Bielik - nasze godło.pdf - ♥FLAGA I GODŁO POLSKI - szalonaryba

ORZEŁ BIELIK

Bielik (Haliaeetus albicilla) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny

jastrzębiowatych, zamieszkujący północną, środkową i wschodnią Europę, Islandię,

Grenlandię oraz Azję na północ od Himalajów.

W Polsce bardzo nieliczny ptak lęgowy, głównie na zachodzie i północy kraju (635-

720 par). Najliczniej występuje na Pomorzu Zachodnim: w rejonie Zalewu

Szczecińskiego w lasach na wyspie Wolin (Woliński Park Narodowy) i w Puszczy

Wkrzańskiej oraz na Pojezierzu Myśliborskim i Drawskim. Drugim co do liczebności

obszarem jest północno-wschodnia Polska (Pojezierze Olsztyńskie, Mrągowskie i

Iławskie oraz Równina Mazurska i Kraina Wielkich Jezior Mazurskich). Spotykany

jest również na wschodzie Polski przy większych zbiornikach wodnych (chodzi tu o

żywność, szczególnie o ryby).

Błędnie uważany za orła, podczas gdy zaliczany bywa do odrębnej podrodziny –

orłanów. Przyjmuje się, iż to ten gatunek jest uwidoczniony w godle Polski

Cechy gatunku

Samice są nieznacznie większe od samców, lecz w upierzeniu nie ma różnic między

płciami. Grzbiet i brzuch ciemnobrunatne. U dorosłych ptaków głowa i szyja jasna.

Ptaki młode są całe ciemnobrunatne. Ogon krótki, układający się w wachlarz,

klinowaty, z każdym rokiem staje się jaśniejszy, by po 5–6 latach stać się

śnieżnobiały. Dziób ciemny u młodych, jaśnieje z wiekiem do jasnożółtego lub

koloru kości słoniowej, woskówka żółta. Nogi żółte, skok do połowy nieopierzony.

Wymiary:

dł. ciała ok. 85–95 cm

rozpiętość skrzydeł: samce do 220 cm, samice do 240 cm

waga: samce 3,5–4,5 kg, samice 4–6 kg

Biotop:

Starodrzewy w pobliżu dużych, otwartych zbiorników wodnych. Osobniki przed

osiągnięciem dojrzałości (5. rok życia) koczują.

Gniazdo:

Na drzewie, w pobliżu pnia. Zazwyczaj jedna para buduje ich kilka.

Jaja:

W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając dwa jaja (rzadko od 1 do 4) w

marcu lub kwietniu.

Wysiadywanie:

Jaja wysiadywane są przez okres około 40 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta

opuszczają gniazdo po około 70 dniach.

Pożywienie:

Głównie ryby – duże leszcze, karpie, ale też szczupaki. Poluje również na ptaki

(przede wszystkim wodne, do wielkości czapli/gęsi włącznie). Sporadycznie łowi

ssaki. Zimą wzrasta udział ptaków w diecie. Przy braku świeżej zdobyczy zjadana

jest również padlina.

Zagrożenia:

Obecnie głównie utrata miejsc gniazdowych, spowodowana rekreacyjną zabudową

brzegów rzek i jezior oraz kurczeniem się powierzchni starych drzewostanów.

Gniazda bielików potrzebują mocnych drzew jako podstawy. Nawet stuletnie drzewa

nie zawsze spełniają te warunki. Oprócz tego bieliki często giną rozbijając się o

napowietrzne linie energetyczne.

Ochrona:

W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą. Wokół gniazd bielików obowiązuje

strefa ochronna: przez cały rok w promieniu do 200 m, a okresowo (od 1 stycznia do

31 lipca) – w promieniu do 500 m od gniazda.

Systematyka

Domena eukarioty

Królestwo zwierzęta

Typ strunowce

Podtyp kręgowce

Gromada ptaki

Podgromada Neornithes

Nadrząd neognatyczne

Rząd jastrzębiowe

Rodzina jastrzębiowate

Podrodzina orłany

Rodzaj

Haliaeetus

Gatunek

bielik

źródło: WIKIPEDIA

BIELIK JAKO HERB POLSKI

Herbem Rzeczypospolitej Polskiej jest Orzeł Biały w koronie w czerwonym polu

tarczy. Orzeł jako symbol był i nadal jest wykorzystywany przez wiele narodów. Już

w czasach starożytnych Babilończycy, Persowie czy Hindusi z wizerunkiem tego

ptaka utożsamiali najwyższą boskość. W mitologii greckiej i rzymskiej orzeł stanowił

symbol geniuszu, wielkości i majestatu. W starożytnym Rzymie był znakiem

legionów cesarskich. W czasach średniowiecznych potęg państwowych używali go

jako symbolu swej władzy książęta ruscy, serbscy i niderlandzcy, później także

niemieccy i moskiewscy cesarze.

:: Początki tego znaku wiązano z legendarnym twórcą państwa Lechem. Według

legendy założył on swoją stolicę w Gnieźnie, w miejscu, gdzie było dużo orlich

gniazd. Na pamiątkę tego wydarzenia Lech miał umieścić orła w swoim herbie. Tyle

legenda. W świetle źródeł historycznych początki Orła Białego nie są jednak tak

barwne.

:: Po raz pierwszy w polskiej historii rysunek ptaka pojawił się na denarach

Bolesława Chrobrego. W owym czasie był jeszcze bez korony. Malowany na

czerwonych tarczach już wtedy towarzyszył wielu uroczystościom organizowanym z

okazji doniosłych wydarzeń w życiu dworu i wojska.

:: Heraldyczny znak Orła Białego z koroną na czerwonym polu tarczy pojawił się po

raz pierwszy podczas ceremonii koronacyjnej władcy Wielkopolski Przemysław II 25

czerwca 1295 roku w Gnieźnie. Przemysł II sprawił sobie pieczęć, na której widniał

wielki Orzeł Biały w koronie z obiegającym wokół napisem "Bóg przywrócił

Polakom zwycięskie znaki". W ten sposób Orzeł Biały stał się herbem Królestwa

Polskiego, przyjmowanym kolejno przez wszystkich królów polskich. Przyozdabiano

nim szaty królewskie, broń osobistą i chorągwie. Postać orła widniała na insygniach

władców z dynastii Piastów (także podczas rozbicia dzielnicowego), Jagiellonów,

Wazów i kolejnych królów elekcyjnych. Godło eksponowano podczas ceremonii

koronacyjnych, elekcji królów, przyjazdów dostojników zaprzyjaźnionych państw,

zawierania traktatów pokojowych, obrad sejmowych, orszaków weselnych i

pogrzebów. Orzeł był obecny także na polu walki. Od czasów Władysława Jagiełły

Orzeł Biały zespolił się z herbem Wielkiego Księstwa Litewskiego - Pogonią (w

czerwonym polu rycerz zbrojny na koniu, z tarczą błękitną, na której krzyż podwójny

złoty) - na znak unii łączącej Koronę i Litwę. Umieszczone na jednej tarczy godła

Orła i Pogoni stały się herbem Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

:: W ciągu wieków zmieniał się oczywiście sposób malowania orła, niezmienna

jednak pozostawała symboliczna treść tego znaku. Orzeł Biały w koronie

symbolizował państwo polskie, króla, który je uosabiał, oraz naród polski.

Symbolizował siłę, potęgę i majestat. Biel orła oznaczała dobro, czerwień pola, w

którym umieszczano jego wizerunek, dostojność.

:: W wyniku trzeciego rozbioru kraju w 1795 roku Orzeł Biały skazany zostały na

niebyt. Zastąpiły go symbole obcych monarchii - czarne dwugłowe orły cesarskiej

Austrii i Rosji oraz jednogłowy Prus. Orzeł Biały znalazł się w cieniu trzech

czarnych ptaków. Jednak w świadomości narodu białopióry orzeł w koronie utrwalił

się jako znak Polaków. Orzeł Biały, jako znak oficjalnie zakazany, stawał się

symbolem najżywszych uczuć patriotycznych. Przypominał świetność państwa i

ucieleśniał marzenia o wolności. Nic dziwnego, że towarzyszył wszystkim

powstaniom narodowym.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku odrodzone państwo polskie przyjęło za

swe godło orła w koronie.

:: W czasie II wojny światowej Polska znowu znikła z politycznej mapy Europy. Raz

jeszcze Orzeł Biały został zakazany przez okupantów. Pozostał jednak symbolem

używanym przez rząd Polski na uchodźstwie. Noszono go w Wojsku Polskim na

Bielik - nasze godło.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: