SKALA INTELIGENCJI WECHSLERA(1).doc

SKALA INTELIGENCJI WECHSLERA
Badanie nazywane jest również: SKALA WECHSLERA-BELLEVUE, W-BI, WAIS-R i WISC-R
Nazwa zwyczajowa: Test inteligencji Wechslera

Uwaga! Wszystkie przykłady, podane poniżej w opisie testu nie są z niego bezpośrednio zaczerpnięte, ujmują natomiast intencje twórcy testu i zasady badania.

TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA
Autor testu, David Wechsler, zakłada, że inteligencja jest pewną ogólną zdolnością, która pozwala jednostce działać celowo, myśleć racjonalnie, efektywnie współdziałać ze środowiskiem.
Test zbudowany jest z podskal dzielących się na dwie główne grupy: skale zdolności słownych oraz skale wykonaniowe. Każda podskala udziela informacji dotyczących funkcjonowania w sferze poznawczej osoby badanej w danym zakresie.
Poszczególne podskale w Skali Słownej to:

Poszczególne podskale w Skali Wykonaniowej to :

CZEMU SŁUŻY BADANIE?

Psycholog dzięki przeprowadzeniu badania uzyskuje informacje dotyczące funkcjonowania poznawczego osoby w opisanych wyżej sferach. Możliwa jest diagnoza szczególnych uzdolnień i możliwości intelektualnych oraz zaniedbanych, słabo rozwiniętych sfer funkcjonowania poznawczego, co jest ważne zwłaszcza u dzieci. Można bowiem określić obszary, w których dziecko powinno być szczególnie stymulowane, by osiągnęło pełniejszy rozwój.
Badanie dostarcza także informacji o pewnych cechach osobowości, np. wyznaczających zachowanie badanego w obecności osoby egzaminującej, o poziomie lęku występującego u badanego w sytuacjach społecznych, umiejętności trafnego oceniania i interpretowania sytuacji społecznych. Możliwe jest również uzyskanie informacji o uszkodzeniach mózgu. Informacje dotyczące osobowości i zmian mózgowych uzyskuje się po przestudiowaniu profilu uzyskanych wyników, złożonego z wyników poszczególnych podskal. Informacje dotyczące funkcjonowania poszczególnych obszarów mózgu lub specyficznych zaburzeń (np. choroby Alzheimera) są traktowane przez psychologa jako hipotezy, że dane zaburzenie może w danym wypadku występować. Nigdy nie są traktowane jako wystarczające dowody zmian mózgowych.
W wyniku przeprowadzenia testu uzyskuje się także IQ (z języka angielskigo intelligence quotient) - iloraz inteligencji. Jest to wynik uzyskany w teście przez osobę badaną porównany ze średnim wynikiem uzyskanym w teście przez osoby stanowiące reprezentatywną próbę populacji, oraz będące w tym samym przedziale wiekowym, co badany (tabela 1). IQ jest bardzo często błędnie interpretowany - nie można go określić jako niezmienny czy wrodzony. Nie jest również dokładną miarą (błąd pomiaru wynosi dla wyniku ogólnego 5 punktów; czyli osoba, która uzyskała wynik w badaniu IQ=110 ma z 95% prawdopodobieństwem wynik mieszczący się pomiędzy 105 a 115 punktów). Wynik IQ mówi o bieżącym poziomie funkcjonowania poznawczego, nie mówi wiele o możliwościach twórczych osoby, nie gwarantuje sukcesów akademickich (jak zbadano, w około 75% dobre wyniki na studiach wyjaśniają czynniki pozaintelektualne - cechy osobowości, motywacja, przystosowanie społeczne). Na podstawie IQ przewidywać można jedynie sukcesy w edukacji w młodszych latach szkoły podstawowej. Wynik IQ mówi, jak dana osoba wypada w porównaniu z jej rówieśnikami w określonych (wymienionych w poprzednim podrozdziale) formach funkcjonowania intelektualnego.

 

Tabela 1.  Interpretacja ilorazu inteligencji

WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA

Badanie jest wykonywane na zlecenie lekarza, psychologa lub pedagoga szkolnego. Można poddać się badaniu na własne życzenie

 

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA
 

Nie ma specjalnych zaleceń. Nie ma bezwzględnej konieczności wykonywania wcześniej innych badań. Diagnozę inteligencji Testem Wechslera wykonuje się u osób w przedziale wiekowym 5 - 60 lat. Nie wykonuje się diagnozy inteligencji Testem Wechslera,, jeżeli dana osoba była badana tym testem w ciągu ostatniego roku. Testu nie używa się do badania osób z zaostrzonymi zaburzeniami psychotycznymi (np. w głębokiej depresji); o niemożliwości wykonania decyduje psycholog w czasie kontaktu poprzedzającego ewentualne badanie. Nie używa się go również do badania osób z afazją (brakiem rozumienia mowy lub zniesieniem zdolności wyrażenia słowami myśli, mimo prawidłowego aparatu wykonawczego mowy),, niepiśmiennych, niewidomych i głuchych.

OPIS BADANIA
Wersja dla dzieci przeznaczona jest dla wieku od 5 do 16 lat. Wersja dla dorosłych stosowana jest u osób pomiędzy 10 a 60 roku życia.
Najczęściej przed przeprowadzeniem badania psycholog przeprowadza wywiad psychologiczny, zbiera także dane personalne. Badany proszony jest o wykonanie kolejnych zadań z poszczególnych skal testu. Badanie jest poprzedzone ogólną instrukcją, dotyczącą rodzaju badania udzieloną badanemu przez psychologa. Każda z podskal może być poprzedzona instrukcją szczegółową, wyjaśniającą, czego oczekuje psycholog od badanego. Jeżeli instrukcja nie jest jasna dla badanego, należy poprosić o jej powtórzenie lub uszczegółowienie. Całe badanie odbywa się w obecności psychologa; wskazanym warunkiem jest nieobecność innych osób.
Badanie musi być przeprowadzone i interpretowane przez psychologa. Osoby badane nie dostają na ogół żadnej informacji pisemnej o wynikach testu. Najczęściej udzielana jest ogólna informacja ustna o wynikach testu. Badany może zadać szczegółowe pytania i psycholog jest zobowiązany udzielić odpowiedzi do pewnego stopnia szczegółowości (nie jest np. możliwe pożyczenie arkusza, w którym psycholog wpisywał odpowiedzi badanego; jest to związane z unikaniem błędu w kolejnym badaniu, który nastąpić może w wyniku wyuczenia się przez badanego odpowiedzi).
Psycholog sporządza opinię pisemną, którą udostępnić może lekarzowi psychiatrze lub innym psychologom (w wypadku, gdy badanie jest jednym z wielu badań przeprowadzanych w celu postawienia diagnozy). Poza nimi i osobą badaną nikt nie jest informowany o wynikach testu (wyjątek stanowić mogą ekspertyzy sądowe i consultingowe).
Badanie trwa około 1,5 godziny.

INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE

Przed badaniem

JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU?
Nie ma specjalnych zaleceń.

MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU
Brak powikłań.