szlaki tematyczne.pdf

Szlak

Turystyczny

Gniazd Rodowych Lubomirskich

Zapraszamy do przemierzenia arystokratycz-

nego szlaku, wytyczonego na terenach południowo-

-wschodniej Polski i północnej Słowacji, łączącego kilka

gniazd rodowych magnackiej rodziny Lubomirskich.

Przedstawiciele tego wielce zasłużonego dla

Polski rodu posiadali majętności obejmujące znaczne

obszary kraju, dziś po części znajdujące się na tery-

torium Słowacji i Ukrainy. Przez cztery wieki aktyw-

nej obecności w dziejach Rzeczpospolitej, Lubomirscy

pozostawili swój trwały ślad w jej historii. Piastując

najwyższe godności wpływali na losy ojczyzny, wy-

kazywali się patriotyzmem i męstwem, biorąc udział

w wielu wojennych kampaniach, zarządzając ma-

jątkami własnymi i królewskimi, wpływali na rozwój

gospodarczy kraju, byli mecenasami nauki i sztuki,

fundowali szkoły i instytucje naukowe, wznosili wspa-

niałe rezydencje i świątynie, zakładali parki i ogrody,

wspierali artystów i gromadzili ich dzieła. Ród Lubo-

mirskich dał Polsce polityków, wodzów, żołnierzy, me-

cenasów, filantropów, literatów, naukowców i arty-

stów. Ich siedziby stanowiły centra krzewiące wiedzę

ekonomiczną, gospodarczą i kulturalną.

LEGENDA

kolej

drogi

szlak turystyczny

granice państw

rzeki i zbiorniki wodne

ważniejsze miasta i miejscowości

Rozwadów

i Charzewice

Turystyczny szlak gniazd rodowych Lubomirskich wiedzie

przez najciekawsze miejscowości związane z magnackim rodem na

terenach województwa podkarpackiego w Polsce i okręgu preszow-

skiego na Słowacji. Element łączący stanowią obiekty historyczne

wzniesione w okresie od XVI do XIX wieku. Znamienny jest fakt, że

wiele z nich zachowało się do dziś w doskonałym stanie lub zostało do

takiego stanu doprowadzone dzięki pracom restauratorskim. Obecnie

mieszczą się w nich muzea, placówki kulturalne, obiekty nocle-

gowe, siedziby urzędów i władz lokalnych. Celem prezentowa-

nego szlaku gniazd rodowych jest promowanie skarbów kultury

narodowej, zachęcanie do odwiedzania ciekawych zakątków

naszego kraju i szeroko rozumiana edukacja historyczna.

Poszczególne linie i gałęzie rozrastającej się rodziny obiera-

ły za siedziby różne miejscowości; i tak jedna z nich osia-

dła w Łańcucie, inna w Przeworsku, a kolejna w Rzeszo-

wie, by z czasem przenieść się do Rozwadowa i Charzewic

Baranów

Sandomierski

Boguchwała

Rzeszów

Łańcut

Przeworsk

Przemyśl

(dziś dzielnic Stalowej Woli). Za sprawą posiadanego starostwa przez dzie-

siątki lat rezydowali w Starej Lubowli.

Szlak turystyczny gniazd rodowych Lubomirskich ma swój początek

w Stalowej Woli, a kończy się w Podolińcu na Słowacji (całkowita długość

wynosi 488 km). Spośród 18 wyeksponowanych miejscowości, dziewięć za-

liczonych zostało do gniazd rodowych, a pozostałe określono jako ważniej-

sze miejscowości położone na szlaku, godne zainteresowania ze względu na

związki z Lubomirskimi (choć nie zachowały się tam znaczące ślady ich

działalności) lub inne walory historyczne i krajoznawcze.

Dodatkową atrakcją jest fakt, że szlak poprowadzono przez zróżnicowane kra-

jobrazowo krainy geograficzne i przyrodnicze. Na odcinku Stalowa Wola – Rzeszów

wiedzie prawie płaskimi terenami Kotliny Sandomierskiej - położoną w widłach Wisły

i Sanu równiną, której wysokości bezwzględne zawierają się w granicach 143-266 m.

Wbrew pozorom, nie jest to teren całkowicie monotonny i jednorodny. Część północną

i południową zajmują szerokie podmokłe równiny, a obszar środkowy

urozmaicają wzniesienia wydmowe.

Następnie od Boguchwały przez Rzeszów, Łańcut, Przeworsk i dalej

do Przemyśla, szlak biegnie u podnóża Karpat. Odcinek od Przemyśla do

Sanoka prowadzi przez piękne krajobrazowo Pogórze Przemysko-Dynowskie

oraz Góry Słonne, gdzie mija najwyższy punkt na trasie 620 m n.p.m. Teren ten zaliczany

jest do Pogórza Karpackiego. Jest to obszar urozmaicony licznymi pasmami wzgórz, których

wysokości wahają się od 300 do 600 m. Atrakcją regionu są doliny rzeczne Wisłoka, Wisłoki

i Sanu.

Dalej, z Sanoka do Miejsca Piastowego, szlak wiedzie urozmaiconą krainą, na-

zywaną Dołami Jasielsko-Sanockimi. Z Miejsca Piastowego przez Duklę, wzniesieniami

Beskidu Niskiego prowadzi do Przełęczy Dukielskiej i w tym miejscu przecina granicę

polsko-słowacką (Barwinek – Wyżny Komarnik). Beskid Niski, który położony jest po pol-

skiej i słowackiej stronie Karpat, charakteryzują pokryte lasami łagodne wzgórza z dłu-

gimi grzbietami i kopulastymi szczytami o wysokości 600–900 m.

Następnie, na Słowacji szlak przechodzi południowym podnóżem Karpat; naj-

pierw zachodnią częścią Wyżyny Ondawskiej (Świdnik – Bardejów), dalej Pogórzem

Cerchowskim i kończy się na Spiszu (Stara Lubowla i ostatni punkt trasy – Podoliniec).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: