Andrzej Stasiuk
Andrzej Stasiuk (ur. 1960 w Warszawie) – polski pisarz, poeta, publicysta, eseista, dramaturg.
Wydalony kolejno: z liceum ogólnokształcącego, technikum, zasadniczej szkoły zawodowej. We wczesnych latach 80. zaangażowany w działalność Ruchu Wolność i Pokój, zdezerterował z wojska, za co półtora roku spędził w więzieniu.
W 1987 wyjechał z Warszawy i zamieszkał w Wołowcu, w Beskidzie Niskim.
Laureat nagrody Fundacji Kultury (1994), Fundacji im. Kościelskich (1995), im. S. B. Lindego (2002), kilkakrotnie nominowany do literackiej nagrody Nike. W 2005 r. otrzymał Nike za Jadąc do Babadag. Rok 2007 nagroda im. Arkadego Fiedlera Bursztynowy Motyl za "Fado".
Autor licznych felietonów prasowych ("Tygodnik Powszechny", "Gazeta Wyborcza", "Tytuł", "OZON", "Frankfurter Allgemeine Zeitung" i inne).
Jego książki zostały przetłumaczone na wiele języków m.in. na angielski, fiński, francuski, holenderski, niemiecki, rosyjski, norweski, ukraiński, węgierski, włoski i rumuński.
Wraz z żoną Moniką Sznajderman prowadzi Wydawnictwo Czarne, specjalizujące się w literaturze środkowoeuropejskiej.
· Mury Hebronu (1992)
· Wiersze miłosne i nie (1994)
· Biały kruk (1995) – nagroda Kościelskich
· Opowieści galicyjskie (1995)
· Przez rzekę (1996)
· Dukla (1997)
· Dwie sztuki (telewizyjne) o śmierci (1998)
· Jak zostałem pisarzem (próba autobiografii intelektualnej) (1998)
· Dziewięć (1999)
· Moja Europa. Dwa Eseje o Europie Zwanej Środkową (wraz z Jurijem Andruchowyczem, 2000)
· Tekturowy samolot (2000)
· Opowieści wigilijne (razem z Olgą Tokarczuk i Jerzym Pilchem, 2000)
· Zima (2001)
· Jadąc do Babadag (2004; Nominacja do Śląskiego Wawrzynu Literackiego, maj 2005 r.; Nagroda literacka Nike, październik 2005)
· Noc. Słowiańsko-germańska tragifarsa medyczna (2005)
· Fado (2006) nagroda literacka im. Arkadego Fiedlera "Bursztynowy Motyl"
· Ciemny las (2007)
· Dojczland (5 października 2007)
„Dukla”
Dukla to kolejny kawałek świetnej prozy w wydaniu urodzonego w 1960 roku pisarza, poety i bywalca zapomnianych miejsc, Andrzeja Stasiuka. To kilka opowiadań, spisanych niebanalnym i lirycznym językiem autora, o prostych ludziach Beskidu, kobietach i alkoholu, o świecie, który się nieuchronnie rozpada, o bocianach znajdowanych w zmrożonej tafli zimy, a nade wszystko tęsknocie. Stasiuk pisze: "zawsze chciałem napisać ksiązkę o świetle", wyznanie, które tak bardzo przypomina słowa Edyty Stein "tęsknota była moją jedyną modlitwą" i prowadzi rękę autora od pierwszej do ostatniej strony. Bo w rzeczy samej Stasiuk napisał genialną książkę o świetle, niemal je materializując, kładzie je na przedmioty i zmęczone twarze bohaterów. Fenomemalny język pisarza pozwala nam poczuc chłód kościelnej nawy, ostry pot oblegających wiejski sklep mężczyzn, przyciągającą woń tańczącej dziewczyny. Proza Stasiuka to rozkosz dla zmysłów, jego precyzja pozwala nam dotykac zużytych sprzętów, chwytac zapach wilgotnej skóry tancerki, odnaleźc na języku smak taniego tytoniu. Jednocześnie Stasiuk w do pewnego stopnia czuły i charakterystyczny dla siebie sposób opisuje świat, który kruszeje, tleje i odchodzi w przeszłośc, który porastają chaszcze pokrzyw, na którym odkłada się kurz i ślady ze zużycia. Przywołuje z pamięci kilka pięknych obrazów, trochę mitów. Tworzy świat dla odmawiających różaniec starych kobiet, nieustępliwego i poważanego we wsi dziadka, silnych mężczyzn, spędzających święta przed sklepem z alkoholem; albo opisuje owiany mgłą mitu chrzest dziecka, gdy do kościoła położonego po drugiej stronie rozległego jeziora, trzeba był dopływac łodzią. Stasiuk - zaklinacz światła; Stasiuk - zaklinacz rozpadu. Stasiuk, który jak nikt inny potrafi kreślic obrazy wsi i przyrody, figury kobiet, szkice ptaków i zmęczonego nieba, losy opętanych przez tęsknotę bohaterów, pozwala wybrzmiec w znacznym stopniu swojemu geniuszowi na stronach Dukli.
Książka szczególnie polecana dla szukających w prozie czegoś inego niż wartkiej akcji, dla miłośników mocnej poezji i malarstwa.
Kajko_87