PROGRAM SIECZENOWA – ZASADA ODRUCHU
Ø zjawiska psychiczne interpretuje z punktu widzenia funkcjonowania odruchów
Ø odruch - akt, którego elementami są wrażliwość i ruch, wykorzystanym do interpretacji wyższych czynności nerwowych i procesów psychicznych
Ø czucie – reguluje zachowanie i nadaje działaniom charakter celowy
Ø układ nerwowy i psychika jest układem samoregulującym się, którego warunkiem jest wrażliwość, otrzymywanie sygnałów i efektywne wykonanie
Ø Wrażenia i czucia sygnalizują - psychika koordynuje – organy ruchu wykonują niezbędne czynności przystosowawcze.
Ø Sieczenow jako pierwszy zaproponował badanie nie impulsów pochodzących z wrażeń, lecz sygnałów - psychika interpretatorem sygnałów.
Ø Samoregulacja organizmów jest odpowiedzią na sygnały z otoczenia - jedynie analiza odpowiedzi może nas informować o zjawiskach psychicznych.
Ø Jest to więc propozycja badania zjawisk psychicznych metodami ściśle obiektywnymi, bez żadnej domieszki introspekcjonizmu.
Ø Odruch psychiczny jest podobieństwem odruchu fizjologicznego , stosowanym do analiz zjawisk psychicznych o najwyższym stopniu złożoności.
Ø Program Sieczenowa jest połączeniem psychologii z fizjologią uprawianej jako przyrodniczej i eksperymentalnej
Ø Program Sieczenowa legł u podstaw wielu koncepcji psychologicznych, głównie psychologów rosyjskich i radzieckich.
Ø Przedstawicielem tego kierunku był psycholog i psychiatra rosyjski – B. Biechtieriow, który opracował system poglądów zwany refleksologią
Ø Refleksologią nauka uniwersalna, obejmująca: pedagogikę, psychologię ogólną, psychologię społeczną (refleksologia tłumu), psychologię sztuki i inne - w latach dwudziestych XIX wieku wykładano ją na wszystkich uniwersytetach Ukrainy.
Ø Kontynuatorem Sieczenowa był J. Pawłow, który stworzył podwaliny psychologii pawłowowskiej, którego dorobkiem było opracowanie problemu nabywania odruchów warunkowych.
Ø Pawłow analizował uczenie się różnicowania bodźców działających na organizm. Badając pracę mózgu wyróżnił w nim dwa podstawowe procesy: pobudzenie i hamowanie i tym samym otworzył drogę do badań nad reaktywnością jednostki,
Ø Ten nurt badań relacji jednostka - środowisko jest żywotny do dzisiaj, a w Polsce jest reprezentowany przez badania J. Strelau i jego grupy
swps