Szafraniec Anna - Szklane dźwięki.pdf - Harfa szklana - bibiariel

Szklane D Ź W IĘ K I

Dźwięki powstające przy pocieraniu szklanych prętów wywołują niezwykły efekt –

mogłyby z powodzeniem ilustrować filmowe sceny grozy.

Świat „szklanych dźwięków” rozbrzmiewa różnymi gło-

sami. Są wśród nich perliste tony płynące ze szklanego

wibrafonu, szklanych fletów, ludowych piszczałek. Są też

uderzane pałeczkami szklane dzwony, zestaw grających

kieliszków czy święcąca triumfy w XVIII wieku szklana

harmonika.

Instrumenty te, oprócz niewątpliwych walorów muzycz-

nych, fascynują swą niepospolitą urodą.

bycia dźwięku jest tu podobna do szklanej harfy czy har-

moniki, jednak brzmienie pojawia się w zdecydowanie niż-

szym rejestrze.

Jednym z bardziej wyjątkowych, jeśli chodzi o wygląd,

instrumentów szklanych jest tzw. Cristal Baschet. Stworzony

i produkowany we Francji przez braci Bernarda i François

Baschetów, sprawia wrażenie obnażonego mechanizmu

jakiegoś skomplikowanego urządzenia. Baschetowie opra-

cowali projekt konstrukcji, eksperymentując z dźwiękami

i efektami wybiegającymi poza ramy tradycyjnych brzmień.

Rezultat przerósł oczekiwania. Dźwięki powstające przy

pocieraniu szklanych prętów wywołują niezwykły efekt –

mogłyby z powodzeniem ilustrować filmowe sceny grozy.

Słuchając donośnych tonów, trudno uwierzyć, że będący

ich źródłem cristal jest instrumentem całkowicie akustycz-

nym.

Niepowtarzalne brzmienie

Można je znaleźć w zbiorach Muzeum Instrumentów

Muzycznych w Poznaniu, w Pałacu w Nieborowie, są częścią

wspaniałej kolekcji śląskiego etnomuzykologa – prof. Adolfa

Dygacza. Fascynują swym niepowtarzalnym brzmieniem

i kolorytem muzyki, która, jak w przypadku szklanej harfy

czy harmoniki, ma nierzadko charakter transowy.

Spójrzmy na szklane klosze harmoniki zawieszone równo

na wspólnej osi. Mechanizm pedałowy obraca nimi, a wyko-

Designerskie eksperymenty

Szkło prowokuje do designerskich eksperymentów. Czasem

jednak efekt, mimo całkiem ciekawego pomysłu, ociera się

o kicz. Projektami raczej z pogranicza muzyki i „designu”

wydają się np. szklane fortepiany, skrzypce czy saksofony.

Parając się grą na szklanej harfie, to jej, jako instrumentowi

ze wszystkich tu wymienionych najstarszemu, oddaję palmę

pierwszeństwa. Jej możliwości zaskakują nawet w szerszym

kontekście całej rodziny instrumentów szklanych.

Szklana harmonika, Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu.

nawca przykłada wilgotne palce do ich wirujących krawędzi.

Wydobywający się dźwięk elektryzuje słuchaczy. To właśnie

harmonika towarzyszy scenie obłędu w „Łucji z Lammer-

moor” Gaetana Donizettiego, potęgując niezwykłe emocje

ostatniego aktu opery.

Zachwyca ekspresją

GLASS DUO ze swoją szklaną harfą.

Podobny dźwięk i efekt wywołuje muzyka grana na

szklanej harfie, czyli instrumencie zbudowanym z kielisz-

ków. Można nawet odnieść wrażenie, że pod względem

wyrazowym i artykulacyjnym harfa jest bardziej wyrafino-

wana od harmoniki. To muzyk zwilżonymi palcami rozwi-

browuje każdy kieliszek z osobna, a dzieje się to w tem-

pie najbardziej odpowiednim do charakteru utworu. To

właśnie na szklanej harfie można usłyszeć perliste stacca-

to i zarazem wspaniale poprowadzoną romantyczną frazę.

Choć nie należy do instrumentów głośnych, dynamika na

niej realizowana potrafi zachwycić ekspresją.

Ciekawym instrumentem, i to ze względu na brzmienie

oraz nietypowy wygląd, jest również verofon. Tworzą go

szklane rury osadzone pionowo na ramie. Zasada wydo-

„Zwykły” zestaw kieliszków, zwany w XVIII wieku anielskimi

organami, obecnie znów zachwyca niezwykłym kolorytem.

Można na nim zagrać Mozarta, Chopina, Czajkowskiego

i wszystko to, co nie jest w sprzeczności z eterycznym cha-

rakterem brzmienia tego rzadkiego instrumentu.

Szklaną harfę Glass Duo, jedynego w Polsce zespołu kul-

tywującego tradycje szklanej muzyki, można usłyszeć solo,

z towarzyszeniem przeróżnych zespołów oraz orkiestr. Jej

delikatne tony, po latach królowania mocnych brzmień,

znów powracają do łask. n

Anna Szafraniec

muzyk Glass Duo, grająca na szklanej harfie,

członek międzynarodowej organizacji GMI (Glass Music International)

skrzypaczka Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku

Fot. Autor

nr 5/006

Szafraniec Anna - Szklane dźwięki.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: