1
INSTRUKCJA BHP
MAGAZYNOWANIE PRODUKTÓW CHEMICZNYCH
Budynki magazynowe
1. Budynki przeznaczone do składowania materiałów chemicznych powinny być jednokondygnacyjne, o konstrukcji szkieletowej, wykonane z materiałów niepalnych.
2. Dopuszcza się możliwość łączenia (blokowania) budynków i pomieszczeń o charakterze pomocniczym z budynkami magazynowymi pod warunkiem oddzielenia tych pomieszczeń ścianami odpornymi ogniowo.
3. Magazyny należy dzielić na sekcje za pomocą ścian działowych w ten sposób, aby w przypadku pożaru akcja gaśnicza mogła być przeprowadzona z najmniejszymi stratami
4. Poszczególne sekcje magazynowe trzeba przeznaczyć na materiały o jednakowym zagrożeniu, do których stosuje się te same środki gaśnicze.
5. Maksymalne powierzchnie sekcji w magazynach, w zależności od rodzaju magazynowanych materiałów niebezpiecznych, nie powinny przekraczać:
a. Dla cieczy łatwo palnych I klasy niebezpieczeństwa pożarowego –150m2.
b. Dla cieczy palnych zaliczanych do II i III klasy niebezpieczeństwa pożarowego –750m2.
c. Dla pozostałych materiałów palnych –1500m2.
6. Magazyn materiałów niebezpiecznych, wymagających przechowywania w stałej niskiej temperaturze, może być wykonany jako piwnica, ziemianka lub bunkier.
7. Budynki magazynowe zagrożone wybuchem wyposażać należy w ujścia wydmuchowe na zewnątrz budynku.
8. Ściany magazynów muszą być gładkie i łatwe do czyszczenia, a ściany podział wewnętrznego powinny być tynkowane i bielone.
9. Przy składowaniu materiałów chemicznych. które mogą wywierać szkodliwy wpływ chemiczny, ściany i konstrukcje budynków magazynowych należy zabezpieczyć powłokami lub wykładzinami ochronnymi.
10. Podłoga powinna odznaczać się następującymi cechami:
a. Czterokrotnie większą wytrzymałością w stosunku do spodziewanego obciążenia statycznego.
b. Trwałością, tj. zużywać się równomiernie nie tworząc wyrw, zagłębień i drzazg.
c. Łatwością konserwacji.
d. Wyprofilowaniem umożliwiającym łatwe i bezpieczne likwidowanie skutków zanieczyszczenia jej powierzchni materiałem niebezpiecznym.
e. Brakiem poślizgu.
11. W magazynach przeznaczonych do składowania niektórych grup materiałów niebezpiecznych podłogi muszą odpowiadać jeszcze innym wymaganiom, np. w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem mieszanin gazów, par i pyłów z powietrzem. podłogi powinny mieć nakładkę, najlepiej z niepalnej gumy elektroprzewodzącej.
12. W pomieszczeniach magazynowych stosuje się zwykle podłogi betonowe zaopatrzone w studzienki ściekowe odpowiednio zabezpieczone, umożliwiające odprowadzenie wody i innych środków używanych do mycia magazynu lub do likwidacji skutków zanieczyszczenia powierzchni składowej.
13. Studzienki ściekowe powinny być połączone odpornym na chemikalia kanałem z neutralizatorem usytuowanym na zewnątrz magazynu.
14. Przy każdej bramie (wejściu) do magazynu należy przewidzieć próg o wysokości 15cm. Progi te powinny być pochylone do wnętrza i na zewnątrz magazynu.
15. W bramach budynków magazynowych należy wykonywać wzierniki, umożliwiające sprawdzenie stanu magazynu z zewnątrz, bez potrzeby otwierania bramy. Otwory wzierników mogą być oszklone. Nie należy montować wzierników w magazynach mających okna oszklone przezroczystymi szybami na wysokości nie wyższej niż 1,5m.
16. Okna w magazynach powinny być wykonane z materiałów niepalnych, trudno zapalnych, przy czym:
a. W przypadku konieczności zabezpieczenia składowanych materiałów przed nagrzaniem promieniami słonecznymi należy szyby w oknach pomalować na kolor niebieski.
b. Niektóre z nich powinny otwierać się, co zapewnia skuteczną wentylację naturalną pomieszczeń.
c. W przypadku konieczności okratowania, co trzecie okno powinno być wyposażone w część otwierającą się.
17. Ramy tych okien powinny być łatwo dostępne w razie ewakuacji ludzi z pomieszczeń i pomalowane na kolor zielony.
18. Rampy kolejowe i samochodowe przy budynkach magazynowych powinny być wykonane z materiałów niepalnych, a ponadto:
a. Każda rampa powinna być zakończona pochylnią o spadku od 1:6 do 1:15,
b. Szerokość rampy i pochylni o ruchu jednokierunkowym powinny wynosić od 1,7 do 2m, natomiast dla ruchu dwukierunkowego od 3 do 4m.
Urządzenia kanalizacyjne
1. Bazy magazynowe wyposaża się zwykle w odrębną kanalizację ścieków przemysłowych. Kieruje się do niej ścieki z urządzeń dystrybucyjnych, wody odpadowe itp.
2. Obowiązuje zasada, aby do kanalizacji nie odprowadzać takich substancji chemicznych, które same lub w połączeniu ze ściekami, bez udziału czynników dodatkowych, mogą spowodować pożar lub wybuch.
3. Dla ścieków zawierających materiały trujące instaluje się odrębną kanalizację wraz z urządzeniami oczyszczającymi
4. Odległość studzienek kanalizacji przemysłowej od obiektów z otwartym ogniem nie powinna wynosić mniej niż 30m.
5. Do kanalizacyjnych przewodów magistralnych podłącza się rurociągi z poszczególnych obiektów przez zamknięcia hydrauliczne o wysokości słupa wody co najmniej 250mm .
6. Kanalizację poszczególnych pomieszczeń łączy się na zewnątrz budynku przez zamknięcia hydrauliczne o wysokości słupa wody co najmniej 100mm .
Instalacje i urządzenia wentylacyjne
1. We wszystkich pomieszczeniach magazynowych, niezależnie od ich przeznaczenia, stosuje się wentylację.
2. W pomieszczeniach z materiałami niebezpiecznymi konieczne jest stosowanie mechanicznej instalacji wyciągowej w celu usuwania wydzielających się pyłów, par i gazów.
3. W pomieszczeniach o pracy ciągłej i wymagającej stałej obsługi (np. w rozlewniach magazynowych), w których istnieje możliwość wydzielania palnych par i gazów, montuje się co najmniej dwa nawiewne agregaty wentylacyjne.
4. Kanały wyciągowe powinny być umieszczone nie wyżej niż 0,2m od powierzchni podłogi i u góry pod stropem tak, aby stojące opakowania nie utrudniały cyrkulacji powietrza.
5. Kanały wentylacyjne z pomieszczeń zagrożonych wybuchem nie prowadzi się przez inne pomieszczenia.
6. Wentylacyjne otwory wyciągowe lokalizuje się tak, aby kierunek ruchu zanieczyszczonego powietrza był zgodny z grawitacyjnym spływem par i gazów:
a. Górny wyciąg – dla par i gazów lżejszych od powietrza i silnie nagrzanych.
b. Dolny – dla par i gazów cięższych od powietrza.
7. W pomieszczeniach, w których mogą wydzielać się palne pyły tworzące z powietrzem mieszaniny wybuchowe, otwory wentylacji nawiewnej wyposaża się w urządzenia rozpraszające strugę powietrza w taki sposób, aby nie powodowała zdmuchiwania osiadłych lub przesypywanych pyłów.
8. Czerpnię powietrza umieszcza się w odległości co najmniej 10m w poziomie i 5m w pionie od wyrzutni.
Instalacje grzewcze i elektryczne
1. W składach chemikaliów stosuje się centralne ogrzewanie powietrzne, wodne i parowe.
2. Temperatury wewnętrzne pomieszczeń ustala się w zależności od potrzeb, w zasadzie w przedziale 10-18°C.
3. Wymagania dotyczące obiektów zagrożonych pożarem:
a. Unikanie instalowania urządzeń ruchowych i przenośnych z elementami iskrzącymi.
b. Dobór odpowiednich do warunków pracy stopni ochrony urządzeń przed przedostawaniem się do wewnątrz wody i obcych ciał stałych.
c. Zabezpieczenia instalacji i urządzeń przed uszkodzeniem mechanicznym, wpływami chemicznymi oraz nadmiernym ogrzewaniem się od innych urządzeń.
d. Dobór urządzeń, przewodów i kabli w takim wykonaniu, aby nie dopuścić do nadmiernego ich przegrzania pod wpływem przepływu prądu elektrycznego.
e. Wyposażenie instalacji w urządzenia łączeniowe, umożliwiające wyłączenie jej spod napięcia z miejsc łatwo dostępnych, nie zagrożonych pożarem; urządzenia, które muszą pracować dalej należy przyłączać do innego obwodu.
Zabezpieczenie przeciwpożarowe
1. Magazyny chemikaliów są obiektami o dużym zagrożeniu pożarowym ze względu na ilość, różnorodność i podatność na zapłon składowanych materiałów.
2. Przyczyny powstawania pożarów w magazynach są następujące:
a. Wady urządzeń elektrycznych.
b. Wady urządzeń ogrzewczych i klimatyzacyjnych.
c. Magazynowanie materiałów o różnym stopniu zagrożenia, które stykając się ze sobą bezpośrednio reagują chemicznie z wydzieleniem ciepła.
d. Przechowywanie materiałów w uszkodzonych lub nieodpowiednich opakowaniach.
e. Składowanie materiałów łatwo rozkładających się na powietrzu pod wpływem światła, z wydzieleniem ciepła.
f. Składowanie materiałów, które w podwyższonej temperaturze (grzejniki, nasłonecznienie) utleniają się gwałtownie lub też rozkładają się egzotermicznie.
g. Przechowywanie materiałów, które wydzielają pary lub gazy łatwo palne lub wybuchowe w temperaturze otoczenia.
h. Magazynowanie produktów, które pod wpływem zanieczyszczeń (katalizatorów) ulegają przemianom egzotermicznym.
i. Niedbalstwo, np. palenie tytoniu w miejscach niedozwolonych, nie zabezpieczone czyściwo, nieostrożność przy pracach z otwartym ogniem (szlifowanie, spawanie).
3. Dodatkowymi czynnikami stwarzającymi zagrożenie pożarowe mogą być efekty nieostrożnego obchodzenia się z niektórymi materiałami lub ich opakowaniami.
4. Dopuszczenie do zetknięcia się z wodą lub zawilgocenia, a także uderzenia i wstrząsy mogą prowadzić do samozapalenia lub wybuchu niektórych materiałów.
5. Stosowanie narzędzi iskrzących do otwierania beczek z cieczami łatwo palnymi lub manipulowanie nimi przy butlach z gazami palnymi, brak czystości i porządku w pomieszczeniach magazynowych, nadmierne nagromadzenie materiałów, prowizoryczne instalacje elektryczne, niefachowe usuwanie ich uszkodzeń itp.
6. W celu zabezpieczenia przed powstaniem i rozprzestrzenianiem się pożaru, budynek magazynowy powinien być wyposażony w następujący sposób:
a. Ściany przeciwpożarowe.
b. Przegrody przestrzenne – tzw. pasy bezpieczeństwa.
c. Drzwi przeciwpożarowe.
d. Instalacje wodną.
e. Instalację odgromową.
f. Urządzenia gaśnicze i urządzenia alarmowe.
7. Magazyny powinny mieć dwa niezależne doprowadzenia wody:
a. Pierwsze umieszczone w zaplombowanej szafce powinno służyć wyłącznie do gaszenia pożaru.
b. Drugie do normalnej eksploatacji.
8. Stosowanie wody do gaszenia pożarów materiałów niebezpiecznych jest ograniczone, a niekiedy niebezpieczne, np. w przypadku gaszenia substancji rozkładającej się pod wpływem wody i cieczy nie mieszających się z wodą. Z tego względu, niezależnie od doprowadzenia wody, w magazynach materiałów niebezpiecznych powinien znajdować się odpowiedni sprzęt gaśniczy lub w razie potrzeby stałe urządzenia gaśnicze.
Place składowe otwarte
1. Place składowe otwarte, służące do magazynowania materiałów palnych i opakowań po tych materiałach, powinny odpowiadać następującym wymaganiom:
a. Składowiska otwarte (bez zadaszeń) mogą mieć zastosowanie do magazynowania materiałów o właściwościach fizykochemicznych pozwalających na ich składowanie bez osłony budynkowej.
b. Wielkość powierzchni przeznaczonej na magazynowanie materiałów palnych i ich opakowań zależy od ustalonej kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, obciążenia ogniowego itp.
c. Odległości bezpieczne dla poszczególnych placów składowych należy ustalać zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi.
d. Teren przeznaczony na plac składowy powinien być suchy, zdrenowany, zniwelowany i tak usytuowany, aby nie był narażony na zalanie wodami opadowymi.
e. Nawierzchnia powinna mieć spadek zapewniający odpływ wód atmosferycznych.
f. Podłoże pod plac składowy powinno być twarde, wyłożone płytami betonowymi lub wybrukowane.
2. Teren składowiska należy podzielić na pola magazynowe, stanowiące odrębne sekcje magazynowe oddzielone od siebie wolnym pasem terenu o szerokości co najmniej 3m (przy składowaniu w stosach lub warstwach) i co najmniej 1,2m przy składowaniu jednowarstwowym na przejścia i przejazdy do poszczególnych pól magazynowych.
3. Pola składowe powinny być odpowiednio oznakowane.
4. Place składowe służące do magazynowania cieczy palnych w małych pojemnikach (beczki, hoboki, kontenery itp.) należy otaczać wałem ziemnym, rowem okalającym bądź ściankami z materiałów niepalnych o wysokości co najmniej 20cm.
5. Place składowe powinny być ogrodzone elementami prefabrykowanymi z materiałów niepalnych lub siatką ogrodzeniową na wysokość co najmniej 2,2m,
6. Drogi prowadzące na teren placu składowego, służące do transportu i komunikacji osób, powinny mieć spadek nie przekraczający 15° i szerokość 1, 7 – 2m dla dróg jednokierunkowych i 3 – 4m dla ruchu dwukierunkowego.
Place składowe zadaszone (półodkryte)
1. Na placach składowych zadaszonych można magazynować tylko te materiały, których właściwości fizykochemiczne pozwalają na taki rodzaj składowania.
2. Pomieszczenia półodkryte można wykonać jako wiaty mające dach oraz ściany z jednej, dwóch lub trzech stron.
3. Takie składowiska można budować zarówno na placach składowych na jednym poziomie z resztą terenu, jak i na platformach (rampach) z poziomem podwyższonym.
4....
jmichno0