Ciałopalenie u Słowian.pdf

JerzyTomaszBąbel

Apieśńzachowapamięćwydarzeń

....

"Słuchałempiosneknierazkmiećstoletni,

TrącająckościŜelazemoraczem,

Stanąłizagrałnawierzbowejfletni

Pacierzumarłych;lubrymowympłaczem

Wasgłosił,wielcyojcowiebezdzietni[...].

Jakowdzieńsądnyzgrobowcawywoła

Umarłaprzeszłośćtrąbaarchanioła,

Taknadźwiękpieśnikościspodmejstopy

Wolbrzymiekształtyzbiegłysięizrosły."

(AdamMickiewicz;KonradWallenrod)

Wświecieprzyrodyistniejepamięć

genetycznautoŜsamianazinstynktem.Dzięki

niejzwierzęta"wiedzą"jakomijać

niebezpieczeństwazagraŜająceŜyciu,jak

budowaćgniazdaitd.Wprzypadkuistot

ludzkichpamięćgenetycznazostała

wzbogaconanaukąotrzymywanąw

dzieciństwieiodinnychczłonkówgrupyi

kumulowanąprzezcałyokresŜyciawiedzą

płynącązwłasnegodoświadczenia.

Generowaniepamięciwielupokoleńdzięki

wynalazkowipismaitrwałemuzapisowi,jest

jednymznaczelnychaspektówkultury,

wyraźnieodróŜniającąludzkośćodświata

natury.Aspekttenjestpodstawowym

czynnikiemgwałtownegorozwojucywilizacji,

którawXXw.sięgnęławprzestrzeń

kosmiczną.Przezwieletysięcylatludzie

przekazywaliwiedzęnastępnymgeneracjom

główniewformieustnegoprzekazu,który

wymagałdobrejpamięci.Dlalepszego

zapamiętaniatworzonopieśni,którebyły

czymśwrodzajubezspornegoautorytetu.

Rym,rytmimelodiaułatwiałybezbłędne

powtórzenieniezwykleobszernychinformacji.

Całyzasóbwyuczonejwiedzyujmowanow

formęwierszowaną,gdyŜjakpowiadano"z

pieśnisłowaniewyrzucisz".Rzymskifilozof

Seneca(Ep.88,28)twierdził,Ŝe"pewniejsza

jestpamięć,którapróczsiebiesamejniema

Ŝadnegooparcia".Naukatychpieśni

wymagaławielulatŜmudnego"wkuwania".

Celtyccydruidziuczylisięprzez20lat,

przyswajającsobiepamięciowowiedzęz

zakresuteologii,astronomii,geografii,

przyrodyitd.Czynilito,byjaktozaświadcza

JuliuszCezarćwiczyćwłasnąpamięći

zarazemzachowaćpełnymonopolnaową

wiedzę.Wczasachpoprzedzających

powstaniepismaokreślonycyklpieśnizawsze

posiadałznaczeniekronikihistorycznej.

KaŜdyznasprzeraŜasięutratąpamięci,

tym,Ŝeczegośzapomnimy.CzęstoteŜ

wracamydoczasówdzieciństwa.Sąbowiem

onewielkąskarbnicą,zktórejczerpiemysiły

dodalszejwędrówkinadrodzenaszegoŜycia.

KaŜdynaródkorzystazeswejskarbnicy

historycznej,bezktórejprzestajebyćnarodem

atylkogrupąmówiącąjednymjęzykiem.

Kultywujesięrocznicewielkichwydarzeń,

stawiającstosownepomnikiitabliceodlanew

brązie,kutewgranicie.Pomnikitakie,jak

ucząnasdziejeXXw.,niesąjednaktak

trwałeitakwieczne,jaksiętowydajeich

fundatoromitwórcom.Zbytczęstobywają

gruchotaneprzezkolejne"wichryhistorii".

Nieporównywalnieodporniejszananie

okazujesiępieśńgminna.

Wniedzielę17lipca1977r.ogodz.13:30

polskieradiowprogramieIVnadałorelacjęz

FestiwaluŚpiewakówiKapelLudowych,który

odbyłsięwłaśniewKazimierzunadWisłą.

Pierwsząnagrodęotrzymałamieszkanka

obecnegowoj.świętokrzyskiegoza

"archaicznąpieśńludowązSandomierskiego".

Wykonawczyniśpiewała,Ŝegdyumrze...

....

"Napopiółmniespopielta.

Popolumnierozsiejta.

Wyrośniezemniestokrotka.

Zapłaczepomnieiojciecimatka.

Wyrośniezemnielelija.

Zapłaczepomnierodzina".

Wtejzemocjąi

zaangaŜowaniem

śpiewanejpieśni

zachowałosię

zdumiewająco

wieleinformacjio

czasach

poprzedzających

powstanie

państwaPiastów.

Popierwsze

ciałopalenie.

"Paląoni[tj.Słowianie]swychzmarłych,

poniewaŜczcząoniogień"pisali

wczesnośredniowiecznidziejopisowiei

geografowiearabscy(np.AllMarwazi,Hudd

al'lamiin.)ieuropejscy,zaświadczając

jednocześnieosamobójstwie(lubzabójstwie)

ipaleniuwdów."Zaczasówpogańskichjego

ojca[BolesławaChrobregoMieszkaI]po

pogrzebiekaŜdegomęŜa,któregopalonona

stosie,obcinanogłowęjegoŜonieiwten

sposóbdzieliłajegolospośmierci".(Thietmar,

Kronika,VIII,3)."Obyczajeichsąpodobnedo

obyczajówHindusów",stwierdzałAbdulHasan

alMasudi(Ipoł.Xw.).

Inneźródłamówią,Ŝe"KiedymęŜczyzna

zostaniespalony,przychodząnastępnego

dnia,biorąjegoprochyiwkładajądourny.

Potemkładąurnęnaszczyciepagórka.Gdy

upłynierokodśmiercizmarłego,domownicy

(rodzina)zbierająsięnadjegogrobem,

przynosząduŜomiodu,którywypijająoraz

robiąnasypnagrobie.[Następnegoroku]

równieŜprzychodzą".

W"Powieścidorocznej"takopisano

zwyczajepogańskichRadymiczów,

WiatyczówiSiewierzan:"IjeŜeliktoumierał,to

czynilinadnimtryznę,apotemczynilistos

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: