Arteterapia.doc

Arteterapia - czyli terapia przez sztukę

Co to jest arteterapia ?

Arteterapia to wykorzystanie twórczości w celach leczniczych. Konkretne działania artererapeutyczne są instrumentem określonej koncepcji terapeutycznej. Dlatego też sama technika arteterapeutyczna jest narzędziem działań psychologicznych, wprowadzanych przez arteterapeutę, w odpowiednim czasie po to by realizować zamierzenie twórcze prowadzące do uzyskania terapeutycznej zmiany. Jest to nowatorska metoda - choć "arteterapia" jako termin naukowy zaproponowana była już w 1939 r. przez Hilla. Każdy bez względu na wiek, płeć, swoje aktualne samopoczucie i światopogląd może korzystać z jej dobrodziejstw, bowiem bazą dla arteterapii jest sztuka, która poprzez świadome działania artystyczne pozwala na rozwiązanie wielu problemów.

Arteterapia wykorzystuje do celów leczniczych terapeutyczne formy plastyczne, muzyczne, literackie i teatralne. Tak szeroko pojęta sztuka daje możliwość symbolicznego wyrazu trudnych przeżyć, doświadczeń i emocji w bezpiecznych warunkach, w formie mówienia "nie wprost". Obniża napięcie i pomaga nazwać problem.

Poprzez spotkania indywidualne i warsztaty grupowe człowiek może nawiązać nowe i jakościowo inne kontakty, uczyć się asertywnego wyrażania myśli i doznań. Celem działań arteterapeutycznych jest zrozumienie codziennych problemów, poprawa ich wyrazu, interpretacja i rozwój osobowości. Lecznicza funkcja sztuki pozwala wyjść poza własną perspektywę, polepszyć jakość życia. Terapia poprzez sztukę ma bardzo szerokie zastosowania, może pomóc wszystkim ludziom chcącym skorzystać z jej możliwości.

Definicje arteterapii:

Terapia przy udziale sztuk plastycznych i technik związanych z plastyką
Terapia z wykorzystaniem muzyki, tańca, poezji, dramatu - teatru, zabawy, fotografii a także hodowli roślin, kontaktu z lasem, morzem

Formy działań arteterapeutycznych

Sama arteterapia w swoich działaniach przybiera wiele różnych form. Wyróżniamy więc:

Terapię za pomocą sztuk plastycznych gdzie wykorzystywane w terapii są techniki plastyczne - rysunek, malarstwo, rzeźba, grafika, collage; forma artystyczna jest równie ważna jak i stworzone dzieło, stąd też wybranie samej techniki plastycznej jest już pierwszą wskazówką w rozwikłaniu problemu pacjenta - malowanie farbami lub delikatne użycie miękkiego ołówka pozwala na pewne wnioski dotyczące jego sfery emocjonalnej i samooceny; stopniowo pozwala na coraz pełniejsze i swobodniejsze wyrażanie siebie. Plastykoterapia jest szczególnie polecana dla ludzi, którzy czują się ograniczeni i przytłoczeni przez innych, ponieważ dostarcza im przestrzeni, pozwalając na swobodną twórczość.

Choreoterapię czyli terapię tańcem, ruchem. Pozwala ona wyrazić ludziom ich doświadczenia emocjonalne związane z kontaktem cielesnym i dotykowym. Jest techniką szczególnie pomocną przy rozwiązywaniu problemów pochodzących z okresu wczesnego dzieciństwa, kiedy do komunikowania się używane jest nasze własne ciało, gdyż mowa werbalna nie jest jeszcze dobrze rozwinięta. Można wykorzystywać rekwizyty, pomoce z sali gimnastycznej. Polecana dla każdej grupy wiekowej.

Muzykoterapię w której w procesie terapeutycznym wykorzystuje się własny głos, instrumenty muzyczne, lub nagrania. Muzyka jest bardzo dobrym medium w porozumiewaniu się, może służyć nawiązywaniu relacji międzyludzkich i rozwiązywaniu problemów emocjonalnych (szczególnie w wyrażaniu i nazywaniu emocji).

Dramatoterapię wykorzystującą różne formy dramatu. Poprzez odgrywanie ról osoby uczestniczące w zajęciach zdobywają samowiedzę, rozwijają wyobraźnię i poczucie sprawstwa; odgrywanie ról pomaga w uświadomieniu sobie własnych przekonań i uczuć, jak i pozwala wypróbować nowe sposoby zachowania; często posługuje się mitem lub metaforą - w ten sposób możliwe jest uwolnienie się od wspomnień i niepokojów oraz lepsze zrozumienie siebie.

Biblioterapię czyli terapię z wykorzystaniem literatury - książek, publikacji literackich, albumowych. Taka terapia pobudza wyobraźnię, pozwala utożsamić się z bohaterami literackimi i na tej bazie przepracować własne problemy.

Efekty i korzyści płynące z arteterapii

W wyniku procesu twórczego u osoby tworzącej:

·         zostają uwolnione i odreagowane nagromadzone emocje

·         zmniejsza się poziom napięcia

·         zostaje uaktywniona sfera komunikacji niewerbalnej

·         wzmacnia się poczucie sprawstwa i bezpieczeństwa

·         zwiększa się poziom samowiedzy i akceptacji siebie

·         wzmaga się świadomość motywów własnych działań i zachowań

·         uaktywnia się ekspresja samego siebie i spontaniczność

Arteterapia pozwala na:

·         rozwijanie własnych działań twórczych

·         pozawerbalne porozumiewanie się

·         uzewnętrznienie świata własnych przeżyć i odczuć

·         zaspokajanie potrzeb: akceptacji, bezpieczeństwa, współuczestniczenia, bycia rozumianym i docenianym,

·         zrozumienie własnych pragnień, potrzeb

·         pobudzenie sensoryczne - wielozmysłowe postrzeganie świata

·         poznawanie innych - zmiana optyki widzenia swoich problemów

·         akceptacja siebie i innych

·         kreowanie przestrzeni, poznawanie dystansu i granic

·         tworzenie pozytywnych nawyków i reakcji

·         relaks, przyjemność, odpoczynek