METODY NAUCZANIA.doc

METODY NAUCZANIA – jest to wypróbowany i systematycznie stosowany układ czynności nauczycieli i uczniów, realizowanych świadomie w celu spowodowania założonych zmian w osobowości uczniów. Klasyfikacja metod nauczania:1.metody słowne – gotowa wiedza, np. wykład, uczenie przez przyswajanie wiedzy, dyskusja, pogadanka.2.metody poglądowe – pokaz, obserwacja.3.metody praktyczne – laboratoryjna, ćwiczeń, zajęć technicznych.

Metody związane z wielostronnym kształceniem:

1.Asymilacyjna – tzw. Metody podające. Zalicza się do nich pogadankę dyskusję, wykład, opis i opowiadanie. POGADANKA HEURYSTYCZNA polega na rozmowie nauczyciela z uczniem. Nauczyciel z reguły zna odpowiedzi na stawiane uczniom pytania, nauczyciel jest osobą dominującą, opiera się na wiedzy posiadanej przez uczniów, metoda ta dotyczy pytań problemowych, jedno pytanie wiąże się z następnym.2.Samodzielnego dochodzenia do wiedzy – sprowadzają się do tego, że nie pozwalają uczniom przechodzić obojętnie obok sytuacji, których nie umieją sobie wytłumaczyć. Zalicza się tu klasyczną metodę problemową, metodę sytuacyjną, burzę mózgów, metodę symulacyjną. KLASYCZNA METODA PROBLEMOWA: wytwarzanie sytuacji problemowej, wytwarzanie pomysłów rozwiązania, weryfikacja pomysłów rozwiązania, porządkowanie i stosowanie uzyskanych wyników w nowych zadaniach o charakterze praktycznym bądź teoretycznym. Charakterystyczną cechą jest dominacja uczenia się nad nauczaniem. Jest tu wymagana gruntowna znajomość tematu przez nauczyciela by wydobyć problemy i zainteresować nimi ucznia. Zalicza się do niej problemy otwarte i zamknięte. METODA SYMULACYJNA – jest to przedstawienie uproszczonego schematu rzeczywistości. Stosowana w starszych klasach szkół podstawowych i średnich, w młodszych jako inscenizacja. Polega na rozwiązywaniu jakiegoś problemu, np. praca w sądzie, sprawa, rola sędziego. Symuluje się pewny fragment rzeczywistości w uproszczonej formie.3.Metody waloryzacyjne (eksponowanie wartości) – uczą przez przeżywanie. Zalicza się tu ekspresję, impresją i inscenizację. IMPRESYJNE – sprowadzają się do organizowania uczestnictwa dzieci, młodzieży lub dorosłych w odpowiednio eksponowanych wartościach społecznych, moralnych, estetycznych, naukowych. Polega na wywołaniu takich czynności uczniów jak: zdobywanie inf. o dziele eksponowanym, konfrontacja idei z zasadami postępowania uczestników, wyprowadzenie wniosków praktycznych. Podstawą w tej metodzie jest to, co stworzyli inni, jak postąpili. Sytuację do impresji stwarza nauczyciel, podaje dzieciom informacje. EKSPRESYJNA – polega na stworzeniu sytuacji, w których uczestnicy sami wytwarzają bądź odtwarzają dane wartości, wyrażając siebie i je przeżywają, np. udział uczniów w przedstawieniu szkolnym w roli aktorów, tworzenie obrazu, rzeźby...4.Praktyczne – zalicza się tu metody laboratoryjne, metody ćwiczebne, metody realizacji zadań twórczych. ĆWICZEBNA – sprowadza się do kształtowania umiejętności i nawyków niezbędnych przy wykonywaniu różnych zadań. Okazją do ćwiczeń są lekcje: zajęć technicznych, laboratoryjnych, praca w ogrodzie przedszkolnym, praktyki wakacyjne. Podstawę stanowi ćwiczenie. Ważne jest uświadomienie sobie przez ucznia celu, jakiemu ma służyć ćwiczenie, uświadomienie sobie reguł działania. Można stosować jedną z dwóch reguł: Dzieli się złożoną czynność na szczegółowe kroki Trzymając się zasady prób i błędów traktuje się działanie całościowo, co opóźnia tempo ćwiczenia.ZASADY KSZTAŁCENIA – formy postępowania dydaktycznego, jak nauczyciel ma pracować z dziećmi. Wyróżniamy: Poglądowość – respektować drogę od konkretu do abstrakcji, wykorzystanie środków dydaktycznych na zajęciach.Samodzielność – ograniczenie zależności ucznia od nauczyciela. Systemowość – porządkowanie wiedzy w głowach uczniów. Skuteczność zależy od stopnia uporządkowania materiału dydaktycznego (nauczanie zintegrowane). Zasadzie tej podporządkowana jest zasada korelacji – odpowiedni transfer wiedzy z przedmiotu do przedmiotu i uwzględnienie więzi pomiędzy przedmiotowych.Efektywność nauczania – związek pomiędzy celami a wynikami kształcenia. Czynniki mające wpływ na efektywność mogą być bezpośrednie (metody pracy nauczyciela i ucznia, ilość czasu zadaniowego, wiadomości i sprawność uczniów) i pośrednie (inteligencja, zdolności uczniów, wykształcenie i kultura pedagogiczna nauczycieli, środowisko rodzinne i rówieśnicze).Przystępność – (stopniowanie trudności), pokonywanie trudności uczniów w poznawaniu i przekształcaniu rzeczywistości. Należy przechodzić od znanego do nieznanego, od łatwiejszego do trudniejszego, od bliższego do dalszego. Indywidualizacja i uspołecznienie – otwartość na innych, koleżeństwo. Dostosowanie wymagań do możliwości ucznia, nie można traktować wszystkich jednakowo, należy poznać ucznia i do niego dostosować metody pracy. Kierowanie się w codziennej działalności dobrem ogółu. KSZTAŁCENIE WIELOSTRONNE – kształcenie, które poprzez rozbudzenie i rozwinięcie zdolności poznawczych motywacji i życia uczuciowego oraz zdolności do twórczej działalności praktycznej wpływa na rozwój ukształtowanej osobowości wychowanków. Kategorie aktywności:1.aktywność intelektualna – zmierza do poznawania świata i siebie. W procesie kształcenia przejawia się ona w dwojaki sposób: a) przyswajanie wiedzy o przyrodzie, społeczeństwie i kulturze przy pomocy nauczycieli i przez samodzielne korzystanie z źródeł tej wiedzy oraz korzystanie z komputerów. b) znaczną część swojej wiedzy uczeń odkrywa sam, rozwijając odpowiednio dobrane problemy, doskonaląc tym samym własne zdolności twórcze w dziedzinie umysłowej. Są to główne problemy, których rozwiązywanie wymaga myślenia.

2.aktywność emocjonalna – opiera się na przeżywaniu wartości oraz ich wytwarzaniu. Dotyczy ona tej strony procesu edukacji, która jest notorycznie zaniedbywana. Chodzi tu o czynnik doniosły w działaniu wychowawczym, o radość, którą wychowanek może czerpać z przeżywania dostępnych mu wartości poznawczych, moralnych i estetycznych.3.aktywność praktyczna – ma ona również swoje dwie strony. Opiera się na poznawaniu wiedzy o rzeczywistości, z którą ktoś ma do czynienia. Wiedza staje się tu bezpośrednio użyteczna w twórczości technicznej opartej na rozwiązywaniu problemów. Przedmiotem kształcenia wielostronnego jest rozwój człowieka, dokonujący się pod wpływem kształcenia. Istotnym założeniem kształcenia wielostronnego jest traktowanie wychowanka i jego osobowości jako całościowego toru, jako niepodzielnej, harmonijnie powiązanej całości. Style uczenia się to obserwacja mózgu i tego jak przyjmuje wiadomości napływające z otoczenia. Odbywa się to za pomocą zmysłów: ruchu, wzroku, czucia, smaku, węchu i intuicji.