Dusza zaczarowana - tom 1 i 2 - Rolland Romain.PDF - Ebooki - rs38R

ROMAIN ROLLAND

DUSZA

ZACZAROWANA

Tom I i II

ower Press 2000

TYTUŁ ORYGINAŁU FRANCUSKIEGO

przełożył Franciszek Mirandola

PRZESTROGA DLA CZYTELNIKA

Stając u początku nowej wędrówki, nie tak długiej jak Jana Krzysztofa, która, jednak

obejmie także kilka etapów, przypominam czytelnikom przyjacielską prośbę rzuconą w jed-

nym z punktów zwrotnych dziejów mego muzyka. We wstępie do Buntu podkreśliłem, że

każdy tom winno się traktować jako rozdział dzieła będącego w ruchu, którego myśl rozwija

się wraz z tokiem życia, jakie przedstawia. Cytując stare powiedzenie: – Koniec jest życia

pochwałą, wieczór chlubą, dnia minionego – dodałem: – Gdy dotrzemy do kresu, osądzicie,

ile był wart nasz wysiłek.

Niewątpliwie każdy z tomów musi posiadać swoiste cechy i stanowić pewną całość jako

dzieło sztuki, ale przedwczesne byłoby sądzić wedle niego o idei ogólnej. Pisząc powieść

obieram istotę posiadającą ze mną cos wspólnego (a raczej ona to dokonywa wyboru). Od tej

chwili pozostawiam jej swobodę, nie wprowadzając wcale własnej osobowości. Ciężkie to,

zaiste, brzemię ta dźwigana od przeszło półwiecza osobowość i właśnie niebiański dar sztuki

przynosi wyzwolenie: możność pojenia się inną duszą i przechodzenia w inne egzystencje

(nasi indyjscy przyjaciele powiedzieliby: inne nasze egzystencje; gdyż wszystko jest w każ-

dym z nas).

Przeistoczony w Jana Krzysztofa, Golasa czy Anetkę Riviere jestem tylko sekretarzem ich

myśli. Słucham, co mówią, widzę ich czyny i patrzę ich oczyma. W miarę jak nabierają wie-

dzy, czerpiąc z serca swego i z ludzi, uczę, się wraz z nimi; gdy się mylą, padam, wstaje , gdy

odzyskują równowagę, i ruszamy w drogę. Nie twierdzę, ze droga to najlepsza, lecz jest ona

naszą drogą. Choćby nie mieli racji Krzysztof, Colas i Anetka, jednak żyją, a życie to nie naj-

gorsza z racji.

Nie doszukujcież się tutaj tez ni teoryj. Macie przed sobą same jeno wnętrzne dzieje życia

szczerego, długiego i płodnego w radości i bóle. Obarczone jest ono niezawodnie sprzeczno-

ściami, obfituje w błędy, ale także usiłuje osiągnąć w braku niedostępnej prawdy harmonię

ducha, która jest naszą prawdą najwyższą.

R. R.

Sierpień 1922 r.

TOM PIERWSZY

ANETKA I SYLWIA

Miłość to pierwsza z istot zrodzonych,

Miłość, która wydała później myśl... ,

Rigveda

Dusza zaczarowana - tom 1 i 2 - Rolland Romain.PDF