Poświęcam Matce, Ojcu,
Satguru-Hambir Baba
i drogiemu Pappu,
którzy uczyli mnie życia,
miłości, współczucia,
prostoty i pokory.
SPIS TREŚCI
Przedmowa 7
ROZDZIAŁ I Historia i filozofia 9
A. Pierwsza wiedza o życiu 12
B. Ayurveda i ludzka ukryta moc 12
C. Ayurveda - joga i tantra 13
D. Ayurveda i mentalność zachodnia 13
ROZDZIAŁ II Pięć elementów i człowiek 15
A. Człowiek jako mikrokosmos 16
B. Zmysły 17
ROZDZIAŁ UJ Ludzki organizm 20
A. Rozumienie tridosza 22
B. Uwarunkowanie indywidualnej konstytucji 25
C. Konstytucja vata 27
D. Konstytucja pitta 28
E. Konstytucja kapha 28
F. Konstytucja umysłowa 29
ROZDZIAŁ IV Proces chorobowy 31
A. Klasyfikacja chorób 32
B. Skłonność do chorób 32
C. Klucz do zdrowia lub choroby - agni 33
D. Stłumione uczucia 35
E. Trzy malas 36
F. Siedem dhatus 39
ROZDZIAŁ V Właściwości 42
ROZDZIAŁ VI Diagnoza 45
A. Badanie tętna 45
B. Diagnoza na podstawie języka 52
C. Diagnoza na podstawie twarzy 55
D. Diagnoza na podstawie warg 57
E. Diagnoza na podstawie paznokci 57
F. Diagnoza na podstawie oka 59
5
ROZDZIAŁ VII Leczenie 63
A. Wyzwolenie emocjonalne 63
B. Pancha karma _ 66
C. Uśmierzenia 71
ROZDZIAŁ VIII Dieta 72
A. Głodówka 75
B. Witaminy 76
ROZDZIAŁ IX Smak 80
A. Rasa, virya i vipak 80
ROZDZIAŁ X Styl życia i porządek dnia 82
A. Zalecenia dla twórczego i zdrowego życia 83
ROZDZIAŁ XI Czas 86
A. Stonce i księżyc 87
B. Astrologia 88
C. Fazy ludzkiego życia 88
ROZDZIAŁ XII Długowieczność 90
A. Joga 94
B. Oddychanie i medytacja (pranajama) 103
C. Mantram 104
D. Medytacja 104
E. Masaż 107
ROZDZIAŁ XIII Lekarstwa 108
A. Apteka w kuchni 109
B. Metale 119
C. Leczenie kamieniami szlachetnymi i kolorami 122
D. Kolory 126
Wnioski 128
DODATEK A Odtrutki pokarmowe 130
DODATEK B Pierwsza pomoc choremu 132
DODATEK C Przepisy 137
BIBLIOGRAFIA 139
Przedmowa
Inspiracją do napisania tej książki było głębokie przekonanie autora, że Ayurvedę będą stosować w prosty, praktyczny sposób również i mieszkańcy krajów zachodnich. Dotychczas bowiem Ayurvedę traktowano na Zachodzie jako naukę ezoteryczną, tzn. tylko dla wtajemniczonych. W rzeczywistości zaś jest to prosta, praktyczna nauka, której zasady mają uniwersalne zastosowanie w codziennym życiu każdego człowieka. Ayurveda odnosi się do każdej części i do każdej strony ludzkiego życia, proponując rady, sprawdzone i udoskonalone w ciągu wielu stuleci, rady dla tych wszystkich, którzy szukają harmonii, pokoju i długowieczności.
Wiedza przekazana w tej książce będzie miała dla czytelnika trwałą wartość. Nauka Ayurvedy opiera się bowiem nie na stale zmieniających się opiniach, ale na wiecznej mądrości riszich, którzy otrzymali ją jako naukę wyrażającą doskonałą pełnię Kosmicznej Świadomości za pośrednictwem doznań religijnych i medytacji. Ayurveda jest nauką ponadczasową, i mam nadzieję, że przekazane tutaj uwagi i wskazówki będą służyły czytelnikowi przez całe życie.
Ayurveda zajmuje się ośmioma podstawowymi gałęziami medycyny: pediatrią, ginekologią, położnictwem, okulistyką, geriatrią, otolaryngologią internistyką i chirurgią. Każda z tych specjalności odnosi się do teorii pięciu elementów (eter, powietrze, ogień, woda, ziemia); do pojęcia tridosza, czyli trzech cielesnych „humorów" (płynów), do siedmiu dhatus, czyli tkanek ciała, trzech malas (mocz, kał, pot) i trójcy życia: ciała, umysłu i świadomości duchowej. Te pojęcia są w pełni wyjaśnione w początkowej części tekstu.
Książka zajmuje się przedstawieniem podstawowych poglądów Ayu-rvedy, włącznie z techniką badania chorych, diagnozowania i leczenia
7
AyuRVEdA
oraz długowiecznością, używaniem leków ziołowych i innymi codziennymi, praktycznymi sposobami podtrzymywania zdrowia.
Uczeń od razu przyswaja sobie podstawowe poglądy Ayurvedy, bogactwo wiedzy starożytnej, jakie jeszcze pozostało do wykorzystania poprzez pisma mędrców Ayurvedy, takich jak chirurg Suszruta, który ponad 2 tysiące lat temu napisał klasyczny tekst o chirurgii (Suszruta Samhita), i poprzez nauki współczesnych lekarzy ayurvedycznych. Pisma Suszruty zaskakująco antycypują wiele z medycyny współczesnej. Wśród innych spraw Suszruta zajmował się szczegółowo sekcją zwłok i zabiegami chirurgii plastycznej, które po wiekach stały się podstawą nowoczesnej chirurgii plastycznej. Udoskonalił technikę składania złamanych kości za pomocą gwoździ. Zlokalizował na ciele życiowe punkty, marmas, mające związek z organami wewnętrznymi. Zewnętrzne urazy tych punktów mogą być bardzo niebezpieczne lub nawet śmiertelne. Wśród swoich licznych innych osiągnięć, Suszruta wymyślił specjalny sposób leczenia puszczaniem krwi w celu uzdrowienia wrodzonych zaburzeń krwi. Z tego krótkiego przeglądu widać jasno, że od starożytnych mistrzów Ayurvedy wiele możemy się nauczyć.
Mądrość Ayurvedy została zapisana w sanskrycie, starożytnym języku Indii. Dlatego autor używa czasem terminów sanskryckich, dla wytłumaczenia pewnych ayurvedycznych pojęć medycznych, wtedy gdy nie można znaleźć odpowiedników w języku angielskim. Ale przy każdym pojawieniu się takiego słowa w tym tekście, zostaje ono jasno i prosto wyjaśnione.
8
ROZDZIAŁ I
Historia i filozofia
Ayurveda obejmuje nie tylko naukę, ale również religię i filozofię. Słowa religia używamy w znaczeniu wiary i wskazań dotyczących postępowania zmierzającego do takiego stanu, w którym otwiera się mo...
wunjo1