nadciśnienie wrotne.pdf

(89 KB) Pobierz
Microsoft Word - nadcisnienie wrotne.doc
Nadciśnienie wrotne (hypertensio portalis)
Definicja
Jest to zespół kliniczny charakteryzujący się zaburzeniami hemodynamicznymi
powstającymi wskutek zaburzenia odpływu krwi z układu żyły wrotnej do układu żyły
głównej dolnej.
Budowa żyły wrotnej
Żyła wrotna powstaje z połączenia ż. śledzionowej i ż. krezkowej górnej. Do ż.
śledzionowej uchodzi ż. krezkowa dolna, a do z. wrotnej uchodzi ż. żołądkowa lewa.
Żyła wrotna odprowadza krew z:
1. jelit
2. żołądka
3. śledziony
4. trzustki
Prawidłowe ciśnienie w żyle wrotnej: 7-11 mmHg. O nadciśnieniu mówimy, gdy ciśnienie
to jest powyżej 15 mmHg.
Anastomozy w układzie trzewnym:
1. splot pępkowy – żyły powłok jamy brzusznej
2. sploty odbytnicze: górny, środkowy i dolny
3. splot żołądkowo-przełykowy – żyła żołądkowa lewa (do żył podśluzówkowych
przełyku)
Fizjologiczne, przejściowe otwarcie anastomoz w układzie trzewnym:
1. wysiłek (defekacja)
2. duży posiłek
Przyczyny nadciśnienia wrotnego
1. wątrobowe
a. przedwątrobowe
i. jamistość ż. wrotnej
ii. zakrzepica ż. wrotnej
iii. ucisk ż. wrotnej przez guz
b. wątrobowe
i. marskość pozapalna (najczęściej) lub poalkoholowa
ii. schistosomatoza
iii. hemochromatoza
iv. choroba Wilsona
v. hepatoma
vi. nacieki wnęki wątroby (ropień, nowotwory)
c. nadwątrobowe
i. zwężenie/zamknięcie żż. wątrobowych (lewa, prawa, środkowa)
ii. choroba Budda-Chiariego – zakrzepica żył wątrobowych
iii. zespół Budda-Chiariego – naciek nowotworowy na żyły wątrobowe
iv. zaciskające zapalenie osierdzia
2. pozawątrobowe
1/3
Przyczyny zakrzepicy żyły wrotnej:
1. następstwo zabiegów chirurgicznych
2. powikłanie ropnych zakażeń w jamie brzusznej
3. choroby układu krwiotwórczego (czerwienica, nadpłytkowość)
Następstwa nadciśnienia wrotnego
1. żylaki przełyku
2. caput medusae
3. splenomegalia i hipersplenizm
4. wodobrzusze
Diagnostyka
1. ezofagoskopia
2. RTG przełyku
3. splenoportografia połączona ze splenomanometrią
4. angiografia pnia trzewnego lub t. krezkowej
Żylaki przełyku ( varices esophagei )
Schemat: ż. śledzionowa → ż. żołądkowa lewa → ż. bezimienna.
Żylaki występują głównie w 2/3 dolnych przełyku.
Leczenie żylaków przełyku
1. przetaczanie krwi jednoimiennej
2. sonda Sengstakena-Blakemoore'a – maksymalnie przez 24 godziny, po 6-8
godzinach kontrola
3. środki podnoszące krzepliwość krwi (np. EACA, witamina K)
4. Wazopresyna
5. REMESTYP
6. obliteracja gastroskopowa – podanie środka obliteracyjnego do żylaka/w
podścielisko
7. banding – podwiązanie gumką przy pomocy gastroskopu
8. operacyjne:
a. zabieg Tannera – splenektomia (ze względu na współistniejący
hipersplenizm), usunięcie i zeszycie staplerem części przełyku,
pyloroplastyka
b. zabieg Sugiury-Harishimy – splenektomia, dewaskularyzacja przełyku
(podwiązanie i przecięcie żyły żołądkowej lewej)
c. transsekcja przełyku
d. wycięcie wpustu
9. przeszczep wątroby
Leczenie nadciśnienia wrotnego
1. przetoka Ecka – zespolenie porto-cavalne (ż. wrotnej z ż. główną dolną) –
utrzymuje się mierne nadciśnienie, co zapobiega nadmiernemu wchłanianiu amin
aromatycznych (→ encefalopatia)
2. zabieg Warrena – zespolenie ż. śledzionowej z ż. nerkową (splenorenalne)
2/3
3. zabieg Asada – zespolenie ż. śledzionowej z ż. główną dolną
4. zespolenie ż. krezkowej z ż. główną dolną
5. TIPS (transjugular intrahepatic porto-systemic stent schunt) - wprowadza się cewnik
przez żyłę szyjną wewnętrzną do żył wątrobowych → na podstawie gradientu
ciśnień odszukuje się żyłę wrotną → cewnikiem robi się kanał między ż. wątrobową
i ż. wrotną i umieszcza tam stent
Skala Childa – ocena stanu ogólnego pacjenta, wskazania do zabiegu:
A. wskazana operacja
B. wskazana operacja
C. duże ryzyko zgonu podczas operacji
D. operacja przeciwwskazana
Kryteria:
1. encefalopatia
2. [bilirubiny]
3. [albumin]
4. wodobrzusze
5. stopień odżywienia
3/3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin