UDAR MOZGU.doc

Udar mózgu

Udar mózgu to przerwanie dopływu krwi w naczyniu w rejonie mózgowia. Dzielimy na dwa typy:

- udar niedokrwienny, tzw. zawał mózgu,

stanowi 85% wszystkich udarów. Przyczyną jest nagłe ograniczenie przepływu krwi do mózgu, najczęściej wskutek zakrzepu lub zatoru.

Objawy:

·         niedowład lub paraliż,

·         osłabienie lub zniesienie czucia po jednej stronie ciała,

·         pacjent nie odczuwa bólu!

·         w przypadku zakrzepu - brak drgawek, a w przypadku zatoru - nagłe drgawki.

Zdarza się, że udar niedokrwienny poprzedzony jest przemijającymi objawami w postaci niewielkiego paraliżu, zaburzeń mowy, ostrości wzroku, zawrotami głowy z nagłymi upadkami.

- udar krwotoczny

stanowi 15% wszystkich udarów. Powstaje w wyniku uszkodzenia tętnicy mózgu spowodowane nadciśnieniem tętniczym lub pęknięcia tętniaka mózgu.

Objawy:

·         podobne do objawów udaru niedokrwiennego, ale znacznie szybciej narastające i stan ogólny poszkodowanego jest od początku ciężki. Z tego powodu śmiertelność wynosi 60%.

·         nagły, bardzo silny ból głowy,

·         w odróżnieniu do udaru niedokrwiennego, udar krwotoczny pojawia się najczęściej w ciągu dnia.

Występuje jeszcze inny rodzaj udaru - krwotok podpajęczynówkowy. Objawia się gwałtownym, nagłym, niezwykłym bólem głowy z krótkotrwałą utrata przytomności. Jest to udar o największej śmiertelności.

Objawy kliniczne udaru:

·         niewielkie porażenie mięśni twarzy - objawiające się opadaniem kącika ust,

·         brak orientacji, śpiączka,

·         zawroty głowy,

·         zaburzenia mowy,

·         zaburzenia równowagi,

·         zaburzenia widzenia, utrata widzenia, szczególnie na jedno oko.

Czynności ratujące:

·         wezwanie pomocy,

·         sprawdzenie oddechu, tętna, w razie konieczności podjąć czynności reanimacyjne,

·         spokojnie zbadać poszkodowanego, wskazane jest objaśnianie wszystkich wykonywanych czynności, gdyż bardzo często poszkodowany słyszy,

·         aby sprawdzić czy doszło do paralizu przytomnemu poszkodowanemu polecamy poruszyć daną kończyną, a u nieprzytomnego - porównujemy kończyny lub sprawdzamy jak szybko opada,

·         gdy poszkodowany jest nieprzytomny układamy w pozycji bocznej ustalonej na porażonej stronie (w celu zmniejszeniu powikłań), także w przypadku porażenia mięśni twarzy (w celu swobodnego wypływu śliny i zapobiegnięcia zachłyśnięciu),

·         systematycznie kontrolować oddech i tętno,

·         nie wolno podawać płynów i pokarmu.

Stan poszkodowanego można określić m. in. przedszpitalną skalą udarów - Cincinnati:

a) opadanie twarzy - poszkodowany pokazuje zęby, albo uśmiecha się:

·         normalnie - jednakowe poruszanie się obu stron twarzy,

·         nienormalnie - jedna strona twarzy porusza się inaczej niż druga - asymetria,

b) unoszenie ramion - poszkodowany ma zamknięte oczy i unosi obydwa wyprostowane przed sobą ramiona na 10 sekund:

·         normalnie - obydwa ramiona poruszają się jednakowo, albo wcale,

·         nienormalnie - jedno ramię nie porusza się, albo uniesione opada,

c) nienormalną mowę - poleca się poszkodowanemu powtórzenie określonego zdania:

·         normalnie - używa prawidłowych słów, wymawia je wyraźnie,

·         nienormalnie - wymawia niewyraźnie, używa nieprawidłowych słów lub nie jest zdolny do mówienia.