Dariusz_Marazek_Hipnoza_dla_poczatkujacych.pdf

Dariusz Marazek

HIPNOZA

podręcznik dla początkujących

WROCŁAW 1996

Spis treści

ROZDZIAŁ I......................................................................................................................................................................2

WIADOMOŚCI OGÓLNE...................................................................................................................................................2

1. Definicja hipnozy........................................................................................................................................................2

2. Mity i błędne wyobrażenia a rzeczywistość................................................................................................................2

3. Szkodliwość hipnozy.................................................................................................................................................. 3

4. Podatność na hipnozę..................................................................................................................................................3

5. Głębokość transu.........................................................................................................................................................4

6. Testy podatności na sugestie.......................................................................................................................................5

ROZDZIAŁ II. ..................................................................................................................................................................6

TECHNIKA WPROWADZANIA W TRANS.....................................................................................................................6

7. Rozmowa wstępna.......................................................................................................................................................6

8. Ułożenie osoby hipnotyzowanej.................................................................................................................................6

9. Podejście do hipnotyzowanego...................................................................................................................................6

10. Rodzaje technik.........................................................................................................................................................7

11. Pogłębianie indukcji..................................................................................................................................................8

12. Sugestie pohipnotyczne. ...........................................................................................................................................8

13. Wyjście z transu........................................................................................................................................................8

14. Kawa na ławę czyli przykłady transów.....................................................................................................................9

ROZDZIAŁIII.................................................................................................................................................................... 16

HIPNOZA NA PRYWATCE.............................................................................................................................................16

15. Wybór czasu............................................................................................................................................................16

16. Wybór osoby...........................................................................................................................................................17

17. Wybór metody.........................................................................................................................................................17

18. Jak uzyskać widowiskowość?.................................................................................................................................18

19. Czego nie należy robić............................................................................................................................................19

ROZDZIAŁ IV...................................................................................................................................................................19

NAUKA W HIPNOZIE I AUTOHIPNOZIE.....................................................................................................................19

20. Zalety nauki w hipnozie. ........................................................................................................................................19

21. Autohipnoza............................................................................................................................................................20

22. Sposób uczenia się w hipnozie................................................................................................................................22

ROZDZIAŁ V.....................................................................................................................................................................23

WALKA Z NAŁOGAMI................................................................................................................................................... 23

23. Alkoholizm..............................................................................................................................................................23

24. Nikotynizm..............................................................................................................................................................24

25. Obżarstwo...............................................................................................................................................................24

ROZDZIAŁ VI...................................................................................................................................................................25

ŻYCZLIWE UWAGI.........................................................................................................................................................25

26. Przestrogi................................................................................................................................................................25

27. Spostrzeżenia i porady............................................................................................................................................25

ROZDZIAŁ I

WIADOMOŚCI OGÓLNE

1. Definicja hipnozy.

O hipnozie wypowiadało się wielu badaczy, stworzono wiele teorii, hipotez oraz definicji, ale żadna

z nich nie jest akceptowana przez wszystkich lekarzy. Taka sytuacja to wynik faktu, że zjawiska

występujące w hipnozie występują także w innych stanach świadomości, a więc nie ma

jednoznacznego fizjologicznego wyznacznika, który dawałby pewność występowania zjawiska.

Większość naukowców przyjmuje poniższe określenie hipnozy:

"Hipnoza to stan zmienionej uwagi u podmiotu, który może zostać wywołany przez inną osobę lub

pojawić się samoistnie, podczas którego różne reakcje podmiotu mogą pojawiać się spontanicznie

lub w odpowiedzi na różne bodźce."

Dziś wielu specjalistów jest zdania, że hipnoza jest jednym z autonomicznych stanów świadomości

(występującym obok stanu jawy i snu) i może wystąpić u każdego człowieka jeśli wystąpią

odpowiednie warunki - tak jak np. sen może wystąpić w najbardziej niekorzystnym momencie pod

wpływem skrajnego wyczerpania.

Przyjęcie takiego określenia hipnozy bardzo ułatwiło badania nad nią, ponieważ "oddemonizowało"

ją. Pozwoliło także zrozumieć dlaczego różni hipnotyzerzy, nawet stosując te same techniki,

osiągali różne efekty u tych samych hipnotyzowanych. Ale o tym dokładniej napiszę w innym

rozdziale.

2. Mity i błędne wyobrażenia a rzeczywistość.

Mit l

Hipnoza to cos z parapsychologii, zjawisko nadprzyrodzone, nie mające potwierdzenia naukowego.

- fałszywy

Hipnoza została zweryfikowana naukowo i jest wykorzystywana

w medycynie, nauce, a nawet w pracy policji.

Mit 2

Hipnotyzer to osoba obdarzona nadprzyrodzoną mocą.

- fałszywy

Hipnotyzerem może zostać każdy, kto jest choć trochę rozgarnięty. Wolberg w jednej ze swoich

książek opisuje przykład kilkuletniej dziewczynki, która nauczyła się hipnozy oglądając film i

skutecznie wypróbowywała ją na swoich rówieśnicach z przedszkola. Jednakże z powodu

popularności tego mitu, może się okazać przydatne wytworzenie wokół własnej osoby aury

tajemniczości w celu ułatwienia sobie zadania wprowadzania w trans niektórych osób.

Mit 3

Można zostać zahipnotyzowanym wbrew swojej woli.

- fałszywy

Każdy kto zdaje sobie sprawę, że jest hipnotyzowany może się temu przeciwstawić bez większego

problemu. Niemniej osoba nieświadoma przeprowadzanej na niej hipnozy może zostać

zahipnotyzowana, jednak nie można tutaj mówić, że nastąpiło to wbrew jej woli. Ponadto zdarzenie

takie może mieć miejsce jedynie w bardzo nielicznych sytuacjach. Jedną z nich opiszę w jednym z

następnych rozdziałów.

Mit 4

Zahipnotyzowany wykona wszystkie polecenia hipnotyzera.

- fałszywy

Osoba zahipnotyzowana nawet w najgłębszym transie podświadomie kontroluje sytuację i nie

wykona poleceń niebezpiecznych dla siebie lub kolidujących z wyznawanymi przez nią normami.

Mit 5

Zahipnotyzowany posiada nadludzkie siły.

- prawie prawdziwy

W rzeczywistości następuje tylko maksymalne wykorzystanie wszystkich możliwości i ukrytych

rezerw organizmu (psychicznych, intelektualnych i fizycznych), co sprawia, że wydaje się, iż

zahipnotyzowany dysponuje nadludzką siłą. Podobne zjawisko występuje w skrajnym stresie np.

człowiek uciekający przed psem rozwija, wydawałoby się niemożliwą dla siebie prędkość.

Mit 6.

Hipnozie ulegają ludzie "słabi", a "silne" osobowości są odporne

- fałszywy

Wręcz odwrotnie. Osobowości silne i zrównoważone są bardziej otwarte i nie boją się hipnozy.

Osobowości "słabe" trudniej jej ulegają z powodu poczucia zagrożenia.

Mit 7

Można nie wyjść z transu hipnotycznego

- fałszywy do szpiku kości

Wyprowadzenie z transu jest łatwiejsze niż zahipnotyzowanie. Nawet gdyby zahipnotyzowany nie

reagował na polecenia wyjścia z transu to pozostawiony sam sobie zapada w normalną drzemkę i

budzi się już "odhipnotyzowany".

3. Szkodliwość hipnozy

Żadne z dotychczas przeprowadzonych badań nie wykazało jakiejkolwiek szkodliwości hipnozy.

Dotyczy to zarówno sfery cielesnej i duchowej człowieka. Samo zjawisko jest absolutnie naturalne i

nieszkodliwe w tym sensie, że jest nie więcej i nie mniej szkodliwe niż inne stosunki

interpersonalne. (Przez stosunki interpersonalne rozumie się wszystkie jawne, werbalne,

podświadome, fizyczne i psychiczne oddziaływania pomiędzy ludźmi).

Można więc komuś wyrządzić krzywdę, ale takie samo ryzyko istnieje w normalnych kontaktach

międzyludzkich. Jeszcze raz zwrócę uwagę, że sam stan hipnozy nie jest szkodliwy a zaszkodzić

mogą jedynie sugestie hipnotyzera, np. poprzez niemożliwe do przewidzenia skojarzenia

wywołujące stres.

Także źle użyte polecenia mogą spowodować szkody np. przy demonstrowaniu nieczułości na ból

nie można mówić: "Nie czujesz swojej ręki, nie czujesz bólu...", gdyż może to spowodować reakcję

odwrotną i wywołać ból organiczny lub obezwładnienie ręki. Jeśli chcemy osiągnąć nieczułość na

ból to używa się sugestii typu "... teraz przez chwilę nie będziesz czul jak Cię dotykam, przez chwilę

nie będziesz odczuwał przykrych wrażeń....".

Nie powinno się także zbyt często wykorzystywać tej samej osoby do pokazowych seansów

hipnozy, gdyż gwałtowne wchodzenie w trans też powoduje stresy.

4. Podatność na hipnozę

Podatnością na hipnozę nazywamy zdolność wchodzenia w trans hipnotyczny.

Hipnotyzerzy uważają, że w hipnozę można wprowadzić zdecydowaną większość populacji. Zależy

to głównie od stanu emocjonalnego hipnotyzowanego oraz wielu innych czynników. Często ta sama

osoba raz wchodzi w głęboki trans, a innym razem tylko w płytki, albo w ogóle jest oporna.

Dzieje się też odwrotnie. Osoba która do tej pory miała trudności w tym zakresie, nagle się ich

pozbywa. Przy okazji warto zauważyć że osoby hipnotyzowane niejako "uczą się" wchodzenia w

trans i z każdym następnym razem przychodzi im to łatwiej. Oczywiście nie jest to reguła. Jeden z

hipnotyzerów twierdzi, że całkowicie (co nie znaczy, że trwale) niewrażliwych na hipnozę jest

około 5 % populacji. W najgłębszy trans można wprowadzić około 25 % ludzi, a reszta osiąga różne

pośrednie stany hipnozy.

Część hipnotyzerów osiąga lepsze rezultaty co być może jest wynikiem lepszego podejścia do

hipnotyzowanego, a może też odgrywa w tym duża rolę miejsce hipnotyzowania.

Na przykład Bemheim - twierdzi, że w szpitalu 80% jego pacjentów osiągało stan głębokiej

hipnozy, podczas gdy z osób hipnotyzowanych prywatnie tylko 20%.

Podatność na hipnozę nie zależy od płci, wykształcenia i inteligencji. Natomiast zależy od:

- wieku - od 5 do 17 lat trochę większa niż w innych grupach wiekowych

- stosunków pomiędzy hipnotyzerem a hipnotyzowanym (uprzedzenia i animozje źle rokują)

- wyobrażeń hipnotyzowanego dotyczących tego jak ma wyglądać hipnoza i hipnotyzer.

Warto zauważyć, że osoby będące somnambulikami (śpiące głęboko, mające trudności z

rozróżnieniem jawy od snu gdy się je budzi) są bardzo podatne na hipnozę i łatwo wchodzą w

głęboki trans.

5. Głębokość transu.

Przez głębokość transu rozumieć należy zdolność zahipnotyzowanego do wykonania sugestii

zhierarchizowanych według poziomu trudności. Oznacza to, że im trudniejsze polecenia wykonuje

zahipnotyzowany tym większa jest głębokość transu. Ponadto określenie głębokości transu pomaga

hipnotyzerowi odpowiednio dobierać sugestie aby nie były one zbyt trudne do realizacji.

Powszechnie stosuje się dwie skale dotyczące głębokości transu.

- Skala opisowa.

Wg Forela hipnozę dzielimy na trzy zasadnicze stadia :

-lekki (somnolencję czyli senność - charakteryzuje się znużeniem i relaksacją.

-średni ( hipotaksję, czyli lekki sen) - hipnotyzowany nie może otworzyć oczu, ale nie traci pamięci.

-głęboki ( somnabulizm, czyli głęboki sen ) - hipnotyzowany może w transie otworzyć oczy, mówić

i chodzić.

- Tabela punktowa Davisa i Husbanda

Tabela ta umożliwia zorientowanie się w jak głębokim transie jest hipnotyzowany na podstawie

obserwacji jego reakcji. Ponadto umożliwia ona także pewną standaryzację wyników przy

badaniach, gdyż jest dokładniejsza niż skala opisowa. Można więc przeprowadzić doświadczenie i

stwierdzić, że osoba A będąc w 10 stopniu hipnozy zrobiła to i tamto a osoba B nie zrobiła tego.

Dzięki temu można porównywać doświadczenia i weryfikować je (potwierdzać lub zaprzeczać ich

prawdziwości poprzez przeprowadzenie następnych doświadczeń).

Głębokość

Stopień

Objawy

Oporny

Hipnoidalny

lekka relaksacja

4 5

trzepotanie powiekami pełna

relaksacja ciała

Lekki trans

6 7 10 11

katalepsja oczna katalepsja kończyn

katalepsja sztywna lekkie znieczulenie

Głębokość

Stopień

Objawy

Średni trans

13 17 18 20

częściowa niepamięć zdarzeń w

hipnozie zmiany osobowości proste

sugestie pohipnotyczne iluzje

kinestetyczne

Głęboki trans

21 22 26

otwarcie oczu w transie trudne

sugestie pohipnotyczne trudne sugestie

pohipnotyczne

halucynacje słuchowe dodatnie

29 30

halucynacje słuchowe ujemne

halucynacje wzrokowe ujemne

6. Testy podatności na sugestie.

Są one przydatne do określenia czy badana osoba jest podatna na hipnozę. Jednak nie zawsze osoby

ulegające sugestiom daje się łatwo zahipnotyzować. Nie da się jednak ukryć, że osoby łatwo

ulegające sugestiom są podatniejsze na hipnozę. W celu prostszego przedstawienia problemu

przytoczę najwyżej kilka popularnych metod.

* Test zaciśniętej dłoni.

Jest to najczęściej stosowana przez hipnotyzerów metoda ze względu na jej prostotę i możliwość

grupowego zastosowania. Testowana osoba siedzi wygodnie z zamkniętymi oczami. Polecamy jej

skoncentrować się na wrażeniach płynących z ręki. Każemy jej zacisnąć dłoń na oparciu krzesła a

potem sugerujemy, że jej ręka jest szczęką imadła które się na tym oparciu zaciska, coraz mocniej i

mocniej. Potem sugeruje się, że szczęki te nie chcą się rozewrzeć pomimo prób. Następnie bacznie

obserwujemy czy badany ma kłopoty z rozwarciem dłoni czy też nie. Im mocniej ktoś zaciska dłoń

tym bardziej jest podatny na sugestie.

* Test lekkich rąk.

W tym teście osoba testowana stoi w drzwiach, dłonie zewnętrzną częścią oparte są o framugi. Oczy

ma zamknięte. Każemy jej naciskać dłońmi framugi przez około jedną minutę. W tym czasie

mówimy jej, że ma bardzo lekkie ręce, które same unoszą się do góry. Potem robi krok do przodu.

Obserwujemy jak wysoko te ręce się unoszą. Im wyżej tym większa podatność na sugestię. Test ten

jest obciążony pewnym ryzykiem interpretacyjnym, ponieważ unoszenie się rąk spowodowane jest

po części, ciśnieniem rozkurczowym w mięśniach. Ma też jedną dużą zaletę - umacnia wiarę w siłę

hipnotyzera już przed rozpoczęciem hipnozy.

* Test spadającej monety.

Osobie testowanej kładziemy monetę na wierzchu wyciągniętej dłoni. Każemy jej zamknąć oczy.

Podajemy sugestie, że dłoń się powoli obraca i moneta się zsuwa: "Na Twojej ręce leży moneta.

Dopóki Twoja ręka jest w poziomie moneta spokojnie leży. Ale nagle zaczyna się powoli obracać, a

moneta zsuwać po boku dłoni. Twoja ręka się obraca, a moneta zsuwa na lewą stronę. Nie pozwól

jej upaść...". Tekst ten powtarzamy kilkakrotnie. Jeżeli testowany ma wrażenia, że moneta mu się

zsuwa to reaguje odwróceniem ręki w przeciwną stronę. Jeżeli ktoś ma takie reakcje tzn. że jest

bardzo podatny na sugestie. Mniej podatne osoby w ogóle nie reagują na ten test.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: