analiza_fitochemiczna.pdf

(928 KB) Pobierz
Katedra Farmakognozji Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
ANALIZA FITOCHEMICZNA
roślinnych substancji leczniczych
dla studentów farmacji
Wydanie III zmienione i uzupełnione
pod redakcją prof. dr hab. Barbary Klimek
ŁÓDŹ 2011
801076513.001.png
ISBN 978-83-62807-62-8
© Copyright by Barbara Klimek
Współautorzy wydania II: prof. dr hab. M. Królikowska (red.), dr J. Gudej, dr B. Klimek,
dr K. Szepczyńska, dr M. Szymańska, dr M. Wolbiś. dr E. Wójcik
Skład komputerowy: mgr Ł. Szczęsna
Redakcja techniczna: dr inż. A. Kicel (wzory), mgr A. Owczarek, mgr P. Michel
801076513.002.png 801076513.003.png 801076513.004.png
 
Spis treści
PODSTAWOWE BADANIA SUROWCA ROŚLINNEGO .................................................................. 1
Oznaczanie zawartości wody ................................................................................................. 1
Oznaczanie zawartości substancji mineralnych (popiołu) ..................................................... 2
OLEJKI ETERYCZNE ...................................................................................................................... 5
Oznaczanie zawartości olejków wg FP VI ............................................................................. 10
Oznaczanie zawartości olejków eterycznych w substancjach roślinnych wg FP VIII ........... 12
Badanie tożsamości olejków eterycznych ............................................................................ 15
POLISACHARYDY ŚLUZOWE ...................................................................................................... 20
Surowce polisacharydowe ................................................................................................... 20
Oznaczanie wskaźnika pęcznienia ........................................................................................ 22
GLIKOZYDY ................................................................................................................................ 23
GLIKOZYDY FENOLOWE ............................................................................................................ 26
Metodyka badań surowców zawierających glikozydy fenolowe ......................................... 27
Surowce arbutynowe ........................................................................................................... 28
Chromatografia cienkowarstwowa Uvae ursi folium i Vitis idaeae folium .......................... 28
Oznaczanie zawartości arbutyny w Uvae ursi folium (wg FP VIII) ........................................ 29
Surowce zawierające pochodne salicyny ............................................................................. 30
Chromatografia cienkowarstwowa Salicis cortex ................................................................ 31
KUMARYNY ............................................................................................................................... 33
Metodyka badań surowców kumarynowych ....................................................................... 35
Surowce kumarynowe .......................................................................................................... 36
Chromatografia cienkowarstwowa surowców kumarynowych ........................................... 37
FLAWONOIDY ........................................................................................................................... 38
Metodyka analizy surowców flawonoidowych .................................................................... 42
Surowce flawonoidowe ........................................................................................................ 44
Wykrywanie flawonoidów za pomocą reakcji barwnych ..................................................... 48
Chromatografia cienkowarstwowa surowców flawonoidowych ......................................... 49
Oznaczenie zawartości flawonoidów w Crataegi folium cum flore wg FPVIII ..................... 50
Oznaczanie zawartości flawonoidów w Betulae folium, Sambuci flos, Polygoni avicularis
herba, Equiseti herba, Solidaginis herba, Solidaginis virgaureae herba wg FPVIII .............. 51
ANTOCYJANY ............................................................................................................................ 53
Metodyka badań surowców antocyjanowych ..................................................................... 55
Surowce antocyjanowe ........................................................................................................ 55
Chromatografia cienkowarstwowa Myrtilli fructus siccus i Sambuci fructus ...................... 56
Chromatografia cienkowarstwowa Myrtilli fructus recens wg FPVIII .................................. 56
Oznaczanie zawartości antocyjanów w Myrtilli fructus recens wg FP VIII ........................... 57
ANTRANOIDY ............................................................................................................................ 58
Metodyka badań surowców antranoidowych ..................................................................... 60
Aloe – alona .......................................................................................................................... 61
Badanie tożsamości alony .................................................................................................... 62
Oznaczanie zawartości antranoidów w alonie ..................................................................... 63
Frangulae cortex – kora kruszyny ........................................................................................ 64
I
Badanie tożsamości Frangulae cortex .................................................................................. 65
Oznaczanie zawartości glukofrangulin w Frangulae cortex ................................................. 65
Rhamni purshianae cortex – kora szakłaku amerykańskiego .............................................. 66
Rhei radix – korzeń rzewienia .............................................................................................. 67
Badanie tożsamości Rhei radix ............................................................................................. 67
Badanie Rhei radix na zawartość Rheum rhaponticum
i innych obcych gatunków rzewienia ................................................................................... 68
Oznaczanie zawartości antrazwiązków w Rhei radix ........................................................... 68
Surowce z rodzaju Cassia ..................................................................................................... 69
Badanie tożsamości Sennae folium ...................................................................................... 70
Oznaczanie zawartości sennozydów w Sennae folium ........................................................ 70
Farmakopealne preparaty antranoidowe ............................................................................ 71
IRYDOIDY .................................................................................................................................. 72
Metodyka badań surowców irydoidowych .......................................................................... 75
Surowce irydoidowe ............................................................................................................. 76
Badanie tożsamości Valerianae radix .................................................................................. 78
Chromatografia cienkowarstwowa Gentianae radix ........................................................... 79
Chromatografia cienkowarstwowa Centaurii herba ............................................................ 79
Chromatografia cienkowarstwowa Menyanthidis trifoliatae folium ................................... 79
Chromatografia cienkowarstwowa Agni casti fructus ......................................................... 80
Chromatografia cienkowarstwowa Harpagophyti radix ...................................................... 80
Oznaczanie zawartości harpagozydu w Harpagophyti radix ............................................... 80
Oznaczanie wskaźnika goryczy ............................................................................................. 81
KARDENOLIDY ........................................................................................................................... 83
Metodyka badania surowców kardenolidowych ................................................................. 87
Surowce kardenolidowe ....................................................................................................... 89
Badanie tożsamości Digitalis purpureae folium wg FPVIII ................................................... 90
Oznaczanie zawartości kardenolidów w Digitalis purpureae folium wg FPVIII ................... 91
Oznaczanie zawartości kardenolidów w Digitalis lanatae folium
z użyciem odczynnika ksanthydrolowego ............................................................................ 92
Chromatografia cienkowarstwowa Adonidis vernalis herba i Convallariae herba .............. 93
SAPONINY ................................................................................................................................. 95
Metodyka analizy surowców saponinowych ....................................................................... 97
Surowce saponinowe ......................................................................................................... 100
Próba pienienia .................................................................................................................. 102
Chromatografia cienkowarstwowa Liquiritiae radix, Primulae radix,
Saponariae radix, Herniariae herba ................................................................................... 102
Chromatografia cienkowarstowa Primulae radix, Polygalae radix,
Ginseng radix, Centellae asiaticae herba wg FPVIII ........................................................... 103
Chromatografia cienkowarstwowa Liquiritiae radix wg FP VIII ......................................... 103
Oznaczanie zawartości kwasu glicyryzynowego ................................................................ 104
GARBNIKI ................................................................................................................................ 106
Metodyka badania surowców garbnikowych .................................................................... 109
Surowce garbnikowe .......................................................................................................... 111
Reakcje barwne i osadowe ................................................................................................. 112
Chromatografia cienkowarstwowa surowców garbnikowych ........................................... 114
Badanie produktów hydrolizy galotanin ............................................................................ 114
II
Oznaczenie zawartości garbników wg FP VIII .................................................................... 115
POCHODNE KWASU KAWOWEGO ......................................................................................... 117
Metodyka badań surowców zawierających pochodne kwasu kawowego ........................ 118
Surowce zawierające pochodne kwasu kawowego ........................................................... 118
Oznaczanie sumy pochodnych hydroksycynamonowych w Melissae folium .................... 119
Oznaczanie zawartości pochodnych kwasu kawowego
w Plantaginis lanceolatae folium i Ballotae nigrae herba ................................................. 119
ALKALOIDY .............................................................................................................................. 121
Alkaloidy grupy piperydyny ................................................................................................ 122
Alkaloidy grupy tropanu ..................................................................................................... 122
Alkaloidy grupy indolu ........................................................................................................ 123
Alkaloidy grupy chinoliny ................................................................................................... 126
Alkaloidy grupy izochinoliny ............................................................................................... 127
Alkaloidy grupy puryny ....................................................................................................... 129
Metodyka badań surowców alkaloidowych ....................................................................... 130
Capsici fructus – owoc pieprzowca .................................................................................... 132
Chromatografia cienkowarstwowa Capsici fructus ............................................................ 132
Oznaczanie zawartości kapsaicyny w Capsici fructus metodą FP IV .................................. 132
Lobeliae herba – ziele lobelii .............................................................................................. 133
Chromatografia cienkowarstwowa Lobeliae herba ........................................................... 133
Surowce zawierające alkaloidy tropanowe ........................................................................ 134
Chromatografia cienkowarstwowa surowców tropanowych ............................................ 135
Oznaczanie zawartości sumy alkaloidów tropanowych ..................................................... 135
Cinchonae cortex – Kora chinowa ...................................................................................... 136
Chromatografia cienkowarstwowa Cinchonae cortex ....................................................... 137
Oznaczanie zawartości alkaloidów w Cinchonae cortex .................................................... 137
Colae semen – Zarodek kola ............................................................................................... 138
Chromatografia cienkowarstwowa Colae semen ............................................................... 138
Oznaczanie zawartości alkaloidów w Colae semen ............................................................ 139
Ipecacuanhae radix – korzeń ipekakuany .......................................................................... 140
Chromatografia cienkowarstwowa Ipecacuanhae radix ................................................... 140
Oznaczanie zawartości alkaloidów w Ipecacuanhae radix ................................................ 142
III

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin