Niebezpieczne rosliny.pdf

(160 KB) Pobierz
Niebezpieczne rośliny
Niebezpiecznerośliny.
Otym,ŜeroślinywpływająpozytywnienanaszezdrowieisamopoczucienietrzebajuŜ
nikogoprzekonywać,koniecznajestznajomośćgatunkówiostroŜnośćwkontakciez
roślinami.Niemałągrupęstanowiąroślinytrujące.Sąoneniebezpiecznedladzieciamy
szczególnąuwagęmusimyzwrócićnanaszekróliczki.Wśródsubstancjitrujących
występującychnadrzewachikrzewachmoŜnawyróŜnićkilkagrup.Alkaloidysą
najbardziejtoksycznymisubstancjamiroślinnymi.Występująwtakichroślinachjakcisyi
złotokapy.
CispospolityTaxusbaccatatokrzewiglastydorastającydokilku,kilkunastumetrówo
spłaszczonychigłachbezprzewodówŜywicznych.Obecnieczęstszywuprawiejestcis
pośredni,zwielomaodmianamiogrodowymi.Igłycisówporoztarciuniepachną.Cisy
kwitnąwkwietniu,ajesieniąwytwarzająoliwkowoczarnenasiona,całkowicieokryte
czerwonąosnówką.Osnówkisąjadalne,lepkieisłodkie,alewewszystkichczęściach
rośliny,zwyjątkiemosnówki,występujealkaloidtaksyna.Najbardziejtrującesąigływ
zimie.AlkaloidtaksynyjestnieszkodliwydlaprzeŜuwaczynaprzykładsarenijeleni,
którezjadająiniszcząmłoderośliny.
Przepięknym,leczbardzotrującymgatunkiemjestwysokikrzew,naleŜącydorodziny
motylkowatych,złotokapuzwyczajnegoLaburnumxwatererizprzepięknąodmiana
"Vossii"okwiatostanachdługoścido50cm.Owocemsąstrąkiczęstoutrzymującesiędo
następnejwiosny.Wewszystkichczęściachroślinywystępująalkaloidygłównie
cytyzyna.Najwięcejjestjejwnasionach,mniejwliściachikwiatach.Objawyzatruciau
dziecimogąwystąpićjuŜpozjedzeniudwóchnasion,aukrólika,lepiejniemówić.
Podobnesubstancjeczynnezawierająinnegatunki,jakŜarnowiecmiotlastyCytisus
scopariuszwielomaswymiodmianami.Janowce,niskiekrzewy,kolcolistzachodni
krzewdorastającydo1,5mwysokości.Innymisubstancjamitrującymiwystępującymiw
roślinachsąglikozydy.Glikozydycyjanogennerozkładającsięwydzielającyjanowodór
(kwaspruski).ZwiązkitewystępująpowszechniewroślinachzrodzajuPronus:w
nasionachmoreli,brzoskwini,czereśni,śliwy,wiśni.
ZwiązkitesąobecnerównieŜwniedojrzałych,zielonychowocachbzuczarnego
Sambucusnigra.Natomiastsuszonekwiatyorazczarneowocebzuczarnegosącennym
surowcemfarmaceutycznym.WstaroŜytnościpestkimoreliibrzoskwinwykorzystywane
byłydowykonywaniawyrokówśmierci.Saponinysąsilnymitruciznamikomórkowymi
powodującymihemolizęczerwonychciałekkrwi.DuŜeilościsaponinzawierabluszcz
pospolityHederahelix,wolnorosnącepnącze.WawrzynekwilczełykoDaphne
mezereum,śmiertelnadawkadladorosłegowynosiokoło10owoców.Niebezpieczna
jestodmianajałowcasabińskiegoJuniperussabina.Roztartegałązkijałowca
wydzielajaostry,nieprzyjemnyzapacholejkueterycznego,wktórymobecnyjesttrujący
składniksabinol.muszewspomniećoligustrzepospolitymLigustrumvulgare,
1
powszechniewykorzystywanymnaŜywopłoty,otrującychczarnych,błyszczących
owocachpestkowcachprzypominającychjagody.
Trującedrzewaikrzewy;
bluszcz,budleja,bukszpan,cis,dereń,dzikibezhebd,jałowiec,jałowiecsawina,
laurowiśniawschodnia,ligustr,moszenkipołudniowe,oleander,ostrokrzewparagwajski,
robinabiała,słodlinjapoński,suchodrzew,sumakoctowiec,śnieguliczka,trzmielina,
wawrzynek,wilczełyko,wiciokrzewprzewiercień,złotokap,Ŝarnowiecmiotlasty.
DzikorosnąceroślinytrującektóremoŜnaspotkaćwdomulubnadziałce;
amarylis,dziurawiecpospolity,bluszczykkurdybanek,bieluń,blekotpospolity,bukszpan,
barwinek,bezhebd,blekotpospolity,ciemiernik,ciemięŜycabiała,cis,dziurawiec
pospolity,glistnik,grąŜel,grzybień,jałowiec,jaskier,jemioła,kanianka,kąkol,koniczyna
szwedzka,konwaliamajowa,konwalijkadwulistna,kaczaniec,kosaciecŜółty,lulek
czarny,łopian,mydlnica,makpolny,naparstnica,narcyz,ostrzeńpospolity,ostromlecz,
szczawikzajęczy,szczyr,sasanka,szalejjadowity,szczawiółplamisty(pietraszak),
sasanka,szalejjadowity,śnieŜyczka,psinkasłodkogórz,pszonak,psiankaczarna,
pierwiosnek,powojnik,tojad,tuja,tulipan,wilczomleczowate,widlak,wyka,zawilec,
ziemowitjesienny,Ŝabieniec(babkawodna),Ŝarnowiecmiotlasty,Ŝmijowiec
zwyczajny,Ŝycica.
Roślinytrujące(toksyczne)równieŜdoniczkowe:
alocasia(alokazja),agawa,aloes,amarylis,anturium,azalia,asparagus(szparag),
araceae(obrazkowate),barwinek,bieluńdziędzierzawa,bieławinkaczerwona(sporysz),
bluszcz,chryzantema,ciemiernik,cis,difenbachia,dziędzierzawa,dracena,figowiec,
fiołekalpejki,filodendron,fikus,geranium,gwiazdabetlejemska,hiacynt,hortensja,hoja
(woskownica),irga,jałowiecwirginijski,jemioła,jaskierpstry,jaśmin,kalia,kliwia,
konwaliamajowa,krokus,kroton,koniczynabiałoróŜowa,lawenda,ligustr,mahonia,
męczennica,mirt,mango,naparstnica,narcyz,niecierpekbalsamiczny,oleander,
ostrokrzew,paproć,pierwiosnek,ponętlin,papirus,przypołudnik,pokrzykwilczajagoda,
rafidofora,rododendron,rycynus,róŜanecznik,sansewieria,świbka,storczyki,tojad,
wilczomlecz,woskownica,zantedeskia,zawilecnarcyzowy,Ŝywotnik.
Bieluńdziędzierzawa(diabelskieziele,dendera,ciernistejabłko)jestroślinąrosnącąw
ogrodach,napolach,naśmietnikachjakochwast.WysokośćroślinymoŜedochodzić
do1,5m(zwyklejestniŜsza).Maciemnozielone,ząbkowaneliście,akwiaty,przewaŜnie
białe,wyrastająwrozwidleniachłodygi.Owocesąpodobnedoowocówkasztanowca,
podłuŜnezkolcami,natomiastnasionapojawiającesięjesieniąsąbrunatnoczarne.
Kwitnieodczerwcadopaździernika.Wewszystkichczęściachroślinywystępujątrujące
alkaloidytropinowe:atropina,hioscyjamina,skopolamina.PoraŜająoneprzywspółczulne
2
zakończenianerwowe.Objawamizatruciasą:szerokieźreniceoczu,poraŜenie
akomodacjioka,zahamowanieruchówrobaczkowychprzewodupokarmowego,
przyspieszenieczynnościserca,zahamowaniewydzielaniałez,śliny,potu,soku
Ŝołądkowego,rozszerzenieoskrzeli.
Pokrzykwilczajagoda(psiawiśnia,leśnatabaka)rośniewzaroślachilasach.
Wysokośćroślinywynosiod60cmdo1m.MaduŜeciemnozieloneliście,zwisające
brunatnofioletowekwiaty.Jejowocetociemnejagody(wzielonymkielichu)wielkości
wiśni,któredojrzewająodlipcadolistopada.Całaroślinajesttrująca,anajbardziej
jagody,zawierającealkaloidytropinowe:hioscyjaminę,skopolaminę,atropinę.Dawką
śmiertelnąmoŜebyćzjedzeniekilkujagód.Objawyjakwzatruciubieluniem
dziędzierzawą.
Lulekczarny(lulekjadowity,szalejczarny,brudnoŜółtyfioletowoŜyłkowanykwiat).
KwiatniesławnegozielaLulkaczarnego(Hyoscyamusniger),zwanegoteŜpotocznie
Lulkiemjadowitym,SzalejemorazBlekotem.rośnieprzydrogach,naśmietnikach,ma
owłosionąłodygę,liściegrube,ciemnozielonezwrębami,kwiatyskupionenaszczycie
łodygi,brunatnoŜółte,owocewkształciepuszekzwieczkami,nasionabrązowe.
Wysokośćroślinywynosiokoło50cm.Owocujeodsierpniadolistopada.Blekotosiąga
wzrostod20do60centymetrów,jegołodyganacałejdługościpokrytajestdługimi
włoskami,takimisamymiwłoskamipokrytesąpierzastowrębneliście.Kwiatysągłęboko
osadzonewkątachliści,podobniejaktorebkinasiennektórezawierająliczne
szaroczarnedrobnenasiona.Zapachwydzielanyprzeztoziołojestodurzającyi
nieprzyjemny.Szalejzawieraniezwyklesilnątruciznęktórajestskoncentrowanaw
liściachoraznasionach.TruciznatauŜywanajestdopreparacji"masciczarownic".
Zawieraalkaloidytropinowe,główniehioscyjaminęiskopolaminę.Zatruciazdarzająsię
przedewszystkimpozjedzeniunasion.Objawyjakprzyzatruciupoprzednio
opisywanymiroślinami.
Szczawiółplamisty(pietruszkapsia,weszka,pietrasznikplamisty)rośniena
nieuŜytkach,śmietnikach,wokółrowów,wmiejscachcienistych.Wysokośćrośliny
dochodzido1,5m,łodygajestzielonawbrązoweplamy,dołemczerwonobrązowa,
liścieprzypominająliściepietruszki,kwiatysąbiałenabaldaszkach,aowocekuliste.W
dniupalneiporozdarciuroślinawydzielamysiąwoń.Wewszystkichczęściachrośliny
znajdująsięalkaloidyoprzewaŜającejzawartościkoniiny.Koniinadziałapoczątkowo
pobudzająco,anastępnieporaŜająconawegetatywnezwojeobwodowe;poraŜa
zakończenianerwówruchowychpodobniedokurary.
Zimowitjesienny(paluchy,bachory)rośnienapodmokłychłąkach,bulwajestjajowata,
otoczonasuchymiliśćmi,zakwitajesienią(sierpień,wrzesień).Kwiatmapodobnydo
krokusa,aowocetogrubetorebkipodobnedopalców,stądludowanazwapaluchy.
Zatruciazdarzająsięjesienią,kiedyroślinykwitną.Wewszystkichczęściachrośliny
występująalkaloidykolchicynyizwiązkówpokrewnych.Kolchicynajestjednymz
najbardziejtrującychzwiązkówroślinnych.
3
Szalejjadowity(cykuta,pietraszycawodna)rośniewmiejscachpodmokłych,na
brzegachstawów,przyrowach.Mabulwiastekłączapodobnedotatarakuzwidocznymi
naprzekrojukomoramipowietrznymi.Liściesąpodobnedopietruszkilubselera,kwiaty
białe,drobne,owocejajowateŜółtozielone,dojrzewająwpołowiesierpniaiwrześnia.
Całaroślinazawieratrującyalkaloidcykutoksynę.Objawyzatruciawystępująszybko,
niekiedywkilkanaścieminutpospoŜyciu.Sąto:ślinotok,pieczeniewjamieustnej,
częstowielokrotnedrgawki.ŚmierćmoŜenastąpićwskutekporaŜeniaośrodka
oddechowego.
Roślinyktóresąwogrodachuznanezaszkodliwe;
Abrusprecatorius
ActaeaspicataCzerniecgronowy
Alliumsp.Czosnek
ParthenocissusquinquefoliaDzikiewino
AtropabelladonnaPokrzykWilczaJagoda
Aconitumsp.Tojad
AesculushippocastanumKasztanowiecZwyczajny
ArisaematriphyllumObrazkowiec
Awokado
Kwiatycebulkowetakiejaktulipan,hiacynt,irys
Buxussp.Bukszpan
Cestrumnocturnum
ClematisvirginianaPowójnikWirginijski
ConiummaculatumSzczwółPlamisty
ConvallariamajalisKonwaliaMajowa
Cyclamensp.FiołekAlpejski,Cyklamen
DaphnemezereumWawrzynekWilczełyko
Daturasp.Bieluń
DelphiniumOstróŜka
Descurainiapinnata
DigitalispurpureaNaparstnicaPurpurowa
DicentracucullariaBiskupieSerduszka
D.spectabilisŁadniszkaokazała,Dicentra
Ipomeapurpurea
Hydrangeasp.Hortensja
KalmialatifoliaKalmiaWielkolistna
Laburnumsp.Złotokap
Lantanacamara
Lathyrussp.Groszek
LigustrumvulgareLigustrPospolity
4
LiliaceaeLiliowate
Lobeliasp.Lobelia
Lupinussp.Łubin
SolanumlycopersicumPomidor(tylkoczęśćpnącajestszkodliwa)
Meliaazedarach
GrzybyWszystkiegatunkimogąstanowićpotencjalnezagroŜenie
Narcissussp.Narcyz
NeriumoleanderOleander
Papaversp.Mak
ParthenocissusquinquefoliaWinobluszczPięciolistkowy
Physalissp.Miechunka
PhytolaccaamericanaSzkarłatkaAmerykańska
PrimulaPierwiosnek
Prunussp.Wiśniowate(wieleodmian,m.in.dzikawiśnia,morela,brzoskwinia,śliwa)
Ranunculussp.Jaskier
RheumrhaponticiumRabarba
RicinuscommunisRącznikPospolity
RobiniapseudoacariaRobiniaAkacjowa,Grochodrzew
Sambucusnigra.Bez(jagodabzuczarnego)
Sanguinariacanadensis
SolanaceaePsiankowate(np.ziemniakalerównieŜbieluń)
Taxussp.Ciscałaroślina
TriglochinmaritimumŚwibkaMorska
RhustoxicodendronL.MumakJadowity
Urticasp.Pokrzywa
VeratumvirideCiemięŜyca
Wisteriasp.Słodlin,Glicyna,Wisteria
ZiarnaJabłek(nasiona)
Roślinydoniczkowetrujące
AloesAlokazjaAzalia
5
4216784.001.png 4216784.002.png 4216784.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin