Analog Center 10 2006.pdf

(1133 KB) Pobierz
W rubryce „Analog Center” prezentujemy skrótowe opisy urządzeń charakteryzujących się interesującymi, często
wręcz odkrywczymi, rozwiązaniami układowymi. Przypominamy także cieszące się największym powodzeniem, proste
opracowania pochodzące z redakcyjnego laboratorium.
Do nadsyłania opisów niebanalnych rozwiązań (także wyszukanych w Internecie) zachęcamy także Czytelników.
Za opracowania oryginalne wypłacamy honorarium w wysokości 300 zł brutto, za opublikowane w EP informacje
o interesujących projektach z Internetu honorarium wynosi 150 zł brutto. Opisy, propozycje i sugestie prosimy przesyłać
na adres: analog @ ep.com.pl.
Monitor baterii
Opisany układ sygnalizuje
dźwiękiem wyczerpywanie się ba-
terii zasilającej, a dokładniej obni-
żenie jej napięcia poniżej założonej
wartości. Przy napięciach powyżej
ustalonego progu układ milczy
i monitoruje napięcie, pobierając
tylko około 2 µA prądu.
Obniżenie napięcia zasilania
poniżej ustalonego poziomu spo-
woduje pojawienie się przerywa-
nego dźwięku brzęczyka. Głównym
zadaniem układu jest porównanie
napięcia baterii z napięciem wzor-
cowym. Rolę komparatora pełni
tranzystor T1. Porównuje on „na-
pięcie odniesienia” z diody świecą-
cej D1 z napięciem na rezystorze
R3. Jeśli napięcie baterii jest duże,
napięcie na R3 też jest znaczne
i tranzystor T1 nie przewodzi. Nie
przewodzą też tranzystory T2, T3.
Gdy napięcie zasilające obniży się,
zacznie przewodzić tranzystor T1.
Otworzy on też tranzystory T2, T2
i uruchomi sygnalizator piezo.
Właściwości:
• kontrola napięcia baterii w dowolnym urzą-
dzeniu elektronicznym.
• współpraca z bateriami o napięciu nominal-
nym 3...18 V
• pobór prądu w stanie czuwania około 2 µA
• sygnalizacja dźwiękowa i optyczna
Właściwości:
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–2616 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Rys. 1. Schemat elektryczny układu
Elektroniczna blokada do samochodu
Z punktu widzenia elektrycznego,
układ ten nie jest niczym innym,
jak tylko ukrytym włącznikiem wy-
branego zespołu samochodu (np.roz-
rusznika, układu zapłonowego lub
pompy paliwowej). W układzie zre-
zygnowano z dodatkowych, uciążli-
wych dla montującego wskaźników,
sygnalizatorów i klawiatur - jego
obecność pozostaje więc niewidocz-
na. Jedynym wymaganym czujni-
kiem jest pedał hamulca dostarcza-
jący napięcia do ukrytego przycisku.
Po przekręceniu kluczyka w stacyjce
do pozycji „zapłon”, napięcie pokła-
dowe zostaje doprowadzone do koń-
cówki ST. Jak długo pedał hamulca
razem z ukrytym przyciskiem nie
jest naciskany, potencjał w punkcie
W pozostaje niewielki. Stan wyjścia
bramki IC1a pozostaje niezmieniony
- tranzystor T2 nie przewodzi. Po
naciśnięciu hamulca i uruchomieniu
ukrytego przycisku kondensator C6
ładuje się poprzez PR1 dopóki wyj-
ście IC1a nie zmieni sta-
Rys. 1. Schemat elektryczny układu
cd na str. 40
Elektronika Praktyczna 10/2006
39
886927586.424.png 886927586.435.png 886927586.446.png 886927586.457.png 886927586.001.png 886927586.012.png 886927586.023.png 886927586.034.png 886927586.045.png 886927586.056.png 886927586.067.png 886927586.078.png 886927586.089.png 886927586.099.png 886927586.110.png 886927586.121.png 886927586.132.png 886927586.143.png 886927586.154.png 886927586.165.png 886927586.176.png 886927586.187.png 886927586.198.png 886927586.209.png 886927586.220.png 886927586.231.png 886927586.242.png 886927586.253.png 886927586.264.png 886927586.275.png 886927586.286.png 886927586.297.png 886927586.308.png 886927586.319.png 886927586.330.png 886927586.341.png 886927586.352.png 886927586.363.png 886927586.374.png 886927586.385.png 886927586.396.png 886927586.407.png 886927586.412.png 886927586.413.png 886927586.414.png 886927586.415.png 886927586.416.png 886927586.417.png 886927586.418.png 886927586.419.png 886927586.420.png 886927586.421.png 886927586.422.png 886927586.423.png 886927586.425.png 886927586.426.png 886927586.427.png 886927586.428.png 886927586.429.png 886927586.430.png 886927586.431.png 886927586.432.png 886927586.433.png 886927586.434.png 886927586.436.png 886927586.437.png 886927586.438.png 886927586.439.png 886927586.440.png 886927586.441.png 886927586.442.png 886927586.443.png 886927586.444.png 886927586.445.png 886927586.447.png 886927586.448.png 886927586.449.png 886927586.450.png 886927586.451.png 886927586.452.png 886927586.453.png 886927586.454.png 886927586.455.png 886927586.456.png 886927586.458.png 886927586.459.png 886927586.460.png 886927586.461.png 886927586.462.png 886927586.463.png 886927586.464.png 886927586.465.png 886927586.466.png 886927586.467.png 886927586.002.png 886927586.003.png 886927586.004.png 886927586.005.png 886927586.006.png 886927586.007.png 886927586.008.png 886927586.009.png 886927586.010.png 886927586.011.png 886927586.013.png 886927586.014.png 886927586.015.png 886927586.016.png 886927586.017.png 886927586.018.png 886927586.019.png 886927586.020.png 886927586.021.png 886927586.022.png 886927586.024.png 886927586.025.png 886927586.026.png 886927586.027.png 886927586.028.png 886927586.029.png 886927586.030.png 886927586.031.png 886927586.032.png 886927586.033.png 886927586.035.png 886927586.036.png 886927586.037.png 886927586.038.png 886927586.039.png 886927586.040.png 886927586.041.png 886927586.042.png 886927586.043.png 886927586.044.png 886927586.046.png 886927586.047.png 886927586.048.png 886927586.049.png 886927586.050.png 886927586.051.png 886927586.052.png 886927586.053.png 886927586.054.png 886927586.055.png 886927586.057.png 886927586.058.png 886927586.059.png 886927586.060.png 886927586.061.png 886927586.062.png 886927586.063.png 886927586.064.png 886927586.065.png 886927586.066.png 886927586.068.png 886927586.069.png 886927586.070.png 886927586.071.png 886927586.072.png 886927586.073.png 886927586.074.png 886927586.075.png 886927586.076.png 886927586.077.png 886927586.079.png 886927586.080.png 886927586.081.png 886927586.082.png 886927586.083.png 886927586.084.png 886927586.085.png 886927586.086.png 886927586.087.png 886927586.088.png 886927586.090.png 886927586.091.png 886927586.092.png 886927586.093.png
 
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–1413 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Właściwości:
• niewielkie wymiary modułu
• prosty montaż
• możliwość zablokowania dowolnego podze-
społu samochodu (elektrycznie)
• sygnalizacja stanu – dioda LED
• nietypowe rozwiązanie utrudnia wykrycie
przez osoby nieporządane
-zasilanie: 12 V
nu na niski. Wtedy tran-
zystor T2 otrzymuje napięcie bazy
poprzez inwerter IC1b, przewodzi
i uaktywnia przekaźnik, który za-
myka obwód cewki zapłonowej. Po-
tencjometr PR1 umożliwia regulację
czasu opóźnienia zadziałania blo-
kady. Dioda D5 uniemożliwia wy-
łączenie się przekaźnika po zwol-
nieniu ukrytego przycisku. Wyjęcie
kluczyka ze stacyjki spowoduje
zmianę stanu wyjścia bramki IC1a -
rozłączenie przekaźnika, a w efekcie
rozłączenie blokady. Pozostałe dwie
bramki układu scalonego tworzą
oscylator. Powoduje on miganie dio-
dy LED gdy blokada jest aktywna.
Potencjometr PR2 umożliwia regula-
cję czasu wysterowania przekaźnika
po wyjęciu kluczyka ze stacyjki, co
może być przydatne np. wtedy gdy
z jakiegoś powodu nie możemy uru-
chomić samochodu.
cd ze str. 39
Miniaturowy sygnalizator alarmowy
pięcia. Kondensator
C1 filtruje napię-
cie zasilające. Re-
zystor R3 wraz
z miniaturowym
potencjometrem
PR1 określają czę-
stotliwość pracy
oscylatora wzorcowe-
go. Tranzystor T1 pełni
rolę prostego wzmacniacza sterują-
cego głośnikiem.
Sercem czterotonowego sygnali-
zatora jest energooszczędny układ
UM3561. Generowane dźwięki są
zapisane w jego pamięci ROM o or-
ganizacji 256 słów 8-bitowych. Wy-
bór generowanego sygnału odbywa
się dzięki wbudowanemu w układ
dwuwejściowemu selektorowi, przy
czym wejście SEL1 jest trójpozio-
mowe, natomiast SEL2 dwupozio-
mowe. Dioda Zenara D1 i rezystor
R1 pełnią funkcję stabilizatora na-
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–1425 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Właściwości:
• cztery różne efekty dźwiękowe
• wybór dźwięku dipswitchem
• mozliwość regulacji tempa odtwarzania
• źródło dźwięku – miniaturowy głośnik
• zasilanie – 9 VDC (bateria)
Rys. 1. Schemat elektryczny układu
Prosty zasilacz laboratoryjny
Prosty układ zasilacza ze stabi-
lizowanym napięciem wyjściowym,
regulowanym płynnie w zakresie od
1,5 do 20 V. Zasilacz posiada wbu-
dowane ograniczenie prądowe o sko-
kowo regulowanym prądzie maksy-
malnym do 1 A. W zasilaczu rolę
miernika i wskaźnika prądu pełni
linijka zbudowana z dziesięciu diod
LED zbudowana przy pomocy ukła-
du LM3915 pracującym w klasycz-
nej konfiguracji. Właściwym stabili-
zatorem napięcia jest układ scalony
U1 - popularna kostka LM317. Na-
pięcie wyjściowe jest wyznaczo-
ne stosunkiem rezystancji R1, PR2
oraz P1. Kondensator C3 zmniejsza
tętnienia i polepsza parametry stabi-
lizacji. Aby zrealizować trzy zakre-
sy pomiarowe i trzy wartości ogra-
niczenia prądowego, równe 10, 100
obciążenia spowoduje stopniowe ga-
śnięcie diody D13 i zapalanie ostat-
niej, czerwonej diody D14, w pew-
nym momencie zacznie przewodzić
tranzystor T4. Otworzy on tranzy-
stor T5, który zmniejszy napięcie
wyjściowe zasialcza, a tym samym
prąd, który nie będzie mógł da-
lej wzrastać. Kondensator
i 1000 mA, przewidziano dodatkowe
rezystory R3 i R4, dołączane prze-
łącznikiem S1.
Działanie ogranicznika jest na-
stępujące. Jeśli wzrastający prąd
i 1000 mA, przewidziano dodatkowe
cd na str. 41
40
Elektronika Praktyczna 10/2006
886927586.094.png 886927586.095.png 886927586.096.png 886927586.097.png 886927586.098.png 886927586.100.png 886927586.101.png 886927586.102.png 886927586.103.png 886927586.104.png 886927586.105.png 886927586.106.png 886927586.107.png 886927586.108.png 886927586.109.png 886927586.111.png 886927586.112.png 886927586.113.png 886927586.114.png 886927586.115.png 886927586.116.png 886927586.117.png 886927586.118.png 886927586.119.png 886927586.120.png 886927586.122.png 886927586.123.png 886927586.124.png 886927586.125.png 886927586.126.png 886927586.127.png 886927586.128.png 886927586.129.png 886927586.130.png 886927586.131.png 886927586.133.png 886927586.134.png 886927586.135.png 886927586.136.png 886927586.137.png 886927586.138.png 886927586.139.png
cd ze str. 40
Rys. 1. Schemat elektryczny układu
C5 decyduje o szybkości działania
ogranicznika. Pracę stabilizatora U1
monitoruje układ z tranzystorami T1
i T2. Jeśli między wejściem, a wyj-
ściem stabilizatora napięcie będzie
wystarczająco duże, tranzystor T1
będzie otwarty, a T2 zatkany. Jeśli
napięcie między wejściem, a wyj-
ściem będzie zbyt małe dla po-
prawnej pracy stabilizatora, zatkany
zostanie tranzystor T1, a otworzy
się T2 i uruchomi brzęczyk piezo
z generatorem Y1. Dźwięk brzęczyka
oznacza więc, że napięcie wyjścio-
we zasilacza nie jest prawidłowo
stabilizowane. Napięcie wyjściowe
zasilacza jest regulowane potencjo-
metrem P1.
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–2131 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Właściwości:
• płynnie regulowane napięcie w zakresie od
1,5 do 20 V
• wbudowane ograniczenie pradowe
• maksymalny prąd wyjsciowy: 1 A
Pseudoanalogowy VU-metr
Układ posiada dwa tryby wy-
świetlania poziomu sygnału - tryb
wskazówkowy, oraz tryb wyświe-
tlania w postaci rozkładającego się
wachlarza. Opracowany wskaźnik
wysterowania mierzy wartość szczy-
tową sygnału wejściowego, przez co
jego działanie jest podobne do VU-
-metru. Sygnał wejściowy jest po-
Dodatkowe informacje:
Bardziej szczegółowy opis tego projektu można
znaleźć pod nazwą AVT–2353 na stronie:
http://www.sklep.avt.com.pl
Właściwości:
• pomiar wartości szczytowej sygnału
• dwa tryby wyświetlania poziomu sygnału:
tryb wskazówkowy oraz tryb wyświetlania
w postaci rozkładającego się wachlarza
• napięcie zasilania: 12 VDC
dawany za pośrednictwem C3 i R1
na wejście aktywnego prostownika
zbudowanego na wzmacniaczu U1
oraz D1, D2 i R2, R3. Na wyjściu
prostownika znajduje się kondensa-
tor C4, który wraz z rezystorami R2
i R3 tworzy układ całkujący o różnej
stałej czasowej opadania i narasta-
nia. Podczas pracy kondensator C4
ładuje się za pośrednic-
cd na str. 42
Elektronika Praktyczna 10/2006
41
886927586.140.png 886927586.141.png 886927586.142.png 886927586.144.png 886927586.145.png 886927586.146.png 886927586.147.png 886927586.148.png 886927586.149.png 886927586.150.png 886927586.151.png 886927586.152.png 886927586.153.png 886927586.155.png 886927586.156.png 886927586.157.png 886927586.158.png 886927586.159.png 886927586.160.png 886927586.161.png 886927586.162.png 886927586.163.png 886927586.164.png 886927586.166.png 886927586.167.png 886927586.168.png 886927586.169.png 886927586.170.png 886927586.171.png 886927586.172.png 886927586.173.png 886927586.174.png 886927586.175.png 886927586.177.png 886927586.178.png 886927586.179.png 886927586.180.png 886927586.181.png 886927586.182.png 886927586.183.png 886927586.184.png 886927586.185.png 886927586.186.png 886927586.188.png
cd ze str. 41
Rys. 1. Schemat elektryczny układu
twem R3, natomiast rozładowuje się
przez połączone szeregowo rezystory
R2 i R4. Ponieważ ma to być układ
podobny do prawdziwego VU-metru,
powinien mierzyć wartość szczyto-
wą sygnału, czyli szybko reagować
na pojawiający się sygnał wejścio-
wy. Stała czasowa R3C4 musi być
mniejsza od czasu trwania impul-
sów wejściowych. Z elementami ta-
kimi jak na schemacie stała cza-
sowa narastania wynosi ok. 5 ms,
natomiast opadania ok. 250 ms.
Wzmocnienie prostownika zależy
od rezystorów R1, R2. Dzięki du-
żej wartości rezystora R1, wskaźnik
nie obciąża zbytnio sygnału wejścio-
wego. W przypadku, gdyby wartość
rezystora R3 była większa od R2,
uzyska się miernik wartości śred-
niej. Jeżeli wejście 9 układu U2
pozostawi się niepodłączone, układ
będzie pracował w trybie „wskazów-
ki”, natomiast po dołączeniu tego
wejścia do plusa zasilania układ
przejdzie do pracy w trybie wychy-
lającego się wachlarza.
Rys. 2. Schemat elektryczny układu
42
Elektronika Praktyczna 10/2006
886927586.189.png 886927586.190.png 886927586.191.png 886927586.192.png 886927586.193.png 886927586.194.png 886927586.195.png 886927586.196.png 886927586.197.png 886927586.199.png 886927586.200.png 886927586.201.png 886927586.202.png 886927586.203.png 886927586.204.png 886927586.205.png 886927586.206.png 886927586.207.png 886927586.208.png 886927586.210.png 886927586.211.png 886927586.212.png 886927586.213.png 886927586.214.png 886927586.215.png 886927586.216.png 886927586.217.png 886927586.218.png 886927586.219.png 886927586.221.png 886927586.222.png 886927586.223.png 886927586.224.png 886927586.225.png 886927586.226.png 886927586.227.png 886927586.228.png 886927586.229.png 886927586.230.png 886927586.232.png 886927586.233.png 886927586.234.png 886927586.235.png 886927586.236.png 886927586.237.png 886927586.238.png 886927586.239.png 886927586.240.png 886927586.241.png 886927586.243.png 886927586.244.png 886927586.245.png 886927586.246.png 886927586.247.png 886927586.248.png 886927586.249.png 886927586.250.png 886927586.251.png 886927586.252.png 886927586.254.png 886927586.255.png 886927586.256.png 886927586.257.png 886927586.258.png 886927586.259.png 886927586.260.png 886927586.261.png 886927586.262.png 886927586.263.png 886927586.265.png 886927586.266.png 886927586.267.png 886927586.268.png 886927586.269.png 886927586.270.png 886927586.271.png 886927586.272.png 886927586.273.png 886927586.274.png 886927586.276.png 886927586.277.png 886927586.278.png 886927586.279.png 886927586.280.png 886927586.281.png 886927586.282.png 886927586.283.png 886927586.284.png 886927586.285.png 886927586.287.png 886927586.288.png 886927586.289.png 886927586.290.png 886927586.291.png 886927586.292.png 886927586.293.png 886927586.294.png 886927586.295.png 886927586.296.png 886927586.298.png 886927586.299.png 886927586.300.png 886927586.301.png 886927586.302.png 886927586.303.png 886927586.304.png 886927586.305.png 886927586.306.png 886927586.307.png 886927586.309.png 886927586.310.png 886927586.311.png 886927586.312.png 886927586.313.png 886927586.314.png 886927586.315.png 886927586.316.png 886927586.317.png 886927586.318.png 886927586.320.png 886927586.321.png 886927586.322.png 886927586.323.png 886927586.324.png 886927586.325.png 886927586.326.png 886927586.327.png 886927586.328.png 886927586.329.png 886927586.331.png 886927586.332.png 886927586.333.png 886927586.334.png 886927586.335.png 886927586.336.png 886927586.337.png 886927586.338.png 886927586.339.png 886927586.340.png 886927586.342.png 886927586.343.png 886927586.344.png 886927586.345.png 886927586.346.png 886927586.347.png 886927586.348.png 886927586.349.png 886927586.350.png 886927586.351.png 886927586.353.png 886927586.354.png 886927586.355.png 886927586.356.png 886927586.357.png 886927586.358.png 886927586.359.png 886927586.360.png 886927586.361.png 886927586.362.png 886927586.364.png 886927586.365.png 886927586.366.png 886927586.367.png 886927586.368.png 886927586.369.png 886927586.370.png 886927586.371.png 886927586.372.png 886927586.373.png 886927586.375.png 886927586.376.png 886927586.377.png 886927586.378.png 886927586.379.png 886927586.380.png 886927586.381.png 886927586.382.png 886927586.383.png 886927586.384.png 886927586.386.png 886927586.387.png 886927586.388.png 886927586.389.png 886927586.390.png 886927586.391.png 886927586.392.png 886927586.393.png 886927586.394.png 886927586.395.png 886927586.397.png 886927586.398.png 886927586.399.png 886927586.400.png 886927586.401.png 886927586.402.png 886927586.403.png 886927586.404.png 886927586.405.png 886927586.406.png 886927586.408.png 886927586.409.png 886927586.410.png 886927586.411.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin