DDH_rozklad(1).pdf

Rozk³ad materia³u

Rozk³ad materia³u 1 godzina w skali rocznej

Spis tematów

DZIA£ I. HISTORIA WOKÓ£ NAS

1. Dzieñ dobry historio!

2. Sk¹d czerpiemy wiadomoci o historii? (lub ród³a historyczne)

3. Ziemia ksiêg¹ przesz³oci

4. W jaki sposób chronimy lady przesz³oci? (lub Zabytki i ich ochrona)

DZIA£ II. MOJA MA£A HISTORIA

5. Moja ma³a historia

6. Poznajê historiê swojej rodziny i swojego rodu

7/8. Pami¹tki po moich przodkach (lub Moje korzenie)

9. Sk¹d nasz ród?

DZIA£ III. HISTORIA MOJEGO REGIONU

10. Historia i legenda mojej miejscowoci

11. Czym szczyci siê moja miejscowoæ (mój region)

DZIA£ IV. CZAS W HISTORII

12. Jak dawniej ludzie mierzyli czas

13. Obliczanie czasu minionych wydarzeñ

DZIA£ V. PRADZIEJE CZ£OWIEKA

14. Najdawniejsi ludzie

15. Cz³owiek i jego ¿ycie

16. W biskupiñskiej osadzie

DZIA£ VI. ¯YCIE CODZIENNE W DAWNEJ POLSCE I DZISIAJ

17. W krêgu w³adców od X do XII wieku

18. Wród mieszkañców grodu i podgrodzia od X do XII wieku

19. W murach klasztornych od X do XV wieku

20. Miasto od XIII do XV wieku

21. ¯ycie codzienne w miecie redniowiecznym

22. Jak toczy³o siê ¿ycie na rycerskich zamkach od XIV do XVI wieku

23. Wród polskiej szlachty od XVI do XVIII wieku

24. W pa³acach magnackich XVII i XVIII wieku

25. Wie polska w XVII wieku

26. Wiek XIX wiekiem pary

27. Cywilizacja XX w. wieku atomu i podboju kosmosu

Propozycje lekcji powtórzeniowych

1. Kto tworzy historiê?

(Przeprowadzenie tej lekcji proponujemy po zrealizowaniu dzia³ów: I, II, III).

2. ¯ycie codzienne w redniowiecznej Polsce

3. Miasto i wie na przestrzeni wieków

4. Polskie si³y zbrojne od X w. do czasów wspó³czesnych

5. Praca i dowiadczenie najwa¿niejsze wynalazki i ich wp³yw na zmiany w ¿yciu ludzi

Rozk³ad materia³u

Lp.

Temat.

Treci programowe

Cele szczegó³owe (operacyjne)

Poziom

wymagañ

rodki

dydaktyczne

Metody

DZIA£ I. HISTORIA WOKÓ£ NAS

Dzieñ dobry historio!

Historia nauk¹

o przesz³oci

Historia nauk¹

przybli¿aj¹c¹ ¿ycie ludzi

w dawnych czasach

Elementy ¿ycia

kszta³tuj¹ce historiê

i wp³ywaj¹ce na ni¹:

wa¿ne wydarzenia

polityczne

wybitne jednostki

¿ycie codzienne

spo³eczeñstwa

Uczeñ potrafi:

wyjaniæ, czym jest historia

odpowiedzieæ na pytanie Kto tworzy

historiê?

wskazaæ okolicznoci wydarzeñ

historycznych: przyczyna i skutek

(konstruowaæ odpowiednie pytania

przyczyna dlaczego?

kto?

skutek z jakim skutkiem?)

wyjaniæ w krótkiej wypowiedzi wk³ad

historii lokalnej w historiê pañstw

( ER ) wymieniæ osobê zas³u¿on¹

dla swojego regionu.

obrazy przedstawia-

j¹ce: portrety

w³adców, wybitnych

uczonych, artystów,

sceny ilustruj¹ce

¿ycie codzienne

w ró¿nych epokach

obrazy przedstawia-

j¹ce sceny historyczne

posiadane ród³a

materialne

metoda

programowa

(z u¿yciem

podrêcznika),

pogadanka

Sk¹d czerpiemy wiado-

moci o historii?

(lub ród³a historyczne )

ród³a historyczne

i ich rodzaje

Przyk³ady róde³

pisanych i materialnych

Materia³ pisarski

Uczeñ potrafi:

wyjaniæ pojêcie ród³o historyczne

dokonaæ podzia³u róde³ na pisane

i materialne

wskazaæ przyk³ady róde³ pisanych

(np. listy, dokumenty i inne)

i materialnych (np. obrazy, zdjêcia,

mapy i inne)

wskazaæ ró¿nice pomiêdzy

rocznikiem a kronik¹

rozpoznaæ ró¿norodny materia³ pisarski

(np. tabliczki gliniane, papier, papirus)

wyjaniæ koniecznoæ dotarcia do

wszystkich mo¿liwych róde³

informacji w celu poznania historii.

materia³ ilustruj¹cy

ró¿ne ród³a pisane

i materialne

(np. listy, pamiêtniki,

portfele, stare

modlitewniki)

tekst ród³owy

prezentuj¹cy zapiskê

rocznikarsk¹

i kronikarsk¹

materia³ ilustruj¹cy

ró¿ne formy

przekazu pisemnego

materia³ pisarski,

np. papirus, papier

praca

pod kierunkiem

Ziemia ksiêg¹ przesz³oci

Praca archeologa

Archeologia jako nauka

wspomagaj¹ca badania

historyczne

ród³a odkrywane

podczas wykopalisk

Uczeñ potrafi:

wyjaniæ i pos³ugiwaæ siê pojêciami:

wykopaliska , archeolog

opowiedzieæ o pracy archeologa

podczas wykopalisk, buduj¹c

kilkuzdaniow¹ wypowied

przedstawiæ ród³a odkrywane

podczas wykopalisk (np. monety,

urny, cmentarzyska itp.)

wyjaniæ powi¹zania miêdzy histori¹

i archeologi¹ jako naukami

pokrewnymi (podrêcznik æw. 1, 2)

( ER ) wymieniæ znane stanowisko

archeologiczne regionu i scharaktery-

zowaæ krótko dokonane tam odkrycia.

pocztówki z miejsc

zwi¹zanych

z archeologi¹

film, przerocza,

zdjêcia, plansze

ze stanowisk

archeologicznych

podrêcznik

pogadanka

lub lekcja

muzealna

W jaki sposób chronimy

lady przesz³oci?

(lub Zabytki i ich ochrona )

Zapoznanie

z zadaniami

muzealnictwa

Przedstawienie

ró¿norodnoci form

ochrony zabytków

Rola muzeów

w przekazywaniu

wiedzy historycznej

Uczeñ potrafi:

przedstawiæ zadania muzeum

(np. gromadzenie, przechowywanie,

konserwacja zabytków i inne)

wskazaæ ró¿norodnoæ form ochrony

zabytków (np. skanseny, archiwa,

biblioteki)

wyjaniæ rolê muzeów w przekazywaniu

wiedzy historycznej

przedstawiæ w³asn¹ opiniê o zwiedzanej

ekspozycji muzealnej, buduj¹c

kilkuzdaniow¹ wypowied

( ER ) przedstawiæ (krótko) najwa¿niejsze

muzea, skanseny, biblioteki regionu.

katalogi wystaw

przerocza, ilustracje

wnêtrz ró¿nych

muzeów

podrêcznik

pogadanka,

wycieczka

do muzeum

(spotkanie

z kustoszem)

Rozk³ad materia³u

Lp.

Temat.

Treci programowe

Cele szczegó³owe (operacyjne)

Poziom

wymagañ

rodki

dydaktyczne

Metody

DZIA£ II. MOJA MA£A HISTORIA

Moja ma³a historia

Kim jestem? Moje

miejsce w wiecie

Najwa¿niejsze

wydarzenia z mojego

¿ycia

Spo³eczeñstwo

Uczeñ potrafi:

wskazaæ wagê i istotê narodzin

dziecka

opowiedzieæ o historii swojego ¿ycia

zebraæ materia³y i na ich podstawie

odtworzyæ najwa¿niejsze wydarzenia

ze swojego ¿ycia (zdjêcia, rysunki,

wywiady z rodzicami, dziadkami)

wskazaæ dzieñ 18. urodzin jako

moment prze³omowy w ¿yciu

ka¿dego cz³owieka, stanie siê

pe³noprawnym obywatelem

poprawnie pos³ugiwaæ siê pojêciem

spo³eczeñstwo .

podrêcznik

zbiory w³asne dzieci

pogadanka

Poznajê historiê swojej

rodziny i swojego rodu

Rodzina i ród oraz

wiêzi je ³¹cz¹ce

Genealogia nauka

badaj¹ca zwi¹zki

pokrewieñstwa

Drzewo genealogiczne

i jego rola w poznawa-

niu historii rodziny

Herby dawne

symbole rodów

Najwa¿niejsze prawa

i obowi¹zki cz³onków

rodziny

Uczeñ potrafi:

wyjaniæ zwi¹zki rodzinne

na przyk³adzie swojej rodziny

poprawnie pos³ugiwaæ siê pojêciami:

ród i rodzina , rozumiej¹c ich zakres

powiedzieæ, czym zajmuje siê

genealogia

wyjaniæ znaczenie herbów

i narysowaæ herb swojego rodu

wskazaæ prawa i obowi¹zki

wszystkich cz³onków rodziny

zgromadziæ informacje o swoim rodzie

narysowaæ drzewo genealogiczne

swojego rodu (zna swoich przodków

do pradziadków w³¹cznie).

przyk³ady drzew

genealogicznych,

np. rodów królew-

skich

fotografie rodzinne

lub obrazy i ilustra-

cje przedstawiaj¹ce

rody lub rodziny

ilustracje lub

przerocza przedsta-

wiaj¹ce herby

praca pod

kierunkiem

7/8.

Pami¹tki po moich

przodkach

(lub Moje korzenie )

Pami¹tki historyczne

i ich rodzaje (systema-

tyka)

Pami¹tki historyczne

ród³em wiedzy

o przesz³oci

Prezentacja historii

rodzinnej na podstawie

zebranych pami¹tek

rodzinnych

Uczeñ potrafi:

wyjaniæ znaczenie pojêcia pami¹tka

historyczna

przedstawiæ systematykê (podzia³)

pami¹tek

zebraæ informacje na temat rodzinnej

tradycji i pami¹tek

zaprezentowaæ w sposób ciekawy

historiê swojego rodu, najbardziej

interesuj¹c¹ pami¹tkê i ukazaæ

jej powi¹zanie z wa¿nymi wydarzeniami

historycznymi

prowadziæ samodzielnie poszukiwania

pami¹tek rodzinnych

wspó³pracowaæ z rówienikami

przy opracowywaniu klasowej

prezentacji pami¹tek.

przyk³ady (eksponaty)

pami¹tek rodzinnych

potrzebnych przy

dokonywaniu

systematyki

materia³y zgroma-

dzone przez uczniów

praca pod

kierunkiem,

wywiad

uczniowski

Na realizacjê tego tematu proponujemy przeznaczyæ 2 godziny lekcyjne.

Sk¹d nasz ród?

Polska pochodzenie

nazwy

Po³o¿enie geograficzne

i s¹siedzi Polski

Krainy geograficzno-

-historyczne

Polskie symbole

narodowe

Uczeñ potrafi:

pokazaæ na mapie Polskê

wymieniæ i pokazaæ na mapie pañstwa

s¹siaduj¹ce z Polsk¹

przedstawiæ pochodzenie nazwy

Polska na podstawie wyrazu Polanie

wskazaæ na mapie siedziby Polan

(Gniezno, dorzecze rodkowej Warty)

wyjaniæ pojêcia: naród , plemiê

nazwaæ polskie symbole narodowe

mapy Polski i Europy

nagranie hymnu

polskiego

wizerunek god³a (da-

wny i obecny wygl¹d)

flaga pañstwowa,

bandera marynarki

wojennej i handlowej

portrety J. Wybickiego

i J.H. D¹browskiego

podrêcznik

pogadanka

eksponuj¹ca

(pokaz: ilustracje,

muzyka)

Rozk³ad materia³u

Lp.

Temat.

Treci programowe

Cele szczegó³owe (operacyjne)

Poziom

wymagañ

rodki

dydaktyczne

Metody

okreliæ znaczenie symboli narodowych

(god³o, flaga, hymn)

opowiedzieæ o pochodzeniu hymnu

i wyrecytowaæ jego s³owa

(lub zapiewaæ)

przedstawiæ krainy geograficzno-

-historyczne Polski i wskazaæ ich

zró¿nicowanie.

DZIA£ III. HISTORIA MOJEGO REGIONU

10.

Historia i legenda mojej

miejscowoci (ER)

Po³o¿enie geograficzne,

nazwa i herb miejsco-

woci

Najwa¿niejsze

wydarzenia historyczne

w dziejach regionu

i miejscowoci

Legendy miejscowe

i regionalne

Uczeñ potrafi:

pokazaæ na mapie swoj¹ miejscowoæ

nazwaæ krainê geograficzno-historyczn¹,

w której mieszka

przedstawiæ ukszta³towanie terenu

swojej miejscowoci i jej okolic

opowiedzieæ legendê zwi¹zan¹

z nazw¹ miejscowoci lub jej herbem

opisaæ lub narysowaæ herb swojej

miejscowoci (lub stolicy regionu)

przedstawiæ najwa¿niejsze

dla miejscowoci lub regionu

wydarzenia historyczne

wskazaæ wk³ad miejscowoci, regionu

w rozwój kraju

przedstawiæ zwi¹zek miejscowoci,

regionu z dziejami ojczystymi.

mapa Polski, atlas

historyczny, geogra-

ficzny

ilustracje przedsta-

wiaj¹ce herb

miejscowoci lub

herby miast polskich

dokumenty

i ilustracje przedsta-

wiaj¹ce miejscowoæ

i region

pogadanka,

inscenizacja

legendy, wywiad

z rodzicami

lub wybranymi

mieszkañcami

miejscowoci

11.

Czym szczyci siê moja

miejscowoæ (mój region)

(ER)

Najciekawsze zabytki

miejscowoci (regionu)

Atrakcje turystyczne

i przyrodnicze

Wybitni Polacy i ich

zwi¹zek z miejscowo-

ci¹ i regionem

(historia i teraniej-

szoæ)

Uczeñ potrafi:

wymieniæ i rozpoznaæ zabytki

znajduj¹ce siê w miejscowoci

(lub regionie)

wskazaæ i nazwaæ miejsca ciekawe

pod wzglêdem turystycznym

i przyrodniczym (w swojej

miejscowoci lub regionie)

opowiedzieæ o ciekawych ludziach,

którymi szczyci siê miejscowoæ

lub region

ukazaæ zwi¹zek wybitnych Polaków

z dan¹ miejscowoci¹ lub regionem

przygotowaæ (zaplanowaæ) trasê

wycieczki do ciekawych zak¹tków

miejscowoci.

ilustracje, zdjêcia

przedstawiaj¹ce

zabytki miejscowoci

i regionu

ród³a dokumentuj¹-

ce dzia³alnoæ ludzi

w regionie

mapy, przewodniki

turystyczne, s³owniki

praca w grupach

pod kierunkiem

nauczyciela,

wycieczka po

miejscowoci,

wywiad

z ciekawym

cz³owiekiem

DZIA£ IV. CZAS W HISTORII

12.

Jak dawniej ludzie

mierzyli czas

Jednostki pomiaru

czasu

Dawne sposoby oraz

przyrz¹dy do mierze-

nia i okrelania czasu

Zegary i kalendarze

Wspó³czesne sposoby

i przyrz¹dy pomiaru

czasu

Uczeñ potrafi:

przedstawiæ sposoby okrelania czasu

minionych wydarzeñ (przed

wynalezieniem kalendarza i zegara,

np. zmiana pór roku, dnia i nocy)

wymieniæ jednostki podzia³u zega-

rowego (np. doba, godz., min., sek.)

nazwaæ przyrz¹dy s³u¿¹ce

do mierzenia i okrelania up³ywu czasu

(np. klepsydra, zegar s³oneczny itd.)

odró¿niæ i nazwaæ dawne i wspó³cze-

sne czasomierze (wymieniæ najbar-

dziej znane na wiecie zegary)

wskazaæ zwi¹zek powstawania

kalendarzy i zegarów z obserwacj¹

przyrody oraz ruchem s³oñca i ksiê¿yca.

plansze i przerocza

ilustruj¹ce przyrz¹dy

do mierzenia czasu

egzemplarze

wspó³czesnych

czasomierzy

(zegary, kalendarze)

ilustracje

przedstawiaj¹ce

dawne kalendarze

pogadanka

ilustrowana

pokazem lub

praca pod

kierunkiem

Rozk³ad materia³u

Lp.

Temat.

Treci programowe

Cele szczegó³owe (operacyjne)

Poziom

wymagañ

rodki

dydaktyczne

Metody

13.

Obliczanie czasu

minionych wydarzeñ

Zasady okrelania

czasu minionych

wydarzeñ

wg kalendarza

chrzecijañskiego

Era, wiek, tysi¹clecie

pojêcia i ich zakres

Obliczanie up³ywu

czasu

Chronologiczne

porz¹dkowanie

wydarzeñ

Uczeñ potrafi:

wskazaæ narodziny Chrystusa jako

wydarzenie pocz¹tku naszej ery

omówiæ zasady podzia³u czasu

na p.n.e. i n.e.

okreliæ czas trwania wieku

i tysi¹clecia

okreliæ wiek podanego wydarzenia

(za pomoc¹ daty) i zapisaæ go cyfr¹

rzymsk¹

uporz¹dkowaæ chronologicznie

podane daty

obliczyæ, ile czasu up³ynê³o od poda-

nych wydarzeñ historycznych

do czasów wspó³czesnych (w zakresie

naszej ery)

pos³ugiwaæ siê pojêciami era , wiek ,

tysi¹clecie .

tama czasu

podrêcznik

encyklopedia

pogadanka,

praktyczna

(æwiczenia

przedmiotowe)

DZIA£ V. PRADZIEJE CZ£OWIEKA

14.

Najdawniejsi ludzie

Pojawienie siê

cz³owieka na Ziemi

Wygl¹d przodków

cz³owieka

Warunki ¿ycia

Pierwsze dokonania

ludzi

Uczeñ potrafi:

wskazaæ na mapie tereny, na których

pojawili siê przodkowie cz³owieka

(Afryka rodkowa)

rozpoznaæ i wskazaæ w wygl¹dzie

cz³owieka cechy ludzkie i cechy

zwierzêce

przedstawiæ warunki ¿ycia przodków

cz³owieka i ich ca³kowite uzale¿nienie

od otaczaj¹cej przyrody

podaæ sposoby zdobywania

po¿ywienia (zbieractwo, mylistwo)

wymieniæ pierwsze narzêdzia

wytwarzane przez cz³owieka, nazwaæ

materia³, z jakiego by³y wykonane

(drewno, kamieñ, koci)

wykazaæ wp³yw umiejêtnoci uzyskania

ognia na zmianê warunków ¿ycia

przedstawiæ znaczenie sztuki w ¿yciu

ludzi.

mapa, atlas

podrêcznik

zdjêcia, plansze

przedstawiaj¹ce

przodków cz³owieka,

ich ¿ycie, pierwsze

narzêdzia, sposób

wzniecania ognia

pogadanka, praca

pod kierunkiem,

promowana

(z u¿yciem

podrêcznika)

15.

Cz³owiek i jego ¿ycie

(w podrêczniku Od

epoki kamiennej

do czasu metali)

Przejcie do osiad³ego

trybu ¿ycia

Pocz¹tki rolnictwa

Udomowienie

zwierz¹t i pocz¹tki

hodowli

Domostwa i pierwsze

osady

Podzia³ pracy i handel

wymienny

Uczeñ potrafi:

przedstawiæ dokonania umo¿liwiaj¹ce

przejcie cz³owieka do osiad³ego

trybu ¿ycia

nazwaæ pierwsze narzêdzia rolnicze

(np. kij grzebalny, motyka, socha itd.)

nazwaæ materia³, z którego

wykonywano pierwsze narzêdzia

opowiedzieæ o pocz¹tkach hodowli

pos³uguj¹c siê wyra¿eniem

udomowienie zwierz¹t

przedstawiæ miejsca powstawania

pierwszych osad

przedstawiæ przyczyny wprowadzenia

podzia³u pracy i handlu wymiennego

wymieniæ pierwsze wa¿ne wynalazki

cz³owieka, np. ko³o garncarskie,

umiejêtnoæ wytopu metali,

wskazaæ ich wp³yw na zmianê

w ¿yciu ludzi

wyjaniæ pojêcie osiad³y tryb ¿ycia .

zdjêcia, plansze,

ilustracje

przedstawiaj¹ce

narzêdzia rolnicze,

lokalizacjê osad,

¿ycie i pracê ludzi

podrêcznik

praca w grupach

pod kierunkiem

nauczyciela,

pogadanka

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: