Aeroklub
Polski
PROGRAM
SZKOLENIA SZYBOWCOWEGO
AEROKLUBU POLSKIEGO
Część B
Rozdział 5
PRZESZKOLENIE PILOTÓW SZYBOWCOWYCH
NA SZYBOWIEC Z WŁASNYM NAPĘDEM
B.5.1 Cel ZADANIA
Zdobycie umiejętności prawidłowego i bezpiecznego wykonywania lotów na szybowcach z własnym napędem umożliwiającym jego samodzielny start. Przeszkalanie pilotów szybowcowych na kolejne typy szybowców z własnym napędem.
B.5.2 Warunki dopuszczenia do wykonywania ZADANIA
Do wykonywania ZADANIA może być dopuszczony pilot posiadający licencję pilota szybowcowego (PL(G)).
Przed rozpoczęciem szkolenia według ZADANIA B/II pilot musi ukończyć szkolenie teoretyczne oraz zdać egzaminy ze znajomości "Instrukcji Użytkowania w Locie" szybowca z napędem na którym ma się odbyć szkolenie. Wynik egzaminu wpisywany jest do Książki Pilota Szybowcowego. Wpis wyników egzaminu ze znajomości eksploatacji oraz Instrukcji Użytkowania w Locie potwierdza Szef Wyszkolenia.
B.5.3 Szkolenie teoretyczne i naziemne do realizacji ZADANIA
Należy przeprowadzić w zakresie wiadomości o szybowcu z własnym napędem, na którym pilot ma być szkolony.
Szkolenie teoretyczne powinno zawierać wiadomości z następujących zagadnień:
- Budowa i eksploatacja płatowca - konstrukcja kadłuba, skrzydeł, lotek, klap, stateczników, podwozia. Instalacje - paliwowa, olejowa, elektryczna, powietrzna, hydrauliczna i przeciwpożarowa. Mechanizmy sterowania, sterowania hamulcami aerodynamicznymi, klapami, podwozia chowanego, sterowania śmigłem, sterowania silnikiem. Dopuszczalne zakresy eksploatacji - ograniczenia eksploatacyjne. Obsługa instalacji i mechanizmów przez pilota, a także obsługa naziemna.
- Budowa i eksploatacja silnika - układ, konstrukcja zasadniczych elementów; sprężarka, instalacja zapłonowa, układ zasilania, układ smarowania, rozmieszczenie i napęd osprzętu silnika. Zakresy eksploatacyjne silnika: moc, obroty, temperatura głowic, temperatura oleju, ciśnienie oleju i paliwa, zużycie paliwa i oleju, korzystanie ze sprężarki, próba silnika, usterki silnika: objawy i postępowanie pilota.
- Budowa i eksploatacja osprzętu - konstrukcja, zasada działania i wskazania przyrządów pokładowych i kontrolerów pracy silnika. Wyposażenie elektryczne i radiowe.
- Mechanika lotu - szczególne własności aerodynamiczne szybowca z własnym napędem i ich wpływ na technikę pilotażu, mechanizacja skrzydła i jej wpływ na osiągi szybowca z własnym napędem. Własności szybowca z napędem w pobliżu krytycznych kątów natarcia.
- Praktyczne umiejętności analizy załadowania szybowca z własnym napędem, jego wyważenia i określania prawidłowości położenia środka ciężkości.
W ramach przygotowania naziemnego szkoleni piloci powinni opanować wiedzę stosowaną w zakresie następujących zagadnień:
- osiągi motoszybowca: rozbieg, dobieg, zasięg, długotrwałość lotu, pułap;
- technika wykonywania startu, lotu po kręgu, lądowania.(użycie hamulców aerodynamicznych);
- właściwości motoszybowca przy przeciągnięciu i charakterystyka korkociągu;
- technika wykonywania figur akrobacji;
- postępowanie w szczególnych przypadkach podczas lotu;
- praktyczna obsługa urządzeń w kabinie.
Uwaga. Liczbę godzin zajęć teoretycznych i szkolenia naziemnego ustala Szef Wyszkolenia, biorąc pod uwagę typ motoszybowca i poziom wyszkolenia pilotów. Liczba te nie może być jednak mniejsza niż 8 godzin zajęć.
B.5.4 Wskazówki organizacyjne
Uwaga! W ramach przygotowania naziemnego przed rozpoczęciem realizacji ĆWICZENIA 1 obowiązkowo należy przeprowadzić ĆWICZENIE NAZIEMNE: "Zapoznanie z motoszybowcem i ocena jego zdatności do lotu". ĆWICZENIE obejmuje: dokonanie przeglądu motoszybowca, trening wsiadania do motoszybowca, zamykanie i otwieranie kabiny, dopasowanie fotela, zapinanie, odpinanie i regulację pasów bezpieczeństwa, blokowanie i odblokowanie sterów i zamków kabiny, zapoznanie się z rozmieszczeniem wszystkich organów sterowania, zakresem ruchów sterownic, kranów paliwa, instalacji hydraulicznej, powietrznej i gaśniczej. Należy przećwiczyć markowane czynności gaszenia pożaru, awaryjnego zrzutu osłony kabiny i awaryjnego opuszczania motoszybowca. Ćwiczenia te powtarzać do całkowitego ich opanowania. Szkolony pod nadzorem instruktora uruchamia i podgrzewa silnik, wykonuje próbę silnika, radiostacji i wyposażenia radionawigacyjnego, a następnie chłodzi i wyłącza silnik, ocenia zdatność motoszybowca i wypełnia dokument odbioru motoszybowca do lotu.
Przeszkolenie na kolejny typ szybowca z własnym napędem wymaga realizacji co najmniej:
- 1 lotu wg ĆWICZENIA 1
- 3 lotów wg ĆWICZENIA 2 (2 instruktorskich i 1 samodzielnego)
- 2 lotów wg ĆWICZENIA 3 (1 instruktorskiego i 1 samodzielnego)
- 1 lotu (do strefy) wg ĆWICZENIA 5
Przeszkolenie na typ szybowca jednomiejscowego z własnym napędem (dla pilotów z nalotem szybowcowym minimum 100 godzin) wymaga realizacji co najmniej:
- lotu sprawdzającego na lekkim samolocie lub motoszybowcu dwumiejscowym (nie dotyczy pilotów z doświadczeniem samolotowym lub motoszybowcowym będących w aktualnym treningu)
- 3 lotów zapoznawczych na lekkim samolocie lub motoszybowcu dwumiejscowym (dla osób nie mających doświadczenia w pilotowaniu szybowców z napędem, bądź samolotów) wg programu ĆWICZEŃ A/III 1, 2, oraz jeżeli instrukcja użytkowania w locie pozwala, A/III 4
- 3 lotów wg ĆWICZENIA 2
- 2 lotów wg ĆWICZENIA 3
Dla zaliczenia ZADANIA B/II wymagane tolerancje jak dla ZADANIA A/III.
Wszystkie ćwiczenia ZADANIA B/II powinny być wykonywane w zwykłych warunkach atmosferycznych – przy widzialności nie mniejszej niż 5 km, podstawie chmur nie mniejszej niż 500 m i turbulencji nie utrudniającej nadmiernie realizacji ZADANIA.
Dla realizacji ĆWICZENIA 4 podstawa chmur (dających noszenia termiczne) min.700 m.
Ograniczenie prędkości wiatru (i jego bocznej składowej) zgodnie z instrukcją użytkowania w locie motoszybowców użytych do szkolenia.
B.5.7 RAMOWE ZESTAWIENIE ĆWICZEŃ ZADANIA B/II
Nr
ćw.
Treść ćwiczenia
Czas jednego lotu (w min.)
Liczba lotów
z instr.
samodz.
razem
1
Zapoznanie z właściwościami pilotażowymi szybowca z własnym napędem
ustala instruktor
-
2
Loty po kręgu z pracującym silnikiem
6
4
10
3
Loty po kręgu z wyłączonym silnikiem
Loty do strefy z wykorzystaniem wznoszeń termicznych
5
Loty egzaminacyjne
Loty treningowe i sprawdzające
decyduje instruktor
Razem
12
8
20
B.5.8 WYKAZ ĆWICZEŃ
ĆWICZENIE 1
ZAPOZNANIE Z WŁAŚCIWOŚCIAMI PILOTAŻOWYMI SZYBOWCA z WŁASNYM NAPĘDEM
- Wysokość lotu - 500 – 800 m (lot do strefy)
- Liczba lotów z instruktorem - 1
- Czas jednego lotu - decyduje instruktor (nie mniej niż 20’)
Wskazówki wykonawcze
ĆWICZENIE obejmuje: start, wznoszenie, lot do strefy, lot prosty, zakręty płytkie i głębokie z pracującym i niepracującym silnikiem, zniżanie, użycie hamulców aerodynamicznych i klap, włączanie i wyłączanie silnika. Demonstrowany jest lot w zakresie krytycznie małych prędkości lotu i przeciągnięcie w różnych konfiguracjach motoszybowca (z mocą, bez mocy, w locie poziomym, wznoszącym, w opadaniu i zakręcie). Szkolony musi prawidłowo wyprowadzać motoszybowiec z przeciągnięcia z minimalną utratą wysokości, bez doprowadzania do ponownego przeciągnięcia.
ĆWICZENIE 2
lotY po KRĘGU Z PRACUJĄCYM SILNIKIEM
- ...
EPBK