Wyzwania macierzy�stwa Katleen Kendall Tackett Wyzwania macierzy�stwa Jak by� szcz�liw� matk� przek�ad: Marek Orski Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie lDDD273b5fl GWP GDA�SKIE WYDAWNICTWO PSYCHOLOGICZNE Gda�sk 2003 O 'i O ,i -t i Tytu� orygina�u: 7%e Hidden Feelings of Motherhood. Coping wi�h Stress, Depression, and Burnout Copyright � 2001 by New Harbinger Publications, Inc. 5674 Shattuck Avenue Oakland, CA 94609 Copyright � for the Polish edition by Gda�skie Wydawnictwo Psychologiczne, Gda�sk 2003 Wszystkie prawa zastrze�one. Ksi��ka ani jej cz�� nie mo�e by� przedrukowywana ani w �aden inny spos�b reprodukowana lub odczytywana w �rodkach masowego przekazu bez pisemnej zgody Gda�skiego Wydawnictwa Psychologicznego. Wydanie pierwsze w j�zyku polskim Redakcja: Urszula Dzieci�tkowska Korekta: Anna �witalska-Jopek Projekt ok�adki: Agnieszka �elewska Sk�ad: Piotr M. Rogalski '?' 'ISBN 83-89120-32-1 S\ --?-*' WDG Drukarnia w Gdyni Sp. z o.o. ul. �w. Piotra 12, 81-347 Gdynia tel. (58) 660-73-10; tel./fax (58) 621-68-51 Gda�skie Wydawnictwo Psychologiczne s. c. ul. Bema 4/la, 81-753 Sopot, tel./fax: (0-prefiks-58) 551-61-04 e-mail: gwp@gwp.gda.pl http://www.gwp.pl Ksi��k� t� po�wi�cam pami�ci mojej przyjaci�ki, Dian� Kay (1959-2001) Opu�ci�a nas stanowczo zbyt szybko, ale dla wszystkich, kt�rzy mieli zaszczyt j� zna�, by�a wzorem odwagi i uosobieniem wdzi�ku BUW-Eo- Q9 / Ib Spis tre�ci Przedmowa ...............................................................................11 Podzi�kowania .............................................................................14 Wst�p ...........................................................................................17 Macierzy�stwo po ameryka�sku: gdzie tkwi b��d?..............17 Kim jestem i dlaczego napisa�am t� ksi��k�?.......................18 O czym jest ta ksi��ka?.........................................................19 Mo�esz zmieni� swoje �ycie...................................................20 Rozdzia� 1 Stres. Dotrzyma� �yciu kroku.....................................................21 Opowie�� o dw�ch matkach..................................................21 Dlaczego matki s� zestresowane?.........................................23 Konsekwencje zawrotnego tempa �ycia...............................26 Co mo�esz zrobi�?..................................................................29 Rozdzia� 2 Depresja. �ycie bez rado�ci........................................................32 Dlaczego matki cierpi� na depresj�?.....................................32 Depresja: choroba cia�a i duszy............................................36 Dlaczego depresja szkodzi?...................................................37 Co mo�esz zrobi�?..................................................................39 Rozdzia� 3 Wypalenie. Kiedy jeste� u kresu.................................................46 Objawy syndromu wypalenia................................................47 Przyczyny syndromu wypalenia...........................................48 Co mo�esz zrobi�?..................................................................59 8_______________________Wyzwania macierzy�stwa________________________ Rozdzia� 4 Serce i dom. Fascynuj�ca historia domowej pracy kobiet...............................62 Kobiety przed wojn� secesyjn�.............................................63 Upadek znaczenia ogniska domowego: 1865-1920..............66 Industrializacja i konsumeryzm a praca kobiet: 1920-1960..............................................................................66 �Przemilczany problem": Betty Friedan i The Feminine Misti�ue...............................73 Lata pi��dziesi�te: z�oty wiek rodziny?................................74 Odrodzenie ogniska domowego.............................................75 Rozdzia� 5 Z mi�o�ci czy dla pieni�dzy? Wybierz odpowiedni rodzaj pracy...............................................79 Dlaczego kobiety pracuj�?.....................................................80 Ile kosztuje ci� praca?............................................................83 Wybierz odpowiedni� dla siebie form� zatrudnienia...........84 Zalety alternatywnych form zatrudnienia...........................88 Wady alternatywnych form zatrudnienia............................90 Co mo�esz zrobi�?.................................................................93 Rozdzia� 6 Jak zmniejszy� liczb� domowych obowi�zk�w?........................96 Matki na drugiej zmianie......................................................96 Paradoks urz�dze� gospodarstwa domowego......................97 Analiza i eliminacja czynno�ci..............................................99 Dobrze zorganizuj prac�......................................................100 Dzielenie si� obowi�zkami..................................................104 Co mo�esz zrobi�?.................................................................112 Rozdzia� 7 Tak bardzo zm�czona. Wyczerpanie matki...............................114 ______________________________Spis tre�ci_____________________________9 Dlaczego matki s� tak zm�czone?.......................................114 Co mo�esz zrobi�?.................................................................124 Rozdzia� 8 Bolesna pami��. Maltretowanie w dzieci�stwie.......................130 Rodzaje maltretowania dzieci ............................................130 Trwa�e efekty przemocy i zaniedbania w dzieci�stwie......137 Co mo�esz zrobi�?.................................................................144 Rozdzia� 9 Opieka nad dzieckiem sprawiaj�cym k�opoty wychowawcze ...149 Chimeryczny temperament.................................................150 Zesp� nadpobudliwo�ci psychoruchowej z deficytem uwagi................................................................153 Jak �y� z dzieckiem nadaktywnym: historia pewnej matki.........................................................156 Uczucia matek.....................................................................158 Twoje inne zwi�zki..............................................................160 Druga strona medalu..........................................................161 Co mo�esz zrobi�?.................................................................162 Rozdzia� 10 Opieka nad dzieckiem z problemami zdrowotnymi...................165 Wcze�niactwo ................................................................165 Choroby przewlek�e i upo�ledzenia ...................................169 Uczucia matek .....................................................................173 Potencja� rado�ci .................................................................177 Co mo�esz zrobi�?................................................................178 Rozdzia� 11 Witaj-�egnaj. Strata dziecka.....................................................181 Formy utraty dziecka...........................................................182 Pie�� Jonathana: przypadek zespo�u nag�ej �mierci niemowl�t......................187 10 Wyzwania macierzy�stwa Typowe reakcje.....................................................................189 Twoje pozosta�e dzieci..........................................................194 Co mo�esz zrobi�?.................................................................196 Epilog ..................................................................................199 Poszukaj jasnych stron �ycia...............................................199 Znajd� czas dla siebie...........................................................200 Zmie� rozk�ad codziennych obowi�zk�w............................200 Zacznij si� znowu �mia�.......................................................200 Poszukaj autorytetu.............................................................201 Po��cz si� z sieci�..................................................................201 Znajd� odpowiedni dla siebie rytm pracy............................202 Zatrudnij trenera.................................................................202 Kultywuj �ycie duchowe......................................................202 Otaczaj si� pi�knem.............................................................202 Bibliografia....................................................................................205 Indeks rzeczowy..........................................................................211 Indeks osobowy............................................................................215 Przedmowa Ksi��ka Kathleen Kendall-Tackett to niezwyk�y, pe�en ciep�a tekst o wielu problemach, kt�rych kobiety do�wiadczaj� w zwi�zku z poro- dem. Nie dotyczy ona jednak tylko porodu. Opowiada r�wnie� o �yciu kobiet w naszych czasach, o wielu nieoczekiwanych dylematach, kt�rym musz� one stawi� czo�o. Dr Kendall-Tackett pisze o ci�arze obowi�zk�w, kt�re spoczywaj� na kobietach - zwi�zanych z domem, prac� zawodow�, opiek� nad dzieckiem - a tak�e o nie zawsze u�wiadamianych zmianach w �yciu emocjonalnym, w relacjach z lud�mi oraz w pozycji spo�ecznej, kt�re niesie ze sob� macierzy�stwo. �ycie domowe coraz rzadziej przystaje dzi� do tradycyjnych wyobra�e�. Zmienia si� struktura rodzinna (coraz wi�cej jest matek samotnych, rozwiedzionych, w dojrza�ym wieku). Zwi�kszaj� si� te� wymagania, kt�re sobie stawiaj� kobiety. Wszystko to oznacza, �e ka�da rodzinna jest inna, a kobiety musz� podejmowa� nadludzkie wysi�ki, by sprosta� ogromowi obowi�zk�w. Wprawdzie zawsze wychowywa�y one dzieci i zajmowa�y si� domem, ale dzisiaj borykaj� si� jeszcze z wywo�ywan� wyg�rowanymi wyma- ganiami presj� emocjonaln�, kt�rej wytrzymanie cz�sto przekracza mo�liwo�ci adaptacyjne ludzkiego systemu nerwowego. Dr Kendall- -Tackett omawia nie tylko tak istotne problemy m�o...
piwowar3