrzebne jest miejsce. Czy tylko dwoje

dzieci b´dzie taƒczyç? Czy ca∏a grupa mog∏aby taƒczyç? Czy do

wspinaczki potrzebujemy drabinek, czy mo˝na u˝yç schodów,

pagórka lub murka. Pojawià si´ liczne pomys∏y. Musimy wybieraç.

Zach´camy dzieci, aby swoje pomys∏y przedstawi∏y w formie

rysunków.

To ch´tnie robi∏-

bym na podwórku

przedszkolnym.

Dzieci mogà zapytaç o propozycje na zmian´ otoczenia przed-

szkola kogoÊ w rodzinie (rodziców, rodzeƒstwo, dziadków), sàsia-

dów (tam, gdzie dzieci mieszkajà lub przy przedszkolu), kuchark´

w przedszkolu, architekta krajobrazu. Propozycje niniejsze dziec-

ko lub osoba doros∏a powinna opisaç, narysowaç na kartce lub

w dzienniku terenowym.

Spytam innych

o propozycje na

zmian´ otoczenia

przedszkola.

Wa˝ne jest, aby powa˝nie potraktowaç pomys∏y dzieci dotyczàce

otoczenia przedszkola, przyjrzeç si´ im uwa˝nie, skomentowaç

w pozytywny sposób i przedyskutowaç. Pomys∏y dzieci b´dà stano-

wiç podstaw´ pracy, do której zaproszony b´dzie architekt krajo-

brazu, zaanga˝owani zostanà rodzice i inne osoby.

Moje pomys∏y na

zmian´ otoczenia

przedszkola.

PODSUMOWANIE I PLANOWANIE KONKRETNYCH PRZEDSI¢WZI¢å

Na tym etapie konieczne jest podsumowanie i zebranie w ca∏oÊç

wszystkiego tego, co zosta∏o odkryte przez dzieci w otoczeniu

przedszkola, wszystkich przedstawionych przez nich propozycji

oraz tego, co zrobiono do tej pory. Wa˝ne jest uwzgl´dnienie ocen,

porad i pomocy architekta krajobrazu lub ogrodnika.

Konieczne jest, aby rodzice, personel przedszkola otrzymali

szczegó∏owy harmonogram prac (w za∏àczeniu schemat opracowa-

nia harmonogramu).

ZRÓBMY TO!

Po opracowaniu harmonogramu prac wa˝ne jest podj´cie przez

osoby doros∏e konkretnych zadaƒ. Natomiast dzieci mogà w swo-

ich dziennikach zaznaczaç to, co obecnie wykonujà lub zrobi∏y

w ciàgu roku (np. zrobiç odcisk swojego palca lub zakreÊliç odpo-

wiednim kolorem dane zadanie). Uwaga! W puste kratki dzieci

(lub nauczycielka) mogà wpisaç zadania, które nie zosta∏y

uwzgl´dnione a b´dà wykonywane.

Nad tym teraz

pracujemy.

Poradnik instruktora Programu ekozespo∏ów w edukacji elementarnej

3.3

ZRÓBMY TO!

Opis zaj´ç

Mój dziennik

terenowy

Praca nad otoczeniem przedszkola jest procesem. Niektóre

wi´ksze projekty, które sà cz´Êcià planu zagospodarowania terenu,

wymagaç b´dà wi´cej czasu i mogà trwaç nawet kilka lat. Warto

zatem przypominaç dzieciom, ˝e sprawy wymagajà czasu.

EWALUACJA

Opis zaj´ç

Mój dziennik

terenowy

PowinniÊmy stworzyç dzieciom mo˝liwoÊç oceny tego, co jest

zabawne, a co nudne, co dzia∏a dobrze, a co nie. Rozmawiamy

o tym z dzieçmi. Warto opisaç doÊwiadczenia i oceniç poszczególne

etapy i obszary dzia∏aƒ.

Moje ulubione

miejsce w otocze-

niu przedszkola.

Dzieci majà najcz´Êciej swoje ulubione miejsca, w których chcà

przebywaç. Pozwólmy, ˝eby dzieci pokaza∏y to miejsce innym dzie-

ciom i opowiedzia∏y, dlaczego lubià tam przebywaç. Mogà wkleiç

zdj´cie, wykonaç rysunki w swoich dziennikach terenowych.

DoÊwiadczenia dzieci mo˝na tak˝e zbieraç w segregatorze.

Warunkiem troski dzieci o najbli˝sze Êrodowisko jest rozwijanie

pozytywnej postawy wobec otoczenia w codziennym ˝yciu przed-

szkola - tak˝e podczas zaj´ç.

Schemat opracowania harmonogramu prac

Zadanie do realizacji

Termin

realizacji

Osoby

odpowiedzialne

èród∏o:

Cesilie Tander ø , Uterommet i forvandling: Id¯hefte for voksne, Min utebok, Akerskus fylkes-

kommune, Oslo 1997.

Alicja Szarzyƒska, Zdzis∏aw Stan Nitak

3.4

Dzieci kszta∏tujà otoczenie

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: