Masz prawo wiedzieć. Jeśli nie chcesz GMO - działaj - broszura.pdf

(1432 KB) Pobierz
Broszura poprawiona.indd
WSTĘP
Celem tej broszury jest przybliżenie faktów, które są ukrywane lub podawane skrótowo, szybko i nieja-
sno. Tymczasem chodzi o kluczowe dla nas wszystkich sprawy: niezależność żywieniową, nasze
zdrowie, stan środowiska naturalnego . Jeśli natychmiast nie podejmiemy zdecydowanych działań to
w nadchodzących latach triumf odniosą ponadnarodowe korporacje. Zaleją one nasze rynki niechcianą,
szkodliwą dla zdrowia i środowiska żywnością modyfikowaną genetycznie (GMO). Wkrótce możemy
być pozbawieni możliwości wyboru żywności którą chcemy produkować i konsumować. Wiadomości
zawarte w tej broszurce przybliżają zagrożenia związane z GMO i sposoby obrony przed nimi. Lokalne
i regionalne działania przeciw GMO mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia dalszego istnienia
rolnictwa wolnego od GMO i żywności bez GMO.
Jadwiga Łopata i Julian Rose, ICPPC.
CO TO JEST GMO
GMO – Genetycznie zModyfikowany Organizm (organizm transgeniczny)
Na stronie Ministerstwa Środowiska można przeczytać:
„…Organizm genetycznie zmodyfikowany to organizm inny niż organizm człowieka, w którym materiał ge-
netyczny został zmieniony w sposób nie zachodzący w warunkach naturalnych…”
źródło: http://gmo.mos.gov.pl
Innymi słowy genetyczna modyfikacja w przypadku GMO oznacza sztuczne wstawienie obcych genów do
materiału genetycznego danego organizmu. Geny przenosi się przekraczając granice między gatunkami np.
geny zwierząt do rośliny. Metody przy tym stosowane są nieprecyzyjne! Nigdy w przyrodzie takie organizmy
nie powstają w sposób naturalny np.: pomidor z genem ryby, ziemniak z genem meduzy, karp i ryż z genami
człowieka, sałata z genem szczura, soja i kukurydza z genami bakterii!
Dr Zbigniew Hałat, lekarz specjalista epidemiolog, wyjaśnia:
…Organizmy genetycznie zmodyfikowane (genetically modified organisms – GMO) są jednostkami biolo-
gicznymi zdolnymi do replikacji i przenoszenia materiału genetycznego, w których materiał genetyczny zo-
stał zmieniony w sposób niezachodzący w warunkach naturalnych. Promotory i wektory – nośniki obcych ge-
nów wprowadzanych do genomu gospodarza – z założenia mają przełamać barierę genetyczną, np. pomię-
dzy światem roślin i zwierząt. W tym celu wykorzystywane są agresywne wirusy, jak wirus mięsaka Rousa.
W przebiegu procesu tylko nikła część organizmów ulega modyfikacji i dla ich oddzielenia od niezmodyfikowanej
reszty wszystkie poddaje się działaniu antybiotyków, w tym należących do grup stosowanych w lecznictwie, jak
aminoglikozydy lub tetracykliny.
Przeżywają tylko te konstrukty
genetyczne, które wyposażono
w markerowe geny oporności
na antybiotyki. Z rakotwórczych
wirusów mogą powstać nowe
zarazki o nie dających się prze-
widzieć losach, a zmodyfikowa-
ne organizmy mogą przenieść
antybiotykooporność na ludzi,
zwierzęta i rośliny. Krytycznym
problemem jest pleotropia, czy-
li zaskakująca ekspresja poje-
dynczego genu w jego nowej
lokalizacji w konstelacji genów
gospodarza, prowadząca do
nieoczekiwanych i licznych
efektów w zmodyfikowanym
organizmie. Niespodziewanie
mogą pojawić się białka, w tym
toksyny i alergeny, będące po-
wodem wielu zagrożeń zdrowia
człowieka i środowiska…
źródło: www.halat.pl
Menu z GMO? NIE, dziękuję!
NOWOŚĆ!!!
Danie dnia:
• karp i ryż z ludzkimi genami
• sałata z genem szczura
• pomidory z genem ryby
M.Lach
TO NIE FANTAZJA
TO RZECZY WI STOŚĆ!!!
– 1 –
40198048.003.png
NIESPEŁNIONE OBIETNICE – ZAGROŻENIA GMO
Genetycznie zmodyfikowane rośliny uprawia się komercyjnie dopiero od 10 lat. 70% światowej produkcji roślin
GM odbywa się w USA i Kanadzie, 20% w Argentynie, 5% w Brazylii 4% w Chinach. W krajach UE niewielkie
ilości w Hiszpanii, Niemczech, Francji, Czechach. Najczęściej uprawia się soję, kukurydzę, rzepak i bawełnę.
Około 60% przetworzonych produktów spożywczych zawiera soję lub kukurydzę.
Wprowadzeniu roślin GM na rynek towarzyszyły kampanie wielkich korporacji obiecujące:
uzyskanie wyższych plonów,
mniejsze zużycie herbicydów,
rozwiązanie problemu głodu na świecie,
możliwość zachowania czystości naturalnych nasion.
Po 10 latach komercyjnych upraw i niezależnych
doświadczeń prawda okazuje się być inna!
Modyfikacje genetyczne nie przyczyniły się do zmniejszenia ilości stosowanych herbicydów. Potwierdzają to
rolnicy i niezależni eksperci. Np. Dr Charles Benbrook opierając się na danych Departamentu Rolnictwa USA
stwierdził, że zużycie pestycydów i herbicydów na 222 mln ha uprawy GM soi, GM kukurydzy i GM bawełny
w USA w latach 1996–2004 było większe w porównaniu z uprawami tradycyjnymi o 22,7 tys. ton.
źródło: http://www.organicconsumers.org/clothes/failing021204.cfm
W wyniku wprowadzenia do upraw genetycznie modyfikowanych ziaren amerykańscy farmerzy stracili miliar-
dy dolarów z eksportu - powiedział dr Charles Benbrook, jeden z bardziej znanych niezależnych ekspertów
od rolnictwa. W południowo-wschodnim rejonie Ameryki, gdzie niemal całkowicie przesunięto uprawę soi
i bawełny w kierunku ich genetycznie zmodyfikowanych odpowiedników, rolnictwo jest niemal na skraju zała-
mania. Rekordy bije liczba wykorzystywanych środków ochrony roślin i przez to zyskowność farm gwałtownie
spada - stwierdził Benbrook.
źródło: http://www.gmwatch.org/archive2.asp?arcid=5985
Rolnicy, którzy kupują ziarno GM uzależniają się od chemicznych korporacji, ziarna są patentowane i trzeba je
kupować co roku od producenta (nie wolno wysiewać zebranych ziaren). Percy Schmeiser kanadyjski rolnik,
którego rzepakowe pola zostały zapylone rzepakiem GM uprawianym na sąsiednich polach został zrujnowany
przez Monsanto, biotechnologicznego giganta, który oskarżył go o przywłaszczenie „intelektualnej własności”.
„Od lat używam własnych nasion. Teraz mówi mi się, że nie wolno mi tego robić, jeżeli mój sąsiad wysiewa
zmienione genetycznie ziarno. Materiał GM przenika na moje pola w drodze zapylenia i zawiania podczas
żniw i ja muszę jeszcze za ten brud płacić tantiemy licencyjne”. – powiedział Percy.
http://www.organicconsumers.org/ge/supreme_court_schmeiser.cfm
!!! Zysk wynikający z upraw GMO trafia w dużej części do
producentów nasion objętych patentami.
Stwierdzono, że dochodzi na dużą skalę do krzyżowania między
roślinami GM a konwencjonalnymi. Pyłki roślin GM są przenoszone
przez wiatr, owady, ludzi na sąsiednie uprawy i nie sposób temu za-
pobiec. Badania w Central Science Laboratory (Anglia) potwierdziły,
że …pyłki rzepaku mogą być roznoszone na odległość 26 km… . Nato-
miast badania przeprowadzone przez Uniwersytet w Reading (Anglia)
wykazały, że …rzepak oleisty GM krzyżuje się w drodze zapylenia
z dziko rosnącymi gatunkami kapustowatych brassicaceae (kalarepa,
rzepa, buraki pastewne, rzodkiew) tworząc superchwasty… .
http://www.organicconsumers.org/ge/hazards101503.cfm
Konferencja „Solidarne NIE dla GMO” zorganizowana przez ICPPC pod
patronatem Wojewody Małopolskiego, Przewodniczącego Sejmiku Woje-
wództwa Małopolskiego oraz TVP 3 Kraków.
Na zdjęciu: Eurodeputowany Janusz Wojciechowski otrzymuje tradycyjne
polskie ziarno aby zabrał je do Parlamentu Europejskiego z wiadomością,
że Polacy nie chcą GMO.
– 2 –
40198048.004.png
Dowody zebrane w ostatnich latach wykazują niezbicie, że wysokość plonów bynajmniej nie wzrosła. Z relacji
rolników z Północnej Ameryki wynika, że plony są znacznie niższe niż oczekiwano, co potwierdzają nieza-
leżne badania naukowe. Np. wydajność GM soi RR spada o 5 - 10%. - mówi prof. dr hab. Jan Narkiewicz-
-Jodko, więcej na http://icppc.pl/pl/gmo/index.php?id=18
GMO zamiast przyczyniać się do rozwiązania problemu głodu na świecie, dodatkowo powodują jego
pogłębienie! Wprowadzenie technologii GM zaburza równowagę przyrody w istniejących ekosystemach
i w dalszej kolejności powoduje najgorsze skutki jak: wyjałowienia gleby, niskie plony, stałe zagrożenia
chorobami. Warto pamiętać, że miliony tradycyjnych rolników zachowuje swoje nasiona lub wymienia je
z sąsiadami. To jest ich podstawowe prawo i od tego zależy ich przetrwanie. Odebranie im tego prawa
poprzez patentowanie nasion czy roślin to niszczenie podstaw ich bytu. Rzeczywisty problem głodu nie
tkwi w braku żywności; na świecie produkuje się ją w wystarczającej ilości! Głód jest wynikiem nie-
właściwej polityki rolnej i niewłaściwej dystrybucji żywności.
Technologia genetyczna niszczy związki rolniczej agrokultury. Jeżeli dopuścimy do dalszego szerzenia się
technologii agro-genetycznej bieda i głód będą się zwiększać. – mówi dr Vandana Shiva z Indii, laureat Alter-
natywnej Nagrody Nobla.
KTO POTRZEBUJE GMO
Konsumenci nie chcą GMO ! Rolnicy nie potrzebują GMO!
Zagrożenie dla środowiska, zdrowia ludzi i zwierząt jest nieprzewidywalne!
Kto zatem potrzebuje GMO?
Największe firmy zajmujące się produkcją i sprzedażą GMO to:
MONSANTO
SYNGENTA
BAYER
DU PONT
PIONEER
...CZY GMO JEST BEZPIECZNE?
Czy genetycznie modyfikowana żywność jest bezpieczna? Naukowcy z firmy Monsanto twierdzą, że tak. CZY
MOŻEMY IM UFAĆ?
W czasie 100-letniej historii firmy Monsanto jej specjaliści zawsze twierdzili, że nowe technologie, które wpro-
wadzają, są całkowicie bezpieczne. Po latach okazywało się, jak tragicznie się mylili. Np. Monsanto wprowa-
dziło:
1945: DDT – silnie toksyczny, wywołuje raka, wycofane w latach 60-tych (...)
1962: Agent Orange – używany w Wietnamie do nisz-
czenia dżungli, silnie rakotwórczy (...)
Nowsze osiągnięcia: BST (rBGH, Posilac) - zmodyfi-
kowany genetycznie hormon wzrostu, zwiększa u krów
produkcję mleka. Okazało się, że zwiększa również ry-
zyko zachorowania na raka piersi, okrężnicy i prostaty
u pijących to mleko. Stosowanie BST jest zakazane w
krajach UE...
źródło: http://www.fz.eco.pl/?a=monsanto&style=print
…Raport zatytułowany „Kto zyskuje na uprawach gene-
tycznie modyfikowanych? Monsanto i korporacyjna re-
wolucja GMO” zawiera wniosek, że wzrost zmutowanych
upraw w niektórych krajach był wynikiem agresywnej
polityki koncernów biotechnologicznych, a nie rezulta-
tem domniemanych korzyści, jakie ta technologia miała
przynieść…
http://oai.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&si-
d=694&mode=thread&order=0&thold=0
Autor: Dominique Béroule
– 3 –
40198048.005.png 40198048.006.png
NACISKI
W raporcie Amerykańskiego Wydziału Rolnictwa czytamy:
…W dniach 27-30 marca 2006 Zagraniczny Rolniczy Serwis przy Wydziale Rolnictwa w USA przeprowa-
dził w Warszawie cztery szkolenia na temat biotechnologii i współistnienia. Uczestnikami szkoleń byli m.in.
przedstawiciele rządu, lokalnej administracji, organizacji rolniczych oraz studenci (…) Wśród wniosków przed-
stawionych przez organizatorów powyższych szkoleń są następujące:
Zgadzamy się z oceną jednego z uczestników szkoleń reprezentującego rząd RP, że poparcie dla produkcji
biopaliw powinno być pomocne w budowaniu dalszej akceptacji biotechnologii wśród przedstawicieli rządu,
rolników i całego społeczeństwa. Będziemy kontynuować edukację wśród ludzi, którzy podejmują decyzje
w Polsce, na akademiach i w prywatnym sektorze…
USDA Foreign Agricultural Sernice, Global Agriculture Information Network, 4/4/2006, “Outcome of U.S. Biotechnology Seminars in
Poland”
(...) Pierwszą wizytę jaką ma każdy nowy minister w Grecji jest wizyta złożona przez ambasadora USA, który
mówi nam, że musimy dopuścić GMO (...) Nacisk jest ogromny – powiedział Koliopanos. (red.: Theodore
Koliopanos był Ministerem ds. Środowiska w Grecji; Grecja ogłosiła się krajem wolnym od GMO)
International Herald Tribune, 24.05.2006, „In EU, front lines in food war” by Elisabeth Rosenthal
http://www.iht.com./bin/print_ipub.php?file=/articles/2006/05/23/news/gmo.php
Lobbing koncernów biotechnologicznych, produkujących GMO, jest bardzo silny. Wraz z trojgiem innych
posłów próbowaliśmy przeforsować w Parlamencie Europejskim deklarację zmierzającą do wprowadzenia
możliwości zakazania upraw GMO przez każdy kraj członkowski i każdy region. Opozycja przeciw tej dekla-
racji była bardzo silna, odczuwałem to w rozmowach z wieloma posłami. Nie udało się skłonić do podpisania
deklaracji większości posłów do Parlamentu Europejskiego, ale zebranie ponad 200 podpisów w warunkach
silnej presji było i tak sukcesem (…) To co niemożliwe dziś, może stać się możliwe jutro. Kraje, które nie
chcą u siebie GMO powinny walczyć o możliwość wyboru i dążyć do zachowania dla siebie możliwości za-
kazu upraw transgenicznych. W szczególnej sytuacji jest Polska, kraj małych, rodzinnych gospodarstw,
dla których wielką szansą jest zachowanie wizerunku produkcji rolniczej czystej, zdrowej, wolej od
GMO. W najlepiej pojętym interesie społecznym i gospodarczym Polska powinna konsekwentnie nie
dopuszczać GMO na swój obszar, nawet ryzykując spór na forum Unii Europejskiej. Wierzę bowiem
w to, że w Unii jednak zwycięży przekonanie, że obrona przed GMO to sprawa ważna dla naszego
zdrowia, dla środowiska i dla gospodarki europejskiej. – mówi Janusz Wojciechowski, poseł Parlamentu
Europejskiego, wiceprzewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w PE. Więcej na http://icppc.pl/pl/gmo/
index.php?id=198
GMO W UNII EUROPEJSKIEJ
Jeszcze przed przystąpieniem Polski do UE (w ‚starej’ Unii) zatwierdzonych było 16 genetycznie zmodyfikowa-
nych produktów (GMO) z przeznaczeniem do stosowania przy produkcji żywności dla ludzi i zwierząt. Głównie
były to soja, kukurydza i oleje rzepakowe. Razem z wej-
ściem do UE zgodziliśmy się na stosowanie tych produktów
również w Polsce! Od maja 2004 r., po przystąpieniu Polski
do UE, Komisja Europejska dopuściła kolejne produkty GM
do stosowania przy produkcji żywności: słodką kukurydzę
Bt 11, kukurydzę NK 603, kukurydzę 1507, kukurydzę Bt
MON 863, rzepak GT73, kukurydzę RR GA21, kukury-
dzę Bt MON 863xMON810. We wrześniu 2004 wpisano
17 odmian GM kukurydzy MON 810 do Wspólnotowego
Katalogu Nasion, a w grudniu 2005 dopisano 14 dodat-
kowych odmian tej kukurydzy. Razem daje to 31 od-
mian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy MON810
dopuszczonych do upraw we wszystkich krajach UE.
Kilka krajów, w tym Polska, wprowadziło własne zaka-
zy na uprawy genetycznie zmodyfikowane.
Prawodawstwo UE dopuszcza możliwość, by rządy naro-
dowe i samorządy lokalne same wprowadzały ogranicze-
nia zapobiegające skażeniu modyfikacjami genetycznymi.
Takie zapisy zawiera:
Autor: Dominique Béroule
– 4 –
40198048.001.png
Dyrektywa 2001/18/EC w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów genetycznie zmo-
dyfikowanych, która np. mówi, że … Samorządy lokalne mogą korzystać z Art. 19(3)(c) prosząc swój rząd
o nadanie ich obszarowi przywileju „rejonu geograficznego”.
Dyrektywa EC/2002/53 (odnosi się do powszechnego katalogu nasion), która np. mówi, że …W szczegól-
ności kraj UE może wprowadzić zakaz użycia uprawy gdy: uprawa może być szkodliwa dla innych odmian
bądź gatunków, dana odmiana jest nieporównywalna/niewspółmierna do odmian uprawianych w danym kraju
albo nie nadaje się do uprawy z powodu swojej klasy dojrzałości, lub „istnieją ważne przesłanki, że odmiana
stanowi ryzyko dla ludzkiego zdrowia lub środowiska”.
!!! Wyżej wspomniane przepisy Unijne są jednak niejasne i bardzo trudne do wykonania. Prawodaw-
stwo w UE jest generalnie zbyt słabe, co w przyszłości może spowodować utratę możliwości produk-
cji żywności wolnej od GMO (jak to się dzieje np. w USA). Z drugiej strony wprowadzenie GMO jest
w sprzeczności zasadą ostrożności, czy też ogólną polityką Unii w zakresie np.: ochrony środowiska
obszarów chronionych (w tym bioróżnorodności), rolnictwa ekologicznego, zachowania dobrej praktyki
rolniczej, promocji lokalnego produktu, ochrony zdrowia społeczeństwa.
!!! W zawiązku z powyższym należy DOMAGAĆ SIĘ od POLITYKÓW I WŁADZ
zmiany prawa krajowego i europejskiego tak aby należycie zabezpieczało regiony
i kraje w całej UE przed GMO i tak aby społeczności miały prawo decydowania
w sprawach GMO.
ZAGROŻENIA GMO DLA ROLNIKÓW, ŚRODOWISKA I LOKALNEJ EKONOMII
Genetycznie zmodyfikowane nasiona, rośliny i inne organizmy są patentowane co zwiększa kontrolę po-
nadnarodowych korporacji nad rolnikami oraz produkcją i konsumpcją żywności. Rolnicy stosujący uprawy GM
muszą płacić opłaty tantiemowe oraz są pociągani do odpowiedzialności za problemy (np. zanieczyszczenie
upraw) związane z tymi uprawami. Wartość ich gruntów ornych spada ze względu na zanieczyszczenie
przez GMO, które pozostaje w glebie kilkanaście lat. Rolnik z Dakoty (USA) Tom Wiley mówi: „Rolnicy są
oskarżeni o użycie GMO, które znalazło się na ich polach w wyniku zapylenia. Rolnicy nie chcą tych na-
sion.” Ken Ralph z Tennessee spędził 4 miesiące w więzieniu i zapłacił 1,8 mln dolarów kary za ponowne
użycie nasion soi-GM.
źródło: raport Center of Food Safety „Monsanto vs US farmers” http://www.centerforfoodsafety.org/Monsantovsusfarmersreport.cfm
Korporacje przejmują dalszą kontrolę nad reprodukcją nasion. „ 5 października został przyznany w Europie
patent na wzbudzającą kontrowersję ‘technologię Terminatora’. Terminator oznacza (...) , że nasiona zrodzone
w tych uprawach nie będą kiełkować...” To jest realne zagrożenie dla około 80 % rolników na całym świecie,
którzy obecnie zachowują swoje nasiona do dalszych upraw”. - powiedziała Lucy Sharrat z Greenpeace .
źródło: http://www.gmwatch.org/archive2.asp?arcid=5864
Protest przeciw GMO w Vannes (Francja, kwiecień 2006). W marszu wzięło udział 12000 osób. Źródło: http://altercampagne.free.fr/
– 5 –
40198048.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin