PRAWA I OBOWIĄZKI UCZNIA scenariusz lekcji wychowawczej w klasie IV szkoły podstawowej Cel główny: Uczeń zna swoje prawa i obowiązki. Cele szczegółowe: - rozumie potrzebę ustalania praw i obowiązków oraz przestrzegania ich, - potrafi nazwać dokument, w którym zapisane są prawa i obowiązki ucznia, - wskazuje zależność między prawami a obowiązkami, - zaznajamia się z osobami i instytucjami, do których może się zwrócić o pomoc w przypadku łamania praw. Czas trwania zajęć: 2 godziny lekcyjne Metody, techniki i formy pracy: - problemowe aktywizujące – gra dydaktyczna: prawo, czy obowiązek, dyskusja, gra dydaktyczna: tak – nie. - zabawa – w ruchu drogowym każdy robi to, co chce, - mini ankieta, - praca w grupach, - praca zbiorowa, - praca indywidualna Temat I – Poznajemy prawa i obowiązki ucznia Przebieg lekcji: 1. Powitanie, zajęcie miejsc przez uczniów, zapoznanie z tematem zajęć. 2. Przypomnienie najważniejszych praw dziecka /na poprzednich godzinach wychowawczych uczniowie zapoznali się z Prawami Dziecka wg J. Korczaka oraz Prawami Dziecka wg Konwencji o Prawach Dziecka/. 3. Zabawa w uczestników ruchu drogowego /uczniowie wyobrażają sobie, że są uczestnikami ruchu drogowego: pieszymi, rowerzystami, kierowcami samochodów, w pewnym momencie przestają obowiązywać jakiekolwiek zasady ruchu drogowego i każdy może zachowywać się na drodze tak jak chce, uczniowie wychodzą na środek, zamykają oczy i udając wybranych przez siebie uczestników ruchu drogowego poruszają się po klasie/. 4. Dyskusja na temat konieczności określania praw i obowiązków /dyskusja ta jest naturalną konsekwencją zakończonej zabawy – poprzedzają ją pytania: - czy podobała się wam zabawa, - czy łatwo było poruszać się po drodze, - co wam przeszkadzało, - czy w tym ruchu drogowym czuliście się bezpiecznie/. 5. Dokumenty, w których zapisane są prawa i obowiązki /uczniowie wymieniają Kodeks Drogowy, poznany na wcześniejszych lekcjach Statut Szkoły oraz Konstytucję/. 6. „Prawo, czy obowiązek” – ułożenie zbioru praw i obowiązków ucznia z podanej rozsypanki – załącznik nr 1 /uczniowie kolejno podchodzą do biurka, na którym rozłożone są karteczki, losują jedną z nich, głośno czytają jej treść i decydują czy jest to prawo, czy obowiązek i zgodnie z podjętą decyzją przypinają karteczkę do tablicy podzielonej na dwie części: prawa ucznia i obowiązki ucznia; po wylosowaniu wszystkich karteczek następuje ponowne głośne odczytanie utworzonego zbioru praw i zbioru obowiązków oraz przypięcie na gazetce klasowej wydrukowanych praw ucznia i obowiązków ucznia; poinformowanie uczniów, gdzie mogą szukać pomocy w przypadku naruszenia praw ucznia/ - załącznik nr 2. 7. Podsumowanie – gra dydaktyczna: „tak – nie” /uczniowie wybierają spośród siebie trzy osoby, które będą reprezentować całą klasę w konkursie ze znajomości praw i obowiązków ucznia, wybrane osoby wychodzą na środek i kolejno losują kartki z poprzedniej rozsypanki uzupełnione dodatkowymi sformułowaniami: - Wolno mi bez opieki nauczyciela korzystać z boiska szkolnego; - Mam prawo rozmawiać na lekcji przez telefon komórkowy; - Mogę opuszczać lekcje bez usprawiedliwienia; - Nie muszę zmieniać obuwia; - Muszę uczestniczyć we wszystkich zajęciach pozalekcyjnych; - Koniecznie muszę uczyć się religii; - Mogę niegrzecznie odzywać się do kolegów; - Mogę wyjść ze szkolnej dyskoteki nie zgłaszając tego faktu opiekunowi; - Powinienem wykonywać tylko polecenia nauczycieli - Mogę niszczyć zieleń poza szkołą; - Nie muszę szanować sprzętu szkolnego. Odczytują głośno treść wylosowanej kartki i odpowiadają czy to prawda; każdą poprawną odpowiedź klasa nagradza brawami; zwycięzca otrzymuje tytuł klasowego eksperta w dziedzinie znajomości praw i obowiązków ucznia/ - załącznik nr 1. 8. Podanie pracy domowej /uczniowie mają zastanowić się jakie konsekwencje niesie łamanie praw i niewywiązywanie się z obowiązków/. 9. Podziękowanie i zakończenie zajęć. Temat II – Nagrody i kary, czyli czego mogę się spodziewać. /następna godzina wychowawcza/ Załącznik nr 1 Mogę bezpłatnie korzystać z zajęć organizowanych i prowadzonych przez szkołę. Mogę bezpłatnie korzystać z pomieszczeń szkolnych, urządzeń, sprzętu i pomocy naukowych oraz księgozbioru bibliotecznego. Powinienem mieć zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki nauki. Powinienem mieć prawidłowo zorganizowany proces kształcenia, zapewniający rozwój moich uzdolnień i zainteresowań. Ocena moich osiągnięć powinna być systematyczna, jawna i sprawiedliwa. Należy mi się ochrona i poszanowanie własnej godności. Mogę zgłaszać dyrektorowi szkoły i swojemu wychowawcy niezadowolenie z osiągniętych wyników i wnioskować o ponowne ich ustalenie. Mam prawo do dodatkowej pomocy nauczyciela w przypadku, gdy nie radzę sobie z opanowaniem materiału programowego. Mogę uczyć się religii. Mogę swobodnie wyrażać swoje myśli i przekonania. Mogę bezpłatnie korzystać z poradnictwa pedagoga i psychologa. Wolno mi swobodnie zrzeszać się w organizacjach dziecięcych i młodzieżowych legalnie działających w szkole. Wolno mi organizować imprezy klasowe i szkolne pod opieką wychowawcy. Mogę korzystać z indywidualnego nauczania w domu, gdy zachodzi taka potrzeba. Mogę uzyskać pomoc w nauce. Muszę przestrzegać zasad kultury współżycia w odniesieniu do kolegów, nauczycieli i innych pracowników szkoły. Powinienem systematycznie uczęszczać na zajęcia lekcyjne, nie spóźniać się na lekcje oraz przynosić wszystkie niezbędne przybory szkolne. Muszę uczyć się systematycznie, aktywnie uczestniczyć w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę, rozwijać swoje uzdolnienia i zainteresowania. Powinienem aktywnie włączać się do życia społecznego w klasie szkolnej oraz całej zbiorowości uczniowskiej szkoły. Powinienem sumiennie wykonywać polecenia dyrektora szkoły i innych osób pracujących w szkole – nauczycieli i wychowawców oraz pracowników obsługi. Mam obowiązek godnie reprezentować szkołę w kontaktach z pozaszkolnym środowiskiem społecznym i przyrodniczym. Muszę chronić życie i zdrowie własne i innych przed zagrożeniem. Mam obowiązek troszczyć się o ład i porządek w szkole, o estetykę pomieszczeń szkolnych. Muszę szanować sprzęt szkolny oraz wyposażenie klas i innych pomieszczeń. Muszę zostawiać wierzchnie okrycia w szatni, zmieniać buty. Muszę wyłączyć telefon komórkowy w czasie zajęć lekcyjnych. Muszę pozostać na terenie szkoły podczas przerw. Muszę usprawiedliwić każdą nieobecność niezwłocznie po przyjściu do szkoły. Załącznik nr 2 UCZEŃ MA PRAWO 1. Bezpłatnie korzystać z zajęć organizowanych i prowadzonych przez szkołę; 2. Bezpłatnie korzystać z pomieszczeń szkolnych, urządzeń, sprzętu i pomocy naukowych oraz księgozbioru bibliotecznego; 3. Do bezpiecznych i higienicznych warunków nauki; 4. Do prawidłowo zorganizowanego procesu kształcenia, zapewniającego rozwój uzdolnień i zainteresowań; 5. Do systematycznej, jawnej i sprawiedliwej oceny; 6. Do ochrony i poszanowania własnej godności; 7. Zgłaszać dyrektorowi szkoły i swojemu wychowawcy niezadowolenie z osiągniętych wyników i wnioskować o ponowne ich ustalenie; 8. Do dodatkowej pomocy nauczyciela w przypadku, gdy nie radzi sobie z opanowaniem materiału programowego; 9. Do nauki religii; 10. Do swobodnego wyrażania swoich myśli i przekonań; 11. Do bezpłatnego korzystania z poradnictwa pedagoga i psychologa; 12. Do swobodnego zrzeszania się w organizacjach dziecięcych i młodzieżowych legalnie działających w szkole; 13. Do organizowania imprez klasowych i szkolnych pod opieką wychowawcy; 14. Do nauczania indywidualnego w domu, gdy zachodzi taka potrzeba; 15. Do uzyskania pomocy w nauce. UCZEŃ MA OBOWIĄZEK 1. Przestrzegać zasad kultury współżycia w odniesieniu do kolegów, nauczycieli i innych pracowników szkoły; 2. Systematycznie uczęszczać na zajęcia lekcyjne, nie spóźniać się na lekcje oraz przynosić wszystkie niezbędne przybory szkolne; 3. Uczyć się systematycznie, aktywnie uczestniczyć w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę, rozwijać swoje uzdolnienia i zainteresowania; 4. Aktywnie włączać się do życia społecznego w klasie szkolnej oraz całej zbiorowości uczniowskiej szkoły; 5. Sumiennie wykonywać polecenia dyrektora szkoły i innych osób pracujących w szkole – nauczycieli i wychowawców oraz pracowników obsługi; 6. Godnie reprezentować szkołę w kontaktach z pozaszkolnym środowiskiem społecznym i przyrodniczym; 7. Chronić życie i zdrowie własne i innych przed zagrożeniem; 8. Troszczyć się o ład i porządek w szkole, o estetykę pomieszczeń szkolnych; 9. Szanować sprzęt szkolny oraz wyposażenie klas i innych pomieszczeń; 10. Zostawiać wierzchnie okrycia w szatni, zmieniać buty; 11. Wyłączać telefon komórkowy w czasie zajęć lekcyjnych; 12. Pozostać na terenie szkoły podczas przerw; 13. Usprawiedliwić każdą nieobecność niezwłocznie po przyjściu do szkoły.
wiedym