TEST KOMP .klasas 5 j. pol,.pdf

WPISUJE UCZEŃ

UZUPEŁNIENIA

ZESPÓŁ

NADZORUJĄCY

KOD UCZNIA DATA URODZENIA UCZNIA

dysleksja

SPRAWDZIAN

W PIĄTEJ KLASIE

SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Psy

Instrukcja dla ucznia

1. Sprawdź, czy zestaw zawiera 9 stron.

2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i datę uro-

dzenia.

3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.

4. Rozwiązania zapisuj długopisem z czarnym tuszem.

Nieużywaj korektora.

5. W zadaniach od 1 do 6 i od 8 do 19 są podane cztery odpowie-

dzi: A , B , C , D .

Odpowiada im następujący układ kratek na karcie odpowiedzi:

Czas pracy:

45 minut

Liczba punktów

do uzyskania: 30

6. Wybierz tylko jedną odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiadają-

cą jej literą – np. gdy wybrałeś „A”:

7. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi,

alejeśli się pomylisz,

błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź.

8. Rozwiązania zadań 7 i 20 zapisz czytelnie i starannie w wyzna-

czonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.

9. Na 8 stronie arkusza znajduje się miejsce przeznaczone na

brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane.

POWODZENIA!

www.wsip.com.pl

217

Tekst do zadań od 1 do 4.

Historia psa

U żadnego innego udomowionego zwierzęcia nie znajdziemy takich różnic

pomiędzy poszczególnymi osobnikami jak [...] u psa. [...] Ta rozmaitość mogła-

by sugerować, że pies miał wielu przodków. Niegdyś, z uwagi na niektóre cechy

budowy oraz umaszczenie w kolorze piasku, uważano szakala za przodka azjaty-

ckich odmian charta. Pochodzenie innych ras wyprowadzano od lisa, kojota lub

hieny. W starożytności utrzymywano nawet, że pies pochodzi od tygrysa. Dopie-

ro współcześni zoologowie doszli do wniosku, że pies ma tylko jednego przodka

– jest nim wilk. [...] Na pewno nie było tak, że całemu psiemu rodowi początek

dała jedna wilcza rodzina. W wielu miejscach na świecie, zupełnie niezależnie

od siebie, [...] następowało przekształcanie się wilka-drapieżnika w „wilka do-

mowego”, a następnie – w psa domowego. Stopniowe przekształcanie dzikich

zwierząt w zwierzęta domowe, dokonywane świadomie w celu pozyskiwania ich

mięsa, skór, mleka itp., nosi nazwę udomowienia. W przypadku psa, który speł-

nia zadania inne niż hodowlane, mówimy o oswojeniu. Trudno dziś powiedzieć,

kiedy dokładnie nastąpiło oswojenie psa. Wszystko zaczęło się prawdopodobnie

ok. 15 000 lat temu. [...] Wiecznie głodne wilki nie traktowały przyjaźnie myśli-

wych z epoki kamienia. Byli oni bowiem dla nich groźnymi przeciwnikami w walce

o pożywienie. Pomimo to wrogie stosunki między człowiekiem i wilkiem w końcu

przekształciły się w stosunki partnerskie z korzyścią dla obu stron. Dzięki temu

pies jest dziś najwierniejszym przyjacielem człowieka. Najstarsze szkielety psa do-

mowego znaleziono na północy Iraku. Zwierzęta te żyły tam ok. 14 000 lat temu.

Tak więc pies jest najstarszym spośród zwierząt domowych. Udomowienie owcy

i kozy rozpoczęło się ok. 8800 r. p.n.e., dopiero później człowiek udomowił krowy,

świnie i konie.

Peter Teichmann Psy , przełożyła: Agata Janiszewska

Seria Co i jak? , tom 24, Wydawnictwo ATLAS. Wrocław 1995

Zadanie 1. Najwcześniej udomowionymi zwierzętami były

A. krowy.

B. świnie.

C. psy.

D. konie.

Zadanie 2. Przodkiem psa jest

A. tygrys.

B. lis.

C. kojot.

D. wilk.

Zadanie 3. Oswojenie psa nastąpiło prawdopodobnie około

A. 15 000 lat temu.

B. 14 000 lat temu.

C. 8800 lat temu.

D. 1500 lat temu

218

Zadanie 4. Stopniowe przekształcanie dzikich zwierząt w zwierzęta domowe w ce-

lu pozyskiwania ich mięsa, skór, mleka itp. to

A. przystosowywanie.

B. udomowianie.

C. oswajanie.

D. przyzwyczajanie.

Zadanie 5. W którym szeregu nazwy ras psów zostały zapisane w kolejności alfa-

betycznej?

A. bokser, buldog, chart, dog, doberman, jamnik

B. buldog, bokser, chart, doberman, dog, jamnik

C. bokser, buldog, chart, doberman, dog, jamnik

D. bokser, buldog, doberman, chart, dog, jamnik

Zadanie 6. Którym programem komputerowym posłużysz się, szukając informacji

na temat poszczególnych ras psów?

A. Programem graﬁ cznym.

B. Arkuszem kalkulacyjnym.

C. Edytorem tekstu.

D. Przeglądarką internetową.

Zadanie 7 . Wyobraź sobie, że zaginął ci pies. Zredaguj ogłoszenie, które można

by umieścić na słupie ogłoszeniowym znajdującym się w pobliżu twojego miejsca

zamieszkania.

• W ogłoszeniu zamieść krótki opis wyglądu psa.

Tekst do zadań od 8 do 12.

Cerber

Rozgniewał się tyran i postanowił tym razem wysłać Heraklesa tam, skąd nie

ma powrotu, w ponure podziemia Hadesu. Rozkazał mu przywieść sobie ni mniej,

ni więcej tylko samego Cerbera, stróża piekieł.

Potwór ten miał trzy paszcze zionące ogniem, smoczy ogon wyrastał mu z cia-

ła, a zamiast sierści miał jadowite węże. Siedział u bram ciemności i pilnował,

by żadna dusza nie uciekła z podziemia. [...]

Wtedy zwrócił Herakles swe kroki w stronę siedziby ponurego władcy ciem-

ności. Ale na progu pałacu stał sam Hades w zbroi ukutej przez Hefajstosa i bro-

nił mu wstępu. Wtedy rozgniewany bohater chwycił łuk i wnet strzała brzękła

o metal pancerza i przebiwszy go zraniła boga. Osłabły z bólu pan Erbu musiał

www.wsip.com.pl

219

spełnić żądanie Heraklesa i pozwolił mu zabrać ze sobą trzygłowego stróża pie-

kieł. Ale postawił jeden warunek: by go Herakles pokonał własnymi rękami bez

żadnej broni. Zgodził się heros i odłożywszy łuk i maczugę udał się na polowanie.

Złapał straszliwego psa u ujścia bagnistej rzeki Acherontu i nie zważając na jego

przeraźliwe szczekanie uchwycił potwora u nasady trzech łbów i mocno ścisnął za

kark. Potem szybko związał Cerbera i zarzucił go sobie na plecy. Zabrawszy broń

[...] szczęśliwie dostał się na ziemię. Gdy strażnik piekieł ujrzał światło słońca,

ze strachu podwinął ogon i począł wyć ponuro. Z jego paszcz poczęła się toczyć

piana, z której wyrosły trujące kwiaty. Herakles wziął go na sznur i przyprowadził

na dwór króla Eurysteusza. Gdy król i dworzanie ujrzeli piekielne straszydło,

uciekli na jego widok z obłąkaniem w oczach. Pies zaś, zostawszy sam, zerwał pęta

i pognał z powrotem do Tartaru.

Zadanie 8. Cerber to

A. trzygłowy pies.

B. jadowity wąż.

C. potworny jaszczur.

D. trzygłowy smok.

Zadanie 9. Z piany toczącej się z paszczy potwora wyrosły

A. trujące zioła.

B. pachnące kwiaty.

C. trujące kwiaty.

D. pachnące zioła.

Zadanie 10. Które określenia charakteryzują Heraklesa?

A. Zwinny, niezdecydowany, mężny.

B. Odważny, nieustraszony, waleczny.

C. Mężny, bojaźliwy, nieustraszony.

D. Bohaterski, dzielny, tchórzliwy.

Zadanie 11. Władcą podziemnego świata był

A. Herakles.

B. Hefajstos.

C. Hades.

D. Hermes.

Zadanie 12. Powyższy tekst jest fragmentem

A. mitu.

B. legendy.

C. baśni.

D. kroniki.

Zadanie 13. Którą z wymienionych książek poleciłbyś koledze interesującemu się

wierzeniami starożytnych ludzi?

A. Jan Kasprowicz Bajki, klechdy i baśnie

B. Jan Parandowski Mitologia

C. Artur Oppman Legendy warszawskie

D. Tadeusz Słabczyński Wielcy odkrywcy i podróżnicy

220

Wanda Markowska Mity Greków i Rzymian

Artykuł hasłowy ze słownika języka polskiego do zadania 14.

cerber m IV, DB. -a, Ms. -erze; lm M. -y

1. Cerber blm « mitologiczny pies trzygłowy strzegący bram Hadesu »

2. lm DB. -ów, żart. « srogi, czujny dozorca, człowiek śledzący kogoś, krępu-

jący jego swobodę działania »

3. lm B. -y, szt. « rzeźba, rysunek, malowidło przedstawiające psa Cerbera »

(gr.)

Skróty:

m – rodzaj męski

IV – deklinacja

lm – liczba mnoga

M., D., B., Ms. – mianownik, dopełniacz, biernik, miejscownik

blm – bez liczby mnogiej

żart. – żartobliwy

szt. – sztuka

gr. – grecki

Zadanie 14. Jakich informacji nie znajdziesz w zamieszczonym powyżej artykule

hasłowym wyrazu cerber ?

A. Objaśnień różnych znaczeń wyrazu.

B. Wyjaśnienia pochodzenia wyrazu.

C. Informacji o odmianie wyrazu.

D. Przykładów użycia wyrazu.

Tekst do zadań od 15. do 18.

Nos

Kiedy smutny wracasz z miasta,

Kiedy łamie ci się głos –

Czarny niby czarna pasta

Koło ciebie krąży...

Nos.

Najpierw milczkiem, najpierw z dala,

Przestrzegając reguł gry,

Jak detektyw Nos ustala,

Skąd się bierze nastrój zły.

Potem, gdy już Nos przyczyny

Twojej kwaśnej miny zna,

Wie, że sposób jest jedyny,

Jedna rada... Właśnie ta:

www.wsip.com.pl

221

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: