opracowania_zagrozenia_wybuchem.pdf

(458 KB) Pobierz
Microsoft Word - Dok.2 opr. SEP. ZG. 2008-2_bm.doc
Urządzenia elektryczne w przestrzeniach
zagrożonych wybuchem
Zagadnienia wybrane
Michał Świerżewski
Stowarzyszenie Elektryków Polskich
Sekcja Instalacji i Urządzeń Elektrycznych
Warszawa listopad 2008
1
90459019.001.png
Urządzenia elektryczne w przestrzeniach zagrożonych wybuchem
Spis treści
1. Wprowadzenie
2. Ocena zagrożenia wybuchem i zapobieganie wybuchowi
2.1.Ocena zagrożenia wybuchem
2.2. Zapobieganie wybuchowi i ograniczenie jego skutków
3. Klasyfikacja przestrzeni zagrożonych wybucham
3.1. Klasyfikacja przestrzeni zagrożonych wybuchem mieszanin gazowych
3.2. Klasyfikacja przestrzeni zagrożonych wybuchem mieszanin pyłowych
3.3. Kolejność wyznaczania stref zagrożenia wybuchem
3.4. Wpływ wentylacji przestrzeni zagrożonych wybuchem na ich klasyfikację
4. Dyrektywa ATEX 100a
4.1. Podział urządzeń elektrycznych na grupy i kategorie
4.2. Zasadnicze wymagania dyrektywy ATEX 100a
4.3. Oznakowanie urządzeń przeciwwybuchowych wyprodukowanych zgodnie z
wymaganiami dyrektywy (rozporządzenia)s
5. Normy zharmonizowane dotyczące elektrycznych urządzeń w wykonaniu
przeciwwybuchowym
6. Konstrukcje urządzeń elektrycznych w wykonaniu przeciwwybuchowym
7. Podział urządzeń grupy II na podgrupy
8. Klasy temperaturowe
9. Oznaczenia elektrycznych urządzeń przeciwwybuchowych
10. Urządzenia elektryczne przeznaczone do pracy w obecności mieszanin pyłowych
11. Dobór urządzeń elektrycznych do stref zagrożenia wybuchem
11.1. Wymagania wspólne
11.2. Strefa 0 zagrożenia wybuchem
11.3. Strefa 1 zagrożenia wybuchem
11.4. Strefa 2 zagrożenia wybuchem
11.5. Strefa 20 zagrożenia wybuchem
2
11.6. Strefa 21 zagrożenia wybuchem
11.7. Strefa 22 zagrożenia wybuchem
12. Podstawowe wymagania w stosunku do wykonania instalacji elektrycznych
12.1. Wprowadzanie kabli i przewodów do urządzeń przeciwwybuchowych
12.2. Oprzewodowanie
13. Procedury oceny zgodności urządzeń elektrycznych w wykonaniu przeciwwybuchowym
14. Eksploatacja urządzeń elektrycznych w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.
Materiały wyjściowe
3
Urządzenia elektryczne w przestrzeniach zagrożonych wybuchem
1. Wprowadzenie
W przestrzeniach, w których produkuje się, użytkuje lub przechowuje ciecze łatwo
zapalne, np. benzynę alkohole, eter, toluen, ksylen, rozcieńczalniki organiczne, gazy palne,
np. propan-butan, wodór, acetylen istnieje możliwość przenikania par tych cieczy i gazów do
otaczającej je przestrzeni i tworzenia z powietrzem (z tlenem z powietrza) mieszanin.
Podobnie w czasie obróbki ciał stałych lub produkcji i transportu materiałów sypkich mogą
do otaczającego powietrza przedostawać się pyły i tworzyć z nim mieszaniny.
Podstawowe definicje i pojęcia użyte w opracowaniu
- Urządzenia maszyny, sprzęt, przyrządy stałe lub ruchome, podzespoły sterujące wraz z
oprzyrządowaniem oraz systemy wykrywania i zapobiegania zagrożeniom, które
oddzielnie lub połączone ze sobą są przeznaczone do wytwarzania , przesyłania ,
magazynowania, pomiaru, regulacji i przetwarzania energii, albo przetwórstwa
materiałów, które, przez ich własne potencjalne źródła zapalenia, są zdolne do
spowodowania wybuchu.
- S ystemy ochronne – urządzenia, których zadaniem jest sygnalizowanie zagrożenia,
natychmiastowe powstrzymanie powstającego wybuchu lub ograniczenie jego zasięgu,
należą do nich między innymi:
- monitorowanie temperatury,
- monitorowanie drgań mechanicznych,
- systemy gaśnicze i wykrywania iskier,
- systemy tłumienia wybuchu,
- systemy izolowania procesu,
- systemy awaryjnego wyłączania
- Części i podzespoły - wyroby istotne ze względu na bezpieczeństwo funkcjonowania
urządzeń i systemów ochronnych, bez funkcji samodzielnych.
- Materiały niebezpieczne pożarowo (substancje palne):
a) gazy palne,
b) ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 328,15 (55 o C),
c) materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne,
d) materiały zapalające się samorzutnie na powietrzu,
e) materiały wybuchowe i pirotechniczne,
4
f) materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji.
- Mieszanina wybuchowa (atmosfera wybuchowa ) - mieszanina substancji palnych w
postaci: gazów, par, mgieł lub pyłów z powietrzem w warunkach atmosferycznych, w
której po zapaleniu spalanie rozprzestrzenia się na całą nie spaloną mieszaninę; spalaniu
temu towarzyszy gwałtowny wzrost ciśnienia.
- Wybuch fizyczny wybuch spowodowany zjawiskami fizycznymi np. przemianą cieczy
w parę lub przekroczeniem wytrzymałości ścianek naczynia.
- Wybuch chemiczny - reakcja utleniania lub rozkładu wywołująca gwałtowny wzrost
temperatury i ciśnienia.
- Deflagracja – reakcja utleniania – wybuch rozprzestrzeniający się z prędkością mniejszą
od prędkości dźwięku,
- Detonacja - wybuch rozprzestrzeniający się z prędkością naddźwiękową, któremu
towarzyszy fala uderzeniowa,
- Przestrzeń zagrożona wybuchem - przestrzeń, w której palne gazy, pary cieczy palnych,
mgły, pyły lub włókna palnych ciał stałych w różnych warunkach mogą utworzyć z
powietrzem mieszaniny wybuchowe (atmosfery wybuchowe), które pod wpływem
czynnika energetycznego (iskry, łuku elektrycznego lub przekroczenia temperatury
samozapalenia) ulegają gwałtownemu spalaniu połączonemu z gwałtownym wzrostem
ciśnienia.
- Strefa zagrożenia wybuchem - przestrzeń, w której występuje lub może wystąpić
mieszanina wybuchowa substancji palnych z powietrzem ( z tlenem z powietrza)lub
innymi gazami utleniającymi o stężeniu substancji palnej między dolną i górną granicą
wybuchowości.
- Maksymalne ciśnienie wybuchu - maksymalne ciśnienie występujące w zamkniętym
naczyniu podczas wybuchu mieszaniny wybuchowej, oznaczone w określonych
warunkach badania.
- Minimalna energia zapalenia (zapłonu ) - najmniejsza energia elektryczna nagromadzona
w kondensatorze, która, przy jego rozładowaniu, jest wystarczająca do zapalenia
najbardziej zapalnej mieszaniny w określonych warunkach badania.
- Granice wybuchowości - zakresy stężeń czynnika palnego w mieszaninie z powietrzem,
między którymi może dojść do wybuchu
- Dolna granica wybuchowości (DGW ) - minimalne stężenie czynnika palnego w
mieszaninie z powietrzem, przy którym może dojść do wybuchu
- Górna granica wybuchowości (GGW) - maksymalne stężenie czynnika palnego w
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin