EKONOMIŚCI
FRANKLIN BENJAMIN, 1706–90, amer. polityk, współtwórca Stanów Zjedn., dyplomata, filozof, publicysta, jeden z największych uczonych XVIII w.; współautor Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych; jeden z ojców założycieli Stanów Zjednoczonych; czł. Tow. Król. w Londynie. W filozofii przedstawiciel utylitaryzmu, zajmował się problematyką etyczną i społ., przedstawił model człowieka, który sam sobie wszystko zawdzięcza (ang. self-made-man). Zajmował się też fizyką,medycyną, botaniką, agronomią.
MILTON FRIDMANN - amerykański ekonomista, najsławniejszy przedstawiciel teorii monetaryzmu, który upowszechnił w latach
60-tych, która mówi, że istnieją samoregulujące zdolności gospodarki rynkowej. Monetaryści pragnęli ograniczyć politykę godpodarczą państwa do utrzymywania równowagi budżetu i dyscypliny w emisji pieniądza, za główną przyczynę niestabilności gospodarczej uważali zakłocenia w podazy pieniądza, zatem podaż pieniądza powinna by ograniczona i wzrastać w tempie wzrostu gospodarczego.
F.A. HAYEK - przedstawiciel liberalizmu
CLEMENT JUGLAR - francuski ekonomista, który pod wpływem doświadczeń kryzysu 1857 sformułował I teorię cyklu koniunturalnego, którego amplituda wahała się co 9-10 lat. Cykl Juglara jest najbardziej znany.
KEYNES JOHN MAYNARD 1883–1946, bryt. ekonomista i polityk, teoretyk i twórca nowocz. makroekonomii;oprac. plan reformy międzynar. systemu walutowego, zw. planem K.; był jednym z twórców Międzynar. Funduszu Walutowego i Międzynar. Banku Odbudowy i Rozwoju; prowadził badania nad teorią pieniądza, efektem których był postulat demonetaryzacji złota; twórca popytowej teorii dochodu nar., zw. teorią K.; gł. prace: Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza; A Treatise on Money; twórca tzw. Keynesizmu - myśl ekon., zgodnie z którą rynek nie był wystarczającym regulatorem gospodarki, ponieważ nie gwarantował zrównoważenia podaży i popytu, co prowadziło do kryzysów nadprodukcji.
JOSEPH KITCHIN - jako pierwszy zwrócił uwagę na występowanie cykli koniunkturalnych o amplitudzie krótszej, rzędu ok. 40 miesięcy
(w latach dwudziestych)
MIKOŁAJ D. KONDRATIEW - Rosjanin, pionier w dziedzinie badania długich cykli w gospodarce kapitalistycznej, w 1935 r. stworzył teorię wieloletnich cykli koniunkturalnych, jego cykle to fazy rozwoju gosp. kapitalistycznej narastające w przedziałach od 45 do 60 lat.Zwócił uwagę na istnienie mniej więcej regularnie powtarzających się tendencji (ruchów cen, zmiany stopy wzrostu gosp.), które zaobserwowal w rozwoju ekon. państw kapit. w Niemczech, Francji, UK, USA od 1790. Jego wynik to wniosek o periodycznych wahaniach koninturalnych, właściwych dla gosp. kapit.; wyróżnił cykle:
1. I - faza wzrostowa 1790-1815; faza spadkowa:1815-50
2. II- f.wzrostowa: 1850-1870; f.s: 1870-1896
3. III - f.w.: 1896-1922 (1925); f.s.: 1925-1940(1945)
4. IV (przewidywany)- f.w: 1945-1967(1970); f.s:od 1970
LOCKE JOHN, 1632–1704, filozof ang.; jeden z gł. przedstawicieli nowoż. empiryzmu i sensualizmu; kwestionując teorię idei wrodzonych R. Descartes’a, N. Malebranche’a i G.W. Leibniza, przyjmował, że pojęcia i wyobrażenia powstają wyłącznie przez doświadczenie, a źródłem wiedzy pewnej są tzw. pierwotne jakości rzeczy; w filozofii religii głosił deizm, a w filozofii polityki ideę liberalnego państwa konst.; Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego; Dwa traktaty o rządzie.
MALTHUS THOMAS ROBERT, 1766–1828, ekonomista bryt., duchowny anglik.; prof. college’u w Haileybury; jeden z gł. przedstawicieli ekonomii klas.; twórca teorii ludnościowej (maltuzjanizm); badania nad problemami płac i pieniądza; Prawo ludności, Principles of Political Economy
MARKS KAROL (właśc. Karl Heinrich Marx), 1818–83, niem. myśliciel i działacz rewol.; twórca materialist. i rewol. poglądu na świat (marksizmu); od 1847 czł. Związku Komunistów; 1864 współorganizator I Międzynarodówki i jej przywódca; we wczesnym okresie zajmował się filoz. problemem alienacji pracy (Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne), w okresie dojrzałym analizą ekonomiki społeczeństwa kapitalist. (Kapitał); wpłynął w sposób znaczący na ruch robotn. i ideologię komunist. XX w.; Manifest Komunistyczny (wraz z F. Engelsem), Ideologia niemiecka
MARSHALL ALFRED, 1842–1924, ekonomista bryt.; prof. uniw. w Cambridge, twórca neoklasycznej szkoły w ekonomii, sformułował prawo elastyczności popytu; Zasady ekonomiki
MONTESQUIEU CHARLES LOUIS de Secondat (Monteskiusz), 1689–1755, fr. myśliciel społ., prawnik i pisarz polit.; czł. Akad. Fr.; przedstawiciel wczesnego oświecenia; najwybitniejszy teoretyk monarchii konst., sformułował zasadę podziału władzy (ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza) w ustroju parlamentarnym; współpracownik Wielkiej encyklopedii francuskiej; O duchu praw, Listy perskie; uważał, że państwo powstało na skutek umowy społ. zawartej w celu ochrony interesów, bezpieczeńswta i wolności ludzi
RICARDO DAVID, 1772–1823, ekonomista bryt.; współtwórca ekonomii klas., twórca teorii wartości i teorii podziału oraz uzupełniającego ją spiżowego prawa płacy roboczej i teorii kosztów komparatywnych; jego teoria pieniądza i kredytu stała się podstawą reformy walutowej (Peel 's Bill 1819) w W. Brytanii; Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania
SAY JEAN BAPTISTE, 1767–1832, ekonomista fr.; prof. Collège de France; rozwinąłteorię rynku A. Smitha; stworzył prawo rynków, zw. prawem S.; Traité d’économie politique...
SMITH ADAM, 1723–90, ekonomista bryt., Szkot; prof. uniw. w Glasgow; twórca ekonomii klasycznej i liberalizmu, przedstawiciel tzw. szkockiego oświecenia; problemy pomnażania bogactwa narodów; sformułował podstawy analizy funkcjonowania mechanizmu rynkowego (niewidzialna ręka rynku); Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów
SCHUMPETER JOSEPH, 1883–1950, ekonomista austr.; prof. uniw. w Grazu, Bonn i Uniw. Harvarda; problematyka przyczyn i przebiegu cykli koniunkturalnych, wzrostu gosp. i roli działalności innowacyjnej; Teoria rozwoju gospodarczego
WEBER MAX, 1864–1920, niem. socjolog, historyk, religioznawca, ekonomista, prawnik, metodolog nauk społ.; prof. m.in. uniw. w Heidelbergu, Berlinie, Monachium; zajmował się historią gospodarczą, twórca wielu prac z zakresu tych nauk, m.in.: Etyka protestancka a duch kapitalizmu, Wirtschaft und Gesellschaft
- 2 -
ZARZADZANIE-WSB